تولید کود و سم کم‌ضرر از پسماند نخلستان‌ها

آذرکافت یا پیرولیز (Pyrolysis) عنوان فرایندِ قرار دادن مواد در دمای بسیار بالا در جوهای نسبتاً بی‌اثر به منظور تسهیل تجزیه حرارتی آنها ست.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، قنبر ابراهیمی با مدرک دکتری تخصصی رشته صنایع چوب و کاغذ - سازه‌های چوبی از دانشگاه میشیگان و استاد دانشگاه تهران گفت: حجم سالانه برگ‌های هرس‌شده نخل خرما بسیار زیاد است و علاوه‌ بر آن تنه‌های افتاده نخل خرما، حجم عظیمی از پسماند را تشکیل می‌دهند که البته مورد بهره‌برداری مفیدی قرار نمی‌گیرند. یافته‌های پژوهشگران نشان می‌دهد که پسماند نخلستان‌ها ماده خام مستعدی برای تولید فرآورده‌هاست اما هدف قراردادن این بهره‌برداری‌ها می‌تواند حاصلخیزی خاک نخلستان‌ها را تضعیف کند.

وی ادامه داد: با این‌ وجود از این پسماند می‌توان مایعی به دست آورد که دارای ظرفیت جایگزینی سموم شیمیایی حشره‌کش است که آفت‌کشی زیستی و بدون تأثیرات منفی شیمیایی در محیط‌ زیست است.

این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: از این پسماند می‌توان ماده جامدی به دست آورد که عناصر پایه حاصلخیزی خاک را در بردارد و در صورت استفاده به شکل کود در نخلستان‌ها، پویایی غنای خاک را در پی خواهد داشت.

ابراهیمی تصریح کرد: در این تحقیقات به دنبال آن بودیم که برنامه‌ای را ارائه دهیم تا ادوات استقرار فرایند پیرولیز مازاد نخلستان‌ها را در حد توان خرید کشاورزان از تعاونی‌ها در اختیارشان قرار دهد و با آموزش و تعلیمات اجرایی مختصر چگونگی به‌کارگیری آن، به کشاورزان کاری کنیم که در ایام بیکاری به این کار مشغول شوند. چرا که ایام بیکاری کشاورزان در سال به حدود ۷ ماه می‌رسد.

وی اضافه کرد: جایگزینی سموم شیمیایی مخرب محیط‌زیست در مبارزه با حشرات با نمونه تولید شده و استفاده از نتایج این تحقیق برای تولید کودی که به ارتقا و غنای حاصلخیزی خاک‌های زراعی کمک می‌کند، از جمله اهداف انجام این طرح بود.

این محقق و پژوهشگر در پایان خاطرنشان کرد: گرچه هدف اصلی این پژوهش، اعمال فرایند پیرولیز روی پسماند برگ و تنه نخل خرما در نخلستان‌های ایران و شناسایی موارد کاربرد سم و کود زیستی در کشاورزی بوده است، اما می‌توان از نتایج این تحقیق برای شناسایی روند بهره‌برداری از پسماند نخلستان‌های ایران بدون آسیب رساندن به محیط‌زیست نیز استفاده کرد.

استفاده از پسماند‌ها در عصر امروز امری واجب تلقی می‌شود که محققان را بر آن داشته است تا با تحقیقات گسترده، این موضوع را مورد توجه قرار دهند و برای رسیدن به آن بیش از پیش بکوشند. بنیاد ملی علم ایران هم به سبب نقش حمایتی خود، از طرح‌های تحقیقاتی پژوهشگران در این زمینه حمایت می‌کند.