پخش زنده
امروز: -
یکی از آثارِ منسوب به خیّام، کتابی است، مختصر به نام «نوروزنامه» که مرحوم استاد مجتبی مینوی، پژوهشگر برجسته زبان و ادبیات فارسی و مصحح این اثر، آن را بیتردید متعلق به خیّام میداند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، برنامه «مستند فرهنگ» دوشنبه ۶ فروردین ماه به پخش مستندی درباره این اثر حکیم عمر خیّام نیشابوری (زیسته در نیمه قرن پنجم و نیمه نخست سده ششم هجری) اختصاص دارد.
شهرت عالمگیر این سراینده به سبب تعدادی رباعیِ منسوب به او است که نخستین بار ادوارد فیتزجرالد انگلیسی آنها را در سال ۱۸۵۹ بهگونه آزاد ترجمه کرد تا از آن پس همه ملل بتوانند با شعر خیام آشنا شوند و کلام او را به زبانِ ملت و قوم خویش ترجمه کنند.
«نوروزنامه» اثری درباره پیدایش نوروز است، خیام در دیباچه کوتاهِ کتاب گفته است که «دوستی که بر من حقّ صحبت داشت و در نیکعهدی یگانه بود، از من التماس کرد که سبب نهادنِ نوروز چه بوده است و کدام پاشاه نهاده است».
خیّام کتابش را با ستایش خداوند و نعتِ پیغامبر اکرم (ص) آغاز کرده است و پس از آنکه طبق آنچه اشاره شد، از چرایی تألیف اثر خویش مینویسد، سبب وضع نوروز را بیان میکند.
او اشاره دارد که در عهد جمشید، پادشاه پیشدادی ایرانزمین، وقتی دانستند که آفتاب پس از سیصد و شصت و پنج روز و رُبعِ شبانهروز به اول دقیقه برج حَمَل (فروردین) درآمده است، به فرمان جمشید، آن روز را «نوروز» نام نهادند.
از دیگر نکتههایی که در همان اوایلِ نوروزنامه آمده است، نام بردن از دوازده ماه تقویم پارسی است،
«مستند فرهنگ» ساعت ۲۰ ازشبکه رادیویی فرهنگ پخش میشود.