جدایی فناوری هسته ای از این ملت ممکن نیست

به گزارش خبرنگار واحد مرکزی خبر ،  آقای روحانی در مراسم قدردانی از پژوهشگران برتر افزود: این افتخار بزرگی برای کشور است که در فناوری ای ورود یافته ، مرحله به مرحله پیشرفت کرده و به قله هایی دست یافته و آن را بومی سازی کرده ایم که جدایی این فناوری از این ملت ممکن نیست.
وی گفت: اگر بناست در پژوهشی وارد شویم باید توان و امکانات خود را مدنظر قرار دهیم. معنای این حرف این نیست که در حوزه هایی دانشمند ایرانی نمی تواند یا نخواهد توانست، نه ؛ ما می توانیم ، شعار " ما می توانیم " که رهبری معظم انقلاب بر آن تکیه دارند شعار به حقی است که همه باید پشت سر آن حرکت کنیم.
رئیس جمهور تاکید کرد : این " ما می توانیم " باید در چارچوب برنامه و نقشه جامع پژوهش کشور باشد و الا در مسیری حرکت می کنیم که ده ها سال زمان نیاز دارد که به آن برسیم درحالی که در مسیر و پژوهش دیگری ممکن است در زمانی کوتاه به آن نتیجه دست یابیم.
وی گفت : البته بنده توجه دارم که تحقیقات مهم زمانبر هستند ؛ پژوهش جهشی و آنی برای کارهای بزرگ را نمی توان در دو یا شش ماه انجام داد این طبیعی است.
رئیس جمهور افزود: در همین دانش هسته ای از روزی که در این زمینه قدم برداشتیم یعنی سال 1367 که نخستین بار یک دستگاه سانتریفیوژ را می دیدیم و در اختیار داشتیم همه تلاش این بود که چگونه آن را کپی کنیم و بسازیم.
روحانی اضافه کرد: تا امروز که حدود 25 سال طول کشیده این پژوهش و فناوری قدم به قدم جلو آمده است و امروز به جاهایی رسیدیم که شاید روز نخست برایمان باورکردنی نبود یا باور آن بسیار سخت بود.
وی گفت: من چون از روز نخست در بحث فناوری هسته ای بنا به مسئولیت های مختلف حضور و نظارت داشته ام و با اندیشمندان ، دانشمندان و استادان دانشگاه نیز در این زمینه در تماس بودم وقتی می خواستیم موضوع یو سی اف را پیگیری کنیم ، عده ای از استادان دانشگاه نزد من آمدند و گفتند این کار ممکن نیست و دلایلشان را نیز بیان کردند.
رئیس جمهور افزود : اما امکان پذیر شد همه این هایی که بسیار سخت ، پیچیده و به ظاهر امکان ناپذیر بود ، ممکن شد.
روحانی ، اجرای تحقیقات بزرگ و مهم را نیازمند زمان دانست و اضافه کرد: در زمینه فضایی که پیشرفت های خوبی داشتیم و در روزهای گذشته نیز شاهد این پیشرفت ها بودیم قدم های مهمی برداشتیم و آن را ادامه خواهیم داد.
وی گفت : ما در تشویق و تسهیل کار شرکت های دانش بنیان که اتفاقا این پژوهش و فناوری در کنار این شرکت ها در برخی موارد راحت تر به نظر می رسد پیگیری کردیم و پیگیری خواهیم کرد و شرایطی که امروز برای کمک به این بخش داریم با ماه های گذشته بسیار متفاوت است.
رئیس جمهور تاکید کرد: ما در همه زمینه ها باید قدم های لازم را برای پژوهش و تبدیل آن به فناوری و تولید ثروت و قدرت که هدف ماست گام برداریم اما در عین حال باید در اولویت بندی مسائل مبتنی بر توان ، نیاز و مطالبه جامعه عمل کنیم و طبق برنامه و راهکار دقیق، مسیر پیش روی خود را ترسیم کنیم.
وی گفت : ما در بخش پژوهش به نظارت نیاز داریم بنده به این علت بر این موضوع تاکید می کنیم که سالیان دراز مسئول مرکزی پژوهشی بودم.
 برخی از منابع مالی در گذشته به نام پژوهش اتلاف شد
رئیس جمهور گفت: باید بودجه بر مبنای محصول باشد و پژوهش را نیز گسترش دهیم.
آقای حسن روحانی افزود: برخی از منابع مالی در گذشته به نام پژوهش اتلاف شد و بخش‌های دیگری از پژوهش که برای تکمیل نیاز به منابع داشت محروم مانده است.
وی گفت: کلمه خوبی نیست ولی متأسفانه در این وادی مقدس هم گاهی رانت وجود داشته است، باید این رانت ها را ازمیان ببریم و به محصول نگاه کنیم، در بودجه امسال وقت کافی برای اینگونه امور نداشتیم و در سالهای آتی این کار را خواهیم کرد.
رئیس جمهور افزود: بودجه باید بر مبنای محصول کار باشد؛ باید در آینده منابع ملی و پول این ملت را حتی برای یک پژوهشکده، پژوهشگاه، دانشگاه یا یک مدرسه برمبنای محصول تخصیص دهیم؛ این کار یک ضرورت است.
روحانی گفت: باید بخش پژوهش را گسترش دهیم؛ دانشگاه های ما از نظر آموزشی و تعداد دانشجو شرایط به نسبت مساعدی دارند و باید در زمینه علم در دانشگاه‌ها بیشتر بکوشیم و بتوانیم با دانشگاه‌های معتبر جهانی رقابت کنیم.
رئیس جمهور تاکید کرد: باید در کنار کار آموزش، کار پژوهش را ترویج و تشویق کنیم و به آن اهمیت دهیم.
وی افزود: در برخی کشورها سهم پژوهش در مقایسه با آموزش نسبت به کشورمان به مراتب بالاتر است؛ باید در دانشگاه‌ها سهم پژوهش را بالا ببریم و شرایط را برای رشد پژوهش آماده کنیم.
رئیس جمهور گفت: ممکن است بگویید بودجه در زمینه پژوهش به اندازه کافی نیست، این نیز از مواردی است که دولت باید به آن توجه کند و بودجه کافی را در زمینه پژوهش مقرر کند.
روحانی افزود: رقم‌های بودجه کشورهای پیشرفته در زمینه تحقیق قابل مقایسه با کشورهای در حال توسعه نیست؛‌ تردیدی نداریم توسعه ملی ما در سایه توسعه علمی است و توسعه علمی در سایه تحقیق و پژوهش خواهد بود.
وی گفت: پژوهش و تحقیق ما را به حرف نو، سخن نو و نظریه نو می‌رساند.
رئیس جمهور افزود: آموزش و دانش اگر به معنی جمع کردن همه داده‌های گذشته بخش علمی باشد، امروز در سایه فناوری شاید ماشین هم بیشتر از انسان بتواند در حافظه خود داده ها را جا بدهد؛ آنچه مهم است پردازش، تحلیل، نقد علمی و نحوه انطباق آنچه به دست آمده با واقعیت‌های جامعه است.
روحانی ادامه داد: در این زمینه نیز باید دست به دست هم دهیم؛ هم بخش خصوصی و هم بخش دولتی.
رئیس جمهور گفت: دولت تدبیر و امید با احترام به همه پژوهشگران در مدت کوتاه چند ماه قدم‌هایی برداشت و در ماه‌ها و سال‌های آینده قدم‌های بیشتری برخواهد داشت.
مقصد پژوهش پاسخ به نیازها مردم است و نه حزب و گروه خاص
رییس جمهور گفت : در پژوهش ، نهایت مقصد ما چاپ کتاب نیست بلکه پژوهش باید به بهبود کیفیت زندگی مردم بینجامد .
آقای روحانی افزود : اگر کشور می خواهد در مسیر پیشرفت قرار گیرد ، زمینه آن محیط امن ، مساعد و آزاد برای پژوهشگران است.
وی گفت : اینکه ایران توانست به تمدن بزرگ دست یابد ، برای این بود که از ترجمه کتب دیگران کار علمی را آغاز کرد اما هرگز به آن اکتفا نکرد ، در سایه آن ترجمه آنچنان به خلاقیت پرداخت که در چند قرن کتاب ایرانیان مورد استقبال دیگران برای ترجمه قرار گرفت .
رییس جمهور افزود : این سیر اندیشه ای است که مطلوب جامعه ایرانی و اسلامی است .
روحانی گفت : افتخار ما این است که در کنار دانشگاه های ما پژوهشگاه ها برپا باشد و افتنخار ما این است که در دانشگاه همان قدر که به دروس دانشگاهی و واحدهای درسی اهمیت می دهیم به رساله ها نیز اهمیت دهیم .
وی افزود : رساله های کارشناسی ارشد و دکتری باید جایگاه خود را بیابد و هرآنچه لازم است برای تشویق دانشجویان ، برای تدوین رساله ای که نه بخشی از نمره مدرک او را پر کند که بخشی از نیاز جامعه ما را پاسخگو باشد .
رییس جمهور گفت : مقصد عالی پژوهش پاسخگویی به نیازها و مطالبات به حق مردم است و نه حزب و گروهی خاص ؛  از اینکه در گوشه ای ببینم برخی تحقیقات برای پاسخ به مطالبات گروهی خاص انجام می شودبرای من خوشحال کننده نیست .
روحانی افزود : آنگاه که پژوهش و تحقیق ما به نیازها و مطالبات مردم و بهبود کیفیت زندگی جامعه و بشر منتهی شود آن پژوهش برای ماارزشمند است .
پژوهش باید در سلسله مراتب و چارچوب ارزش ها دیده شود
رئیس جمهورگفت: در هر جامعه ای پژوهش باید در سلسله مراتب و چارچوب ارزش ها دیده شود.
اقای روحانی افزود: به من اعتراض نکنید و بگویید پژوهش باید دستش باز و کاری به ارزش ها نداشته باشد زیرا هیچ جامعه ای نیست که پژوهش خود را در مسیر ارزش هایی که آن جامعه به او احترام می گذارد قرار ندهد.
رئیس جمهور افزود: اگر پژوهشی به آسانی دسترسی به مواد مخدر منتهی شود آیا به نظر شما آن پژوهش قابل احترام است و اگر ما در کشوری زندگی می کنیم که فتوای مقام معظم رهبری بر آن است که استفاده از سلاح هسته ای ، تولید و نگهداری و بهره برداری از آن حرام  و ممنوع است آیا پژوهشی بخواهد ما را منتهی کند به دسترسی به سلاح کشتار جمعی از نظر ما قابل قبول و قابل احترام است؟
اقای روحانی گفت: نه تنها از لحاظ عقلانی و منافع ملی، کشور ما به دنبال سلاح های کشتار جمعی نبوده و نیست بلکه از دیدگاه باورهای دینی، این ملت به دنبال سلاح کشتار جمعی نیست و انرا جزو منافع ملی و حتی جزو دکترین دفاع خود نمی داند و نمی یابد.
وی افزود: این ارزش به عنوان راهنمای مسیر ما  در پژوهش است چرا بر این مسئله تاکید می کنم زیرا منابع ما در پژوهش کمیاب است .
رئیس جمهور گفت: ما دارای منابع فراوان و ارزان نیستیم هم از لحاظ نیروی انسانی هم از لحاظ توان اقتصادی و هم از لحاظ محیط پژوهش و کارگاه های پژوهشی، هیچکدام بی انتها نیست نه برای ما حتی کشورهایی که در رشد اقتصادی قرار دارند انها هم توانشان محدود است.
طرحها را باید اولویت بندی کنیم
رئیس جمهور در ادامه گفت: استفاده بهینه از منابع محدود برای دستیابی به اهداف مطلوب باید مسیر ما در پژوهش باشد.
آقای روحانی افزود: در آغاز کار دولت از یکی از وزرا در بخش پژوهش سوال کردم چند طرح پژوهشی و تحقیقاتی در دست دارید، در پاسخ عدد بالایی مطرح کرد و گفت «بیش از 2500 طرح».
وی اضافه کرد: عنوان این طرح ها یک کتاب می شد، گفتم مگر چقدر پول و نیروی انسانی دارید، طرح ها را زخمی و رها کرده‌ایم و نمی‌توانیم به آن برسیم، در تحقیق هم همین کار را می‌کنیم، طرح‌ها را زخمی و رها می‌کنیم؛ باید اولویت بندی کنیم.
آقای روحانی گفت: در شرایطی هستیم که نیازهای فوری و حیاتی داریم، من می‌فهمم پژوهشگر دنبال پژوهش هایی است که در مسیر مرزهای دانش باشد، می‌فهمم کدام تحقیق و پژوهش کف و سوت دارد و کدام پژوهش پژوهشی است که سرو صدا دارد.
رئیس جمهور افزود: گاهی پژوهش خبرساز نیست اما سرنوشت ساز است، برخی تحقیقات مربوط به بخش‌های بلوغ یافته علم و تکنولوژی است، اما کشور ما به آن نیاز دارد.
روحانی گفت: به عنوان مثال در مشکل منابع آب هستیم و تراز آبی کشور ما به شدت منفی است؛ نیاز به تحقیقات و پژوهشی داریم که به فناوری و مصرف کم آب منتهی شود، کاستن مصرف آب در این کشور به ویژه در بخش کشاورزی که 90 درصد آب کشور در مسیر مصرف کشاورزی است اولویت است.
وی افزود: امروز به تحقیقات و پژوهش هایی که بهره ‌وری در زمینه آب را بالا ببرد نیاز داریم؛ این نیاز امروز جامعه ماست، امروز در شرایطی هستیم که از نظر زیست محیطی دچار مشکل هستیم.
رئیس جمهور گفت: نیازمند به تحقیقی هستیم که به شدت آلودگی ها را کاهش دهد، ممکن است برای محققی کار کردن در کاربراتور یک اتومبیل اولویت نباشد ولی امروز شهرهای بزرگ ما دچار آلودگی هواست و این جزء نیازهای حیاتی جامعه ماست؛ به محیط سالم، هوایی سالم و سرزمینی سالم برای زیست و برای ادامه حیات نیاز داریم.
روحانی ادامه داد: ریزگردها نیز امروز مشکل ماست.
رئیس جمهور تاکید کرد: این مثال‌ها را می‌زنم زیرا امروز از اینگونه مثال‌ها به عنوان اولویت، صدها مورد داریم و نیاز به فناوری داریم.
وی گفت: اگر اجازه دهید معنی تکنولوژی و فناوری را کمی توسعه دهیم و از معنی سخت‌افزاری آن کمی فاصله بگیریم؛ در علوم انسانی نیز به فناوری و تکنولوژی نیاز داریم.
افزایش تقاضا در بخش پژوهش یکی از برنامه های دولت 
رئیس جمهور در ادامه گفت : فناوری به معنای طرح های کاربردی است که ما را باید به اهداف ملی برساند .
آقای روحانی افزود : ما در زمینه های اقتصادی ، فرهنگی ، سیاست خارجی و امنیتی نیازمند پژوهش و تحقیق هستیم .
وی گفت :یکی از برنامه های دولت تدبیر و امید افزایش تقاضا در بخش پژوهش است .
آقای روحانی افزود: پژوهش یک عرضه است و این عرضه زمانی ارزشمند می شود که برای او تقاضا باشد و این تقاضا نیزباید از طرف بخش خصوصی باشد.
رئیس جمهور با بیان اینکه اگر بخش خصوصی ببیند که در سایه پژوهش و تبدیل آن به فناوری تجاری کیفیت جنس او بالا می رود و قیمت نیز پایین می رود آن وقت به دنبال پژوهشگر می رود و از این مسیر است که اول فناوری به جامعه انتقال می یابد.
وی با اشاره به اینکه ما باید تقاضا را در بخش پژوهش بالا ببریم و این برای دولت نیز مهم است اضافه کرد: البته این مردم هستند که دولت را باید مجبور به این کار کنند زیرا دولت پاسخگو ناچار است برای عدم کارایی به مردم پاسخگو باشد.
آقای روحانی گفت: برای کارآمد کردن من راهی جز پژوهش نمی شناسم و پژوهش است که باید مدیریت ما را کارآمد کند.
وی با بیان اینکه امروز صدها مسئله در اقتصاد داریم و معمولا دولت در این مسائل به کارشناسان خود متکی است و گاهی نیز برخی محققان بر آن نقد می کنند و این کافی نیست گفت: ما در بخش های اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی نیازمند پژوهشگر آزاد هستیم.
رئیس جمهور گفت: در این بخش نیازمند پژوهش دانشگاهی و پژوهشکده ها هستیم و نیازمندیم تا از تحقیق و پژوهش دیگران نیز بهره گیریم.
آقای روحانی با بیان اینکه دولت باید تقاضا برای پژوهش را افزایش دهد خطاب به حاضران این نشست گفت: شماها هستید که می توانید با ایجاد تقاضا تلاش کنید تا پژوهش در مسیر دقیق قرار گیرد.
وی اضافه کرد: در پژوهش باید به توانمندی های کشور توجه کنیم زیرا برخی از تحقیقات گران قیمت است و با وجود همه مجموعه امکانات و زیربناهای علمی کشور دستیابی به آنها بسیار بسیار مشکل است.
دانش نیز در سایه پژوهش است
رئیس جمهور گفت: اگر  این گونه تعبیر کنیم که اساس دانش از پژوهش و توسعه آن دانش نیز در سایه پژوهش است گرچه خود پژوهش در سایه دانش امکان پذیر است و متولد می شود بنابراین هم علت و هم معلول است.
آقای روحانی تصریح کرد: پژوهش هم می تواند علم را شکوفا کند و هم می تواند به توسعه علم و حتی آموزش بیانجامد.
وی اضافه کرد : البته پژوهش نیاز به محیط مناسبی دارد که آغازش ،‌ آزادی آکادمیک و مهمترین اصلش بردباری و سعه صدر است  و نمی توان به پژوهش متقن دست یافت مگر آنکه پژوهشگر خلاق باشد البته خلاقیت فقط در سایه آزادی امکان پذیر است .
رئیس جمهور گفت:‌باید در سایه بردباری و تساهل، زمینه را برای شکوفایی استعداد اندیشمندان ، محققان و  پژوهشگران آماده کنیم .
روحانی با اشاره به اینکه  نتیجه  پژوهش نیز نیاز به بردباری جامعه دارد افزود: ممکن است پژوهشگری به نتیجه ای برسد که خوشایند این و آن نباشد اما اگر به واقع در چارچوب اصول و در مسیر تحقیق به یافته ای رسیده است آن یافته ،محصول  پژوهش است و همانطور که  پژوهش مقدس است محصول آن نیز باید مورد احترام همگان باشد.
وی گفت: البته این گفته به آن معنا نیست که هر آنچه از پژوهش به دست می آید وحی مُنزل است و تغییر نمی کند بلکه امروز ممکن است  پژوهش و تحقیق ما را به داده ای برساند و دو تا پنج سال دیگر ، تحقیقات جدید ما را به مطلوب دیگری برساند.
قرار است در چهاردهمین جشنواره ملی تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر کشور از 75 پژوهشگر و فناور برتر در زمینه  علوم انسانی ، فنی و مهندسی ، علوم پایه ، فناوری سلامت و همچنین پژوهشگران برتر دستگاههای اجرایی با اهدا لوح و جوایز قدردانی و تجلیل شود.
این مراسم به مناسبت 25 آذر روز ملی پژوهش برگزار می شود.
بنابر اعلام وزارت علوم حدود 2500 اثر و پژوهش به دبیرخانه جشنواره ارسال شده بود که در نهایت 75 پژوهش انتخاب نهایی شدند.