بسته سلامت؛
چرا کنترل چاقی شکمی اهمیت دارد؟
اضافه وزن و چاقی مشکل بزرگ بیشتر کشورهای جهان است که از نظر علمی از طریق محاسبه شاخص BMI (تقسیم وزن به مجذور قد) تشخیص داده میشود.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیمای کهگیلویه و بویراحمد، افراد با شاخص نمایه توده بدنی بین ۲۹.۹-۲۵ دارای اضافه وزن و افراد با BMI بیشتر از ۳۰ به چاقی مبتلا هستند. هر چند این شاخص بسیار معتبر است، اما با توجه به اهمیت چگونگی توزیع بافت چربی اضافه در بدن، اندازهگیری اندازه دور کمر (WC) نیز ضروری است. اندازه دور کمر (WC) بیشتر از ۸۸ سانتی متر در زنان و بیشتر از ۱۰۲ سانتی متر در مردان به عنوان «چاقی شکمی» تفسیر میشود.
نتایج مطالعات نشان داده است که کبد چرب بیشتر از آنکه با BMI ارتباط داشته باشد با چربی احشایی (که به وسیله اندازه گیری دور کمر تعیین میشود) یا به عبارت دیگر با توزیع چربی در بدن ارتباط دارد.
در این زمینه مطالعهای که در ایران انجام شد، نشان داد که اگر چربی شکمی از ۲۱ و ۴۲ صدم درصد در زنان و ۱۳ و ۷۶ صدم درصد در مردان بیشتر شود، خطر ابتلا به کبد چرب به طور چشمگیری افزایش پیدا میکند.
در واقع این مطالعه بیان میکند که لاغر بودن یا به عبارت دیگر داشتن BMI کمتر از ۱۸ و ۵ دهم، به معنای لاغر سالم و یا بدون چربی نیست.
همچنین تحقیقات نشان میدهد که چاقی شکمی ارتباط مستقیمی با مقاومت به انسولین دارد.
مقاومت به انسولین (IR) به عدم برداشت گلوگز در کل بدن، با وجود ترشح انسولین تعریف میشود.
در این زمینه مطالعهای که در ایران صورت گرفت نشان داد که اگر چربی شکمی از ۱۹ و ۲۳ صدم درصد در زنان و ۱۱ و ۹۷ صدم درصد در مردان بیشتر شود، خطر ابتلا به مقاومت به انسولین و متعاقب آن بروز دیابت نوع ۲ به طور چشمگیری افزایش پیدا میکند.
اهمیت اندازهگیری تمام این شاخصها به دلیل این است که چاقی شکمی یا «چاقی سیبی شکل»، در کنار پرفشاری خون، اختلال چربی خون و افزایش قند خون، یکی از فاکتورهای سندرم متابولیک است و در افزایش ابتلا به بیماری قلبی عروقی، دیابت نوع ۲، کبد چرب، بیماری مزمن کلیه و چند نوع سرطان نقش دارد.
با توجه به شیوع روزافزون این بیماریها و هزینههای زیاد کنترل و درمان آنها، لازم است پیشگیری و درمان چاقی شکمی به عنوان یک عامل خطر مهم بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
برای کاهش چاقی شکمی توصیههای غذایی و دارویی غیر علمی و حتی خطرناک زیادی با جنبه تبلیغاتی رواج دارد، اما باید هوشیار بود و با صبر و حوصله و زیر نظر کارشناسان و متخصصان تغذیه چاقی شکمی را درمان کرد. در ادامه تعدادی از توصیههای علمی برای پیشگیری و درمان چاقی شکمی بیان شده است:
کاهش متعادل کالری دریافتی و نه رژیمهای سخت و محدود (زیر نظر کارشناس یا متخصص تغذیه)
nbsp; پیروی از یک برنامه ورزشی متعادل، منظم و قابل اجرای هوازی و مقاومتی (۳۰ تا ۶۰ دقیقه در روز)
مصرف متعادل منابع فیبر غذایی (نان و غلات سبوسدار، میوه و سبزی تازه، حبوبات و مغزها)
مصرف متعادل چربیهای مفید مثل روغن زیتون و مغزها
مصرف متعادل شیر و لبنیات کم چرب
مصرف متعادل پروتئین به ویژه پروتئینهای گیاهی سویا و حبوبات
مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان
مصرف متعادل ادویههای ضد التهاب (زردچوبه، زیره و دارچین)
محدودیت مصرف نوشیدنیهای شیرین (گازدار و بدون گاز مثل شربتهای خانگی)
محدودیت مصرف مواد غذایی دارای چربیهای اشباع و ترانس (انواع کیک و کلوچه و فستفودها حتی خانگی)