پرتاب یک ماهواره عملیاتی ديگر به فضا تا پايان امسال

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه گفتگو ویژه خبری شنبه ۱۴ بهمن ماه با حضورآقای عیسی زارع پور؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سه محور دستاورد‌های فضایی و ارتباطی در یک سال گذشته، طرح کلان فیبر نوری و دولت هوشمند و الکترونیک را بررسی كرد.

سوال: امروز روز ملی فناوری فضایی بود، دستاورد‌های متعددی در دو سه هفته گذشته در حوزه فناوری فضایی ما داشتیم، توانستیم ماهواره‌های متعدد پرتاب کنیم رکورد‌های مختلفی را بزنیم و جابجا کنیم در خصوص تلاش دانشمندان صنعت فضایی می‌فرمایید؟
زارع پور: دهه فجر را خدمت همه هموطنان عزیزمان تبریک عرض می‌کنم، خوشحالیم که امروز روز ملی فناوری فضایی را با حضور رئیس جمهور ما جشن گرفتیم اولین بار بود که آقای رئیس جمهور تشریف آوردند در محل متخصصین و دانشمندان فضایی در پژوهشگاه فضایی کشور حضور پیدا کردند و از نزدیک در جریان آخرین پیشرفت‌ها قرار گرفتند بازدید مفصلی داشتند از زیرساخت‌های آزمون و تجمیع ماهواره، نمایشگاهی را ترتیب داده بودیم ملاحظه کردند، مسئولین مختلف دیگر هم زحمت کشیده بودند تشریف آورده بودند، همانطور که مستحضر هستید و شما هم خیلی زحمت کشیدید همکاران شما در صدا و سیما این دستاورد‌ها را منعکس کردند این افتخارات را، در این دو سال اتفاقات بسیار خوبی افتاده است دو سال و اندی که از دولت سیزدهم می‌گذرد، البته ما اولین رویداد فضایی که داشتیم دیماه ۱۴۰۰ بود که حدود دو سال و یک ماه از آن می‌گذرد در این دو سال و یک ماه فقط یک قلم آن که شما هم اشاره کردید در گزارشات، ۱۱ پرتاب داشتیم که معادل بیش از ده سال پیش از این است یعنی از سال ۱۴۰۰ تا الان ما ۱۱ پرتاب داشتیم. دو سه تا دیگر پرتاب انجام بدهیم ما رکورد پرتاب‌های تاریخ فضایی شدن کشور را خواهیم زد، این پرتاب‌ها نمایانگر کار‌هایی هست که همه‌ی بخش‌ها در روی زمین دارند انجام می‌دهند، چون ما ماهواره‌ای که می‌سازیم ده‌ها زیرسامانه دارد و ده‌ها بخش دارد متخصصین ما این‌ها را تست می‌کنند در آزمایشگاههایمان تست‌های متعدد در زیرساخت‌هایی که داریم، اما تا وقتی که در فضا قرار نگیرد ما نمی‌دانیم واقعا این‌ها درست کار می‌کنند یا نمی‌کنند بنابراین بسیار مهم است که پرتابگرهایمان بتوانند با موفقیت ماهواره‌ها را در مدار قرار بدهند که برای اولین بار در این دولت ما توانستیم ماهواره‌های حدودا صد کیلویی را با موفقیت در مدار قرار بدهیم البته این ناگفته پیداست که زحماتی است که در طول یک دهه گذشته دانشمندان ما کشیدند یک شبه این اتفاقات حاصل نمی‌شود، اما در این دو سال شتاب بسیار خوبی گرفته که فقط تعداد پرتاب‌ها نشان می‌دهد که توجه جدی و ویژه‌ای به این حوزه صورت گرفته، ما هیچ وقت نافی زحماتی که کشیده شده نیستیم، اما عرض کردم در این دو سال شتاب خوبی گرفتیم. ما الان می‌توانیم کار‌هایی که روی زمین انجام می‌دهیم تست‌هایی که انجام می‌دهیم در فضا هم این‌ها را تست کنیم من فیلمی را دیدم از شادی همکارانم سازنده ماهواره ثریا و مهدا در پژوهشگاه فضایی که بعد از این که سیگنال‌ها را دریافت کردند چقدر شور و شعف داشتند برای اولین بار بود که ماهواره‌های خودمان که ساختیم در ۵۰۰ کیلومتری قرار گرفته توانستیم داده هایش را در ایستگاه‌های زمینی که ساخت خودمان هست دریافت کنیم و این مایه افتخار است. در همه بخش‌ها دارد کار با شتاب دنبال می‌شود در بخش ساخت ماهواره ما الان ماهواره‌های متعددی در صف پرتاب داریم.

سوال: تا پایان سال هم پرتاب خواهیم داشت؟
زارع پور: حداقل یک پرتاب دیگر هم در برنامه داریم که انجام بشود یک ماهواره عملیاتی در مدار قرار خواهد گرفت ما در بحث پرتاب همکاری با کشور‌های دیگر را هم در دستورکارمان داریم ما، چون بخاطر شرایطی که پایگاه‌های پرتاب فعلی مان دارند در بعضی از مدار‌ها امکان ماهواره گذاری نداریم الان می‌شود گفت بزرگ‌ترین پایگاه پرتاب فضایی کشور را که بزرگ‌ترین در غرب آسیا هم هست داریم می‌سازیم در همین دولت آغاز شد در سال آینده فاز اول آن به اتمام می‌رسد اولین پرتاب‌ها را از آنجا انجام می‌دهیم آنجا دیگر دستمان باز است و در همه مدارات در زاویه‌های مختلف می‌توانیم پرتاب بکنیم اصطلاحا پنجره پرتاب مان آنجا خیلی گسترده‌تر است تا پیش از آن ما ماهواره‌های عملیاتی که داریم که عرض کردم به دلیل محدودیت نقطه پرتاب خودمان امکان پرتابش را نداریم با همکاری کشور‌های دیگر انجام می‌دهیم و اولین پرتاب خودمان را هم از این نقطه مهمی که عرض کردم آغاز خواهیم کرد. در حوزه ایستگاه‌های زمینی ما الان دو ایستگاه زمینی داریم که تا آخر سال بعد دو تای دیگر هم به آن اضافه می‌کنیم که امکان بهره برداری بیشتر را از ماهواره‌هایی که در فضا داریم برای ما فراهم می‌کند، چون مستحضر هستید ماهواره‌هایی که در لایه لئو قرار می‌گیرند، چون سرعت گردش آنها بیش از سرعت زمین است روزی چند بار بر فراز کشورمان ظاهر می‌شوند ما اگر نقاط تماسمان با این‌ها بیشتر باشد می‌توانیم فرامین را بیشتر به آنها بدهیم داده‌ها را سریعتر از آنها دانلود بکنیم و در اختیار قرار بگیریم برای همین ایستگاه‌های زمینی هم مهم است که در حال توسعه ایستگاه‌های زمینی مان هم هستیم. در حوزه کاربرد هم باز کار‌های زیادی انجام شده که باز هم در حال توسعه است اگر فرصت شد من توضیح خواهم داد، چون مردم می‌پرسند که این همه ماهواره پرتاب می‌شود آخر چه چیزی نصیب ما می‌شود و در زندگی ما قرار است چه اتفاقی بیفتد و به چه شکل است، فکر می‌کنم فرصت باشد در مورد همین کاربرد‌ها هم صحبت کنیم بد نیست.

سوال: در صنعت فضایی اشاره کردید که کاربرد‌های ماهواره‌ها کاربرد‌های مختلفی است در صنایع مختلف، به کاربرد‌ها بپردازیم و در خصوص ماهواره‌های عملیاتی که برای لایه بعدی داریم گام بعدی که ژئو است به آن هم اگر بپردازیم خوشحال می‌شویم.
زارع پور: قبل از این که این نکته را پاسخ بدهم ذکر این نکته خالی از لطف نیست که ما الان جزو ده کشوری هستیم که چرخه کامل فضایی را دارند یعنی هم ماهواره می‌سازیم هم پایگاه پرتاب داریم برای خودمان، هم پرتابگرمان صد در صد بومی است هم ایستگاه زمینی دریافتی اطلاعات فضایی را داریم و هم سامانه‌هایی را طراحی کردیم که از این داده‌های فضایی بتوانیم استفاده کنیم که در مورد آن صحبت می‌کنیم البته در مورد هر کدام از این ۵ مرحله ما در نقطه‌ای هستیم که حتما نیاز به ارتقا دارد به عنوان مثال در حوزه پرتابگر ما الان به لایه ژئو تقریبا می‌شود گفت فناوری مان تثبیت شده و باید این پرتاب‌ها تکرار شود که مطمئن بشویم، اما دست پیدا کردیم برای اولین بار با موفقیت ماهواره را در لایه ژئو قرار دادیم ۵۰۰ کیلومتر بودیم رسیدیم به ۷۵۰ کیلومتر، مدار بیضوی ۴۵۰ هزار و صد را زدیم، یواش یواش باید برسیم به مدارات بالاتر و تا برسیم به ۳۶ هزار کیلومتری که لایه ژئو است می‌خواهم عرض کنم مسیر طولانی را در پیش داریم که در سند ده ساله توسعه صنعت فضایی که در سال گذشته در شورای عالی فضایی تصویب شد و آقای رئیس جمهور ابلاغ فرمودند به همه بخش‌های ذیربط در دولت ما گام به گام مشخص است امروز هم آقای رئیس جمهور در فرمایشاتشان گفتند که خیلی خوشحالم که معلوم است که قدم به قدم آقای دکتر سالاریه توضیح دادند رئیس محترم سازمان فضایی که برنامه چیست در هر حوزه‌ای در حوزه‌ی ماهواره مثلا ما انواعی از ماهواره‌ها را داریم ماهواره‌های سنجشی که خودشان ماهواره‌های اپتیکی و راداری هستند ماهواره‌های مخابراتی ما، مخابراتی تلویزیونی در همه این‌ها معلوم است که ما سال به سال قرار است به کجا برسیم تا افق ۱۴۱۱ و این نقشه راه صنعت فضایی کشور است که دارد دنبال می‌شود.

سوال: کپسول‌های زیستی را هم گفتند؟
زارع پور: بله بحث کپسول‌های زیستی هم یکی از بخش‌های برنامه فضایی کشور زیست در فضا و اکتشافات فضایی است که اگر فرصت شد جزئی‌تر صحبت می‌کنم اول سوال کاربرد را من پاسخ بدهم. الان بحث داده‌های فضایی نقش بسیار کلیدی را در زندگی روزمره مردم ایفا می‌کند گاهی اوقات ما از آن غفلت می‌کنیم شما مسیریاب تان را که روشن می‌کنید که روزانه فکر می‌کنم بخش زیادی از هموطنان ما دارند استفاده می‌کنند موقعیت شما را دارند ماهواره‌ها تعیین می‌کنند، از این کاربرد‌ها بگیرید که در زندگی روزمره وجود دارد تا کاربرد‌هایی که بخش‌های مختلف می‌توانند از داده‌های فضایی استفاده کنند که بهره وری خودشان را ارتقا بدهند بعنوان مثال در حوزه کشاورزی برای تخمین سطح زیرکشت محصولات مختلف ما الان از داده‌های فضایی می‌توانیم استفاده کنیم اخیرا پروژه‌ای را ما با وزارت جهاد کشاورزی انجام دادیم برای محصولات استراتژیک مثل گندم، جو، برنج و محصولات مختلف، ۱۰ تا محصول راهبردی را در آوردیم. جالب است که داده‌هایی که مثلا در مورد گندم ما استخراج کردیم تقریبا منطبق بود با آمار‌هایی که آنها به شکل سنتی جمع آوری کرده بودند از سطح زیر کشت گندم، کار بسیار سختی است شما از ۵۰۰ کیلومتری زمین تصویر تهیه بکنید با تحلیل این‌ها با استفاده از هوش مصنوعی، الگوریتم‌های مختلف بتوانید تشخیص بدهید که این محصول مثلا فرقش با برنج، فرقش با پنبه و دقیق کار کند بالای ۹۰ درصد دقت داشت و این جای خوشحالی است البته همکارانم دارند کار می‌کنند که این الگوریتم‌ها را بهتر کنند یا استفاده از داده‌های فضایی، د اده‌های ماهواره‌ها برای مقابله با آفات که تدابیری که کشاورزان می‌توانند به کار بگیرند مثلا اگر سرمازدگی می‌خواهد اتفاق بیفتد داده‌های هواشناسی را داشته باشند، گرد و غبار، در هر بخش از کشاورزی این داده‌ها می‌تواند کمک کند که خوشحالیم امروز شرکت‌های نوآفرینی وجود دارند در این حوزه و شرکت‌های دانش بنیانی که دارند از این داده‌های فضایی برای ارتقاء بهره وری کشاورزی استفاده می‌کنند حتی یک مجموعه‌ای هست که بدون اخذ وجه برای کشاورزان می‌گویند من فقط بهره وری ات را ارتقا می‌دهم از محل افزایش محصول شما من سهیم می‌شوم بدون این که وجهی را دریافت بکنند، یا در حوزه‌ی اکتشافات معدنی که شما اشاره کردید به هرحال ماهواره‌های خاصی هستند که داده هایش را اتفاقا در اختیار ما قرار نمی‌دهند کشور‌های غربی که ما می‌توانیم با استفاده از داده‌های این ماهواره‌ها معادن جدیدی را در کشور کشف بکنیم، در حوزه‌ی پایش منابع طبیعی، حتی در حوزه پایش زمین، ما الان با استفاده از تصاویری که در اختیار داریم پروژه‌ای را تعریف کردیم که در حال انجام است که بتوانیم برای مثال محدوده‌ای را که خیلی در آن زمین خواری متداول است ما مثلا هر دو هفته یک بار از آن نقطه تصویر تهیه بشود تصاویر با هوش مصنوعی با هم تطبیق داده شود نقاط اختلاف این تصاویر در بیاید حتی در حد اینکه یک ماشین آجر خالی شده باشد آنجا می‌شود تشخیص داد اگر ساخت و ساز غیر مجاز باشد یعنی ساخت و ساز را ما می‌توانیم تشخیص بدهیم در واقع به شکل هوشمند در اختیار نهاد‌های مرتبط قرار بدهیم آنها چک کنند که آیا مجاز هست یا نیست و اگر غیر مجاز است در بدو کار بروند جلوی کار را بگیرند این جور نشود که مثلا یک هتل چند طبقه که در حریم یک رودخانه ساخته شود و بعد به فکر تخریب آن باشیم.

سوال: اگر اشتباه نکنم ماهواره خیام دارد این خدمات را الان ارائه می‌کند.
زارع پور: بله ماهواره‌های متعدد داریم که تصاویر را با دقت در اختیار ما قرار می‌دهند که یکی خیام است، این‌ها همه می‌تواند منجر به افزایش بهره وری مقابله با فساد‌هایی که ممکن است اتفاق بیفتد روی زمین، به قول آقای رئیس جمهور چشم بینای ما روی سر ما است که دیگر برای او کوه و دشت و موانع طبیعی فرقی نمی‌کند می‌تواند از فضا اطلاعاتی را در اختیار ما قرار دهد که روی زمین بتوانیم تصمیم مناسبی دریافت بکنیم یکی دیگر از اتفاقاتی که دارد می‌افتد غیر از این کاربرد‌های مستقیم، سرریز دانش فضایی یا فناوری‌های فضایی در صنایع مان است امروز یک بخش از نمایشگاهی که به آقای رئیس جمهور نشان دادیم همان سرریز‌های دانش فضایی در بقیه‌ی بخش‌ها بود که در صنایع مختلف دارد استفاده می‌شود تجاری شده حتی یکی از محصولات صادرات خارجی هم داشته که در واقع اصل آن برای یک کار فضایی طراحی شده یکی از زیرسیستم‌ها، زیرسامانه‌های فضایی بوده بعد آمده تبدیل به یک محصول مستقل شده در صنعت خودمان و حتی مشتری خارجی هم پیدا کرده است این هم می‌تواند منجر به تحول در بقیه‌ی صنایع بشود.

سوال: آقای رئیس جمهور به خصوصی سازی در این صنعت هم اشاره کردند که بخش خصوصی هم وارد بشود در این زمینه هم برنامه دارید؟
زارع پور: بله، یکی از بحث‌هایی که ما به شکل جدی دنبال می‌کنیم استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان، بخش خصوصی در حوزه‌ی فضایی است، ما کار را از بخش ماهواره شروع کردیم، الان شرکت‌هایی را همین امسال ما با آنها قرارداد بستیم کنسرسیومی از بخش خصوصی، بزرگ‌ترین قرارداد تاریخ فضایی کشور که با بخش خصوصی بسته شده در همین امسال انجام شد یکی برای منظومه‌ی ماهواره‌ای شهید سلیمانی که یک منظورمه‌ی مخابراتی هست که من در ویراستی هم سوال پرسیده بودند امشب داریم می‌رویم گفتگوی ویژه اگر کسی سوال دارد بپرسد که یکی از سوالات هم همین بود که ما در حوزه‌ی منظومه سازی در کجا قرار داریم؟ که برنامه ما این است که تا ۱۴۰۴ بتوانیم یک منظومه‌ی ۱۶ تایی تا ۲۰ تایی را با کمک بخش خصوصی داشته باشیم پرتابگرانمان هم تا آن موقع دیگر صد در صد تثبیت می‌شوند و ما می‌توانیم با پرتابگر بومی این‌ها را پرتاب بکنیم و از کاربردهایش استفاده کنیم. برای اولین بار ما از شرکت‌های دانش بنیان خرید تضمینی تصویر را قرارداد کردیم که خودشان بروند ماهواره را بسازند، پرتاب بکنند یا با پرتابگر داخلی یا عرض کردم اگر محدودیتی بود پرتابگر خارجی و ما این تصاویر را پیش خرید بکنیم، ماهواره را خودشان می‌سازند، انواعی از قرارداد‌ها را همکارانم در سازمان فضایی دارند دنبال می‌کنند که ما بتوانیم حداکثر استفاده را از ظرفیت بخش خصوصی بکنیم.البته پیش از این حتی در بخش‌های دفاعی و ساخت ماهواره بر هم انبوهی از شرکت‌های دانش بنیان بخش خصوصی برای ساخت زیرسیستم‌ها استفاده می‌شد و این افتخاراتی که امروز ما دور هم جشن گرفتیم و رویداد‌های خوبی که به هر حال در هفته‌های گذشته اتفاق افتاد، بخش زیادی مرهون متخصصین و دانشمندان ما در شرکت‌های دانش بنیان است. اما الآن ما اعتماد کردیم بخشی از کار را به آنها سپردیم. حتی در دنیا بحث پرتابگر را هم به بخش خصوصی سپردند. ما چند شرکت بین المللی داریم که در حوزه پرتاب هم کار می‌کنند. دوستان ما در بخش لشکری و دوستانی که بحث پرتابگر را دنبال می‌کنند، آنها هم دارند همین مسیر را دنبال می‌کنند آنها هم همین مسیر را دنبال می‌کنند که از زیرسامانه‌ها شروع کردند.روزی برسد که شرکت‌هایی داشته باشیم که با مدیریت نیرو‌های مسلح بتوانند بحث پرتابگر را داشته باشند در بخش فضایی.

سؤال: در زمینه ماهواره سؤال دیگری در ویراستی از شما نپرسیدند؟
زارع پور: من اجازه می‌خواهم این بحثی که گذاشتم اولین نفری که سؤال کرده؛ آقای حسین کاظمی هم پاسخ سؤالشان را بدهم، گفتند که در حوزه شبکه، ماهواره‌ای مستقل ما می‌توانیم داشته باشیم؟ من باز پرسیدم از ایشان که منظورتان ماهواره‌های رادیوتلویزیونی است یا منظومه ماهواره‌ای که گفتند هر دو را توضیح دهید. من منظومه ماهواره‌ای را توضیح دادم که الآن دانش منظومه سازی را در کشور داریم کسب می‌کنیم، چون خود همین دانش ویژه دارد که ماهواره‌ها وقتی در فضا قرار می‌گیرند بتوانند باهم تعامل داشته باشند و سیستم مدیریت زمینی شان هم بتواند داده‌ها را به شکل یکپارچه و توزیع شده از اینها دریافت کند که این را با کمک بخش خصوصی انجام می‌دهیم.  اولین سری از ماهواره‌های منظومه ماهواره شهید سلیمانی را ما تا اواخر سال آینده خواهیم داشت و از ۱۴۰۴ شروع می‌کنیم به پرتاب آنها. در حوزه ماهواره‌های رادیو تلویزیونی که در لایه ژئو قرار می‌گیرد؛ یعنی ۳۶ هزار کیلومتری، ما الآن شروع کردیم به ساخت اجزایی که این ماهواره احتیاج دارد، چون چهار تا پنج سال طول می‌کشد که بتوانیم ماهواره را در ۳۶ هزار کیلومتری قرار دهیم. الآن به عنوان مثال، فرستنده‌های ترانسفوندر‌های ماهواره‌های رادیوتلویزیونی را همکارانم در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات ساختند، تست شده و ان شاء الله تست‌های زیرمداری آن هم در همین دولت تلاش می‌کنیم انجام دهیم. داریم در حوزه خود ساخت ماهواره کار می‌کنیم، اما قطعاً ما نیاز فعلی کشور را معطل این چهار تا پنج سال نخواهیم کرد و در هر جا نیاز باشد از طریق همکاری‌های بین المللی که داریم کار را دنبال می‌کنیم ولی مسیر بومی سازی آن در حال انجام است و طبق برنامه‌ای که در سند ۱۰ ساله توسعه صنعت فضایی کشور است قدم به قدم این مسیر را طی می‌کنیم تا به روزی برسیم که چرخه کامل صنعت فضایی در حوزه لایه ژئو هم داشته باشیم که الآن پنج تا شش کشور بیشتر چنین دانشی را ندارند. بحث زیست در فضا هم اشاره کردید که دو تا سه نفر سؤال کردند که کاربردش چیست؟ به فرض این که ما توانستیم انسان هم به فضا بفرستیم، چه اتفاقی می‌افتد؟ یک کارکرد اصلی دارد، چند کارکرد فرعی دارد. کارکرد اصلی آن این است که بالأخره ما هم به جمع کشور‌هایی می‌پیوندیم که زیست در فضا را تجربه می‌کنند. الآن دانشمندان کشور‌های مختلف می‌روند ایستگاه فضایی و آن جا آزمایش های مختلفی انجام می‌دهند. بالأخره نگاه آینده بشر به منابع کرات دیگر است. همین الآن این رقابت شروع شده، پنج تا شش کشور ماه گرد ساختند و به کره مریخ فکر می‌کنند، دنبال می‌کنند، حتماً اگر منابع زمین تمام شود، انسان به سراغ منابع سایر کرات خواهد رفت و از این جهت باید آماده باشیم، یک کارکرد دیگر دارد که بسیاری از فناوری‌هایی که در این اکتشافات فضایی و زیست در فضا به کار گرفته می‌شود، فناوری‌های بسیار پیشرفته‌ای هستند که ما در صورت دستیابی به آنها می‌توانیم اینها را در سایر صنایع کشورمان استفاده کنیم غیر از این که جزو افتخارات کشور خواهد بود که ما بتوانیم جزو پنج تا شش کشوری باشیم که بتوانیم خودمان کپسول زیستی داشته باشیم و این را تجربه کنیم .

 بیش از پنج میلیون و ۴۶۰ هزار خانوار تحت پوشش طرح ملی فیبرنوری هستند

سؤال: یکی از طرح‌هایی که پیگیری شد؛ همین طرح ملی فیبر نوری بود که به عنوان فیبرکشی مد نظر قرار گرفته شد، در ماه‌های گذشته پیگیر آن بودیم، فکر کنم چند ماه گذشته بود که در سفر به استان گلستان رئیس جمهور، اولین استانی بود که پوشش کاملش را عنوان کردید و طرح فیبر نوری آن جا کامل اجرا شد، در برنامه‌های گذشته هم گفته بودید تا پایان سال می‌خواهیم به پوشش هشت میلیون خانوار کسب و کار برسیم. ابتدا می‌فرمایید الآن آمار چقدر است؟
زارع پور: من در بخش قبلی یک تشکر ویژه کنم از تک تک متخصصین و دانشمندان فضایی در بخش‌های مختلف از نیرو‌های دفاعی گرفته تا بخش‌های دانشگاهی، متخصصان در وزارت علوم، سازمان فضایی، پژوهشگاه فضایی که انصافاً افتخار آفرینی کردند و در این دهه فجر در چهل و پنجمین پیروزی انقلاب اسلامی موجی از امید را برای مردم عزیزمان ایجاد کردند. من یک ویراستی زدم گفتم صبح متخصصین فضایی ما افتخار آفریدند و عصر هم جوانان ما در عرصه فوتبال که جا دارد تبریک عرض کنم پیروزی کشور را در مسابقه فوتبال. در پاسخ به سؤال شما، همان طور که در گزارش هم بود، ما شاید جزو معدود پروژه‌های بزرگ کشور است که یک داشبورد شفاف راه اندازی کردیم، مردم عزیزمان در لحظه می‌توانند پیشرفت این کار را ملاحظه کنند iranfttx.ir من الآن چک کردم، البته بخشی از اطلاعات را مطمئنم هنوز وارد نکردند، ولی بیش از پنج میلیون و ۴۶۰ هزار خانوار الآن قطعاً تحت پوشش هستند. من می‌دانم که بخش زیادی هم از اطلاعات هنوز وارد نشده، فکر می‌کنم شش میلیون را رد کرده باشیم، آن چه در سامانه تأیید شده، عرض کردم پنج میلیون و ۴۶۰ است و ما به زودی جشن شش میلیون را خواهیم داشت در حضور آقای رئیس جمهور در گلستان در ابتدای دی ماه یعنی ۴۰ روز پیش پنج میلیون را جشن گرفتیم، به زودی من در یک سفر استانی که دارم در همین دهه فجر شش میلیون را رد خواهیم کرد. حفاری‌ها در بسیاری از شهر‌ها انجام شده و دارند فیبر را در آن شوت می‌کنند یا قرار می‌دهند و تلاش مان این است که به این هشت میلیونی که به مردم قول دادیم برسیم. در همه این شهر‌هایی که کار می‌کنیم همان طور که در تصویر ملاحظه کردید، تمام کوچه‌ها و خیابان‌ها باید حفاری، داکت گذاری، فیبر گذاری شود و تجهیزات نصب شود. ما یک کار ۱۰ ساله را داریم در دو سال و نیم تا سه سال انجام می‌دهیم که تقریباً یک سال و نیم آن گذشته و یک سال و نیم باقی مانده است و با این همتی که مدیریت شهر‌هایی که کار می‌کنیم و همه دوستانی که به هر حال مدیریت شهری بر عهده دارند؛ شهرداران، فرمانداران، اعضای شهر، نیروی انتظامی، با این روحیه‌ای که می‌بینم می‌توانیم تا پایان دولت این امکان را در شهر‌ها فراهم کنیم. یک شبهه‌ای که اینجا در سؤالات هم مطرح شده بود، پرسیدند که پوشش با اتصال فرقش چیست؟ ما کار را دو بخش کردیم، در دنیا هم همین شکلی است. در قدم اول فیبر را تا نزدیک خانه مردم می‌بریم و آماده سرویس به مردم می‌شویم. در سایت iranfttx.ir آن منطقه سبز می‌شود. شرط سبز شدن هم این است که هر کسی درخواست فیبر کند، اپراتوری که برای آن شهر مشخص شده که اشاره کردم ۱۰ اپراتور داریم، ظرف یک ماه باید این سرویس و خدمت جدید را فراهم کند برای مردم آن منطقه. بعد از فراهم شدن طبیعتاً مردم از این نعمت و امکان جدید بهره مند می‌شوند. به عنوان مثال شما اشاره کردید به استان گلستان، این امکان وجود دارد ولی مردم باید اقدام کنند. عزیز دیگری سؤال کرده که چطور است؟ تعرفه هایش چطور است؟ چه کار باید کنیم؟ اگر نقطه‌ای در iranfttx.ir سبز بود؛ که می‌توانند محله خود را جستجو کنند با یک جستجوی ساده در سایت iranfttx.ir درخواست شان که در آن شرکت ثبت کنند، می‌آیند حتی فیبرکشی داخل ساختمان هم با اپراتور خواهد بود، یعنی سرویسی که الآن در نقاطی که وجود دارد، چند ۱۰ میلیارد تومان باید هزینه کند، عملاً مشترک هزینه مودم را پرداخت می‌کند، بعضی جا‌ها حتی اپراتور مودم را هم به شکل قسطی دریافت می‌کند، روی سرویس حساب می‌کند. سرویس آن هم متفاوت است از بسته‌ها با توجه به حجم ترافیکی که خریداری می‌کنید از مثلاً ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان در ماه است، بسته‌های متنوعی است که در اختیار مردم قرار می‌گیرد و دسترسی مردم به سرعت‌های چندصدمگابیت بر ثانیه‌ای فراهم می‌شود. در همین سایت iranfttx.ir هم یک بخشی است به عنوان اخبار و گزارش ها، ما به اپراتور‌ها گفتیم هر شهری که کار می‌کنند، هر هفته روز به روز گزارش دهند تصویری که در کدام خیابان کار انجام می‌دهند. آن هم بخش جذابی است که هم از رسانه‌ها دعوت می‌کنم، فیلم‌های خیلی خوبی است و مردم عزیز امیدبخش است که در شهر‌های مختلف این ۲۰۰ و خرده‌ای شهری که کار می‌شود، تبلیغ یک کارگاه بزرگ عمرانی شده که پیشرفتش را مردم می‌توانند ملاحظه کنند.

ترافیک داخل کشور از ۷ ترابیت بر ثانیه عبور کرد

سؤال: به بازی فوتبال بعدازظهر اشاره کردید و گفتید یک رکوردشکنی در زمان پخش بازی رخ داده است؟ درست است؟
زارع پور: بله رکورد هفت ترابیت بر ثانیه را شبکه داخل کشور زد.فقط ترافيك داخل كشور از هفت ترابيت بر ثانيه عبور كرد و براي اين كه مقايسه كنم، ابتدای این دولت این عدد دو تا دو و نیم بود یعنی تقریباً سه برابر شده است. این حاصل توسعه مستمر زیرساخت‌های ارتباطی است. به عنوان مثال ما فقط نقاط تبادل ترافیک ما که به آن می‌گوییم IC ظرفیت آن در این دو سال شش برابر شده که ما الآن سکو‌های داخلی ما می‌توانند ترافیک‌های این چنینی را در کل کشور مدیریت کنند. همین تلوبیون شما که افتخار هم هست برای کشور، بعضاً ترافیک‌های سه تا سه و نیم ترابیت بر ثانیه را یک سکو داشته که افتخار بزرگی است که ما چنین دانشی را در کشور توانستیم بومی کنیم. یا پیام رسان‌های ما به همین شکل، یکی از پیام رسان‌ها حتی تا دو ترابیت بر ثانیه را ترافیک را عبور کردند، چون پخش زنده فوتبال هم از طریق پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی داخلی هم از طریق تلوبیون صورت می‌گرفت، برخی از مردم در مسیر بودند به هر حال مخصوصاً امروز ترجیح دادند از طریق گوشی‌های خود ببینند، این اتفاق بزرگی است که افتاده است. برای اولین بار هم چهارشنبه شب بازی که وجود داشت، مجموع ترافیک داخلی و خارجی باهم از ۱۲ و نیم ترابیت در ثانیه رد شد که این هم باز رکوردی در نوع خودش بود.

۱۰ تا ۱۲ درصد خدمات دستگاه های دولتی هوشمند سازی شده است

مجری: در بحث دولت الکترونیک و دولت هوشمند این موضوع را ما امسال پیگیری کردیم، باید تا پایان آبان ماه می‌آمدند خدمات خود را صد درصد ارائه می‌کردند، پایان آذر ماه استعلامات باید صد درصد الکترونیکی می‌شد، در این زمینه الآن دستگاه‌ها در چه وضعیتی هستند؛ استعلامات؟
زارع پور: من باز تشکر می‌کنم از پیگیری‌های صدا و سیما، خود شما، خبرنگاران مختلف و بخش‌های مختلف که با پیگیری خود همه را به خط کردند که این خدمت نوآورانه و فناورانه به مردم ارائه شود. در بحث اول که اتصال است ما چهار مرحله داشتیم؛ یکی اتصال است که تقریباً همه متصل هستند، بعضی‌ها که مشکل فنی پیدا می‌کنند، استاندارد‌های ما را از دست می‌دهند، خارج می‌شوند. بحث بعدی، ارائه صد درصد خدمات بوده که الآن تقریباً ۶۵ تا ۷۰ درصد خدمات به شکل الکترونیکی ارائه می‌شود. تکلیف بعدی که استعلامات بوده که برخط شود، در این تکلیف یک خرده عقب هستیم و دلیل آن این است که تعداد استعلامات خیلی زیاد است، بعضاً شناسنامه آن خدماتی که به مردم ارائه می‌دهند باید توسط سازمان امور اداری و استخدامی بازنگری شود. در حوزه هوشمند سازی الآن حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد خدمات هوشمند شده، بعضی از دستگاه‌ها از آن سقفی که قانون برای آنها مشخص کرده خیلی بیشتر کار کردند.
سؤال: ۱۰ تا ۱۲ درصد کل خدمات؟
زارع پور: میانگین کل خدماتی که ارائه شده، هوشمند است. هوشمند؛ تعریف مان این است که اصلاً شما از جای خود تکان نخورید، همان خدمت را همان لحظه دریافت کنید، به عنوان مثال، الآن وزارت آموزش و پرورش تقریباً ۹۱ درصد خدماتش را الکترونیکی آورده، بیش از نیمی از این خدمات هوشمند است، یعنی بیش از ۲۰ درصد هم هوشمند کردند، من بار‌ها در آنتن زنده مثال زدم آوردم نشان دادم به همکارتان در صف اول، با چند کلیک من کارنامه بچه هایم را توانستم ببینم بدون این که مراجعه کنم و یک همکار فرهنگی را به زحمت بیندازیم. در لحظه توانستم وضعیت دانش آموز را ببینم.
سؤال: بعد از آموزش و پرورش کدام وزارتخانه جلوتر است؟
زارع پور: وزارت نیرو، دادگستری، خود وزارت ارتباطات و وزارت بهداشت هم غیر از بیمارستان‌ها خدمات خود را خوب آورده پای کار، بعد وزارت ورزش و جوانان، ته لیست هم اگر بخواهم بگویم؛ که می‌دانم کار دارند می‌کنند، همکاران ما در وزارت جهاد نیاز به کار بیشتری دارند، الآن حدود هشت درصد خدمات آنها به شکل هوشمند ارائه می‌شود. وزارت میراث؛ ۱۳ درصد و وزارت نفت، وزارت فرهنگ هم؛ ۱۶ درصد خدماتشان به شکل هوشمند ارائه می‌شود. اینها دستگاه‌هایی هستند که می‌دانم الآن دارند کار و تلاش می‌کنند و کار سختی هم هست، واقعاً هوشمند کردن از الکترونیکی عبور می‌کنیم به سمت هوشمندی، چون لازمه اش این است که کل استعلامات برای گرفتن آن خدمت هم برخط شود. بعضاً آمادگی در دستگاه مقابل نیست که آن خدمت را باید ارائه دهد به شکل برخط وقتی من کد ملی خود را دادم باید تمام اطلاعات من بیاید در اختیار دستگاهی که می‌خواهد این خدمت را به شکل هوشمند قرار بدهد، قرار بگیرد که بتواند برخط و در لحظه شود، بدون مداخله انسانی باشد که تعریف ما از خدمت هوشمند این است. در دستگاه‌های خارج از دولت هم جای قدردانی و تشکر دارد از نیروی انتظامی که پیشتاز هستند، عمده خدمات آنها به شکل الکترونیکی ارائه می‌شود، حدود ۲۰ درصد خدمات آنها هم به شکل هوشمند، بدون مراجعه حضوری است که واقعاً نیروی انتظامی ظرفیت این را دارد که بسیاری از خدمات را که الآن الکترونیکی است، هوشمند هم کند، مثل گذرنامه که ما در ایام اربعین همت دوستان را داشتیم که گذرنامه زیارتی را به شکل کاملاً غیرحضوری صادر کردند. همین را می‌توانند برای گذرنامه معمولی هم انجام دهند که بخش زیادی از مراجعات ما به نیروی انتظامی صورت بگیرد یا بحث معافیت تحصیلی، خروج از کشور که نیازمند بحث معافیت تحصیلی است. بحث گواهینامه، کارت پایان خدمت و ده‌ها خدمتی که نیروی انتظامی به مردم ارائه می‌دهد که عمدتاً الکترونیکی است ولی در مراحلی نیاز به مراجعه حضوری دارد. همین جا خواهشم از دوستان فراجا این است که این زحمات بسیار زیادی که کشیدند؛ الاحسانً بالاتمام، ان شاء الله تکمیل کنند که بتوانیم این دستگاه را هم به عنوان یک دستگاه برتر سال آینده داشته باشیم، تکلیف امسال خود را انجام دادند ولی در قانون هفتم توسعه ما این را تبدیل به یک برنامه پنج ساله کردیم، هر سال باید ۲۰ درصد به خدمات هوشمند اضافه شود.
سؤال: یعنی درطی ۱۰ سال آینده؛ صد درصد خدمات هوشمند شود.
زارع پور: احسنت، ما باید بتوانیم تا یک سال پایانی برنامه بتوانیم همه اینها را داشته باشیم. سازمان انرژی اتمی، سازمان حفاظت از محیط زیست و سازمان ملی استاندارد هم بالای ۲۰ درصد خدمات خود را هوشمند کرده اند.