پخش زنده
امروز: -
کارشناس مسائل دفاعی و راهبردی گفت: آمریکا ، آمریکای سال چهل و پنج میلادی تا نود میلادی نیست. این جهان دوران گذار تکثر قدرت هاست که در سند امنیت ملی آمریکا آمده است ، رسما عنوان کردند ما وارد رقابت قدرت های بزرگ شده ایم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه جهان امروز با موضوع «آمریکا در منگنه» میزبان آقای اکبری پویا، کارشناس مسائل دفاعی و راهبردی بود.
مقدمه مجری: ابتدا چند خبر را پیگیری می کنم، آمریکا چند روز پیش ضربه ای را از نیروهای مقاومت منطقه دریافت کرد. ضربه ای که منجر به کشته شدن سه نظامی این کشور در پایگاه نظامی آمریکا در مرز عراق و اردن شد.
مقامات آمریکایی واکنش های شان به این ضربه را طوری انتخاب کردند که انگار می خواهند نشان بدهند ضربه سختی بوده است. در برنامه امشب می پرسم اهمیت اقدامی که مقاومت عراق در این عملیات انجام داد ، چه بود و آیا مقامات آمریکایی می خواهند
این ضربه را بزرگتر از آن چیزی که هست نشان بدهند؟
سوال: برویم به سراغ پرونده اول این برنامه جهان امروز سخنگوی وزارت دفاع آمریکا گفت : پس از حمله به پایگاه این کشور در اردن نیروهای آمریکایی سه بار دیگر هدف حمله قرار گرفته اند، پاتریک رایدر بدون اشاره به مکان این حملات گفت: حمله علیه نیروهای آمریکایی همچنان ادامه دارد. دیشب گردان های حزب الله عراق اعلام کرد: با هدف جلوگیری از فشار به دولت این کشور حملات عیله پایگاه های آمریکا را تعلیق می کند اما اگر واشنگتن به پایگاه های این گروه حمله کند به آن پاسخ خواهد داد.
در حمله پهبادی سه روز پیش به پایگاه آمریکا در اردن سه نفر کشته و بیش از چهل نفر زخمی شده اند. سخنگوی پنتاگون گفت: تمام زخمی ها برای درمان به خارج از اردن منتقل شده اند. در پی این حمله واشنگتن از استقرار سامانه های دفاع هوایی بیشتری در این پایگاه واقع در شمال شرق اردن خبر داد.
درباره جزئیات گفتگو می کنم با آقای اکبری پویا کارشناس مسائل دفاعی و راهبردی که میهمان جهان امروز هستند، اول می پرسم که اهمیت این اقدام مقاومت عراق چه بود ؟ چرا این پایگاه انتخاب شد ؟ چرا این بازه زمانی انتخاب شد؟
اکبری پویا: من اجازه می خواهم قبل از این که پاسخ به سوال را داشته باشم این را عرض کنم که چرا این اتفاق افتاد؟ بعد از عملیات موسوم به شمشیر آهنین در پاسخ به عملیات طوفان الاقصی گروه جهاد اسلامی و حماس، از هفت اکتبر یعنی پانزدهم مهرماه ایالات متحده آمریکا با اعزام ناوهای جنگی یو اس اس جرالد فورد، یو اس اس باتاک، یو اس آس آیزنهاور، با بیست کشتی رزمی، دویست فروند هواپیماهای نسل پنجم، در کنار زیردریایی های کلاس آوهایو با صد و پنجاه و چهار موشک تاماهوک ، با چهار فروند موشک قاره پیمای هسته ای ، در کنار سی و پنج هزار نیرویی که گسیل کرد به شرق دریای مدیترانه به جهت این که جبهه جنگ فراتر نرود یعنی جبهه شمال در لبنان ، بحت حضور نیروهای مقاومت در سوریه در بلندی های جولان ، بحث مقاومت در خود عراق و نهایتا یمن فعالیتی را نداشته باشد ، به عنوان یک قلدری که وارد یک دعوایی می شود یک طرف قضیه را نگه می دارد تا طرف دیگر بترسند از آن ها .
تمامی این رفتارهای ایالات متحده آمریکا انجام داد تنها کمک های آمریکا نبود بلکه با سیل کمک های نظامی که ایالات متحده آمریکا به به رژیم صهیونیستی غاصب انجام داد.
آماری که احصاءکردیم تا به امروز صد بمب سنگرشکن بی ال یو صد و نه ، جی بی یو صد و بیست و یک ، سی و یک ، سی و دو ، سی و هشت به وزن دو هزار تن که بعد از نفوذ تا عمق شصت متری بخار متراکم سوختی اش منتشر بشود به نوعی که گروه های مقاومت اسلامی حماس را در تونل هایی که گفته می شود بیست متر تا شصت متر در عمق زمین حضور دارند به نوعی باز از بین ببرند.
پنجاه و هفت هزار تن سلاح در قالب پانزده هزار بمب ، پنجاه و هفت هزار مهمات توپخانه ای صد و پنجاه و پنج میلیمتری ، توپخانه های هوشمند حیمارس ، موشک های تامیر برای تقویت یونیت های یاهارنوم یا سامانه گنبدهای آهنین ، راکت انداز ام دویست و هفتاد از طریق دویست و سی پرواز هواپیماهای سی هفده که یک هواپیمای پهن پیکر است و هفت کشتی پهن پیکر دیگر از مقصد آمریکا خصوصا از پایگاه هوایی ناتو در آلمان به نام رامشتاین بزرگترین پل هوایی جهان را بعد از جنگ یوم الاکیپور یا جنگ اصطکاک یا جنگ رمضان هزار نهصد و هفتاد و سه میلادی به فرودگاه خوآتیم در صحرای نقب و فرودگاه بن گورین شکل داد.
تمامی کمک ها به همین بسنده نشد حتی با اعزام نیروهای دلتا فورس، به اندازه دو هزار نفر که سابقه جنگیدن در جنگ فلوجه ، موسل و شهر رقه سوریه داشتند به نوعی برتری دادند به رژیم اشغالگر قدس در مقاومت با مردم مظلوم غزه و جنگجویان و رزمندگان حماس.
سید حسن نصرالله جمله ای را دارد دراین رابطه ، می گوید که جنگ غزه زمانی به پایان می رسد که حامی اصلی این جنگ به نوعی فرمان تمام شدن بدهد و آن کشور نیست جزء ایالات متحده آمریکا.
گروه مقاومت اسلامی حماس تمامی خطرهای این حوزه را متوجه خود ایالات متحده آمریکا کرد از جایی داریم صحبت می کنیم مثلت مرزی اردن ، عراق ، سوریه تحت عنوان پایگاه التنف در ایران التنف هم گفته می شود به طوری که حتی مسیر اتوبانی از بغداد به سمت دمشق یا دریای مدیترانه ، نهایتا بیروت سرایت پیدا می کند از این منطقه می گذرد.
در فضای پنجاه کیلومتری این جا حتی متحدان خود آمریکایی هم حق حضور ندارند. توسط توپخانه های هوشمند حمیارس هم در این جا پشتیبانی می شود . در این جا اتفاقی که افتاد پایگاه برج بیست و دو بوده است، در کنار پایگاه التنف قرار دارد. پایگاه الشدادی ، پایگاه ارکمان ، پایگاه ارزق که اردن میزبان سه هزار نفر از نیروهای ایالات متحده آمریکا هست.
بینندگان ما متوجه باشند که اردن سالانه چند صد میلیون دلار کمک بلاعوض از ایالات متحده آمریکا دریافت می کند. در همین نقطه مرزی التنف که یک به بهانه مواد مخدر، به بهانه مبارزه با تکفیری های داعش ولی در واقع ارتش آزاد در این جا آموزش می دادند. گروه های تکفیری را این ها ، در این جا آموزش می دادند.
سوال: در همین پایگاهی که مقاومت عراق حمله کرد؟
اکبری پویا: در همین پایگاه که برج بیست و دو هست، در کنار التنف هست ، مقاومت اسلامی، گروه های مقاومت اسلامی عراق وارد یک بحثی شدند که نهایت فضایی که برای آمریکایی ها ایجاد می کنند بتواند وارد یک چرخه بازدارندگی ایجاد کند. که آمریکایی ها از حمایت اسرائیل درحوزه مبارزه علیه مردم مظلوم غزه به نوعی دست بردارند .
این هزینه ها را متوجه خود آمریکایی ها می کنند. فضایی که نشان می دهد این مسئله خودش موثر واقع شده است.
سوال: شما در یک مقدمه اشاره کردید که آمریکا با تمام توان و تمام ظرفیت های نظامی خودش وارد این درگیری شده است و با اشاره به جمله سیدحسن نصرالله مستقیما آمریکا را طرف درگیر با نیروهای مقاومت دانستید و اشاره کردید که خوب مقاومت عراق هم به همین دلیل این پایگاه را انتخاب کرده است .
اهمیتش تا حدی تشریح شد، به نظر می رسد مقامات آمریکایی توی موضع گیری هایشان خیلی بزرگ نشان بدهند آن اتفاق افتاده است به نظرتان همین قدر که آمریکایی ها موضع گیری می کنند بزرگ بوده است این حمله یا این تعبیر که می خواهند آن را بزرگ تر نشان بدهند می تواند درست باشد؟
اکبری پویا: اصلا ذات آمریکایی ایجاد بحران است به تعبیر مقام معظم رهبری آمریکایی ها در بحران زیست می کنند. در طی جنگ جهانی دوم به بعد بیش از هشتاد لشکر کشی داشتند این که جان دیگران یک چیزی حدود بیست و شش هزار نفر اعتباری نداشته باشد خون شان ولی سه تا سرباز آمریکایی که در این جا کشته شدند بیایید یک پروپاگاندا و بزرگ نمایی ایجاد بکنید که باید تقاص سختی بدهند ولی یک طرف قضیه هم هست در جامعه آمریکا روی بحث کشته شدن سربازان آمریکایی حساسیت زیادی دارند ولی این را خاطرمان باشد آمریکایی ها هر زمان جنگی را خواستند شروع بکنند همیشه با یک بحران برای فدا شدن مثلا سربازان خودشان ایجاد کردند همین حوزه را در حوزه ویتنام شروع کردند که بعدا مشخص شد که دقیقا کار خودش بوده است ، همین موضع را پرهاربل در مقابل ژاپنی ها داشتند، الان بحث قربانی بزرگ را مطرح می کنند ، فضایی ایجاد کنند که آمریکا پرستیژش به عنوان هایپر پلیتیک یا هایپر پاور به عنوان یک ابرقدرت آسیب دیده است و باید پاسخ لازم داشته باشد وگرنه بازدارندگی آن پرستیژش برای آمریکا آسیب پذیر بوده است .
سوال: برای حفظ شدن این پرستیژ به نظر شما پیش بینی می کنید پاسخ آمریکایی ها چه خواهد بود و در چه حدی خواهد بود؟
اکبری پویا: ما یک واژه ای را داریم در علوم دفاعی – راهبردی به نام بازدارندگی ، بازدارندگی تعریف خیلی صریح ، روشن و ساده اش این می شود ایجاد وضعیتی در کشور الف که کشور ب، جیم ، دال به آن حمله نکنند یا این که هزینه های اعمال حمله در نظر آن ها بسیار بالا جلوه بدهد، بازدارندگی زمانی تحقق پیدا می کند که چهار مولفه در آن رعایت بشود یک بحثش اعتبار هست یعنی منابع بازدارندگی باشد ، دوم قابلیت، کشوری که ادعای بازدارندگی دارد باید یک بار آن را نشان داده باشد که اهل عمل است وگرنه تو اعتبار داشته باشد، قابلیت نداشته باشد دقیقا عربستانی ، در جنگ ششم در خاک یمن تا جنگ پنجم در خاک یمنی ، در جنگ ششم یمنی ها در خاک تو هستند و نمی توانی اراده مقاومت را بشکنید .
مولفه سوم صراحت است یعنی دقیقا صریح بگویید مثل مقاومت اسلامی عراق که امروزه می گویند اگر آمریکا حمله به پایگاه های ما را ادامه بدهد ما حمله به پایگاه های آمریکا را قطع نخواهیم کرد ، موضوع بعدی ارتباط هست ، پل ارتباطی با دشمن متخاصم به نوعی باید باشد این را هم عرض کنم خدمت بینندگان عزیز بازدارندگی هیچ وقت مطلق نیست ، تمامی کشورها سعی می کنند که سطح بازدارندگی به حد اکثریت برسانند که دیگری حمله لازم را نداشته باشد ولی نشانگر این است که ما جهان در حال گذار هستیم .
آمریکا ، آمریکا سال دهه نود نیست ، آمریکا، آمریکا سال چهل و پنج میلادی تا نود میلادی نیست این جهان دوران گذار تکثر قدرت هاست که در سند امنیت ملی آمریکا آمده است ، رسما عنوان کردند ما وارد رقابت قدرت های بزرگ شده ایم.
سوال: آقای اکبری پویا این که اشاره می کنید که آمریکا دیگر آن آمریکای سابق نیست و به دهه هایی اشاره می کنید که دیگر مثل آن ها نیست این یعنی این که آمریکا اگر بخواهد جوابی را بدهد بازدارنده باشد، توانش را ندارد؟
اکبری پویا: من برای این که این موضوع کاملا تبیین بشود، ببینید از سال هزار و هشتصد و هشتاد میلادی آمریکا قدرت سیزده دنیا بوده است ، در سال هزار و نود و هشت میلادی در عرض کمتر از بیست سال یعنی هجده سال به قدرت اول دنیا تبدیل شد به خصوص با شاهکار مهندسی ، که اقیانوس اطلس و آرام پیوند زد با حفر کانال پاناما ، جالب بر این جاست که آمریکایی ها در حالت امروزی با چیزی بیش هشتصد میلیارد دلار بودجه دفاعی ، با یازده ناو هواپیمابر ، با دو فروند در حال ساخت ، پنج فروند در حال مطالعه ، هشتصد پایگاه نظامی ، صد و سی پیمان امنیتی دو یا چند جانبه ، در تمامی کشورهای جهان بعد از هزار و نهصد و چهل و هشت پیمان آنتلانتیک شمالی یا ناتو با وجود این که از سال چهل و پنج میلادی کنفرانس برتون ورس سیطره دلار برای آن شکل داد و در دوران جنگ سرد که بخشی اش متسلط بوده است و بخش منعطف بوده است ولی واقعیت امر این است از سال نود میلادی تا سال دو هزار و هشت میلادی که بحران مسکن آمریکا شروع می شود ما وارد یک نظام تک چند قطبی می شویم ولی از سال دو هزار و هشت میلادی رسما وارد جهان چند قطبی شدیم . این را ما نمی گوییم سند امنیت ملی آمریکا می گوید . می گوید: رسما وارد جهانی با رقابت قدرت های بزرگ شده ایم ، وقتی وارد قدرت های بزرگ می شوید آمریکا دیگر آمریکا دهه نود نیست که چهل و پنج درصد چک اقتصادی دنیا در اختیارش باشد توسط قدرت های دیگر مورد بالانس قرار می گیرد .
یک بخش آن رفتار فروملی است در کشورها هست مثل حماس ، شما ببینید اسرائیل به هر کشوری که حمله کرده است چند فاکتور را ملاحظه داشته است ، حمله سریع و غافلگیرکننده ، خودش غافلگیر شد .
دوم جنگ در خانه رقیب، جنگ در خانه خودش کشیده می شود . نه به مثابه سال هزار و نهصد و شصت و هفت یک جاسوس بزرگی به نام الی کوهن در سوریه ، نه به مثابه جنگ هزار و نهصد و هفتاد و سه جاسوس بزرگی به نام داماد جمال عبدالناصر اشرف مروان لو می دهد ولی این باره کامل غافلگیر می شود.
سلاح هایی که گروه مقاومت دارند تاکتیکی است ولی اثرش راهبری است یک بخش آن موشک و پهباد و آمریکا دیگر بازیگردان اصلی نیست ، دیگر متغیر دیگران مستقل تعادل امنیت نیست دیگران هم در این فضا حرفی برای گفتن دارند.
سوال: برداشت من در این بخش از صحبت های شما این است که آمریکا در محاسباتش اخیرا دیگر به آن نتایجی که می خواهد نمی رسد و دچار خطای محاسباتی شده است و شاید در این پاسخی که در نظر داشته است در روزهای آینده به مقاومت بدهد و می خواهد این حمله ای که به پایگاه مرز بین عراق و اردن شده است ، بدهد دیگر توان گذشته را ندارد.
من می خواهم اشاره بکنم به یک خبر که عضو شورای عالی سیاسی یمن درباره واکنش به آمریکا گفته است و بیشتر در این مورد گفتگو بکنیم.
عضو شورای عالی سیاسی یمن درباره هر گونه ماجراجویی آمریکا ضد ملت و دولت این کشور هشدار داد.
آقای محمد علی الحوثی تاکید کرده است : ملت و نیروهای مسلح یمن در حمایت از مقاومت مردم غزه و گروه های مقاومت فلسطینی ثابت قدم هستند و هراسی از موشک ها و تجمع نظامی نیروهای آمریکا و متحدانش ندارند.
عضو شورای عالی امنیت سیاسی یمن گفته است: نیروهای ارتش یمن متعهد شده اند تا زمانی که رژیم اسرائیل حملات خود را به غزه متوقف نکند ، حمله به کشتی های این رژیم یا کشتی های عازم سرزمین های اشغالی در دریای سرخ متوقف نخواهد شد.
سوال: ضرباتی که آمریکاییها در روزهای گذشته از مقاومت یمن به طور مشخص خورده اند در بحث کشتیها ضربات کمی نبود ولی چرا به اندازه این پایگاه در مرز بین عراق و اردن واکنش نداشت برای شان؟
اکبری پویا: بحث یمن، بحث بسیار خطرناکی است، بسیار برای ایالات متحده آمریکا، انگلستان و خصوصا رژیم اشغالگر قدس، یمن وقتی که صحبت میکنیم پانصد و چهل و هشت هزار کیلو متر مربع وسعت، بیش از بیست و پنج میلیون نفر جمعیت، با بیداری اسلامی که شکل پیدا میکند امروزه پانزده استان در اختیار گروه مقاومت انصارالله یمن هست.
بعد از روز بیست و یکم حمله رژیم صهیونیستی به غزه که سه مرحله این حمله شکل گرفت اول هوایی، دوم زمینی، سوم که آی دی اف جدیدا اعلام کرده است در طرح نه ماهه تا دو ساله آینده، گروه مقاومت اسلامی انصارالله برای این که اسرائیل به خوی وحشی گری اش و تجاوزاتش را قطع کند حملاتی را شروع کرد، حملات اول موشکی بوده است به سمت رژیم صهیونیستی، که جای تاسف دارد که بخشی از اینها توسط سامانههای رهگیر عربستان سعودی رهگیری شدند، بخشی از آنها در دریای مدیترانه توسط ناوهای آمریکایی و بخشی توسط سامانه گنبد آهنین، اما هرچند یمن تا ضربه زدن به رژیم صهیونیستی در این جا قابلیتهای بالا ندارد در حوزه دریا، قابلیتهای بالایی دارد. ما داریم در جایی صحبت میکنیم تنگه باب المندب، دروازه اشکها، روزانه یک چیزی حدود چهار میلیون بشکه دارد از این جا تردد پیدا میکند.
توجه داشته باشیم نود درصد شریان اقتصادی رژیم اشغالگر قدس یا از جبل الطارق است یا از سمت تنگه باب المندب. در این جا حوزه گلوگاه است. سیصد کیلومتر خط ساحلی در اختیار دارد.
قبلا یمنیها تمامی تسلیحاتی که در اختیار داشتند ۱۰ کیلومتر برد داشت، الان موشکهای دو هزار کیلومتر بالای این و پهبادهای بالای دو هزار کیلومتر و جالب است موشکهای کروز ضد کشتی دارند در این جا، مینهای دریایی در این جا و در این جا قرار میگیرد این گلوگاه و میگویند کالاهایی که به سمت رژیم صهیونیستی میرود. کشتیهایی که به سمت رژیم صهیونیستی میرود یا مالک آنها از اعضای رژیم صهیونیستی هستند، من در این جا اجازه خروج از این جا نمیدهم.
بحث انصارالله در این جا بسیار خطرناک است. در این جا بعد از حملهای که آمریکاییها اشتراکا با خود انگلیسیها انجام دادند، با شانزده فروند اف بیست و دوی راکتور، سوپر بردر، از خود مثلا فرض کن نا یو اس اس کارنی، در کنار نمیدانم صد موشک از بحث یو اس اس فلوریدا زیردریایی که شلیک کردند.
چهار هواپیمایی تایون که از قبرس پایگاهی که بلند میشود ولی فضایی که دارد من هیچ وقت در تاریخ آمریکا که معاصر را مطالعه میکنم در رشته خودم دفاعی - راهبردی من هیچ وقت ندیدم آمریکا این قدر ذلیلانه بیاید گزارش بدهد.
آقای بایدن میگفت ماموریت تمام شد. نه دوست من، تمام نشد، تازه دست به مهره حرکت هست. فکر کردید با چهار بار موشک زدن به پنج استان خدمت شما عرض شود شانزده هدف در شصت مکان متعدد کار تمام شد. نه نشد.
اراده انصارالله شکسته نشد. قدرت انصارالله در سرمایه اجتماعی است. میزان اعتماد مردم به انصارالله. انصارالله به مردم و اعتمادی که بین آنها هست. کشوری، مردمی که تا دیروز مظلوم بودند این باره میتوانند ایالات متحده آمریکا به حضیض بکشانند، راهکاری کوتاهی چه بوده است ارتباط گرفتن به چین، به چینیها که شما به ایران فشار بیاورید. ایران به انصارالله.
حتی این را هم اشتباه محاسباتی دقیق فرمودید. آمریکاییها فکر میکنند نیروهای مقاومت پروکسیهای ایران هستند. مزدورهای ایران هستند بلاتشبیه که ایران به ایشان اصلا شکل.
سوال: خیلی سعی دارند این کلیدواژه را در رسانههای شان و صحبتهای شان استفاده بکنند.
اکبری پویا: بله اصلا این طور نیست نحوه کارکرد ایران با محور مقاومت در کلام موضوع هماهنگ هستند ولی در مانور کردن کاملا مستقل هستند در این جا، که امروز هم بیانیهای که حزب الله عراق داد این موضوع بوده است که حتی ایرانیها از ما خواستند این فضا را ادامه ندهیم ولی ما به تشخیص خودمان برای این حوزه ورود میکنیم.
آمریکا، آمریکا گذشته نیست.
سوال: با توجه به سوالی که پرسیدم من میخواهم الان بدانم که پس یعنی آمریکاییها از مقاومت یمن نگرانیهایی دارند که نمیخواهند تعابیری مثل این که حمله ادامه خواهد داشت یا پاسخ یمنیها را میدهیم در صحبتهای شان برجسته بکنند، اما درباره پایگاه اردن نه، از کلماتی استفاده میکنند که به نظر میرسد که حالا آنها را خشمگینتر از حملات یمنیها نشان میدهد. این را اگر کوتاه بفرمایید ممنون میشویم؟
اکبری پویا:بحث، بحث موقعیت ژئوپلیتیک است، هدف نیروی نظامی رسیدن به جغرافیاست، نهایتا به اقتصاد، در گذرگاه التنف که بحث مثلث گذرگاهی بین عراق، سوریه و اردن هست حیثیت ناموسی پیدا کرده است برای ایالات متحده آمریکا، دقیقا آمریکاییها در این جا مورد آزار قرار میگیرند. این منطقه را ترک کنند انگار که فضا اینها برای عقب نشینی از خاورمیانه یعنی شانزده کشور حدفاصل دریای سرخ تا مدیترانه این پازلش کاملا قطعی میشود.
در سوریه کسی را ندارد جز کردهای قسد؟ خواستند از مرز بوکمان بیایند گروه مقاومت آن جا را گرفت، در مرز التنف خواست آن جا هزینه بدهد ولی این جا را از دست ندهد.
سوال: درباره اهمیت افکار عمومی آمریکا نسبت به مواضعی که مقامات این کشور میگیرند درباره تحولات غرب آسیا میخواهم بیشتر با شما گفتگو بکنم.
به خبری اشاره بکنم که مرتبط هست به این موضوع گروهی از دانشجویان آمریکایی با برپایی تظاهرات در سالن شورای شهر شیکاگو برقراری آتش بس و توقف حملات رژیم صهیونیستی به غزه را خواستار شدند.
مردم اربد از شهرهای اردن هم در برگزاری راهپیمایی در حمایت از غزه، بازگشایی گذرگاه رفح و رسیدن کمکهای بشردوستانه به مردم غزه را خواستار شدند.
میتوانیم بگوییم که نظامیان آمریکایی تلفات داشته اند در غرب آسیا، باعث این است که مقامات آمریکایی تحت فشار افکار عمومی خودشان واکنشهایی متفاوت از واکنشهایی که به حمله به مواضع مثل کشتیهای شان انجام شد و دیگر پایگاههای نظامی در عراق انجام شد بگیرند.
این تفاوت موضع را میتوانیم دلیلش را یکی از دلایلش را بحث افکار عمومی بدانیم؟
اکبری پویا: دقیقا همچین چیزی است. تا حالا گروه مقاومت نظامی عراق بیش از صد حمله علیه مواضع آمریکایی را انجام دادند ولی این مواضع به یک صورتی بوده است که بعضی از طرفداران غربیها بودند. انگار یک توافق نانوشته بوده است که نظامیان یا سربازان آسیب نبینند، در فضای آمریکا ما در همین سال میلادی که در آن قرار داریم انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار میشود. جناح بزرگ دموکرات و جمهوری خواه با همدیگر دست به گریبان هستند و افکار عمومی این جا بسیار بسیار موثر است. شما ببینید که خود نتانیاهو عنوان کرده بود در فضای غزه به دو تا هدف بزرگ آزادی گروگانها و نابودی حماس.
دو تا هدف محقق نشد در افکار عمومی جهانی وجه دولت آقای بایدن حداقل در خود آمریکا بسیار بسیار آسیب پذیر شده است. بحث از دست دادن نظامیها به صورت آسیب جانی، در نزد افکار عمومی آمریکا بسیار مهم است که چه اتفاقی دارد میافتد و چه سیاستی شما دارید که فرزندان ما را آن جا دارند قتل عام میکنند. برای سیاستی که تازه بر حق هم نیست.
این در حوزه افکار عمومی حتی قویتر از این تصویر شما که قبلا از شبکه خبر پخش کرده بود بحث تجمع در سنترال پارک نیویورک بوده است اصلا شما ببینید در همه کشورهای جهان در افکار عمومی مثل حکم دیوان لاهه، رژیم صهیونیستی و حامیان آنها، آن اعتبار لازم را در نزد افکار جامعه جهانی ندارند. شما ببینید یک کشوری مثل آفریقای جنوبی میآید مدعی العموم میشود که مسلمان نیست و رابطه خاصی هم با مسلمانان ندارد آن قدر ولی به عنوان نماد حقوق بشری به نوعی باز ورود پیدا میکند.
افکار جهانی بسیار دولت آقای بایدن متاثر قرار داد هر چند که باید توجه داشته باشید که آقای بایدن نمیخواهد جبهه اوکراین هم تحت تاثیر فضای غرب آسیا قرار بگیرد.
سوال: دقیقا من یکی از سوالات بعدی ام درباره دو تا خبر بود که امروز منتشر شده است، یکی آمار هست که من میخواهم اشاره بکنم این که آمریکا در سال گذشته میلادی دویست و سی و هشت میلیارد دلار سلاح فروخته است، این یک خبر بود که رقمی بی سابقه در فروش سلاح در تاریخ آمریکا محسوب میشود.
یکی این که آمریکا با تامین چهل و هشت درصد از گاز اروپا به بزرگترین صادرکننده گاز به اروپا تبدیل شده است و این را متاثر از جنگ در نزدیکی این منطقه میدانند.
به نظر شما بین منافعی که آمریکا دارد و نشان میدهد که با وقوع جنگ همین منافع تامین شده است و از طرفی فشار افکار عمومی آمریکا کدام را انتخاب میکند؟
اکبری پویا: منافع خودش را انتخاب میکند اصل مبنای قدرت در بحث روابط بین الملل، منافع ملی هست و حتی عنوان میکند.
سوال: منافع ملی، خوب در واقع حاکمیتی که مشکل افکار عمومی داشته باشد چطور میتواند اینها را؟
اکبری پویا: اینها را متقاعد میکند، چون بحثی که هست میگویند افکار عمومی، تعبیر زشتی هست من عذرخواهی میکنم. میگویند حافظه ماهی را دارد. با اهریمن سازی، چون مبنای قدرت در نظر آمریکاییها قدرت نرم است. قدرت سخت پشتیبان قدرت نرم است.
همه اش برای آن ادبیات تولید میکنند حتی شما میبینید از مکتب شیکاگو هاورمارس هم میآید از بحث فلسطینیها را مثلا لعن میکند. از اسرائیلیها حمایت میکند.
پس فضای امکان ارتباط با این اندیشمندان را دارند که یک ادبیات جدید تولید کنند. اما این که فرمودید در فضای جنگ اوکراین ببینید بعد از توافقی که بوش پدر داشت در سال نود میلادی که دیوان برلین برداشته شود، برلین به سمت مثلا ناتو عزیمت بکند که ناتو گسترش به شرق را نداشته باشد. این تعهد، تعهد اعلامی بوده است و به هیچ وجه تعهد اعمالی نبوده است. شما نگاه کنید به روابطی که روسیه با اروپا داشت. چهل و هشت درصد گاز اروپا و بیست و شش درصد نفت اروپا با یک شعار از لیسبن تا سن پطرزبورگ ما یک اروپای واحدیم ولی با بازکردن واسپاری تهدیدات، بحران اوکراین، بگوییم یک بازنده بسیار بزرگ دارد، چون اوکراین.
یک بازنده دیگر دارد روسیه. یک بازنده باز دارد کشورهای اروپایی. آمریکاییها در این جا چه هزینهای میپردازند؟ هیچ. ولی آورده خودشان را دارند.
بیش از هجده هزار مورد تحریم علیه روسیه، که دیگه به جامعه جهانی به این راحتی برنمی گردد و این قدر رقیب را از دور دارد خارج میکند حالا تا چه حد توفیق داشته باشد باید منتظر باشیم اتفاقات آینده. ولی ذات آمریکاییها در بحران هست و از این بحرانها زیست میکنند.
یکی از دلایلی که نمیتوانند بحرانها را تمام کنند برای این است که آمریکا خودش یک طرف داستان است. مثلا در جنگ غزه خودش بخشی از موضوع است نه بخشی از راه حل.
اگر چینیها میتوانند موضوع را تمام کنند من میگویم این قابلیت برای شان وجود دارد، چون بخشی از راه حل هستند ولی آمریکاییها بخشی از خود مشکل هستند در این جا و قابلیت حل موضوعات را ندارند.
سوال: اقای اکبری پویا من یک بار این سوال را از شما پرسیدم ولی به جواب دقیق نرسیدم میخواهم تکرارش بکنم. خواهش میکنم که کوتاه پاسخ بدهید.
اگر آمریکاییها بخواهند واکنش نشان بدهند به آن چه که در پایگاه نظامی شان در اردن اتفاق افتاده حمله مقاومت عراق در چه سطحی خواهد بود آیا مثل همان پاسخی به یمن دادند یک سری حملات به شصت جا حمله کردند و عقب نشینی کردند و گفتند دیگه تمام شد در آن حد خواهد بود یا یک اقدام قابل توجه تری خواهد داشت؟
اکبری پویا: ما در آینده پژوهی بحثی را داریم به نام سناریونویسی. ساده ترینش این هست بدبینانه، خوشبینانه و میان دامنه. بدبینانهای که مثل؟ کسانی که با کمپاینیهای مثل اسلحه سازی کار میکنند بحثی را که عنوان میکنند حمله آمریکاییها به بحث خط ساحلی ایران هست. پالایشگاههای ایران هست. مقرهای سلاح سپاه پاسداران در میان دامنه اش میگویند که بحث کشتی اطلاعاتی بهشاد؛ که عنوان میکنند مال سپاه پاسداران است در خلیج عدن هست.
در باب المندب به همراه دو ناوچهای که این را حمایت میکنند این را قطع کنیم. سطح سومش که عنوان میکنند وارد کردن ضربات محدود به حامیان یا پروکسیهای ایرانی ولی با توافقی که انجام دادند با دولت شیا سودانی و بیانیهای که حزب الله عراق داد که به نوعی این حملات را ادامه نخواهند داد. احساس میکنم به همین موضوع کفایت میکند ولی برای حفظ پرستیژ خودش مجبور هست یک اقداماتی در سطح پسینی تا نگرانی آمریکا این هست که جبهه جنگ گسترده نشود. گستره جنگ، گسترده بشود صلح انصارالله با عربستان به هم میخورد.
آرامکو دیگر سر جای خودش نخواهد بود، تنگه هرمز وضعیتش مشخص نیست. جنگ اوکراین را دارد. هنوز تمامش نکرده است. بحران دیگری را باز نمیکند. انتخابات در پیش دارد در سطح حداقلی من پیش بینی ام این است شاید دقیق هم نباشد که مجبور است برای حفظ پرستیژ خودش اقدامات محدودی را انجام بدهد شاید جدی نباشد ولی در فضای رسانهای پروپاگاندا باشد.