حضور بانوان در ورزشگاه‌ها، فرصتها و چالشها

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما شبکه خبر در برنامه «بالاتر» خود با حضور مجدزاده پیشکسوت و کارشناس کشتی، محمد صادق درودگر مدیر ورزشی و کارشناس فوتبال و خانم منظمی نایب رئیس فدراسیون فوتبال موضوع «شرایط حضور بانوان در ورزشگاه» را بررسی کرد.

سوال: رهبر انقلاب در دیدار‌های اخیر خودشان رقابت واقعی را یکی از ارکان مهم انتخابات عنوان کرده بودند به این معنا که میدان برای حضور گرایش‌ها و دیدگاه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی باز باشد تا همه این دیدگاه‌های گوناگون بتوانند با یک رقابت واقعی در مسابقه بزرگ انتخابات شرکت کنند.
یکی از مسائلی که کارشناسان مختلف، مسئولان مختلف سر آن اختلاف نظر دارند و موضوع بحث مناظره امشب ما است این است که آیا الزامات و شرایط حضور بانوان در ورزشگاه‌ها فراهم شده یا خیر؟
آقای مجد‌زاده از نظر شما مقدمات حضور خانم‌ها در استادیوم‌ها و ورزشگاه‌های فوتبال فراهم شده است یا خیر؟
مجد زاده: اسلام با شادی و نشاط جوانان در اجتماع و جامعه موافق است و مخالف هم نیست دستور اکید به ما داده شده که روز خودتان را به سه قسمت تقسیم کنید کار، استراحت و تفریح و ورزش.

پس ما هم برای دنیایمان مفید است و هم برای آخرتمان پس ما عقلانی فکر می‌کنیم و عقلانی تصمیم می‌گیریم و عقلانی عمل می‌کنیم. آن چه که حاکم بر ارتباطات زن و مرد در اجتماع است ضرورت عقلانی است و ما فقط امشب در مورد ضرورت عقلانی این مسائل صحبت می‌کنیم، می‌فرمایند هر چیزی که عقل حکم می‌کند شرع هم همان را حکم می‌کند.

سوال نمی‌پرسم، سوال را مطرح می‌کنم: آیا شبهه شرعی ورود بانوان به استادیوم حل شده یا خیر؟ اگر حل شده است بفرمایید در چه فرایندی این تصمیم اتخاذ شده ممنون می‌شوم و توضیح بدهم که چه اتفاقی افتاد، در کدام مسئله شرعی در گذشته مانع بوده و الان چطور رفع شده است و مسائل فنی در چه مکانیزمی حل شده است، خواهش می‌کنم این را توضیح بدهید.

آیا فشار‌های بین‌المللی در این مسئله موثر بوده و چرا زودتر انجام نشد؟ اینها سوالات جامعه است چرا زودتر انجام نشد، اگر انجام شده ما به مسائل دیگر که شبهه انگیز است ورود کنیم، تعیین تکلیف کنیم مسئله شرعی حجاب یا مسئله موسیقی و لوازم آن، بیاییم اینها را هم ورود کنیم و دوستان ما توضیح بدهند.

اول من خواهش می‌کنم در بدو سخن این را بگویم که ما این جا نمی‌خواهیم دو قطبی ایجاد کنیم به هیچ عنوان، حرف همه ما یکی است، اما در ابتدا می‌خواهم بگویم کلاممان را به وجدان آغشته کنیم همه وجدانمان را وسط بیاوریم برای مردم تجویز نکنیم که مردم فلان کار را بکنید آن چیزی که تجویز می‌کنیم برای خودمان هم باشد و برای زن و بچه‌مان هم آن مطلب باشد، یک آن فکر کنید ببینید فردا مثلاً با زن و بچه‌تان می‌خواهید بروید ورزشگاه، چه به ذهنتان خطور می‌کند؟

درگیری، تنش، فحش‌های نامربوط. من الان زن و بچه خودم را می‌خواهم ببرم نماز جمعه و جمعیت هم زیاد است، اما خیالم راحت است، می‌روند برمی‌گردند سالم می‌روند، به سینما می‌روند به جا‌های شلوغ.

مطمئن هستم می‌روند و برمی‌گردند، اما به ورزشگاه من تردید دارم، امید ندارم که به ورزشگاه بروند و سالم بیایند یا چه اتفاقی خواهد افتاد.

سوال: پس به نظر شما مقدماتش برای حضور خانم‌ها فراهم نشده است؟
مجد زاده: به هیچ عنوان فراهم نیست.

سوال: آقای درودگر نظر شما چیست؟
درودگر: فکر می‌کنم از سرکار خانم معظمی شروع کنید که ایشان متولی امر فوتبال بانوان هستند.

سوال: خانم منظمی از نظر شما آیا مقدمات فراهم شده است یا خیر؟
منظمی: در سال ۱۳۹۷ پس از بررسی‌های استراتژیک، پژوهشی را مبنی بر حضور بانوان در ورزشگاه‌ها انجام دادند و طبیعتاً این پژوهش را به مبادی ذیربط، دانشگاه‌های معارف اسلامی، حوزه‌های علمیه و سایر مبادی که باید استعلامات شرعی را بگیرند فرستادند و این پژوهش را با کمک آن بزرگواران انجام دادند و در نهایت پاسخی که ارائه گردید مبنی بر این بود که از نظر شرعی و اجتماعی همچنین هیچ گونه مشکلی برای حضور بانوان با حفظ شخصیت و کرامت و شئونات اسلامی برای بانوان هیچ مشکلی را فراهم نمی‌کند، این اولین پاسخی بود که خیلی تمایل داشتم در پاسخ به حاج آقا مطرح کنم و موضوع دوم این که آیا این الزامات و این امکانات و این نیاز‌های ۱۰۰ درصدی که ما از آن صحبت می‌کنیم برای آقایان هم فراهم است؟

آیا در مترو، اتوبوس، سینما و جا‌های دیگر اینها ۱۰۰ درصد برای بانوان فراهم می‌شود که ما الان این انتظار را داشته باشیم که ۱۰۰ درصد همه چیز باید مهیا باشد و بعد بانوان شروع کنند؟

من فکر می‌کنم این ضرب المثل همان را نشان می‌دهد که سنگ بزرگ نشانه این است که ما می‌خواهیم سنگ بزرگی را برداریم و بعد در انجام آن بمانیم. طبیعی است که ما این کاری را که با سختی و مشقت بسیار شروع کردیم مشکلات خاصی دارد مشکلات آن پله به پله حل خواهد شد ولی اصلاً نباید دنبال این باشیم که حذف بانوان منوط بر این باشد که فضای خوبی را در استادیوم‌های ما حاکم کند، اصلا اینطور نیست اتفاقاً حضور بانوان ما باعث شده، چون ما فرهنگ ایرانی اسلامی داریم مردان ما در غیرت و معرفت زبان زد هستند وقتی بانوان ما حاضر هستند، این فضا خیلی تلطیف شده و خیلی فضای بهتری حاکم شده و ضمن این که فکر می‌کنم روز به روز هم این فضا به سمت بهبودی کامل برود.

سوال: آقای درودگر شما فکر می‌کنید این مقدمات برای حضور خانم‌ها در ورزشگاه‌ها فراهم شده است یا خیر؟

درودگر: اگر این مقدمات هم کامل فراهم نشده باشد ما مقصر هستیم، ۴۴ سال از انقلاب اسلامی گذشته و تمام تهدید‌ها و فرصت‌ها و نقاط ضعف و قوت این موضوع در کشور بررسی شده، بحث‌های مختلفی شده اگر قرار بوده مجوز‌های لازم گرفته شود کوتاهی کردیم و این کار را نکردیم و اگر فکر می‌کنیم زیرساختی آماده نیست که به نظر من هم آماده است ما مقصر هستیم آنچه مسلم است برای حضور بانوان در استادیوم با توجه به این که کرامت و عزت بانوان باید حفظ بشود چند مقدمه لازم دارد که این کار انجام بشود، یکی این که مسیر آمد و شد بانوان جداگانه باشد که بتوانند تردد امنی را داشته باشند، دوم این که سرویس‌های بهداشتی جداگانه به اندازه آنها ساخته شود که بتوانند از آنجا استفاده کند که این کار هم انجام شده و سوم این که محل استقرارشان جداگانه باشد که برایشان مزاحمتی ایجاد نشود، من، چون خودم در زمان ریاست آقای صفایی فراهانی، آقای دکتر دادکان مسئول برگزاری مسابقات فوتسال آسیا در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۰۳ بودم و یکی از الزامات ما حضور بانوان در استادیوم‌ها بود و همچنین در مسابقات جام باشگاه‌های آسیا که اولین دوره آن را در ایران برگزار کردیم در ساوه تیم شن سا ساوه میزبان بود و گزارشی که استاندار محترم آن زمان آقای سهرابی به رئیس جمهور وقت دادند کاملاً اذعان کردند که فضای استادیوم به صورت غیر قابل باوری تغییر کرده است و این اختلاف و این تغییر معنادار است و دیگر از آن الفاظ نامناسب استفاده نمی‌شود.

شرایط هیجانی کاهش پیدا کرده است و بیشتر تمرکزشان به مسائل خود بازی و تشویق تیم است، شما می‌دانید که مردم با فرهنگ ایرانی -اسلامی ما فرهنگی است که خانواده را در اولویت‌های خودش قرار می‌دهد اگر ما فضای لازم را برای حضور خانواده‌ها فراهم کنیم هیچ امکان ندارد که مشکلی برای ورود بانوان به وجود بیاید من مدیرعامل باشگاه نساجی بودم دو موضوع را عرض کنم یکی این که ما با توجه الزامات AFC و خواست خود مردم گفتیم که در استادیوم وطنی بانوان را به استادیوم بیاوریم افراد خاصی مخالفت می‌کردند، دستگاه‌ها نبودند دستگاه‌ها همراهی می‌کردند حتی ما جلسات میدانی گذاشتیم و در جلسات میدانی همه مسیر‌های آمد و شد و همه نکات لازم را پیش بینی کردیم همه چیز بهتر از فضایی که آقایان هستند آنجا ایجاد شد ولی افرادی به دلایل خیلی خاص شخصی مخالفت می‌کردند، بعد این کار انجام شد یعنی تمام شهر‌های ایران قزوین، سیرجان، تهران، استقلال پرسپولیس، گیلان انجام دادند و دیدند بازخورد منفی وجود نداشته است و هیچ اتفاقی نیفتاد و آن مطالبه مردم به آن پاسخ داده شد شما برای این که ببینید منطقی که شما از آن دفاع می‌کنید چه جایگاهی دارد به نظر من باید ببینید ما در کنار چه کسانی ایستاده‌ایم، در تمام جهان ما ۲۶ کشور داریم که حاکمیتشان اسلامی است یعنی حکومت اسلامی است ۵۰ کشور مسلمان داریم، ۲ میلیارد مسلمان در سراسر جهان داریم این ۳ کشوری که الان در جهان ورود بانوان برایشان مشکل ایجاد شده بود که الان ایران این مشکل را حل کرده طالبان و الجزایر بود بعد از به حاکمیت رسیدن ۲۰۱۹ حکومت جدیدش و ایران که الحمدالله با بررسی‌هایی که انجام شد و جلساتی که برگزار شد و با مطالعه‌ای که کردند که اثرگذار است این موضوع برطرف شد و الان در استادیوم‌هایی ورود بانوان دارد به شکل مناسبی انجام می‌شود.

سوال: آقای مجد زاده دلایل شما برای مخالفتتان برای این که می‌فرمایید هنوز مقدمات حضور خانم‌ها در ورزشگاه‌ها فراهم نشده چیست؟
مجدزاده: بنده با نظر آقای درودگر مخالف هستم ببینید شرایط مناسب نیست حالا ایشان می‌فرمایند پارکینگ‌ها، ورود و خروج و دستشویی‌ها ببینید شرایط لازم برای این حضور تنها این‌ها نیست البته اینها هم فراهم نشده است اینها که فراهم نشده هیچ، شما در کشور‌های اروپایی از زمین فوتبال تا بازیکن نیم متر فاصله نیست، آن افراد مست انگلیس وقتی آنجا شروع به فحش دادن میکنند آنها جرات نمی‌کنند دست به بازیکن و داور بزنند، چون اتحادیه آن جا است اتحادیه تماشاگران، اگر این آقا تخلف کند این آقا را اول دو هفته، بعد یک ماه، بعد ۶ ماه او را مجازات می‌کنند ما چنین امکاناتی اینجا نداریم ما اتحادیه بازیکنان داریم اگر مثلا فوتبالیستی پولش را نتوانست بگیرد اتحادیه بازیکنان می‌رود پولش را می‌گیرد، چنین چیزی زمینه‌اش فراهم نیست.
ما یک احکام اولیه داریم و یک احکام ثانویه، در احکام اولیه قرار گرفتن بانوان در معرض دید نامحرم مورد بحث است، کراهت داشتن یا مباح بودن یا قرار گرفتن بانوان در دید نامحرم بسیار مهم است، چون اگر این موضوع به عنوان امری مکروه استدلال شد دیگر دولت محترم نمی‌تواند مردم را سوق بدهد به سوی امر مکروه چرا که با نظر شارع این تفاوت دارد، اینها از نظر اسلامی این که وزیر کشور بنشیند و معاون رئیس جمهور بنشیند و برای خودشان نظری بدهند اصلاً نظر اینها اصل نیست، نظر فقها و مجتهدین اصل قضیه است که اگر امری مکروه بود گفته نمی‌توانند این کار را انجام بدهند و دولت اجازه چنین کاری را ندارد این مسئله فقهی است در امور مذهبی باید با مجتهدین مشورت شود همین طوری ما اعلام کنیم زیرساخت‌ها که آماده نیست، اتحادیه‌ها که فراهم نیست، اتحادیه مربیان، بازیکنان هیچکدام آماده نیست و ایشان می‌فرمایند بانوان بیایند بیرون از ورزشگاه، آمدند بیرون از ورزشگاه، شب است اتوبوس کجا بود؟

وقتی یک تماشاچی بلیط می‌گیرد با شماره صندلی ۳۵ می‌رود سر صندلی اش می‌بیند ۱۰ نفر آنجا نشسته‌اند می‌گوید آقا ببخشید اینجا جای من است، می‌گوید آقا برو دنبال زندگیت اینجا جای من است چیست؟ ما ۱۰ نفر اینجا نشسته‌ایم برو یک جای دیگر بنشین، ببینید این چه فرهنگی است؟ از کجا آمده است؟ این آقا نمی‌تواند جای خودش را بگیرد. فدراسیونی که نمی‌تواند دو بلیط چاپ کند دست مردم بدهد آن جا مردم می‌روند پشت در ایستاده‌اند معلوم نیست چه کسی بلیط گرفته و چه کسی نگرفته، بلیط طبقه دوم را گرفته رفته طبقه اول نشسته است هنوز این کار‌ها را نتوانسته بکند، حرف از زیر ساخت می‌زنید؟ زیرساخت کجا بود؟ کجا آماده کردند؟ بفرمائید زیرساخت‌های دیگر پس کجا است، گفتم اتحادیه‌ها شروع به کار نکردند آنها باید شروع به کار کنند تا ما ببینیم که اینها چه کاره هستند، مراجع و متدینین هم مخالف این حضور هستند که بعداً من حکم شرعی این را خدمت شما عرض می‌کنم.

درودگر: با اجازه من پاسخ بدهم، یکی این که ما در سراسر اروپا دو جور استادیوم داریم آرنا و استادیومی که در آن پیست دو و میدانی وجود دارد و این نیست که همه استادیوم‌ها کنار زمین باشد، دوم این که بعد از وقایعی که در سال ۲۰۰۰ حدوداً اتفاق افتاد شرایط تماشاگران در اروپا حتی انگلیس که شما فرمودید کنترل شد و از این چیز‌هایی که شما می‌گویید در هیچ استادیومی دیده نشده یعنی این همه استادیوم بازی‌ها هر هفته در سراسر جهان برگزار می‌شود.

مجدزاده: بله دیده نمی‌شود خدمتتان گفتم جرات نمی‌کنند.
درودگر: مشروبات الکلی به طور کلی در استادیوم‌ها سرو نمی‌شود و جلوگیری کردند و حتی کسانی که آنجا بیایند و مست باشند از ورود آنها جلوگیری می‌شود، سومین مطلب این که ما اصلاً اتحادیه تماشاگران من تا الان در جهان به گوشم نخورده است چیزی به نام اتحادیه تماشاگران و نشنیدم شما اگر جایی را سراغ دارید که وجود دارد واقعاً من دوست دارم بروم مطالعه کنم.

مجدزاده: بله وجود دارد در بیشتر کشور‌ها است ببینید این جمعیت در این استادیوم نشسته یعنی دو نفر آدم ناجور پیدا نمی‌شود برود یقه داوری را بگیرد؟ جرات نمی‌کند، چون اینها اتحادیه دارند و حساب و کتاب دارند.

درودگر: نه آنجا نظم برقرار است، دوربین‌هایی آن جا وجود دارد که صورت آنها چهره نگاری می‌شود هر کس رفتار ناشایست داشته باشد، چون اینها علاقه دارند بیایند استادیوم کلاً دیگر آنها را به استادیوم راه نمی‌دهند.

مجد زاده: حالا مشروب سرو نمی‌کنند؟
درودگر: خیر
مجد زاده: بله در کشور آلمان کارخانه مشروب سازی لوله کشیده از داخل کارخانه برده در ورزشگاه

درودگر: برای چه لوله کشیدند؟
مجد‌زاده: یک مطالعه خفیف کنید من می‌دانم لوله را تا داخل ورزشگاه برده است یعنی یک بلیط می‌خرید برای اینکه شما بازی را ببینید یک بلیط هم می‌خرید که مشروب بخورید، کشور برزیل که جام جهانی بود کشور برزیل مگر با صرف مشروبات الکلی مخالفت کرد؟ گفتند این را از تو می‌گیریم و نمی‌گذاریم، اما در قطر هم امضا شد قطری‌ها اجازه ندادند، اما در خیلی از کشور‌ها ببینید در آمریکا و خیلی از کشور‌ها سرو مشروبات الکلی الزامی است و دارند می‌خورند کجای کار هستید.
درودگر: من حداقل می‌خواهم بگویم ۱۰ تا از استادیوم‌های جهان را خودم رفتم، ۳۰ -۴۰ استادیوم جهان را بر حسب وظیفه که مسئولیت داشتم رفتم، اصلاً به هیچ عنوان نمی‌خورند.
مجدزاده: جدی می‌فرمایید؟ پس ما اینها را از کجا درآورده‌ایم؟

سوال: برای نکاتی که گفتید، چون به زیرساخت‌های داخلی هم اشاره کردید خانم معظمی توضیحات خودشان را بفرمایند.
منظمی: این مسئله امنیتی را که می‌فرمایید و اتحادیه‌ای که شما از آن صحبت می‌کنید در حقیقت وظیفه پلیس امنیتی است که در تمامی ورزشگاه‌ها مستقر است و در ایران هم و در ورزشگاه‌های ما چه در لیگ و چه در مسابقات ملی افرادی تحت عنوان پلیس امنیت ورزشگاه حضور دارند که امنیت را از نظر سلامتی و امنیت حضور برای تک تک ورزشکاران و تماشاگران مهیا می‌کنند. اگر اتحادیه‌ای وجود ندارد که من هم برای نخستین بار است که این را می‌شنوم، کانون هوادارانی وجود دارد در خود باشگاه‌ها که اینها آموزش داده می‌شوند که چطور حضور داشته باشند و بتوانند کارهایشان را پیش ببرند یعنی خیلی هم بی‌حساب و کتاب این کار‌ها و این برنامه‌ها برای حضور بانوان در نظر گرفته نشده است، تمام این موارد و این دستورالعمل‌ها نوشته شده و مکتوب شده است.
من یادم است در جلسات متعددی که شرکت می‌کردیم در آخرین جلسه شرح وظایف کلیه دستگاه‌ها اعم از باشگاه‌ها، اعم از شهرداری، سرویس ایاب و ذهاب، اعم از خود ورزشگاه و تمام کسانی که ذینفع بودند یا به نوعی برگزار کننده مراسم و این مسابقات بودند شرح وظایفشان تک تک تدوین و ابلاغ شد و همه به سمت این بوده و هستند که این موارد را برای بانوان هم مهیا کنند.
مجد زاده: یعنی این مسابقه که بین ایران و بورکینافاسو در کیش برگزار شد تمام این شرایطی که حضرت آقا استاد بنده فرمودند مهیا بود در کیش؟ یعنی سرویس بهداشتی جداگانه، ورود و خروج جداگانه همه اینها فراهم بود، یک سوم ورزشگاه به خانم‌ها اختصاص پیدا کرده است البته من اینجا خدمت شما عرض کنم همه دختران ما هستند، ما دلسوز اینها هستیم ما می‌خواهیم کمک کنیم که این مشکل رفع شود، اما این مشکل باید عاقلانه رفع شود نه اینکه دو سه نفر بنشینند و بگویند حالا بفرمایید بروید بسم الله، نه باید بنشینیم راجع به این مسائل فکر کنیم توضیح بدهند.
درودگر: حاج آقا این گزارش‌ها را به شورای امنیت ملی دادند و جلسات متعددی برای این کار برگزار شد و شاید بگویم بیش از ۲۰ -۳۰ جلسه مخالفت شد، چون هنوز به این نتیجه نرسیده بودند که امکان حضورشان فراهم است بعد از بررسی میدانی و گزارش پلیس امنیت سرکار خانم دکتر منظمی فرمودند این مجوز صادر شد که این کار انجام شود یعنی هیچ کسی شخصی نمی‌تواند دستور این کار را بدهد.

مجد زاده: آفرین اصلاً شورای امنیت حق ندارد وارد چنین موضوع مذهبی شود که به علما اختصاص دارد، امور مذهبی باید علما نظر بدهند این بحث محرم و نامحرم است، این مباحث مذهبی است فقه، فقه یعنی چه؟ فقه یعنی فهم عمیق، ببینید ما یک غیرت داریم، واژه غیرت را خدمت شما در یک خط بگویم غیرت یعنی اینکه وارد حریم غیر نشوید و غیر هم وارد حریم شما نشود این یعنی غیرت، در این استادیوم یعنی هیچکس وارد حریم غیر نشده است؟

این فیلم‌هایی که ما داریم در فضای مجازی می‌بینیم اینها از کجا آمده؟ از آمریکا آمده؟ این فیلم‌ها را دارید می‌بینید مسابقه‌ای که در قزوین برگزار شد شمس آذر با سپاهان خانمی با موی بلند انگار در لس آنجلس است دارد قدم می‌زند درشانزلیزه از این طرف به آن طرف یک کلاه گذاشته سرش و تمام دوربین‌ها دارند این را می‌گیرند خوب این پخش می‌شود می‌رود آن طرف دنیا نگاه می‌کنند. این مسئله حجاب جا نیفتاده است، پوشش نامناسب توجه بفرمایید، آرایش نامناسب، لباس نامناسب، در دید نامحرم بودن همه اینها محل بحث است.

سوال: آقای درودگر شما چقدر با آقای مجدزاده در خصوص این شرایطی که فرمودند بین محرم و نامحرم و چیز‌هایی که گفتند؟
درودگر: ببینید من مراجع را یک مطالعه‌ای کردم، حدود یک سال گذشته در خصوص حضور بانوان چیزی به عنوان حرام هیچ کس بیان نفرمودند، آیت الله مکارم شیرازی فرموده بودند بستر مناسب و زیرساخت مناسب برای حضورشان فراهم نیست، یعنی در صورتی که این زیرساخت فراهم شود درواقع بلامانع است، و مراجع تقلید دیگر هم همه گفته بودند که نگاه بانوان به بدن برهنه ورزشکاران مشکل دارد دیگر، این به هرحال من نمی‌دانم اصلا من الان از اینجا آن ۲۰ متر آن طرف‌تر چهره اش را می‌توانم ببینیم؟ نه، صورتش را و در ورزشگاه هم شما می‌بینید فوتبالیست‌ها فوتبال بازی می‌کنند، لباس هایشان حداکثر دیگر آستین کوتاه است، پیراهن شان هم به شورت شان وصل است، یعنی زیر شورت است شورت هم پایه ساق بند است، یعنی اصلا کجای بدن را می‌بینند، صورت را می‌بینند، صورت را تو خیابان هم می‌بینند، خب توی سینما‌های تاریک خانم‌ها و آقایان با هم می‌روند می‌نشینند فیلم نگاه می‌کنند، توی کنسرت‌ها که می‌روند می‌نشینند نگاه می‌کنند، توی پارک‌ها هم به همین صورت، ما داریم با هم زندگی می‌کنیم، ما باید رفتار و دیدگاه مان را عوض کنیم به نظر من، آقایان باید از خودشان و شخصیت خودشان حضانت کنند و از خانواده خودشان، همچنین خانم‌ها هم باید به هرحال رفتار‌هایی که ممکن است دچار مشکل کند حضوربانوان را یک مقداری رعایت کنند که همین مسائلی که پیش می‌آید بعضی از دوستان مان خب به هرحال تذکراتی می‌دهند دیگر در بین نباشد، این مساله هم که با حضور کمیته‌های فرهنگی باشگاه‌ها دارد الان رویش کار می‌شود، یک جمعیتی هم داریم که حاج آقا تهرانی آنجا دارند زحمت می‌کشد، جمعیت حامیان هواداران فوتبال که در بخش بانوان و آقایان دارند کار می‌کنند و با لیدرهایشان دارند صحبت می‌کنند، برنامه ریزی می‌کنند که فرهنگسازی کنند، جناب سرهنگ امینی هم در حوزه پلیس امنیت روز‌هایی که بازی‌ها انجام می‌شود می‌آیند آموزش‌هایی می‌دهند صحبت‌هایی می‌کنند که آن فضا، فضایی باشد که امنیت موردنظر حاج آقا هم فراهم بشود، یعنی خدای نکرده دختران ما وقتی می‌آیند تو استادیوم موقع برگشتن، قبلش به آن فکری شده باشد، مثلا حتی ما در مسابقات نساجی که لیگ قهرمانان آسیا بود ما اتوبوس گرفتیم از اتوبوس‌هایی که سوار می‌شدند و می‌آمدند تا خود ورودی، دوباره با اتوبوس می‌آوردیمشان، که این در بین راه هم برایشان مشکلی ایجاد نشود، بالاخره حاج آقا واقعا دارد تو این حوزه کار می‌شود، نیرو‌های برگزارکننده مسابقات می‌روند استادیوم‌ها را بازدید می‌کنند و گزارش می‌نویسند و در صورتی که این شرایط و زیرساخت‌ها فراهم نباشد، مورد استنطاق قرار می‌گیرند که چرا شما گزارش غلط دادید، اینها باید گزارش‌های کامل بدهند، دستگاه امنیتی می‌آیند ورزشگاه را بازدید می‌کنند، از بچه‌های پلیس امنیت و همچنین ناجا، تشریف می‌آورند، یگان ویژه همه استادیوم ورزشی را بررسی می‌کنند اگر نقصی داشته باشد حتما می‌گویند، ما خودمان در نساجی بودیم بچه‌های یگان ویژه زحمت کشیده بودند یا مثلا یوسفی یا جناب سرهنگ خادم که فرمانده پلیس آنجا بود گزارش دادند که چه کمبود‌هایی وجود دارد؟ چه مسائلی وجود دارد که باشگاه هم رفت به سمت برطرف کردنش.

سوال: خانم منظمی راجع به نکاتی که آقای مجدزاده به آن اشاره کردند در صحبت هایش آن حدود شرعی که حالا باید فراهم بشود و اینها، این الزامات این شکلی این چنینی، چقدر الان فراهم است در ورزشگاه ها؟
منظمی: خدمت شما عرض بکنم که البته من قبل از اینکه هم برنامه را رسمی شروع کنیم با حاج آقا که صحبت می‌کردیم ایشان هم مخالف ایجاد شور و نشاط اجتماعی برای بانوان و همچنین حضور آنها در و رزشگاه‌ها نبودند، ما نکته‌ای را که ایشان خیلی به آن تاکید دارند و خیلی اصرار دارند بر اینکه انجام بشود، برقراری شرایط برای حضور بانوان است که حالا آن شان و جایگاه و شخصیت بانوان حفظ بشود که ما هم مخالف این موضوع نیستیم، اما من این سوال را می‌پرسم آیا با حذف این مقوله مبنی بر اینکه بانوان ما حق ندارند بیایند در ورزشگاه ها، چون شرایط و زیرساخت‌ها مهیا نیست، آیا همه چی حل می‌شود؟ آیا ما می‌توانیم بانوان را از ورود به مترو، ورود به اماکن عمومی، ورود به ادارات ممنوع کنیم؟ خیر، بلکه هرچه به جلو رفتیم، گام‌های موثرتری را برداشتیم، یعنی هر آنچه را که مشکل بوده و ایجاد چالش کرده برطرف کردیم، لذا حذف بانوان از ورزشگاه‌ها و مخالفت با حضور آنها هیچ دردی را دوا نخواهد کرد، ضمن این که طبق ماده ۷۹ حقوق شهروندی یک تفریح سالم را از بانوان مان می‌گیریم و اصلا این با قوانین ما و اسناد بالادستی ما و مسئولین عالی رتبه ما که همه اذعان بر این دارند که بایستی به سمت عدالت اجتماعی برویم به سمت بانوان من فکر می‌کنم منافات داشته باشد، بله، ما باید حرکت کنیم، از خود من مسئول، سایر مسئولین، سایر باشگاه ها، تمام مبادی ذیربط دست به دست هم بدهیم که فضا را بهتر و بهتر بکنیم برای حضور هرچه بهتر بانوان در یک محیط شاد و نشاط آور.

سوال: آقای مجدزاده؟

مجدزاده: حضرت آقا، حضرت اشرف فرمودند که نظر فتاوای محترم، ببین حضرت والا، این نظر یکی از مراجع است من برای شما می‌خوانم:

«چون جو حاکم بر ورزشگاه‌ها برای حضور زنان مناسب نیست و شکی نیست که اختلاط جوانان و آزاد بودن آنان سرچشمه مشکلات زیادی از نظر اخلاقی و اجتماعی می‌شود، اضافه بر اینکه در بعضی از انواع ورزش، مردم پوشش مناسبی دربرابر زنان ندارند بنابراین لازم است از حضور در این برنامه‌ها خودداری کنند، به خصوص اینکه این برنامه‌ها را می‌توانند از رسانه‌ها ببینند»، توجه بفرمایید، حضور آنها ضرورتی ندارد.

درودگر: این فتوای آیت الله مکارم شیرازی است، تاریخش هم ۱۳۹۶ است، مال شرایط امروز نیست، امروز شرایط تغییر کرده و این فضا، فضای مناسب تری شده کما اینکه گزارش‌هایی که الان شما می‌بینید از دستگاه‌های مختلف، مبنی بر این است که فضای استادیوم بسیار تغییر کرده، تفاوت معنی داری پیدا کرده و دارد رفته رفته، همیشه توی کاری که شروع می‌کنیم در آغاز همه شرایط را شما نمی‌توانید پیش بینی کنید ولی می‌توانید قدم به قدم به سوی اهداف تان پیش بروید، به نظرمن این مسائل را اگر دوباره گزارش بدهند به ایشان و گزارش ببرند، قطعا نظر ایشان حتما با توجه به نوع گزارش و نوع سوال و استفتایی که می‌شود تغییر خواهد کرد.

سوال: وقتی نظر مراجع و علما هم در گزارشی که پخش کردیم بود.دیدیم با هم.

مجدزاده: کجا بود؟

سوال: همین الان پخش کردیم.

مجدزاده: گفت چی؟

درودگر: آقای علم الهدی که موافق بودند.

مجدزاده: من دارم خدمت شما مراجع را دارم می‌گویم، اینها را مجتهدین را نمی‌گویم که، مراجع عظام تقلید، آنها را من دارم می‌گویم، آن چند نفر، آنها باید بنشینند بگویند، وگرنه مجتهد که زیاد داریم، این همه مجتهد، مجتهدین باید با فقه پویا بنشینند، ببینید من به شما می‌گویم آقا، باید چکار کنیم، ببینید ما یک منطقه الفراغ در اسلام داریم که این جا جایی است که می‌شود نظر داد، ببینید یک اصل استصحاب داریم، ابقای ماکان، یعنی آن حکمی که از قبل بوده به قوت خودش باقی است، ما الان اینجا حکمی در این مورد نداریم، بنابراین از منطق الفراغ می‌شود استفاده کرد، عوامل مستحدثه که امام خمینی فرمودند که وقایع اتفاقیه، یعنی یک دفعه یک اتفاقی می‌افتد باید بنشینند مجتهدین بررسی کنند، ببینید یک مجتهد مثل یک مقنی است، باید چاه را بکند و برود پایین، ۲۰ متر می‌کند و به آب می‌رسد، آب زلال نیست، ۵۰ متر دیگر می‌کند آب زلال پیدا می‌کند، ببینید یک مجتهد از منابعی که دارد استفاده می‌کند ۳۰-۴۰ سال می‌نشیند تحقیق می‌کند و یک مطلبی را می‌گوید.

سوال: خانم منظمی باز اشاره کردند که شرایط هنوز فراهم نیست، اگر می‌شود توضیحات بیشتری بفرمایید از اینکه شرایطی که فراهم شده برای اینکه خانم‌ها حضور بیشتری داشته باشند در ورزشگاه؟

منظمی: جناب آقای درودگر اطلاعات خیلی خیلی کامل و دقیقی را دارند، در ادامه صحبت‌های ایشان و تکمیل فرمایشات ایشان، در ابتدا خدمت تان عرض بکنم، برنامه حضور بانوان که بعد از این که کلید خورد مبنی بر این که مجوز حضور بانوان صادر شده، آن هم به دلیل این که چندین دلیل وجود داشت، اولینش ایجاد شور و نشاط اجتماعی در جامعه، دوم این که نیمی از جمعیت ما بانوان هستند و سوم اینکه بانوان ما می‌بایست از تفریحات سالم و فضا‌های ورزشی و تفریحات درست و مطلوب برخوردار باشند و دیگری اینکه الزامات کنفدراسیون‌های آسیایی بود و همچنین ماده ۷۹ حقوق شهروندی که خدمت تان عرض کردم، بعد از این مواردی که وجود داشت و همچنین نظرات شرعی که گرفته شده بود، این موارد کلید خورد، مبنی بر اینکه در گام نخست شما اگر ملاحظه بفرمایید، بانوان ما فقط حضور داشتند در بازی‌های تیم ملی ما، چرا؟ چون شرایط را می‌خواستیم آرام آرام مهیا بکنیم، مبنی بر اینکه وسیله ایاب و ذهاب شان، دقیقا من این را به چشم خودم دیدم که اتوبوس از درب اصلی بانوان ما را سوار می‌کرد و تا دری که مخصوص بانوان بود، پیاده می‌شدند، بعضا گاهی وقت‌ها هم کسی جا می‌ماند یا اتفاقات خاصی می‌افتاد که آن هم اجتناب ناپذیر است و جزو مواردی است که به وجود می‌آید، اما آنچه را که من می‌خواهم خدمت تان بگویم این است که در ابتدا پله پله، گام‌هایی برداشته شده، در ابتدا با تعداد محدودی شروع شد، در بازی‌های تیم ملی ما بود، در ادامه کار دو الی سه تا باشگاه مجوز ورود بانوان را گرفتند، بعد به پنج تا رسید و در حال حاضر هم همچنان باشگاه‌هایی که شرایط را ندارند ما اجازه ورود بانوان را ندادیم، چون برای مان خیلی.

سوال: مثل کجا؟

منظمی: حالا اسم نبرم خیلی بهتر است، اگر اجازه بفرمایید، ضمن اینکه ولی ورزشگاه‌هایی مثل الغدیر خوزستان، خود استان قزوین مان، اصفهان مان، تبریزمان، اینها استان‌هایی بودند خود استادیوم آزادی، استادیوم آزادی با این که جزء استادیوم‌هایی بود که اول همه فکر می‌کردند شاید اولین ورزشگاهی باشد که بتوانیم مجوز را بدهیم، نه، خیلی بررسی شد، بعد از چندین دوره مسابقات، مجوز را به آزادی دادیم و همچنان این کار صورت می‌گیرد، می‌خواهم خدمت تان عرض بکنم که تمامی این برنامه ها، گام به گام انجام شد، می‌پذیریم، اشتباهاتی وجود دارد، نقص‌هایی وجود دارد که به مرور زمان برداشته می‌شود و به آن نقطه ایدآل خودش انشاالله خواهد رسید.

سوال: گام بعدی شما چه خواهد بود برای مناسب سازی ورزشگاه‌ها برای حضور بانوان؟

منظمی: من فکر می‌کنم، حالا در کشور‌های دیگر بحث خانوادگی مطرح است یعنی در ورزشگاه‌ها بحث خانوادگی را مطرح می‌کنند که پدر در کنار فرزند دختر خودش، در کنار همسرخودش از یک تفریح سالم بهره‌مند بشود، در گام بعدی در حقیقت هدف مان این است که زیرساخت‌هایی که دچار نقص هستند برطرف بشود، تعداد باشگاه‌ها اضافه بشوند به این که شرایط حضور بانوان را داشته باشند و ضمن اینکه به سمت این برویم که حضور بانوان مان را خیلی تسهیل بدهیم و بانوان ما به سختی خاصی در تهیه بلیت و یا حتی امکانات دیگر به زحمت نیفتند و خیلی راحت‌تر بتوانند از این تفریح سالم لذت ببرند.

مجدزاده: ببینید یک آقایی از یک سلطانی پول می‌خواست کار کرده بود برایش، گفت بهار و خزان رفت و دی می‌رسد، ندانم حقوقات کی می‌رسم، آن سلطان نوشت حقوقات نصفش حواله شده، بقیه به اقساط می‌رسد، صبر کنید بقیه دستورات آقای ان فانتینو به اقساط هی می‌رسد، ایشان آمده در ایران و پیش رئیس جمهور ما، آقای حسن فریدون، معذرت می‌خواهم آقای حسن روحانی، آمدند خدمت ایشان و دستور صادر می‌کنند، این مساله  بایستی صورت بگیرد، ببینید ما تابع دستورات دیگران نیستیم، سند ۲۰۳۰ اینها یک پکیج فرهنگی ضد انقلاب، ببینید بسته ۲۰۳۰ این چی بود سند ۲۰۳۰؟ دختر و پسر از مهد کودک با هم باشند تا بیایند بالا فجایعی که در غرب اتفاق افتاده، ازدواج سفید شده، ببینید در این سند ۲۰۳۰ گفتند.بگذارید این را بگویم تمامش کنیم، گفتند شهادت را خط بزنید، اسم امروز.

درودگر: ببینید ما محدودیت‌های فرهنگی و کمبود‌های فضای تفریح را در جامعه همه مان به آن اذعان داریم، متاسفانه مسئولین فرهنگی ما که بالغ بر ۱۰ هزار میلیارد بودجه می‌گیرند تو این حوزه فعالیت‌های عمیقی به نظر من ندارند، یعنی باید بیشتر آنها پاسخگو باشند تا دستگاه ورزشی.

سوال: در خصوص تصاویر ورزشگاه می‌فرمایید؟

درودگر: اصلا ورزشگاه ما، با مترو ما، با خیابان ما، با مدارس ما، با دانشگاه ما یک برش جداگانه نیستند، یک کشوری هستیم که همه جایمان عین هم است، اگر مشکلی وجود دارد دستگاه‌های فرهنگی باید بیایند پاسخگو باشند که چرا به وظایف شان درست عمل نکردند، ما در ورزشگاه‌ها کسی را نمی‌گیریم تربیت کنیم، ما فقط نمایش می‌گذاریم فوتبال را، آنهایی که می‌آیند در مدارس آموزش دیدند، در دانشگاه ها، در صدا و سیما، در رسانه‌ها و در خانواده و در جامعه، خدمت شما عرض کنم که ما برای اینکه ناهنجاری‌های موجود در استادیوم‌ها را بخواهیم کم بکنیم، نیاز به کار فرهنگی داریم و با حضور بانوان و آقایان همینطوری که الان داریم عیب یابی می‌کنیم، اعتباریابی و ارزیابی کنیم و اینها را برطرف کنیم، اصل قضیه و صورت مساله را نباید پاک کنیم.

دوم رشد و پیشرفت ورزشکاران برای کشورمان چه بانوان و چه آقایان نیازمند حضور میادین ورزشی چه به عنوان مجری، چه به عنوان بیننده دارد که این هم باید داشته باشیم.

سوم این که این استادیوم‌ها که ساخته می‌شود با پول مالیات هم آقایان و هم خانم هاست، اگر کسی نمی‌رود زیرساخت‌ها را فراهم کند، مقصرش خانم‌ها و بانوان نیستند، مقصرش آنهایی هستند که مسئولند این کار را بکنند و این کار را نکردند و امیدوارم با این ورزشگاه جدیدی که دارند می‌سازند یا ورزشگاه آزادی و ورزشگاه دیگر را دارند اصلاح می‌کنند به این امور توجه کنند، بعد ما ببینیم ما یک کشوری نباید باشیم که به یک جزیره جداگانه از جهان تبدیل شویم، ما نتوانیم یک بازی ملی برگزار کنیم، ما الان چندین سال است مسابقات و رقابت‌های بزرگ بین المللی را نمی‌توانیم برگزار کنیم، ما بیاییم شرایطی فراهم کنیم که هم آن نکاتی که حاج آقا مدنظرشان است و مراجع محترم مدنظرشان است، رعایت کنیم، پرهیز کنیم از این که تندروی کنیم.

همین که بتوانیم در این آوردگاه فقط ما بیننده نباشیم، کشور قطر یک کشور اسلامی است، می‌آید می‌گوید آقا تمام جام جهانی را برگزار می‌کند، ولی تمام آن شرایط را آن مکان‌هایی که برای بیننده‌ها و هواداران در جا‌های دیگر دنیا فراهم کردند، اینها فراهم نمی‌کنند، حتی خیلی از گردشگران می‌گویند ما نمی‌آییم، چون آن امکانات وجود ندارد، اینها از آن استقبال هم می‌کنند، می‌گویند نیایید، ما این شرایط را فراهم نمی‌کنیم، به هرحال ما می‌توانیم با یک مقدار ظرافت در تصمیم گیری و دقیق بودن در بینش و نگاه، نسبت به این موضوعات توجه و رفتار مناسبی را داشته باشیم، مطالبه بانوان یکی از چیز‌هایی است که ما در امور مختلف می‌گوییم ما مطالبات مردم پاسخگو هستیم و باید توجه کنیم.

خب یکیش هم همین است دیگر، خب بخشی از بانوان کشور علاقه ندارند بیایند استادیوم، بیایند در ورزشگاه، بخشی دارند، ما باید شرایط را برایشان فراهم کنیم، ما باید پاسخگوی آنها باشیم و هزینه‌های مادی و معنوی هم نباید به کشور تحمیل کنیم، که دستگاه‌های بین المللی هرکدام بیایند مثلا فرض بفرمایید که ما بگوییم آقای ان فانتینواین حرف را زده، این زور را زده و این حرف را زده و ما نمی‌خواهیم رعایت کنیم، خیلی خب، ما دیگر در جام باشگاه‌های آسیا نمی‌توانیم شرکت کنیم، در رقابت‌های آسیایی نمی‌توانیم شرکت کنیم، در رقابت‌های جهانی نمی‌توانیم شرکت کنیم و فقط مسابقه داخلی، چی می‌شود چه اتفاقی می‌افتد؟

ورزشکار‌های ما از کشورمان خارج می‌شوند، ببینید من یک نکته‌ای خدمت تان عرض کنم.

حاج آقا ما الان توی صدا و سیما یک گزارشی را من دیدم، برای نخبه‌های کشورمان که رتبه‌های اول و دوم و سوم کنکور بودند، همه شان اعلام کردند می‌خواهند بروند، چرا؟ ما باید دافعه درست نکنیم برایشان، باید جاذبه درست کنیم، ما باید شرایط را فراهم کنیم اینها همین جا بمانند و کار کنند، درس بخوانند، رشد کنند و برای پیشرفت کشور تلاش کنند، دلبستگی شان به کشور زیادتر بشود و این اصلا نیایند خیلی واضح و شفاف و خیلی هم بی پروا بگویند نه ما می‌خواهیم برویم از این کشور.

سوال: خانم منظمی بفرمایید.

خانم منظمی: من یک موضوعی را خدمتتان عرض بکنم که ما منتظر نماندیم که سایرین بیایند به ما بگویند چکار کنید؟ یا مسیر به هدف راه مان را مشخص بکنند برای مان، بلکه آن چه را که از ما می‌خواهند براساس توانایی ها، براساس شرایط خودمان، براساس شئونات اسلامی خودمان در حوزه بانوان برنامه ریزی می‌کنیم، به طور مثال خدمت تان عرض بکنم، خیلی از فدراسیون‌های ما خطر تعلیق داشتند چرا؟

چون در حوزه بانوان فعالیت نداشتند، خود کشتی چندسال پیش به مرز تعلیق رسید، وزنه برداری ما به مرز تعلیق رسید، به جهت این که در حوزه بانوان فعالیت نداشتند، از آن ور هم بانوانی داشتیم که مطالبه گر بودند، دختری بوده که در خانواده‌ای تربیت شده بود که پدرش مربی کشتی، برادرش قهرمان المپیک، خودش هم علاقه‌مند بود به رشته کشتی، آمده بودیم صورت مساله را پاک کرده بودیم، رشته کشتی را حذف کرده بودیم، ولی خیلی ظریفانه، خیلی با دقت، خیلی براساس برنامه‌هایی که داریم در سند‌های پیش بینی شده مان و در سند‌هایی که برنامه ریزی کردیم آمدیم کشتی را راه انداختیم که خطر تعلیق برای فدراسیون مان به صفر برسد، کشتی که ورزش ملی کشورماست و سایر رشته هایمان هم به همین صورت است، بنابراین حذف بانوان، تاکید می‌کنم حذف بانوان از شاکله‌های مختلف، از حوزه‌های مختلف دردی را که دوا نخواهد کرد، هیچ، مشکلات دیگری را هم برای ما ایجاد می‌کند، چون حق طبیعی بانوان ما است که از آن چیز‌هایی که برای آقایان فراهم است، استفاده بکنند.

یک موضوع دیگر اینکه واقعا واژه فرهنگی در کشور ما گم شده، تمامی باشگاه‌های ما برچسب باشگاه فرهنگی ورزشی را دارند، اما عملا همه در حوزه ورزشکار کار می‌کنند و در حوزه فرهنگ بیگانه هستند، دقیقا این مسائل و این ناهنجاری‌ها و این مشکلاتی را که وجود دارد و مربوط به چندین سال هم است، می‌بایست از فعالان حوزه فرهنگ بپرسیم، که تا به حال چه کردید؟ چه راهکاری را ارائه دادید؟ که ما خدمات ورزشی بدهیم، کار‌های فرهنگی انجام بدهید، باور بفرمایید ورزشکاری که با پوشش اسلامی، با رعایت حجاب اسلامی در میادین بین المللی ما ظاهر می‌شود به قدری قوت و درجه انتقال حجاب را ایجاد می‌کند که هیچ رسانه، هیچ فرد دیگری نمی‌تواند تاثیرگذار باشد، داوران ما، ورزشکاران ما، همه با رعایت شئونات اسلامی در میادین مختلف حاضر هستند، اینکه یک حضور تماشاچی هست که بر روی یک سکو می‌نشیند و نظاره گر یک تفریح است، به نظر من فکر می‌کنم بایستی یک مقدار در حوزه فرهنگ مان قوی‌تر عمل بکنیم و این مشکلات را از طریق فرهنگی برطرف بکنیم، که این ناهنجاری‌ها هم کمتر و کمتر بشود.

سوال: آقای درودگر یک سری نکاتی راجع به ویدیویی که در آخر با هم دیدیم مطرح کردند، شما نظرتان چیه در خصوص جو ورزشگاه؟

منظمی: متاسفانه در خیلی از جا‌ها ما شاهد این هنجارشکنی‌ها هستیم، این کار فرهنگی هست که بایستی صورت بگیرد، با حذف کردن و با برخورد‌های خاص نمی‌توانیم آن را حل بکنیم، کار فرهنگی، اراده فرهنگی و عزم فرهنگی فکر می‌کنم این مساله‌ها را مرتفع بکند.

این را هم بگویم، در کشور عربستان رانندگی خانم ممنوع بود، در بازی الهلال نساجی خانواده‌ها نشستند بازی را می‌دیدند و هیچ اتفاقی هم نمی‌افتاد.