مدیران حوزه ورزش، باید ورزشی باشند؟

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، در برنامه بالاتر امشب شبکه خبر موضوع عملکرد مدیران ورزشی یا غیرورزشی با حضور میهمانان برنامه، آقایان فتح الله زاده مدیر عامل سابق باشگاه استقلال و فائقی معاون سابق سازمان تربیت بدنی و کارشناس ورزشی بررسی شد.

 

 

 

پخش گزارش

 

 

 فتح الله زاده: مقوله ورزش یک صنعت اقتصادی است، حجم گردش مالی که در این حوزه دارد کار می‌کند، از پتروشیمی‌ها بالاتر است می‌دانید که پتروشیمی‌ها با هزینه‌های کلانی دارند کار می‌کنند، در رتبه‌های جهانی اقتصاد هم ورزش رتبه دهم است یعنی از پتروشیمی‌ها بالاتر است، از نفت بالاتر است، یعنی در این چرخه ما نمی‌توانیم بیاییم خط کشی کنیم و بگوییم ورزشی باشد یا مدیر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی باشد.

 

 شما در یک دانشگاه که می‌روید در دانشگاه شما فیزیک دارید، شیمی، ریاضی، نقاشی و هنر دارید، رئیس دانشگاه را نمی‌توانید طوری انتخاب کنید که به همه اینها مسلط باشد، مدیری که شما برای آن دانشگاه انتخاب می‌کنید باید این توانمندی و قدرت را داشته باشد که ابزار و مدیران و اساتیدی را که در کار خودشان نخبه هستند جمع کند و برای همه اعضای دانشگاه یک  خروجی مثبت انجام بدهد، یک زمان یک مدیر الکی اسمش فقط سیاسی است، نوچه سیاسی است با دو نفر ارتباط پیدا کرده، حزبی بوده

 

 

 فتح الله زاده: اجازه بدهید عرضم را تمام کنم یک موقع است شما شخصیتی مثل آقای دکتر آقا محمدی، آقای میرولد، آقای ایروانی، آقای دانشجو این‌ها را در این سطح می‌برید به ورزش اضافه می‌کنید این‌ها راهگشا هستند، یک زمان از دو آدم معمولی گفتم می‌آورید آنجا هیچ چیز نیستند، ورزشی هم نیستند، من اعتقاد دارم هم ورزشی و هم غیر ورزشی مثلا آقای صفایی فراهانی ورزشی نبود، ولی نمره قبولی خوبی آورد.

 

 

 فتح الله زاده: باید توانمند باشد.

 

 

 فائقی: پدیده‌ها در دنیا در تعامل هستند، هر پدیده‌ای یک اثر روی پدیده دیگر می‌تواند داشته باشد، ورزش خدمت بزرگی را در حوزه مدیریت انجام داده است، تولد کلمه منیج انگلیسی از ورزش است یعنی همان مانژ، سوارکاری همان مانژ  را می‌گذاشتند برای هدایت سوار و این به تدریج وارد علم مدیریت شد و آن منیج متولد شد که ما الان داریم در مورد فارسی یا عربی آن که مدیریت باشد، صحبت می‌کنیم و یک بحث دیگر که در این حوزه مدیریت، ورزش خدمت کرده تئوری به نام تئوری بازی‌ها است. وقتی این تئوری به صنعت آمد، آرایش کارخانه‌ها و ماشین آلات برگرفته از این تئوری است و این هم خدمتی است که ورزش کرده است، اما این که بگوییم ورزشی و غیر ورزشی، ببینید ما که موحد هستیم چرا همش دنبال ثنویت و دوئیت هستیم، نیاییم بین دو طبقه‌ای که می‌توانند هر دو اثرگذار باشند در بحث ورزش اختلاف ایجاد کنیم، اگر عزیزی وجود داشته باشد که قهرمان باشد و آینده نگر باشد و تفکر راهبردی داشته باشد، بتواند نظارت و کنترل را در دستور کار خوب انجام بدهد، مهارت‌های خاص ارتباطی را ایجاد کند، پاسخگو باشد، دارای تکنیک‌های متقاعدسازی باشد، هوش هیجانی داشته باشد، خلاق و اثربخش باشد، این خیلی عالی است، اما ببینید شد چند پارامتر، قهرمانی یک پارامتر است آن هم نه فراگیر، در یک رشته قهرمان بله، وزنه برداری برای مدیریت وزنه برداری، کشتی برای مدیریت کشتی، فوتبال برای مدیریت فوتبال

 

 

 فائقی: ما داریم در دنیایی زندگی می‌کنیم، در انقلاب چهارم هستیم مباحثی که الان مطرح کردیم برای دوران اول است، در انقلاب چهارم آن قدر دانش پیشرفت کرده است که دیگر بحث این‌ها را به نظر من خیلی باید به آن دقت خاصی داشته باشیم بیاوریم در این بحث، من عذر می‌خواهم یک مثال بزنم الان مد شده بعضی از عزیزان هستند در فراکسیون‌های ورزشی برای این که اسم در کنند و چند رای بیاورند و در حوزه اش برود کار‌هایی بکند می‌آید این حرف را که الان هست می‌زند، من می‌روم حمایت می‌کنم این ورزشکاران چرا نباید بیایند مدیریت کنند، این‌ها بیایند مدیریت را در دست بگیرند، خوب این باعث می‌شود ما در جامعه مان تفرقه ایجاد کنیم. مباحثی که الان ما به آن پرداختیم به نظر من دوئیت است و این دوئیت برای جامعه‌ای که باید به سمت وحدت حرکت کند، حرف‌های تکنیکی خوبی نیست.

 

 

 فتح الله زاده: آقای مهندس فائقی تقریباً همان صحبت‌هایی که بنده کردم مفصل‌تر و تکنیکی‌تر بیان کردند. برای اینکه موضوع را کمی روشن‌تر و ساده‌تر کنم، مثال می‌زنم آقای آریگو ساچی تیم ملی ایتالیا را به فینال جام جهانی برد، ولی ایشان هیچ وقت فوتبالیست نبوده ایشان روزنامه فروش بوده است، یعنی اصلاً فوتبال بازی نکرده است، ولی یکی از بهترین مربی‌های جهان ایشان است، یا مثلاً یکی از بهترین فوتبالیست‌های جهان آقای میشل پلاتینی بوده، ولی در کار مربیگری اصلاً موفق نبوده است، در کشور ما آقای فرهاد کاظمی اصلاً فوتبالیست نبوده، ولی مربی خوبی بوده می‌خواهم بگویم نمی‌توانیم بگوییم صرفاً اگر شما ورزشی باشید موفق هستید و باید بیایید در ورزش و غیر ورزشی نباید بیاید، چون ما در ایران امتحان پس دادیم، بعضی‌ها ورزشی بودند آمدند موفق نبودند و بعضی‌ها غیر ورزشی بودند آمدند موفق بودند. ما باید از عقلانیت استفاده کنیم، توانمندی افراد را در میدان بسنجیم مثلاً خود ما اشتباهاتی در ورزش داریم که من آن‌ها را نمی‌پسندم. مثل این که ما می‌گوییم حتماً در هیئت مدیره ما باید پیشکسوت باشد، این که پیشکسوت ورزش آنجا باشد خوب است، ولی ما باید برویم دنبال پیشکسوتی که در آن رشته‌ای که ما در آن هیئت مدیره می‌خواهیم بیاوریم، ما در هیئت مدیره فوتبالیست نمی‌خواهیم، ما در هیئت مدیره اقتصاددان و حقوقدان می‌خواهیم ما باید معجونی داشته باشیم که بتواند آن چرخه را بچرخاند مثلاً خدا رحمت کند آقای ناصر حجازی را من به ایشان و به آقای پورحیدری خدا رحمت کند هم گفتم  بیایید در هیئت مدیره اگر می‌خواهید من صحبت می‌کنم آن موقع هم آقای مهندس فائقی معاونت ورزشی سازمان را داشتند و آقای هاشمی هم رئیس سازمان بودند، تعامل خوبی بود و می‌شد این کار را انجام داد، خود آقای حجازی به من می‌گفت من در ستاد بیایم چه کار کنم؟ کار من این نیست، نیامد، اما به بعضی‌ها تا اشاره هم نکرده‌ای سریع می‌آیند خراب می‌کنند، شما مقوله هیئت مدیره دو باشگاه بزرگ کشور را در این ۱۰ -۱۵ سال اخیر مطالعه کنید، می‌بینید ما خیلی پس رفتیم، آقای فائقی بگویید پنج سال که ایشان در سازمان بود و  ۶ سالی که من در سازمان بودم آیا یک ریال گرفتم؟ یک ریال نگرفتم نمی‌دادند، می‌گفتند مدیر باید خودش پول در بیاورد، خوب مدیر‌هایی که ما الان می‌گذاریم نمی‌توانستم پول در بیاورم با پیشکسوتان نمی‌توانستم پول در بیاورم، ناصر خان که نمی‌توانست برای ما پول در بیاورد، منصور خان که نمی‌توانست پول در بیاورد؛ بنابراین آقای ایروانی آمد، آقای آقا محمدی آمد، آقای میرولد آمد، وزنه رفت بالا ما هفت سال بدون این که از سازمان پول بگیریم اداره کردیم، این طرف آدمش رفت در جای درست استفاده شد، ناصر خان شد سرمربی تیم، منصور خان شد مدیر تیم یعنی یک همگرایی داشتیم هر کس در رشته خودش البته همانطور که گفتم استثنا داریم. الان ممکن است ما یک اقتصاددان برجسته داشتیم که پیشکسوت ورزش فوتبال هم بوده است بله او ارجحیت دارد بیاید در هیئت مدیره، ما باید از این زاویه نگاه کنیم که ببینیم داشته ما چیست، چه می‌خواهیم و راهبردمان چیست و به کجا می‌خواهیم برسیم و ابزار چه می‌خواهیم؛ بنابراین من اعتقاد دارم که اصلاً نمی‌توانیم بگوییم ورزشی باشد، موفق هستیم یا غیر ورزشی باشد، ما عقلانیت و آدمی که تخصص دارد و کار بلد است و تاثیرگذار است

 

 

 فتح الله زاده: باید ببینیم که کسی که انتقاد می‌کند درجه خودش چیست، هیچ وقت یک ستوان نمی‌آید به یک سرلشگر ایراد بگیرد ما اینجا‌ها اشکال داریم.

 

 

 فتح الله زاده: بله می‌تواند، ولی ستوان نمی‌تواند ایراد بگیرد که عمومیت به آن بدهد. اگر شما آخرین دوره ما را می‌فرمایید، من آنجا را بگویم، اگر قبل را می‌خواهید که سابقه ما خیلی روشن است، چون من تنها مدیری در ایران هستم که یک زمین استادیوم درست کردم ۲ هزار میلیارد قیمت آن است، یک نفر را مثال بزنید که در ایران توانسته باشد این کار را انجام بدهد کمپ ناصر حجازی را من ساختم و زمینش را از زمین شهری گرفتم نه وزارت ورزش، بغض و کینه را کنار بگذاریم، مدرک جلو بگذاریم و حرف بزنیم اگر شما در آن برنامه یادتان باشد که گفتند مثلاً ما دوبار پول گرفتیم، کدام بانک به یک چک دو بار پول می‌دهد و چرا نمی‌آیند از من این پول را بگیرند؟ تهمت فرق می‌کند، شما باید با مدرک صحبت کنید. یکی از مقوله‌هایی که ما در مسائل اجتماعی ضربه می‌خوریم این است که اجازه می‌دهیم هر کسی بیاید هر حرفی را بزند، ببینید ما آمدیم که استقلال و پرسپولیس برند هستند، برند ترش کنیم، ولی با این رفتار‌ها آمدیم برند این دو باشگاه را نابود کردیم. الان سازمان خصوصی‌سازی برادر بزرگواری که جدیداً آمده آقای رحمتی یکی از افراد فرهیخته و کاربلد است سه ماه است که آمده جمع کرده، ولی قبل از آن ما همش تنش داشتیم، برند باشگاه استقلال و پرسپولیس ۷۰ درصد افت کرده است.

 

 امروز سازمان خصوصی‌سازی دنبال خریدار است و خریدار پیدا نمی‌شود و در آخر به شما قول می‌دهم این دو تیم را خصولتی و دستوری به دو شرکت خصولتی، چون کسی نمی‌خرد برای این که ما هزینه ورزش را بالا بردیم. یک زمانی خود آقای فائقی هم می‌داند، عنوان می‌کردیم شما باشگاه استقلال را سه ساله به من بدهید، من قرضهایش را می‌دهم و درآمدزایی هم می‌کنم الان می‌گویم، نمی‌آیم، چون آن موقع که می‌گفتند بیا دو دوتا چهارتا می‌کردیم اقتصاد، علمی است روزی که من می‌گفتم می‌توانم اینجا را درست کنم هزینه باشگاه‌ها ۳۰۰ میلیارد بوده، می‌شد برای استقلال و پرسپولیس ۳۰۰ و ۳۵۰ میلیارد را درآورد، ولی الان هزینه باشگاه ۸۰۰ میلیارد شده است یعنی شما هر سال ۴۰۰ میلیارد ضرر دارید، چه کسی می‌تواند این را جبران کند؟ به شما قول می‌دهم ۱۰ بار هم این را مزایده بگذارند، کسی دیگر نمی‌تواند بخرد.

 

 سوال: آقای فائقی شما چطور فکر می‌کنید؟ فکر می‌کنید این که اگر مثلاً، چون آقای فتح الله زاده باشگاه‌ها را مثال زدند، فکر می‌کنید اگر برخی از باشگاه‌ها و برخی از رشته‌های ورزشی ما الان خیلی وضعیت خوبی به لحاظ اقتصادی ندارند و دخل و خرجشان نمی‌خواند به خاطر این است که مدیران خوبی نداشتند؟ مثلاً صرفاً به آن وجه ورزشی بودنشان و تخصصی بودنشان در آن حوزه توجه شده یا نه واقعاً باید جور دیگری کار می‌کردند؟

 

 فائقی: آقای فتح الله زاده یک شهادت از من خواستند اجازه بدهید من شهادت بدهم که آن دوره‌ای که ما در خدمت ایشان بودیم، درست می‌گویند ما هیچ وقت بودجه‌ای برای استقلال ندادیم و نبوده است آن زمان هم پول درآوردن به سادگی الان نبود و واقعاً سخت بود، چون جامعه ما هنوز خیلی در این حوزه اقتصاد ورزش ورود پیدا نکرده بود. من عذر می‌خواهم یک جمله بگویم این بحثی که ما امروز به آن می‌پردازیم این بحث برای جامعه سیاست زده است، برای جامعه علمی نیست، در جامعه علمی ورزش حوزه‌ای است تحت عنوان حوزه اقتصاد شادی، ببینید مردم ما یک بار در ۸ آذر آمدند در خیابان شادی کردند تمام کشور، شما امکان ندارد یک پدیده دیگری بتواند چنین کاری را انجام بدهد. یک بار دیگر هم سال بعدی همان سال بود وقتی که تیم ما آمریکا را برد، باز مردم در سطح وسیع به خیابان‌ها ریختند و شادی کردند. جامعه علمی ورزش را به نام دروازه اقتصاد شادی و طراوت و بهره‌وری به آن نگاه می‌کند نه همین بحث‌هایی که آنجا مثلاً مدیرش چه باشد و مدیرش چطور باشد.

 

 

 فائقی: بله هر وقت خواستیم اقتصاد شادی را در جامعه رشد بدهیم، آن موقع ما به ورزش نگاه علمی خواهیم داشت. این که می‌فرمایید بله من عرض کردم جامعه ما سیاست زده است، به خاطر این که ما داریم در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که متاسفانه به معنای اصلی عدالت که واقع شدن هرچی سر جای خودش است اتفاق نیفتاده است. ببینید وقتی شما صحبت از مدیریت می‌کنید و می‌گویید اگر مدیر خوب بالا سر هر جایی باشد آنجا رشد می‌کند، ترقی می‌کند و رونق پیدا می‌کند. هرجا دیدیم که ما عقب ماندگی و خرابی داریم و نتوانستیم رشد کنیم و رونق داشته باشیم در آن جا آن فردی که عرض می‌کنم سر جای خودش نبوده است، وقتی در مورد باشگاه صحبت می‌کنیم باشگاه یک واحد اقتصادی است جایی است که ما باید آنجا را اقتصادی اداره کنیم وقتی مدیری به راحتی می‌آید زیان ایجاد می‌کند، یعنی چه؟ جامعه‌ای که سیاست زده باشد مدیران کاربلد سر جای خودشان نمی‌نشینند و وقتی مدیر کار بلد نباشد همین می‌شود که الان داریم چه مدیرش ورزشی باشد و چه غیر ورزشی

 

 

 فتح‌الله زاده: من یک مثال دیگر بزنم شما می‌خواهید در باشگاه مدیری باشد که درآمدزایی کند، باید ابزارش باشد، اما نیست.

 

 

 فتح الله زاده: چند جانبه است شما در دنیا جایی را پیدا کنید که یک باشگاه سه بالاسری داشته باشد، پیدا نمی‌کنید، الان خصوصی‌سازی یک بخش از باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس است، وزارت ورزش یک بخش است و یک بخش هم نهاد‌های امنیتی هستند. حالا نهاد‌های امنیتی ورود به اقتصاد نمی‌کنند و این دو در برابر هم هستند الان با آمدن آقای رحمتی در خصوص سازی خیلی تعامل ایجاد شده، چون کارش را بلد است و باسواد است و دخالت نمی‌کند. من مثالی بزنم در شش ماهی که من آمدم شرکتی را پیدا کردم با ما قرارداد آمد ببندد آقای کاشانی را که عضو شورای شهر است من از ایشان خواهش کردم آمد، رفتیم منطقه ۵ پیش شهردار محترم نشستیم صحبت کردیم، ۱۶ طبقه که یک مجموعه در باشگاه استقلال در کمپ ناصرخان بسازیم. برآورد قیمتی که ما کردیم این کار در ۱۴ ماه انجام می‌شد و تحویل می‌دادیم، سهم ما، سود ما ۷۵۰ میلیارد بوده است نشد، نامه من رفت، آمد گفتند اینجا درصدش مشخص نیست، نشد، ببینید اگر خصوصی سازی بشود باشگاه خصوصی سازی بشود ما هم پیشکسوت خوب و  مدیر داریم و هم بازیکن خوب داریم و مدیران دیگر داریم که ورزشی نیستند، ولی ورزش دوست هستند و کار را انجام می‌دهند، من فکر نمی‌کنم شما هیچ پروژه‌ای پیدا کنید برای یک باشگاه در ۱۴ ماه ۷۵۰ هزار میلیارد پول بیاورد، خیلی پول است، بعد مسائل فرهنگی، مسائل ورزشی مسائل زمانبر است. بنده امروز بخواهم اپلیکیشن راه بیندازم و برای خودم کار کنم زمان می‌برد، ولی تا من می‌آیم کارم را بکنم چنان می‌بندند، اصلا نمی‌توانم کارم را بکنم، به بدهی اضافه می‌کنم و می‌روم.

 

 ببینید  در آن گذشته حالا آن هفت سالی که ما خدمت آقای فائقی بودیم، ضرر که نداشتیم بدون این که پول بگیریم، چون ما ترانسفر کردیم رفتیم، قانون باید مجلس ایجاد کند، مجلس ما الان بعضی از نماینده‌های ما برای رای گرفتن دارند حرف‌هایی می‌زنند که منطقی نیست. مثلاً می‌گوید باید فلان بازیکن در مورد فلان باشگاه صحبت کند، فلان بازیکن فقط بازیکن است می‌خواهد سرمربی بشود، به آن سرمربی باید پول بدهید کار کند یا مجانی کار می‌کند؟ کدام سرمربی مجانی کار می‌کند؟ این‌ها به خاطر اینکه رای آن بازیکن را بگیرند، پشت رای بازیکنان ما می‌ایستند و از آن‌ها استفاده می‌کنند تا رای بگیرند و تا بخواهید از این نماینده‌ها وجود دارد. شما الان بگو که برنامه باشگاه داری ۲۰ سال است که ما به مجلس دادیم چرا تصویب نمی‌شود؟ چرا کسی نمی‌آید روی این کار‌های ساختاری کار کند؟

 

 فائقی: نه دو فوریت آن تصویب شده است، ولی زمانش نشده است.

 

 فتح الله زاده: از دو سه ماه مانده به انتخابات همه ورزشی‌ها، همه بازیکنان گل و بلبل هستند. هر کدام هم چهار نماینده کنارشان که بروند کار کنند، از الان شروع شده است من خودم ۱۸ دعوتنامه دارد تا امروز که بروم در شهرستان‌ها که این دفعه یکی را هم نمی‌روم، برای اینکه به ما قول می‌دهند ورزش را درست می‌کنیم

 

 

 فتح الله زاده: بله قبلاً ۴ -۵ بار رفتم، ولی کسانی که رفتم شما تحقیق کنید، کسانی هستند که پای کار می‌ایستند. پیشنهاد‌هایی داشتیم که هیچ وقت نرفتیم.

 

 

فتح الله زاده: نه نمی‌گویم بازیکن فقط بازی اش را باید بکند، شرح دادم گفتم ما بازیکنی داریم بازیکن باید بازی اش را بکند، بازی کن با پیشکسوت فرق می‌کند. بازیکن که نمی‌تواند بیاید نظر مدیریتی بدهد باید کارش را بکند استخدام شده که بازی کند وظیفه او بازی کردن است، ولی می‌شود پیشکسوت، درس هم خوانده نظر می‌دهد در مورد باشگاهش باید نظر بدهد اتفاقا در مورد باشگاه باید پیشکسوتش نظر دهد این‌ها را با هم قاطی نکنیم.

 

 

فتح الله زاده: نه به مدیریت که نظر نمی‌دهد. شما الان بازیکنی دارید در مورد مدیریت نظر  دهد، من این را می‌خواهم یا نمی‌خواهم. اگر این حرف را بزند از نظر علمی غلط است.

 

 

فتح الله زاده: نه آن نظر نیست، من نظر کلان باشگاه داری را عرض می‌کنم. شما می‌گویید می‌خواهید ساختار درست کنید، باشگاه از نظر من یک هلدینگ است. شما در هلدینگ باشگاه کارگری که حقوق می‌گیرد، کارگر آن جا است که نمی‌آید در مورد برنامه ریزی آن هلدینگ نظر دهد و بگوید اجرا کن، نمی‌ایستند جلوی مدیران کارخانه که، من می‌خواهم بگویم ما باید جایگاه‌ها را تعریف کنیم منتها، چون بازیکن مشهورتر و محبوب‌تر است این‌ها می‌آیند از این جنبه آن استفاده می‌کنند.

 

 

فائقی: محبوبیت که اثر دارد فرض کنید ما در دوره اول شورای شهر در تهران چندتا ورزشی داشتیم؟ دوره دوم چند تا ورزشی داشتیم؟ هم مدیر ورزشی داشتیم و هم المپین داشتیم که به خاطر محبوبیت و مشهوریت آن جا رفته بودند تخصص که نداشتند، پس این شهرت می‌تواند عامل انتخاب بشود