تولید سلول‌های کشنده طبیعی از سلول بنیادی خون بند‌ناف

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز اصفهان؛دکتر نفیسه اسمعیل دکتری ایمنی شناسی دراصفهان و مجری طرح گفت: پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان دراین طرح تحقیقاتی موفق شدند سلول‌های بنیادی خون بند‌ناف را به سلول‌های کشنده طبیعی تبدیل کنند و از این سلول‌ها برای درمان انواع سرطان از جمله AML و گلیوبلاستوما استفاده کنند و به دنبال آن این سلول‌ها را برای درمان هدفمند سرطان با دست‌ورزی ژنتیکی مهندسی کردند.
دکتر نفیسه اسمعیل مدیر گروه ایمنی‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزود: به جرات اعلام می‌کنم اگر زیرساخت‌ها فراهم شود و امکانات اولیه باشد ما هم ‌مثل بقیه دنیامی‌توانیم به این درمان‌ها ورود کنیم و شدنی هست.
وی، بیماری سرطان را یکی از معضلات دنیای امروز طبق آمارها در جهان این بیماری را روبه افزایش دانست و افزود: در تحقیقات پزشکی مشخص شده سیستم ایمنی محافظ ومقابله کننده با سرطان است.
دکتر نفیسه اسمعیل گفت: در این پژوهش که از حدود شش سال پیش شروع شده ودر بخشی از این پژوهش مشخص شد در جمعیت گلبول‌های سفید خون یا همان لکوسیت‌ها به دلیل تفاوت در ژنتیک افراد قابل تزریق از یک فرد به فرد دیگر نیستند و نمی‌توانند براحتی از یک فرد به فرد دیگر منتقل شوند و به محض این که ‌تفاوت داشته باشند واکنش‌هایی می بینیم که تحت عنوان واکنش‌های ناسازگاری در انتقال خون‌ از آن یاد می‌کنیم.
این دکتری ایمنی شناسی گفت: اما جالب است در این جمعیت لنفوسیت‌ها، سلولی تحت عنوان سلول کشنده طبیعی (Natural Killer Cell) است؛ ‌این سلول در صورت ابتلا به عفونت ویروسی، سلول آلوده به ویرس را خیلی هوشمندانه شناسایی و متلاشی می‌کند و ما را از آلودگی ویروسی رها می کند.
این پژوهشگر علم ایمنی شناسی در اصفهان افزود: همچنین در صورتی که فرد به سرطان مبتلا باشد، سلول کشنده طبیعی می‌تواند این سلول سرطانی را هدف قرار دهد و از بین ببرد و جالب است که برخلاف سایر گلبول‌های سفید که اگر دهنده و گیرنده متفاوت باشند؛ واکنش(reaction) اتفاق می‌افتد؛ در مورد سلول‌های کشنده طبیعی این اتفاق نمی‌افتد یعنی ما براحتی می‌توانیم ‌سلول کشنده طبیعی را‌ از یک فرد به فرد دیگر تزریق کنیم بدون این که واکنش‌های‌ شدید ناسازگاری‌ را ببینم و کاملا ایمن می‌توانیم از این سلول‌ها استفاده کنیم.
وی گفت: مجموعه سلول‌های ایمنی که در محیط تومور هستند یک رابطه خیلی قوی برقرار می‌کنند تا سلول‌های سرطانی را از بین ببرند و واقعیت این است که در بدن ما سلول‌های سرطانی تولید می‌شود اما این که مبتلا به سرطان نمی‌شویم تا حد زیادی به دلیل عملکرد دقیق سیستم ایمنی ماست.
دکتر نفیسه اسمعیل افزود: اما نکته حائز اهمیت که لازم است توجه داشت این است که سلول‌های کشنده طبیعی حدود ۵ تا ۱۵ درصد سلول‌های خون محیطی را تشکیل می‌دهد که جمعیت کمی هستند برای همین در این سال‌ها به منابع دیگر به غیر از خون برای جداسازی این سلول‌ها توجه شده است این منابع شامل جفت، خون بند ناف، سلول‌های بنیادی خون بند ناف یا سلول‌های بنیادی جفت و سلول‌های بنیادی پر توان است.
مدیرگروه ایمنی‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: در این طرح پژوهشی موفق شدیم سلو‌ل‌های کشنده طبیعی را از تمایز سلول‌های بنیادی خون بند‌ناف تهیه کنیم ودرنتایج حاصل از پژوهش مشخص شدسلول‌های تمایزیافته ‌از خون بند‌ناف در مقایسه با سلول‌های کشنده خون محیطی فعالیت کشندگی قوی‌تری بر ضد سلول‌های سرطانی دارند.
نفیسه اسمعیل افزود: در بخش دوم این طرح ،مهندسی سلول‌های کشنده طبیعی از سلول‌های بنیادی خون بند‌ناف محقق شد وبیان گیرنده (Receptor) در سطح سلول‌ها با موفقیت اتفاق افتاد وعملکرد آن در مقایسه با سلولی که گیرنده نداشت بررسی شد نشان داد به طور خیلی مؤثری سلول‌های سرطانی هدف را از بین می‌برد.
دکتر اسمعیل در خصوص زیرساخت لازم برای کارآزمایی بالینی طرح در اصفهان گفت: برای استفاده این محصول در درمان‌بخشی از کار نیاز به فضای فوق‌العاده تمیز داریم که در اصفهان چنین زیر‌ساختی فراهم نیست؛ اما با تهران همکاری داریم و بسیار هم پیگیر این موضوع هستیم.