به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما، محمدصادق خیاطیان در مراسم رویداد پتروفن ۱۴۰۲ گفت: ۱۳-۱۲ سال قبل هنوز ادبیات و فرهنگ دانشبنیان به صورت جدی در جامعه ناشناخته بود و زحمات فراوانی کشیده شد تا فرهنگ دانشبنیانی و اتکا به توان نخبگان داخلی به منصه ظهور برسد و این باور ایجاد شود که مهمترین عنصر توسعه کشور، نیروی انسانی است که توانمندی بسیار زیادی دارد و میتواند پیچیدهترین فناوریها و محصولات با تکنولوژی بالا را تولید کند.
وی افزود: در آن مقطع تمام تلاش ما، معطوف به نشان دادن توانمندیهای این حوزه بود و امروز به جایی رسیدهایم که حدود ۱۰ هزار شرکت دانشبنیان در حوزههای مختلف مشغول فعالیت هستند.
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی گفت: در این حوزه تلاشهای زیادی صورت گرفته است. قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان سال ۱۳۸۹ در مجلس تصویب شد و حمایتهای زیادی از آن زمان صورت گرفت تا نشان دهیم که این فناوریها را در اختیار داریم.
خیاطیان افزود: از اواسط دهه ۹۰، عرضه محصولات فناورانه و دانشبنیان به بازار آغاز شد. تاکنون نیز توفیقات خوبی حاصل شده و امسال به رقم ۴۳۰ هزار میلیارد تومان فروش محصولات دانشبنیان رسیدهایم که نشان میدهد بازار نسبتا بزرگی برای این شرکتها ایجاد شده است. اگر تقاضا و نیازی از سمت بازار نبود و این محصولات دانشبنیان مورد استفاده قرار نمیگرفت، توسعه امروزی شرکتهای دانشبنیان را شاهد نبودیم.
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به ارزش افزوده بالای حوزه دانش بنیان گفت: امروز قیمت یک بشکه نفت (حدود ۱۶۰ لیتر) در بازارهای جهانی حدود ۷۰ تا ۸۰ دلار است، اما قیمت یک گوشی موبایل که شاید وزن آن به ۲۰۰ گرم هم نمیرسد، حدود ۱۰۰۰ دلار یا بیشتر است، یعنی گوشی موبایل حدود ۱۰ هزار برابر نفت میارزد. این بدان معناست که حوزه دانش و دانشبنیانی جایی است که چگالی دانش پیشرفته و فناوری در آن بسیار بالا است و ارزشافزوده بیشتری ایجاد میکند.
خیاطیان در خصوص جایگاه حوزه دانش بنیان و فناوری گفت: ما باید خیلی فراتر از اینها پیش برویم. اینکه صرفا رویدادی برای بههمرسانی (matchmaking) برگزار کنیم تا شرکتهای بزرگ نیازهای خود را اعلام و شرکتهای دانشبنیان نیز توانمندی خود را معرفی کنند، کافی نیست. البته که این کار، اقدام بسیار ارزشمند و مهمی است، اما با اتفاقاتی که در کشورهای اطراف ما در حال وقوع است (تلاش برای جذب نخبگان کشور)، باید بیشتر تلاش کنیم.
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به برنامه دولت سیزدهم در موضوع بازگشت نخبگان، افزود: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامهای را برای بازگشت نخبگان اجرا کرده و حدود ۲۵۰۰ نفر از نخبگان ایرانی فارغالتحصیل از بهترین دانشگاههای دنیا نیز تاکنون به کشور بازگشتهاند که یا به عنوان عضو هیات علمی در دانشگاههای کشور مشغول بهکار شدهاند یا شرکتهای دانشبنیان را تأسیس کردهاند؛ بنابراین با برنامهریزی و حمایت درست، میتوانیم نخبگان را در کشور حفظ کنیم.
وی یکی از راههای جذب و نگهداشت نخبگان را شرکتهای دانشبنیان عنوان کرد و گفت: موضوع سرمایهگذاری در این بخش بسیار مهم است و شرکتهای بزرگ باید به این بخش ورود کنند. در دنیا مثالهای متعددی وجود دارد که شرکتهای بزرگ پای کار سرمایهگذاری خطرپذیر (VC) آمدهاند.
خیاطیان افزود: پیمایشی در سال ۲۰۲۳ نشان میدهد بیش از ۵۰ درصد سرمایهگذاری خطرپذیر توسط سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی (CVC) انجام شده است. ایجاد CVC یا مشارکت در صندوق سرمایهگذاری خصوصی (PE) میتواند ابزار مناسبی برای بهرهبرداری از فرصتهای سرمایهگذاری در حوزه دانشبنیان باشد.
وی گفت: عددهای سنگین سرمایهگذاری در حوزه VC را نگاه کنید که با چه هدفی بوده است. هدف این شرکتهای بزرگ، سرمایهگذاری در حوزه فناوری، استارتآپها و دانشبنیانها در زنجیره ارزش خودشان و همچنین با رویکرد تنوعسازی در سایر حوزههای هایتک و فناوریهای نوظهور، انرژیهای تجدیدپذیر، خودروی برقی، دارویی ... بوده است.
خیاطیان افزود: این سرمایهگذاری سنگین را به وضوح در صنعت نفت و پتروشیمی در جهان شاهد هستیم، زیرا مشخص شده است که سرمایهگذاری در حوزه سنتی نفت، گاز و پتروشیمی دیگر پاسخگو نیست و باید به سراغ فناوریهای جدید و نوظهور این حوزه رفت.
رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی همچنین با اشاره به عوامل مهاجرت نخبگان گفت: دو دسته عوامل در مهاجرت نخبگان نقش دارند: عوامل کششی بیرونی و عوامل رانشی درونی. عوامل کششی خارجی همین سرمایهگذاریها و فرش قرمزهایی است که کشورهای اطراف خودمان با سرمایهگذاریهای سنگین در حوزه VC پهن کردهاند. بسیاری از این کشورها نیروی انسانی در اختیار ندارند و از نخبگان و نیروی انسانی کشور ما استفاده و در برنامههای خود علنا این موضوع را عنوان میکنند. به عنوان مثال، ایران در یک رتبهبندی در حوزه هوش مصنوعی از بُعد توانمندی نیروی انسانی در رتبه هفتم قرار داشت.
وی نقش شرکتهای بزرگ در نگهداشت نخبگان را مهم توصیف کرد و گفت: شرکتهای بزرگ باید پای کار بیاییند و در حوزه VC سرمایهگذاری کنند. این فرهنگ سرمایهگذاری در حوزه VC در صنایع فولادی، نفت و پتروشیمی تقریبا جا افتاده است و شرکتهای بزرگ درحال حرکت به این سمت هستند، اما سرعت کم است و نیازمند جهش در سرمایهگذاری حوزه VC هستیم.
خیاطیان با تاکید بر اینکه باید موضوع سرمایهگذاری خطرپذیر در حوزههای نفت، گاز و پتروشیمی را با جدیت پیگیری کنیم، افزود: پاییندست صنعت پتروشیمی بهخصوص حوزه مواد اولیه دارویی که وابستگی زیادی (به خارج) داریم، جایی است که صنعت پتروشیمی در حوزه VC باید به آن ورود کند.
وی افزود: بهتازگی یکی از شرکتهای حوزه پتروشیمی که فعالیت دانشبنیان هم دارد، از استقرار زنجیره تولید ماده موثره داروی استامینوفن در کشور خبر داده است. این الگوها را باید توسعه دهیم تا بتوانیم نیازمندیهای کشور را تأمین کنیم.
رویداد پتروفن ۱۴۰۲ (مسیر نوآوری پتروشیمی) به همت شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس و با تأکید بر رفع نیازهای فناورانه با توانمندسازی بازیگران زیستبوم صنعت پتروشیمی در هفت حوزه تخصصی از دیروز در مرکز همایشهای بینالمللی صداوسیما آغاز به کار کرده و تا ۱۴ آذرماه ادامه دارد.