آنچه درباره پوکی استخوان باید بدانید

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز مهاباد، به گفته پزشکان، پوکی استخوان یا استئوپروز یک بیماری خاموش است که به رغم اینکه این بیماری هیچ گونه علامتی ندارد ولی همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

هنگامی بیماری علامت‌دار می‌شود که فرد دچار عوارض این بیماری شده باشد. مهم‌ترین عارضه این بیماری شکستگی استخوان است. اغلب شکستگی استخوان در ستون فقرات و گردن فمور (استخوان ران) ایجاد می‌شود.

در ایجاد بیماری پوکی استخوان عوامل متعددی دخیل هستند، بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد از مبتلایان به دلیل عوامل ژنتیکی به این عارضه دچار می‌شوند. در این زمینه ژن‌های خاصی مانند ژن رسپتور ویتامین D شناسایی شده است. همچنین ژن کلاژن type-I در ایجاد این بیماری نقش دارد.

استخوان سازی بیشتر با انجام ورزش‌های مناسب
نقش وزن در پیشگیری از پوکی استخوان تاثیرگذار است و ورزش‌هایی که با پریدن و دویدن همراه هستند، به دلیل ارسال امواج خاص، باعث تحریک سلول‌های استخوان‌ساز و در نتیجه استخوان‌سازی می‌شوند.
تراکم استخوان از ابتدای عمرتا حدود سن ۳۵ سالگی افزایش می‌یابد. پس از آغاز برداشت از استخوان، روند پوکی استخوان آغاز می‌شود.
افزایش تراکم استخوان در سن بلوغ با ورزش و تغذیه مناسب
در سن بلوغ، به دلیل تغییرات هورمونی، بیشترین تراکم استخوانی ایجاد می‌شود بنابراین در این سنین تغذیه صحیح و ورزش مناسب باعث افزایش تراکم استخوان می‌شود.
میزان ویتامین D و مصرف کلسیم در پیشگیری از این بیماری نقش بسزایی دارند.
نیاز روزانه افراد در سنین مختلف ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم است. البته در بهترین رژیم‌های غذایی، تنها ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلی‌گرم کلسیم دریافت می‌شود.
در افراد مبتلا به پوکی استخوان باید مکمل کلسیم تجویز شود. در کشور ما و با رژیم‌های غذایی که به طور معمول وجود دارد، افراد بیش از ۴۰۰ میلی‌گرم کلسیم دریافت نمی‌کنند بنابراین باید به این مسأله به طور جدی توجه شود.
پوکی استخوان در مردان و زنان، به علت تغییران هورمونی
در زنان، حوالی سنین یائسگی، به دلیل نقش مهاری هورمون‌های جنسی، برداشت از تراکم استخوانی افزایش می‌یابد و حدود ۱۰ سال پس از یائسگی، تراکم استخوان به شدت کاهش می‌یابد.
در مردان در سنین حدود ۶۵ سالگی، به دلیل افت هورمون‌های جنسی حالتی مشابه یائسگی زنان، به نام آندروپوز به وجود می‌آید که با کاهش شدید تراکم استخوانی همراه است.
استروژن باعث مهار سلول‌های استخوان‌خوار (استئوکلاست) می‌شود. پس از یائسگی، به دلیل افت شدید هورمون استروژن، سلول‌های استئوکلاست به شدت فعال می‌شوند و روند پوکی استخوان با سرعت بیشتری ادامه می‌یابد.
زنان بیشتر از مردان به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند که به دلیل ماهیت هورمون‌های جنسی و حجم عضلانی است که در مردان بیشتر است.
مصرف سیگار ارتباط مستقیمی با پوکی استخوان دارد
افرادی که به مدت طولانی، بی‌حرکت یا کم تحرک هستند، بیشتر دچار پوکی استخوان می‌شوند.
مصرف سیگار ارتباط مستقیمی با پوکی استخوان دارد و باعث کاهش تراکم استخوان می‌شود.
مصرف بیش از دو فنجان قهوه غلیظ در روز نیز باعث افزایش پوکی استخوان می‌شود.