آغاز عملیات میدانی بزرگ‌ترین پایش اقیانوس شناسی سواحل مکران

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، مرتضی توکلی گفت: در این عملیات میدانی، ۲۱۲ نقطه شامل ۱۵۶ نقطه در دریا و ۵۶ نقطه در خشکی در محدوده خلیج گواتر تا بندر جاسک مورد مطالعه قرار می‌گیرد و نمونه‌برداری از محیط‌های مختلف شامل آب، خاک، رسوب، پساب‌های شهری و صنعتی و آبزیان در امتداد سواحل مکران انجام می‌شود.

وی درخصوص جزئیات برنامه این پایش گفت: با توجه به وسعت منطقه، عملیات نمونه‌برداری با حضور ۱۰ محقق از پژوهشگاه و در قالب دو تیم نمونه‌برداری از ایستگاه پژوهش و فناوری اقیانوس‌شناسی چابهار و هرمزگان بصورت همزمان از گواتر و بندر جاسک انجام خواهد شد و ‏داده‌برداری و مطالعه شرایط حاکم بر سواحل مکران در حوزه‌های فیزیک و شیمی دریا، آلودگی دریا، زیست ‏شناسی دریا، زمین شناسی دریا و سنجش از دور ماهواره‌ای انجام می‌شود. ‏با توجه به اهدافی که در این برنامه دنبال می‌شود، دوره‌های زمانی نمونه برداری در محیط‌های مختلف متفاوت خواهد بود.

رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی افزود: در این عملیات میدانی، ثبت داده‌های فیزیکی و شیمیایی آب شامل دما، شوری، غلظت اکسیژن محلول، ‏pH و کدورت آب در محل توسط دستگاه‌های پرتابل مستقر بر روی شناور انجام می‌شود. ‏علاوه بر پارامتر‌های ذکر شده، مقادیر BOD۵، COD، کلروفیل‌آ، کلر، کربنات، بیکربنات، TDS، فلوئور، BTEX و فلزات سنگین نیز در نمونه‌های آب پس از انتقال به آزمایشگاه‌های پژوهشگاه مورد سنجش قرار خواهد گرفت. در نمونه‌های رسوب فلزات سنگین، ترکیبات هیدروکربنی و جداسازی و شناسایی میکروپلاستیک‌ها انجام خواهد شد. در نمونه‌های خاک نیز علاوه بر فلزات سنگین و ترکیبات هیدروکربنی، سموم ارگانوکلره مورد سنجش قرار خواهد گرفت. آلودگی‌های میکروبی در پساب‌های شهری و همچنین غلظت فنل، چربی و روغن، دترجنت، فلزات سنگین، سموم و PAHs در نمونه پساب‌های صنعتی مورد آنالیز قرار خواهند گرفت.

توکلی هدف از برگزاری این پایش را آگاه نمودن برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیران در ارتباط با وضعیت سواحل مکران و کسب اطلاعات پایه و جامع از هیدروشیمی مناطق ساحلی، شناسایی آنومالی زمین‌شناسی و آلودگی‌های با منشا انسانی در محیط‌های مختلف بررسی شده بر اساس مقادیر زمینه طبیعی و شاخص‌های زیست محیطی، عنوان کرد.

بر اساس این گزارش سواحل مکران، دارای ناشناخته‌های بسیاری برای جامعه علمی و تصمیم ساز کشور است. با توجه به اهمیت دریای عمان و سواحل مکران به عنوان پلی بین دریا‌های آزاد و خلیج فارس و نیز وجود چند بندر مهم و فعال که دارای تبادلات گسترده‌ای با کشور‌های اطراف و گا‌ها فرا منطقه‌ای هستند لزوم توجه به جنبه‌های مختلف، زمین شناختی، فیزیکی، شیمیایی و زیستی سواحل آن از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. از طرفی با توجه به رشد روز افزون جمعیت، رشد اقتصادی و صنعتی ایران و کشور‌های منطقه و پتانسیل‌های بی شمار سواحل در توسعه کشور و تاکید رهبر معظم انقلاب بر توسعه سواحل مکران و استفاده از ظرفیت‌های عظیم آن، ایجاد یک برنامه مدون علمی برای بررسی تأثیر متقابل سواحل – انسان و راهکار‌های حفظ سواحل از تخریب و استفاده غیرعلمی، امری اجتناب ناپذیر است. نخستین گام در چنین برنامه‌ای مطمئناً شناخت محیطی از وضعیت سواحل مکران خواهد بود.

پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در راستای وظایف سازمانی خود، تجهیزات پیشرفته اندازه‌گیری و نمونه‌برداری، کادر متخصص و مجرب در زمینه‌های مختلف اقیانوس شناسی و آزمایشگاه‌های تخصصی، برنامه پایش را برای مطالعه سواحل مکران در حوزه‌های مرتبط با اقیانوس‌شناسی تدوین کرده است. این پژوهش مشتمل بر زمینه‌های علمی متعدد از جمله آلودگی، زیست شناسی و زمین‌شناسی دریایی و خشکی بوده و متخصصین مختلف از رشته‌های مربوطه حضور خواهند داشت.