برگزاری نشست الگوی مطلوب تصمیم ساز در امور اقتصادی کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، آقای مهدی صادقی؛ رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق در گفتگو با برنامه سلام خبرنگار امروز  شبکه خبر به موضوع نشست الگوی مطلوب تصمیم ساز در امور اقتصادی کشور  پرداخت . متن این نشست بدین شرح است .

سؤال: از نشست امروز بفرمایید.

آقای صادقی: نشست امروز تحت عنوان الگوی مهم تصمیم ساز در امور اقتصادی است. هدف از برگزاری این نشست؛ چالشی است که احساس کردیم در کشور وجود دارد و آن چالش؛ چالشِ تصمیم گیری است.

سؤال: درباره این موضوع  و رسیدن به  شاخص الگوی مطلوب صحبت کنید.

آقای صادقی: ما ریشه اصلی چالش تصمیم گیری را تصمیم سازی می‌دانیم. مدیران ما تقریباً دو دسته هستند؛ مدیرانی که هم تصمیم می‌گیرند و هم تصمیم می‌سازند. وقتی یک مدیر هم تصمیم می‌گیرد و هم تصمیم می‌سازد خیلی وقت‌ها به آن اهدافی که می‌خواهد نمی‌رسد، چون ظرف زمانی یک مدیر برای تصمیم گیری و در کنار آن تصمیم سازی خیلی ظرف محدودی است. قاعده منطقی و عقلانی این است که یک مدیر وقتی می‌خواهد تصمیم بگیرد، یک فرایند تصمیم ساز هم داشته باشد. این فرایند تصمیم ساز باید یک الگوی مطلوب داشته باشد، یعنی ما ببینیم وقتی که می‌خواهیم تصمیم بسازیم که این تصمیم را در اختیار مدیران قرار بدهیم و آن‌ها تصمیم بگیرند، باید آن تصمیم سازی چه ویژگی‌هایی را داشته باشد.

سؤال: تفاوت این دو را خیلی کوتاه بفرمایید.

آقای صادقی: ما وقتی می‌خواهیم تصمیمی بگیریم، این تصمیم باید یک منشأ کارشناسی عمیقی داشته باشد یعنی منِ مدیر نمی‌توانم هم تصمیم را بگیرم و هم تصمیم را بسازم. فرایند تصمیم سازی یک فرایندی است که شرایط را فراهم می‌کند برای این که ما به آن تصمیمی که نیاز داریم در حیطه حالا موضوع مان که اقتصادی است برسیم و آن را در اختیار مدیر اقتصادی قرار دهیم. ما خیلی وقت‌ها به عنوان یک مدیر، هر دو را خودمان به عهده می‌گیریم در صورتی که درست این است که بخش تصمیم سازی را به یک فرایند دیگری بسپاریم. حالا این فرایند می‌تواند هیئت مدیره باشد یا بدنه کارشناسی. در حیطه تصمیم سازی مسائل متعدد است. ما در این نشست ملی تلاش می‌کنیم که ببینیم مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تصمیم سازی چیست و چگونه می‌توان این فرایند را بهینه کرد. ما این فرایند را در بسیاری از دستگاه‌ها داریم. معمولاً یک بدنه کارشناسی خیلی بزرگی داریم که یکی از وظایفی که بر عهده اش گذاشتیم، همین تصمیم سازی است. این تصمیم سازی نتیجه اش باید بیاید برای مدیر دستگاه و مدیر دستگاه بر اساس آن بتواند تصمیم‌های درستی را اتخاذ کند.

سؤال: به نظر شما چه شاخص‌ها و ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

آقای صادقی: در تصمیم سازی مؤلفه‌های متعددی مد نظر است؛ یکی از مؤلفه‌ها بحث فناوری‌های نوین است. امروز در جریان تصمیم سازی فناوری نقش بسزایی دارد. خیلی وقت‌ها ضرورت است.

سؤال: ما با این عرصه فاصله داریم؟

آقای صادقی: من فکر می‌کنم که تا یک حدی حرکت کردیم، نرم افزار‌هایی در این رابطه توسعه پیدا کرده است. این توسعه نرم افزار‌های مرتبط با تصمیم سازی مثل مثلاً فرض کنید ERP؛ یکی از مراحلی است که در تصمیم سازی مورد توجه است. بحث داده که امروز موضوع علم داده است؛ یعنی ما از داده‌های زیادی می‌توانیم استفاده کنیم، این داده‌ها می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. از جهت توسعه داده و شکل گیری پایگاه‌های داده هم شرایط نسبتاً خوبی داریم. پس بحث استفاده از پایگاه‌های داده‌ای هم خیلی در این زمینه می‌تواند کمک کند. بعضی وقت‌ها ما برای این که تصمیم سازی کنیم نیازمند این هستیم که شرایط اقتصادی مان را هم شرایط پایداری باشد. ناپایداری شرایط اقتصادی و ناپایداری در سیاست گذاری هم روی تصمیم سازی اثر می‌گذارد، یعنی تصمیم ساز نمی‌داند که بر اساس چه مؤلفه‌هایی آن تصمیم را بسازد؛ بنابراین سیاست‌ها حتماً باید سیاست‌های پایدار باشد، تا آن جایی که ممکن است از تغییر سیاست‌ها جلوگیری کنیم. خود فرهنگ و ارزش‌های اجتماعی تأثیرگذار است. از مؤلفه‌هایی است که خیلی می‌تواند مؤثر باشد. ما به هر حال باید موضوع تصمیم را تبدیل کنیم به یک ارزش اجتماعی. در همین رابطه لازم است مشارکت آحاد جامعه را هم داشته باشیم. مردم بتوانند در تصمیم سازی دیدگاه خود را بیان کنند. خیلی وقت‌ها مثلاً مردم دیدگاه‌هایی دارند که تصمیم ساز آن دیدگاه‌ها را اگر نگیرد طبیعی است که در تصمیم سازی اش به یک مسیر دیگری هدایت می‌شود، بنابراین اگر بخواهیم جمع بندی کنیم، مؤلفه داده که موضوع علم داده است، مؤلفه فناوری‌های جدید و نوین و همچنین بحث مشارکت مردم، پایداری سیاست ها؛ این‌ها مؤلفه‌هایی است که در تصمیم سازی می‌تواند به ما کمک کند. اگر تصمیم سازی مناسب را داشته باشیم دیگر به نظرم خیلی از این نامه‌ها در کارتابل مدیران معطل نخواهد شد. امروز مشاهده می‌کنیم بعضی از مدیران ما یک نامه را در کارتابل خودشان بعضی وقت‌ها مثلاً روزها، هفته‌ها و ماه‌ها نگاه می‌دارند. دلیل این امر اینست که ما در بحث تصمیم سازی به آن نقطه لازم در دستگاه نرسیدیم. همه جریان و فرایند تصمیم سازی را حتماً باید مدیر خودش عهده دار شود و درست مثل این که من به عنوان یک مدیر پروژه سازه‌ای همه لوازم مربوط به این سازه را خودم پیگیری کنم. مصالح ساختمانی را خودم پیگیری کنم به عنوان مدیر پروژه بروم آن‌ها را تجهیز کنم و بعد انتظار این باشد که من به عنوان یک مدیر پروژه بتوانم یک پروژه سازه‌ای را در وقت مشخص آن به اتمام برسانم. در صورتی که یک جریان وجود دارد که بر اساس آن جریان، یک سری عوامل و نهاده‌ها فراهم می‌شود و منِ مدیر پروژه فقط تصمیم گیری می‌کنم، بنابراین نمونه بارزش را ما در پروژه‌های سازه‌ای مشاهده می‌کنیم که تقریباً همه چیز کامل است، ولی در عرصه اقتصادی شبیه عرصه فنی باید حتماً در این رابطه فرایند تصمیم سازی را متفاوت از گذشته بتوانیم پایه گذاری کنیم.

سؤال: جمع بندی داشته باشیم؛ در نشست امروز چه کسانی حضور دارند و چگونه قرار است این بحث بسیار مهمی که شما تبیین کردید از قالب دانشگاهی در مسیر اجرا قرار بگیرد.

آقای صادقی: ما امروز به عنوان کسانی که ارائه دهند بحث هستند دو بخش داریم؛ یک عده‌ای را داریم که سخنران کلیدی و افتتاحیه هستند، این سخنران‌ها از دستگاه‌های اقتصادی و مرتبط با امر داده هستند، کسانی که خدمات ارتباطات سیار ارائه می‌کنند، چون ما داریم نگرش به ارائه دهندگان خدمات سیار مثل اپراتور‌ها را در این نشست تغییر می‌دهیم. این‌ها فقط خدمات ارتباطی را ارائه نمی‌دهند، بلکه آن دیتایی که دارند از ارزش بسیار خوبی برخوردار است. نهاد‌های سرمایه گذاری را داریم که باز آن جا بحث این است که ما چگونه به آن الگوی مطلوب در سرمایه گذاری برسیم و کسانی که در حیطه تأمین مالی ایفای نقش کنند، در فردای این نشست ملی یعنی روز یکشنبه ما در صبح نشست‌های تخصصی و پنل‌های تخصصی را داریم که با استفاده از ظرفیت دانشگاهی و اجرایی در موضوعات مختلف و مرتبط با همین موضوع تصمیم سازی در امور اقتصادی بحث و تبادل نظر می‌کنیم.

سؤال: دو روزه است؟

آقای صادقی: بله.