پخش زنده
امروز: -
قائم مقام وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی گفت: دربرنامه هفتم توسعه کشور زیرساختهای خوبی در نظر گرفته شده است، در واقع انقلابی از ساختارهای فرهنگی است تا زمینه اقدامات مناسب به ویژه در حوزه فرهنگ و رسانه کشور فراهم شود.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه خبر سیما با حضور آقای بیژن نوباوه نماینده مجلس و نایب رئیس کمیسیون فرهنگی و آقای هاشمی قائم مقام وزارت فرهنگ و ارشاد به بررسی برنامه هفتم و روند تصویب آن در مجلس شورای اسلامی پرداخت.
مشروح برنامه را در ادامه میبینید:
مقدمه: همان طور که در خبرها دیدید و شنیدید بررسی جزئیات برنامه هفتم در دستور کار این روزهای مجلس شورای اسلامی قرار گرفته و قرار بود که در جلسه بعدی یعنی فردا موضوع فصل پانزده با عنوان فرهنگ عمومی و رسانه مورد بحث و بررسی نمایندگان خانه ملت باشد. در گفت و گوی ویژه خبری امشب به این فصل میپردازیم یعنی فصل پانزده مواد هفتاد و چهار تا هفتاد و هشت مهمانان این برنامه را به شما معرفی میکنم جناب آقای نوباوه نماینده مجلس و نایب رئیس کمیسیون فرهنگی و همچنین جناب آقای هاشمی قائم مقام وزارت فرهنگ و ارشاد و معاون حقوقی. دراین برنامه اجازه بدهید که طبق روال گفتگوی ویژه خبری هر شب نخست یک گزارش را تقدیم حضور شما کنیم برگردیم بحث و برنامه امشب را راجع به فصل پانزده برنامه هفتم با شما همراه بشویم.
پخش گزارش
سوال: آقای دکتر نوباوه فصل پانزده فصل فرهنگ و رسانه هست اول یک نگاه کلی بندازیم به وضعیت فرهنگی و بایستههای فرهنگی کشور. ما با توجه به وضعی که الان در آن هستیم و اینکه مقام معظم رهبری درباره مسئله محوری برنامه هفتم تأکید داشتند ، چقدر موضوعات فرهنگی و همچنین موضوع رسانه در فصل پانزده با نگاه مسئله محوری گنجانده شده؟
آقای نوباوه من دوست ندارم معمولا با گلایه حرفایم را شروع کنم همیشه مثبت نگاه میکنم، اما در مورد مسئله فرهنگ با توجه به این که من سه دوره در مجلس هستم نمیتوانم ادعا بکنم که هر سال بهتر از سال قبل شدیم این ادعا، ادعای سختی است. به فرهنگ فرهیخته و این مسائل و این قبیل نیاز بیشتر پیدا کردیم، اما رشد و توسعه در امر فرهنگ ما حداقل به لحاظ نگاه حاکمیتی نداشتیم من این رو به عنوان یک ثلمه میدانم یعنی به عنوان یک مشکل اساسی برای کشور، من آمار کوچک خدمت شما عرض کنم مردم خیلی خوب میدانند شاید بعضی از مسائل ملموس اقتصادی حتی مسائل سیاسی خیلی زودتر به نتیجه برسد در کشور ما و حساسیت نسبت به آنها بیشتر باشد، اما در مورد مسائل فرهنگی متأسفانه این حساسیت در کشور ما کم هست .شما در بودجه سنواتی کشور نگاه کنید معمولاً نرم بودجه از بودجه عمومی کشور در بخش فرهنگ نورم آن در بین کشورهای جهان حدود هفت درصد است در کشورهای در حال توسعه معمولی کمتر از پنج درصد. این بودجه را ندارد هر کشوری .کشوری مثل آمریکا که بودجه شان رسماً یازده درصد است از بودجه عمومی شان و بودجه پنهان هم دارند و قطعاً بودجه پنهان شان شاید به اندازه همین آشکارا واساسی شان باشد. در کشور ما من میخواهم بگویم شاید در زمان دولت آقای احمدینژاد که یک مقدار وضع مالی دولت بهتر بود به حدود سه درصد رسید الان حدود دو درصد است یک کم بالا پایین، این نشان میدهد که ما اهتمام کافی و کامل به فرهنگ نداریم درحالیکه ضربهپذیری مان خیلی زیاد است و شما که در رسانه هستید کارتان این هست الان با این شرایطی که ما ببینیم .الان دشمن تمام کارهایش را در واقع آمده متمرکز کرده تغییری در باور در اندیشه مردم در اعتقادات مردم در کشور ما دهد، به خصوص که ما جوانترین کشور یعنی در واقع جزو جوانترین کشورهای دنیا هستیم و شما در این تحولات این چند سال اخیر هم نتایج این را دارید میبینید. مثلاً در مورد حجاب ، یک دختر پانزده شانزده ساله ما، اینکه عنادی ندارد ولی این شخص به یک باوری رسیده فکر میکند که بی حجابی بهتر از حجاب هست . دقیقا در آن زمانی که من در آمریکا خبرنگار بودم آقای جو جبیل بوش بعد از ماجرای یازده سپتامبر این را گفت که دو دهه به ما فرصت بدهید ؛بعد در صحبتهایش این را سه دهه اعلام کرد که من تغییر ساختار فکری در جامعه ایران میدهم یعنی همان کارهایی که اینها از طریق رسانهها از طریق مسائل و دستگاههایی که در اختیار دارند می کنند. آیا ما در این دو سه دهه واقعاً آمدیم حداقل یک پاتکی بزنیم مثلا مقابلهای بکنیم حالا پیشبرد برنامههای خودمان که باشد. ببینید ما الان در وضعیت فرهنگی خوبی نیستیم نه به لحاظ برنامهریزی نه به لحاظ سخت افزاری نه به لحاظ امکانات نرمافزاری، توسعه فکری فرهنگی، ایدئولوژیهای نوین. در بخشهای مختلف رسانهای ما دچار مشکلیم خوب الان شما نگاه کنید الان صحبتهایی که شما از مقام معظم رهبری پخش کردید وظیفه ما را کرده صد برابر یعنی چی؟ یعنی من در برنامه ششم توسعه بودم خوب برنامه خیلی متفاوت بود چند تا اصطلاح حکم بود الان وقتی که شما میبینید رهبری میفرمایند که برنامه محور باشیم یعنی شما نمیتوانید بگویید همان مسائلی که از قبل بوده مثلاًگفته میشود که سی درصد حداکثر از برنامه ششم اجرا شده ما نمیخوایم اینجوری برویم ما آمدیم الان با این نگاه البته ما شروع برنامه مان هم همین بود صبح که خدمت حضرت آقا بودیم ایشان گفتند شور و شوق و هیجان و احساس مسئولیت ما بیشتر شد در این برنامه انشاءالله آقای هاشمیان توضیح خواهند داد ما دقیقاً نقطه زنی کردیم یعنی اگر ما امروز مثلاً در اینترنت مشکل داریم یا در مثلاً تولید برنامههای مختلف تلویزیونی، در تولید مثلا کتاب ،در موسیقی در هنر در فرهنگ هر آن چیزی که آسیبشناسی درش صورت گرفته ما دقیقاً متمرکز شدیم روی آنها و حداقل جزو اولویتهای ما اینها هستند که ما انشاءالله در برنامههای بعدی ادامه بدهیم.
سوال:پس نیازسنجی شده و براساسش مسئله تعریف شده و برنامهریزی شده و در واقع راهبردی کردید آن چیزی را که قبلا کمتر عملیاتی شده؟
نوباوه: ببینید من در خلال برنامه که توضیح بدهم شما متوجه خواهید شد که ما این کار را کردیم و به نتیجه خواهیم رسید.
سوال: آقای هاشمی مهمترین نیازهای جامعه در بعد فرهنگ و رسانه که باید مدنظر قرار بگیرد در برنامه هفتم به صورت مسئله محور بفرمایید
هاشمی: خدمت شما عرض کنم که اول جا دارد تشکر بکنم از برادران خوب و همکاران بزرگوار در مجموعه مجلس شورای اسلامی که الحق والانصاف در این دو سالی که حالا این دولت مستقر شده با یک نگاه همدلانه چه نسبت به برنامه بودجه سالیانه و چه نسبت به این برنامه هفتم انصافاً همدلانه بودند به ویژه دوستان خوبمان در مجموعه کمیسیون فرهنگی در این حالا چند ماهی هم که خلاصه مشغول این برنامه هفتم هستیم همه بزرگواران کمیسیون به ویژه این سه بزرگوار که عضو کمیسیون تلفیق بودند به ویژه برادر خوب مان آقای نوباوه و آقای راستین، آقای یزدی خواه خلاصه همه جوره برادری داشتند و کمک و همدلی برای این که این بخش حوزه فرهنگ با یک قوانین زیرساختی در واقع به یک تعالی برسد.
سوال: پس از نگاه شما به عنوان نماینده وزارت ارشاد آن چیزی که در این مرحله قرار دارد میتواند پاسخگوی نیازهای فرهنگی کشور باشد به صورت مواردی که آقای دکتر نقطه زنی میکنند چالشها و نیازها را فرمودند؟
هاشمی: خدمت شما عرض کنم خوب ما هم در مجموعه دولت، هم وزارتخانه خوب طبیعتاً یک مرحله این حرفها ،رفت و آمد شد با همکاری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی باز یک مرحله در دولت چندین نوبت گفتگو شده و این بیانات شما سعی شده حلاجی شود و در مجلس هم با همین رویکرد در واقع حذف و اضافاتی صورت گرفته در واقع به این مجموعه رسیده ما به کلیت این چیزی که آماده شده و در واقع مؤمنیم و خوش دلیم که منجر به ثمر و نتیجه بشود بله این را به طور کلی موافقیم و در مورد مباحث مثال عرض میکنم درباره این فرمایش آقا دکتر نوباوه عزیز در مورد مثلاً بحث سهم بودجه، سهم فرهنگ از خلاصه بودجه حالا یک عبارتی ما داریم میگوییم شاطر از روز اول چونه فرهنگ را خلاصه کوچک گرفته بود و این مشکل فرهنگ همیشه بوده در این سنوات گذشته خوب الان میبینیم که در همین یک سال یعنی از قبل این دولت و الان از یک و دو دهم رسیده به دو درصد سهم فرهنگ و انشاءالله همین جوری رو به تزاید پیش برود به یک سهم قابل قبولی برسد. البته برنامه هفتم خیلی ناظر به بودجه نیست یعنی برنامههای کلانتر اونجا، برنامه است نه بودجه، اما در عین حال میخواهم بگویم این اتفاقات هم افتاده که حالا برسیم به جزئیات سعی میکنیم آن جا هم گفتگو ی بهتری بکنیم که مشخص باشد واقعاً رو به حرکت و رو به رشد بوده چه در آن بخشی که در دولت بود در مجلس هم زحماتی کشیده شد که خیلی هم آن جا ما با هم قرار و و تعاملات داشتیم به این متن منجر شد انشاءالله که فردا پس فردا این هفته که حالا دوستان در مجلس زحمت میکشند بهترینها تصویب شود.
سوال: آقای دکتر تاریخ خصوصیات جدیدی که برنامه هفتم دارد که حال فرهنگ کشور را خوب میکنند مصداقی به ما بگویید که تحول ایجاد میکند و درباره صحبتی که کردید یعنی سهم فرهنگ کم هست ولی آسیبپذیری اش زیاد است میتواند در واقع بسیاری از خطرها را از فرهنگ کشور از مواردی که مشکل کشور شاید در حوزه فرهنگ هست دور کند چیست؟
نوباره: تشکری که آقای هاشمی کردند از مجلس من تازه یادم آمد که واقعاً من هدف اولم بود که از همکاران خودم در مجلس شورای اسلامی تشکر کنم اول جمیع نمایندگان که الان چندین ماه است و مخصوصاً کمیسیون فرهنگی و کمیسیون تلفیق که چهار ماه است واقعاً روز و شب ندارند یعنی صبح میآیند تا هشت و نه شب کار میکنند و بسیار کار سخت و شاید این تجربه با اهمیت است
برای ما برای خود من .ارتباط مستقیم داریم با وزارت فرهنگ و وزارت ورزش و این خوب خیلی برایم اهمیت دارد که دقیقاً کارهای مطالعاتی که آنها کردند آسیبشناسی که کردند و نیازسنجی که کردند خوب به ما منتقل بشود ما هم بر اساس وظیفه مان بیاییم برنامهریزی بکنیم ما برنامهریزی کردیم من میتوانم بگویم شاید نهایت همکاری بین دولت و مجلس بوده از بخشهای دیگر مثل بخش خودم مطلع نیستم، ولی آن چیزی که بیرون میآید از به اصطلاح نتایج این کار کمیتهها نشان میدهد همه کمیتههای ما همه کمیتهها ما با همکاری تنگاتنگ دولت این کار را پیش بردند.
سوال: پس خوب آن تغییر نگاه که گفتید حاصل میشود؟
نوباره: من امیدوارم این واقعاً یک اتفاق بسیار میمونی است درمورد این که شما گفتید چه تفاوتی دارد این بهترین سؤال است ببینید ما همیشه رسم بوده که یک سری کلیات از برنامه معمولاً در نظر میگرفتیم خوب ما الان میبینیم دولت به طور متوسط سالیانه حدود پانزده تا بیست درصد خودش افزایش بودجه دارد ولی این افزایش بودجه چقدر هدفمند است؟ من متأسفم بگویم الان مثلاً در وزارت ارشاد من به این شهرها سفر میکنم خوب به عنوان نماینده میآیندبعضی از این شهرها میگویند ما پول قندو چایی مان را هم نداریم پول دوتا بنر نداریم فقط هزینهها از طریق هزینههای جاری است نه پول عمرانی داریم و نه هزینه برنامه میکنیم و چه توقعی میتوانیم داشته باشیم خوب ما الان دیدیم بحثی که داریم همش هم پول نیست احتیاج بر سرمایههای نهفته در داخل نهادها و وزارت خونه هایمان داریم من در خلال برنامه توضیح میدهم تا شما متوجه بشوید واقعاً بعضی وقتها گفته میشود اصل ۷۴ و ساختار و یا هفتاد و پنج که هزینههای جدیدی برای دولت مثلاً نباید بسازید که درست هم هست، اما این اصل ماجرا نیست ما میگوییم که این شده برای ما مشکل مثل آن مثل معروفی میگویند طرف اسم پسرش را گذاشت رستم بعد خودش میترسید پسرش را صدا کند اصلی که خود ما پایهریزی کردیم اصل هفتاد و پنج که نباید هزینههای جدید برای دولت بیاوریم برنامه یعنی نگاه به آینده ما دقیقاً آمدیم شناسایی کردیم ،آمدیم در بخشهای مختلف. حالا وزارت ارشاد آقای دکتر خواهش میکنم بفرمایند بهتر است مثلاً در گردشگری که به اصطلاح وزارتخانه جدید است در ورزش و جوانان ببینید آن قدر مسئله زیاد است . امروز مثلاً مشکل ما چی هست ؟به طور مثال متأسفانه الان یکی از مسائل ما نظیف نبودن اینترنت برای قشر جوان ماست .مثلاً برای کودکان و نوجوانان که هنوز شخصیت شان شکل نگرفته شما باورتان نمیشود از داخل کمیسیون تماس میگیریم آقای دکتر زارعپور وزیر محترم ارتباطات شخصاً برنامه ارائه میکردند یعنی گفتیم که ما چنین اینترنتی میخواهیم ایشان قول داد بین شش ماه تا یک سال این اینترنت را تحویل جامعه بدهد در همان سال اول برنامه، ببینید نقطه زنی یا مثلاً در مورد تولیدات مختلف در مورد کتاب در مورد موسیقی در مورد تولیدات خود سازمان صدا و سیما یکی از مشکلاتی که الان هست این است که ما تولیدات فرهنگی مان هیچ شرایط انطباقی با نیازمان ندارد. ما آمدیم در همه بخشها در همه وزارتخانهها به خصوص مسائل مربوط به جوانان و به اصطلاح قشر خانوادهها آمدیم بر اساس نیاز برنامهریزی کردیم این برنامهها را دقیقاً مثل شما در حوزه جوانان اشتغال، ازدواج و مسائل تربیتی آن هاست که یک اصل بسیار مهم هست ما اینها را آمدیم دقیقاً برای هر کدامش یک برنامه نوشتیم و ارائه کردیم .در بحث حوزه گردشگری مثلاً آن جا که معافیتهای مالیاتی بود آن جا دادن امتیازات خاص بود که هنر در کشور ما رشد خوبی داشته باشد، برای ایران گردها، دقیقاً براساس نیازهای آن وزارت خونه ما آمدیم یک برنامه تدوین کردیم اینها راضی هم هستند.
سوال: پس درحوزه فرهنگی و موضوع رسانه هم اول نیازسنجی شده و عدد و رقمهای که که حالا باهاتون بحث دارم راجع بهش و نگاه مجلس شماره و کمیسیون فرهنگی از شما خواهم گرفت بر اساس هر کدام از اینها تدوین شده؟
نوباره: آقای هاشمی که معاونت پارلمانی هستند دوست خیلی خوب و نزدیک ما هستند دقیقاً با ما دارند کار میکنند حتی جدولهایی که وزارت ارشاد ما بحث میکنیم سرش .ما بیشتر از دولت مدعی این مسئله هستیم شاید دولت خیلی رویش نمیشوید یا مثلاً مضیقههای بودجهای که دارد خیلی مسائل نمیشود ولی ما میآییم تکلیف میکنیم به وزارت ارشاد باید یک کاری بکند و به دولت هم تکلیف میکنیم تامین بکند. خواهند گفت بسیاری از این از این جداولی که آوردم در موردتولیدات سینما، در مورد بازیهای رایانهای در مورد خیلی مسائل دیگر، پویا نماییها و یا تشکیل مثلاً سازمانها و شهرکهای مثل شهرکهای سینمایی شهرکهای گوناگون شما بتوانید زمینههای رشد جامعه را فراهم کنیم ما دقیقاً به اینها نگاه کردیم حالا به تولیدات رسید و یا مثلاً خود تکالیف صدا و سیما .یکی از سنگینترین تکالیف را ما برای تولیدات بر عهده صدا و سیما گذاشتیم با اینکه میدانیم پول لازم را هم در اختیار ندارد و حتی در بعضی جا آمدیم تکلیف کردیم صداوسیما از بعضی از ، آقای دکتر شما در جریان هستید ما سالانه ده درصد از تبلیغات را حکم میکردیم که باید کاهش پیدا کند و در پایان برنامه پنج ساله ۵۰ درصد تبلیغات صداوسیما باید کاهش پیدا کند خوب این پولش را باید تأمین کنیم .ما راههایی را پیشنهاد کردیم که صداوسیما راههایی را دارد و من در خلالش بیشتر توضیح میدهم.
سوال: راجع به خصوصیات صحبت کنیم، چون اشاره کردند که بحث و ارشادی و بحث فرهنگی است از شما بپرسیم خصوصیات جدیدی که در برنامه هفتم متحول میکند بخش فرهنگی کشورمان را بخش رسانهای کشور مان را چی هست؟
هاشمی: خدمت شما عرض کنم که به نظرم اولین و مهمترین حکمی که خودش در واقع بنیادین حساب میشود در مجموع احکام آن چیزی است که در مورد بحث تحول ساختاری حوزه فرهنگ و تحول در واقع انقلابی ساختارهای فرهنگ دیده شده که تکلیف کرده به مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری سازمان امور استخدامی و البته همکاری بخشهای فرهنگی کشور که که در واقع طرح جامعی را آماده بکند که این طرح هوشمند باشد، تعاملی باشد، مردم پایه باشد در واقع نیاز به ناظر به نیازهای روز باشد، با بنیانهای ارزشی و انقلابی باشد که مباحث ساختاری و امثالهم دیده بشود آن بیاید و در صحن بعد از آن طی مراسم خودش در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شود .به نظرم اولین کار بنیادینی که تعریف شده اینجاست در غیر از این حالا بخواهم بگویم مثال عرض میکنم ما در مورد مسجد خوب یک جمعبندی خوبی کردیم اینجا به نظرم بههرحال بحث مسجد بحثی بود که مقداری در کشور به خاطر متولیان متعدد نیاز بود که در واقع یک تصمیم های خوبی گرفته بشود در موردش باز به نظرم در مورد این برنامه خوب دیده شد حالا چه در بحث مادههایی که وجود داشت الحاقی در مورد مسجد هم مکمل این کار است که خوب میدانید برای ما مسجد به عنوان مهمترین بافت فرهنگی در واقع جامعه ایرانی به یک معنا باید یک کار ویژهای ما انجام بدهیم که بتوانیم کارهای مختلف و فرهنگی را در واقع مسجد پایه و مسجد محور بکنیم حالا این چقدر به خدمت شما عرض کنم منافع دارد اینها بماند در این برنامه در واقع به یک نحوی دیده شده حتی نشان گذاریهای عددی و کمی که در این برنامه شده خودش طبیعتاً کشنده است و اینها خوب طبیعتاً برای مجموعه و زارت ارشاد و بعضاً سایر دستگاههای فرهنگی طبیعتاً نقطه گذاری عمل عملیاتی خواهد کرد و این رو در واقع پیش خواهد برد و پیش میبرد به سمتی که این تولیدات را در واقع انجام بدهد مثال عرض میکنم در باب حالا صنایع خلاق دیده شده که خدمت شما عرض کنم که باز به نظرم قابل توجه است، برای معافیتهای مالیاتی، برای تخفیفهای مختلف به مجموعههای فرهنگی که به هر حال مجموعههای کم بنیهای هستند در حوزه مالی باز در اینجا دیده شده به نظرم کمک کار مؤسسات فرهنگی مختلف حالا قرآنی، فرهنگی دینی، مختلف به هر حال دیده شده مجموعاً آن چیزی که در این برنامه هست احساس ما این است که میتواند به این نقطه تحولی ما را برساند مثال عرض میکنم یکی از کارهای دیگری که اینجا دیده شده که به نظرم گفته بشود خوب است در برنامهریزی که عرض میکنم زیر ساختی میخواهم این را عرض کنم ما در برنامهریزیهای فرهنگی که در کشور انجام میدهیم و سیاستگذاریهای فرهنگی یکی از مباحث مهم این است که بتوانیم یک ذائقه شناسی خوبی از مردم داشته باشیم این ذائقه شناسی خوبی که باید از مردم داشته باشیم طبیعتاً در رصدهای مختلف به دست میآید در این هم دوباره باز این خوب تعبیه شده که پایگاههایی که دادههای مختلف دارند این دادهها را در اختیار مجموعه وزارت ارشاد قرار بدهند که بتواند یک تحلیل کلان محتوا داشته باشد و بتواند در واقع به یک ذائقه شناسی فرهنگی در جامعه برسیم که بر اساس آن بتوانیم برنامهریزیهای دقیقتر و موثرتر و نقطه زنی داشته باشیم.
سوال: آقای نوباوه ،آقای هاشمی اشاره کردند که تقریباً بخشهای مختلف در برنامه هفت هم در حوزه فرهنگ دیده شده، اما کارشناسان و منتقدان فرهنگی معتقد هستند که بخشهای مهمی مثل هنرهای نمایشی مثل کتاب و کتابخوانی مثل هنرهای تجسمی شاید کمرنگتر باشدو حتی مورد غفلت واقع شدهاند.
نوباوه: من میخواهم این را کاملاً تکذیب کنم یعنی قبل از اینکه من بیایم اینجا در استودیو مصاحبهای با خانم لبافی خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما انجام میدادم ،به آنها توضیح دادم در برنامه شاید صرفاً عناوین هستند که حرف میزنند ذیل آن مجموعهها ما میتوانیم به اختصار مثلاً در مورد بخشهای مختلف به اصطلاح برنامهریزی کنیم به طور مثال در مورد کتاب شما فرمودید شاید برای اولین بار ما کانون فکری کودکان و نوجوانان را موظف کردیم بهش اختیار هم دادیم در هر روستا یک کتاب و کتابخوانی داشته باشیم آیا این مربوط به کتاب هست یا نیست؟ ما نمیتونیم بگوییم مردم پول برای کتاب بدهید آخر همچین چیزی وجود ندارد ما باید زیرساختهای کتابخوانی و توسعه کتابخوانی را فراهم بکنیم و دسترسی آسان یا مثلاً حتی هم میخواهیم یک یارانهای بدهیم به بخشهایی بدهیم که میتوانند در تولید و نشر کتاب کمک میکنند ما از این برنامهها زیاد داریم.
حتماً آقای دکتر توضیح خواهند داد هنرهای نمایشی اتفاقاً ما هم به هنرهای نمایشی؛ هم هنرهای تجسمی به خصوص در بخش سینما و تئاتر اهمیت زیادی دادیم من یک مثال بزنم الان وزارت ارشاد بر اساس وظیفهای که دارد و کاری که دارد انجام میدهد سالانه ده تیم را در بخش دولتی مثلاً به بنیاد فارابی و سایر بخشها دارد کمک میکند ما این ده فیلم را به بیست فیلم ارتقا دادیم به سال یعنی سالی باید یک درصدی هم افزایش بدهد حتی ژانر یا مثلاً موضوعات ندارند.
سوال: این عددو رقمها چطور این چطور حاصل شده؟
نوباوه: دقیقاً براساس نیاز است من میخواهم بگوم اصلاً اینطور نبود.
سوال: ظرفیتها را هم در نظر گرفتید؟ نیازسنجی کردید و نیازها بر اساس ظرفیتهایمان منطبق شده و پیش رفته؟
نوباوه: ببینید یک مشکل عمدهای که در بخش فرهنگ وجود دارد اصلاً بخش فرهنگ بخش تقنین نیست و یا بسیار کم است نمیتوانیم قانون بگذاریم که شما بیا این را بساز یا این طور بساز من باید شرایط فیلمسازی رو مهیا کنم بخش فرهنگ بخش برنامهای اش بیشتر از تقنینش است ما در بسیاری از کارهایی که کردیم اومدیم نگاه واقعی را انجام دادیم چه جور نیازسنجی کردیم الان شما نگاه کنید ما سالانه تقریباً آمار دو سال پیش است سالانه صد فیلم در ایران میساختیم چه تعداد فیلم خارجی هم وارد میکردیم آیا نیاز ما با این مرتفع میشد دیدیم نشد.
خود صدا و سیما ما حداقل نیازسنجی که کردیم سالی حدود هزار و صد قسمت سریال نیاز داریم برای چهار فصل هر شب برای سه شبکه هر شب یک سریال ببینید در سازمان صداوسیما در بهترین شرایط که با توجه به بودجهای که در اختیارش هست توانسته حدود سیصد تا بسازد اگر ما کردیم چهار برابر آیا این یک تکلیف غیرمنطقی است؟ نه دقیقاً ما نیازسنجی کردیم یا در بخش مثلاً کودکان الان بچههای همه ما دیگر پای تلویزیون میشینند ما در روز حدود نیمساعت تولیدات داخلی داریم برای کودکان در سال حدود دویست ساعت، ما آمدیم هم نیازسنجی کردیم نیاز ما تقریباً هزار و چهارصد ساعت است یعنی روزی دو ساعت ما نیاز به کارتون داریم ما اگر در گذشته از جهان خارج میآوردیم کشورهای مختلف میساختند . امروز دیگر تقریباً خیلی اتفاقهای بدی افتاده در دنیا مثلا همسانسازی جنسیت نه در فرهنگ و نه در ایدئولوژی ما اصلاً وجود ندارد .امروز هست الان مثلاً حتی آسیای جنوب شرقی شما فیلم میخرید نمیخواهم اسم کشورها را بیاورم، که کمتر این مشکلات را دارند اینها اصلا تفکر الهی ندارند اگر نگاه به خورشید میکند ما صحبت از خدایش کردیم مثلاً دیگر سبک زندگی و نوع پوششهای آنها فرق دارد. ما در آینده یعنی در اصل همین امسال به بعد اصلاً نیازمان رو باید صددرصد خودمان تأمین کنیم خوب ما باید این تکلیف را بگذاریم برای صدا و سیما بسیار سخت است، ما مثلاً در بازیهای رایانهای که شما الان دارید نگاه میکنید دست همه بچهها هست و هم به اصطلاح بر خطش که آنلاین باشد یا مثلاً آفلاین باشد ببینید همه در اختیار مردم هست، اما از کجا دارد تأمین میکنیم؟ خارج، این سبک زندگی تربیتی بچهها از اینجا دارد میآید .من برنامه کارم برنامهریزی فرهنگی است، وزارت ارشاد هم برنامهریزی و هم اجرا اونها شاید مشکلات را بهتر از ما میفهمند، اما فارغ بالتر ما هستیم. ما اول برنامه هایمان را ارائه کردیم، چون که همکاری تنگاتنگ با این سازمانها داشتیم ما دقیقاً دیدیم . در مورد صدا و سیما الان شما سالانه یک سریال یعنی باید کلید سریال فاخر را بزنید (الف ویژه) به طور متوسط اینها هر کدام حدود پنج همت هزینه دارد همین سریالی که الان شما دیدید من سر صحنه رفتم دیدم سریال سلمان فارسی ماهانه خانم امامی شاید واقعاً باورناپذیر نباشد ماهانه آقای دکتر سیصد پنجاه میلیارد تومان هزینه صحنه و عوامل دارد هنوز دو سالش مانده یعنی ما محاسبه کردیم حدود چهار پنج هزار میلیاردلازم دارد تسهیلاتش را هم من نمیخواهم بحث کنم خیلی خیلی زیاد است خوب این را صدا و سیما از کجا باید بیاورد اگر ما تکلیف میکنیم ما حتماً فکر برنامه اش را باید بکنیم یا این که میگوییم تبلیغات کم بشود، چون که مخاطب گریزان میشود بالاخره منابع تأمینش باید باشد ما دقیقاً نگاهمون در هر بخش دقیقاً معطوف به سؤال شماست دقیقاً برنامهریزی کردیم و من با خود سازمان اقلاً ده جلسه ی کارشناسی بسیار فعال داشتیم با وزارت ارشاد که چهار ماه است یعنی اینکه برنامههایی داریم و دقیقاً دقیقاً برنامههایمان معطوف است بر نیاز .
سوال: آقای دکتر هاشمی نظر شما را هم راجع به این عدد و رقمها میزانی که حالا در هر حوزه و هر بازهای که حالا زیرمجموعههایی تعیین شده صد، ده، بیست و فراتر بدانیم؟
هاشمی: خدمت شما عرض کنم که ببینید من میخواهم در تأیید حرفهای آقای نوباوه عرض کنم و آن هم این است که درست است ما حتی خودمان جلسات کارشناسی گاهی در وزارتخانه داشتیم؛ و اینها هم ناظر به همین اعداد گفتگو میکردیم بعضی از دوستان گاهی میگفتند خیلی بلندپروازانه است بعضی از اعداد را میگفتند بلند پروازانه است ناظر به در واقع بعضی از توانهایی که مثلاً از حیث بودجهای و امثالهم. ولی واقعیت این است که احساس ما این است که نه . مثال عرض میکنم شما در مورد فیلم سینمایی گفتید خوب این چیزی که اینجا نوشته، نوشته سالانه تولید بیست فیلم سینمایی فاخر و ارزشمند، چون ما که در سال حدوداً حالا آقای دکتر عضو شورا هستند ؛خوب ببینید ما واقعاً اگر بخواهیم برویم به این سمت که اصلاً هم دور نیست یعنی ما این ظرفیت تولیدی را در جبهه فرهنگی انقلاب و دلسوزان به ارزش در واقع سبک زندگی ایرانی اسلامی به شدت داریم واقعیتش؛ و این کاملاً شدنی است و دور از ذهن هم نیست همین الان امسال این عدد با توجه به ظرفیت خود مجموعه وزارتخانه، حمایتهایی که از در واقع دستگاهها و نهادها یا تهیهکنندگان خلاصه با همین رویکردهای فیلمهای در واقع غنی و ارزشمند میشود همین بیست فیلم را هم به نظرم امسال ما میتوانیم رد کنیم مجموع تولیدات این شکلی حتماً از این اعداد بیشتر هم خواهد رفت یعنی خود ما امیدواریم که عددها بیشتر از این بیشتر از اینها بشود. همین چیزی که در مورد پویانمایی آقای نوباوه گفتند حرف دقیقی است واقعاً ما نمیتوانیم رها کنیم این نیاز واقعی کودکان و نوجوانان خودمان را خوب این اتفاق باید بیفتد چه در حالا مجموعه وزارت فرهنگ و چه در سازمان صدا و سیما خوب یک تدابیر خوبی هم باز شده مثلاً در بند سوم الحاقی ماده هفتاد و شش بود که حالا این ور تکلیف کرده هم گفته آقا مثلاً وزارت اقتصاد کمک کند در بحث گمرکی که آقا مثلاً اون تجهیزات تسهیل شود در درآمدش، معاونت علمی مثلاً در آن بخش پارکها در آن بخش صندوقهایی که در اختیار دارد بتواند این منابع را در اختیار قرار بدهد، چون صنعتی است که میتواند خودش را بگرداند در بحث اقتصادی و مالی میخواهم بگویم.
بعضی چیزها هم تکلیف ماست مثلاً فرض کنید ده میلیون حافظ قرآن که اینجا نوشته شده که ما نوشتیم آقا از یک جزء تا سی جزء ده میلیون ما باید به اون نقطه برسیم .این خوب یک مطالبه سالیانه و سالهای دور حضرت آقاست و ما باید خوب در این دولتی که بههرحال مفتخر است یک دولت مردمی و انقلابی است طبیعتاً باید همت کنیم و این کارو پیش ببریم درست است تکلیف به ظاهر سختی است، اما این تکالیفی است که ما خودمان رو مکلف و موظف می کنیم که به این سمت حرکت کنیم.
نوباوه: میخواهم بگویم میان کلام شما در اینجا حیف است که من این را عرض نکنم ببینید ما آنجا که میگوییم حکم برنامه همه هم ضرورتاً پول نیست نحوه تأمین معلم مربوط به تربیت حافظان قرآن . یک بخشش را به عهده آموزش و پرورش گذاشتیم حتی در مورد فضای مجازی ما مثلاً پنجاه هزار معلم دانشجو از داخل خود آموزش و پرورش تکلیف کردیم که تربیت کنند، در مورد فضای مجازی حدود سیزده هزار معلم در فضای مجازی خوب این یک برنامه است یک برنامه توسعهای است که شاید خود آموزش و پرورش هم استقبال میکند همه اش هم پول نیست نگاه ما این نیست یا در مورد مسئله مسجد محور که آقای دکتر هاشمی توضیح دادند ما یک کار بسیار بزرگ کردیم الان مشکل مسجد این است که پول ندارد. آن مساجدی که مستغلاتی دارند درآمد دارند ما آمدیم یک به اصطلاح حکمی را آوردیم شهرداران، دهیاران و بخش داران موظفند برای خوداتکایی مساجد کشور در همه کشور یعنی در حتی روستاها به اینها مستقلات و زمین دهند برای احداث مستغلات برای اینکه بتوانند هم در کار فرهنگی اداری و تجاری اینها بتوانند درآمدزایی کنند و یک مشکل بزرگ از سر راه مساجد برداشته میشود یا کانون فرهنگی مساجد الان هست بودجه ندارد بودجه کافی ندارد حتی این بخش میتواند با آن کانون کمک کند خیلی از بندهایی که ما آوردیم اصلاً تکالیف مالی نیست تکالیف برنامهای هست که آقای دکتر به خوبی توضیح دادند.
هاشمی: حالا میخواهم بگویم که این نکته در یک جمله بگویم ما در مجموعه فرهنگ و ارشاد اسلامی و در مجموعه فرهنگی دولت نفس عمیقی گرفتیم که انشاءالله بتوانیم یک تحولی عظیم از حیت تولیدی داشته باشیم.
سوال: هر دو بزرگوار بین صحبت هایتان به یک نکته بسیار مهم اشاره کردید در حوزه فرهنگ و تأثیرگذاری مردم اجازه بدید که به اتفاق اگر موافق باشید یک گزارش ببینیم نظر مردم را هم درباره فرهنگ و موضوعات فرهنگی ببینیم و بشنویم برمیگردیم میخواهیم راجع به تأثیرگذاری نقش مردم در پیشبرد امور فرهنگی با شما صحبت کنیم.
پخش گزارش
سوال: همزمان با این گزارش آقای نوباوه اشاره میکردند به نقش اساسی مردم در برنامه هفتم در حوزه فرهنگ که بهتر است خودشان توضیح بدهند؟
نوباوه: اساسا زمانی ما موفق میشویم که فرهنگ مقوله مردم محور بشود ،یک مثالی بزنم شما فرهنگ عاشورا را نگاه کنید و فرهنگ صدقات را نگاه کنیم فرهنگ خیرات و نگاه کنیم به گفته وزیر بازرگانی سابق . به من یک آماری نشان دادند من باورم نشد ایشان گفتند که در طول محرم و صفر میزان مصرف مایحتاج گوشت مرغ و برنج به اندازه ده ماه دیگر سال است و همه از از جیب مردم یعنی خود مردم هزینه میکنند برای چه، چون که پشتوانه اعتقادی دارد پشتوانه سنتی دارد الان مسئله اربعین شما نگاه کنید دولت فقط دارد بستر سازی میکند.
چه در ایران و چه در عراق به خصوص شما در عراق نگاه کنید یک فرهنگ بومی و قوی هست هر جایی که ما وارد شدیم آن چیزی که مردم بهش تمایل دارند و بر اساس اعتقادشان است ما بسترها را فراهم کردیم و موفق شدیم، اما من که گفتم حوزه تقنین نیست هر فرهنگ دستوری شما هر آن چیزی که بخواهید دستوری کار کنید. شما این چند روز اخیر که این قضیه پیش آمد شما نگاه کنید بسیاری از این راهپیماییها در کشور خودجوش بود یعنی مردم از آن عقدهای که درباره این ماجرا دارند و خشمی که دارند به خیابانها ریختند. ببینید قطعاً برنامههای ما محوریتش مردم است الان یک بحثی که آقای دکتر اشاره کردند ما در بحث مسجد محوری کشور حرکت کردیم ما آمدیم گفتیم اگر بچههای ما به مسجد بیایند قطعاً یافته هایشان به شکلی خواهد بود که قطعاً در تربیتشان موثر است.و یا مثلاً در آموزش و پرورش مثلاً ورزش در مدارس یک امر صددرصد مغفولی است یعنی زنگ استراحت است اصلاً معلم ورزش ما در مدارس نداریم ببینید ما آمدیم اینها را یک جوری سازماندهی کردیم که خود مردم حتی اگر طلب کمک از خیرین کردیم آمدیم حوزه هایش را مشخص کردیم به شکلی که بیشترین معاشرت و همچنین کمک مردمی را در آنجا داشته باشیم .ما این اعتقاد را داریم برنامههایی هم که ریختیم مثلاً با کانون فرهنگی مساجد یا خودکفایی مساجد یا حتی بسیج را نگاه کردیم که بسیج باید از درون مردم بجوشد باید از درون مردم بجوشد همه سازمانهایی که میتوانند به مردم کمک کنند مثلاً در مورد وزارت بهداشت بسیاری از مساجد ما پیشنهاد داده اند واکسیناسیون بچهها تو مساجد باشد ما بهش اجازه دادیم الان آمدیم برایش یک بر نامه ریختیم که مستقر شوند محیط زیست برای آموزشهای خودش در بسیاری از مساجد ما الان برنامهریزی کرده کم کم برود به سمتی که خود این سازمانها با مردم ارتباط داشته باشد ما بسترهایی که بوده در بخشهای مختلف تلاش کردیم که فراهم کنیم.
سوال: یعنی هر برنامه در برنامه هفتم در واقع با پشتوانه مردمی خواهد بود؟
نوباوه: فکر میکنم یکی از مصادیق مهمش که ما میتوانیم بهش افتخار کنیم آوردن مردم به داخل صحنه است حالا مصادیق بسیار زیادی ما در امر مثلاً کتابخوانی که شما گفتیدداریم . ما برنامههای متنوعی داریم جوایزی که دیدید بعد آوردیم خود مردم و الان نهادهایی هستند که خود جوش دارند یک کارهایی میکنند ما آمدیم یک کمکهایی در اختیار اینها بگذاریم حالا کمکها صرفاً مادی نیست کمکهای اطلاعاتی تجهیزاتی که اینها بتوانند کارهای خودشون را انجام دهند و ما قطعاً این اعتقاد را داریم اگر ما بتوانیم اطلاعات خوبی منتقل کنیم ما در زمینه بعضی از خدمات به اصطلاح زیربنایی هم به اینها کمک کنیم یقیناً موفقیت بیشتر از بخشهای دولتی خواهد بود.
سوال: آقای هاشمی توضیح مختصری شما هم راجع به این پشتوانه مردمی در برنامه هفتم در حوزه فرهنگ بفرمایید؟
هاشمی: ببینید رویکرد را که آقای نوباوه گفتند رویکرد کلی برنامه طبیعتاً همین بحث مردمیسازی است من در مورد همان در واقع ماده اساسی که در مورد تحول ساختاری هم بود اون قید خیلی پر رنگی که آورده شده در همین تحول ساختاری هم در واقع مردم پایه بودن این طرح تحول ساختارهای فرهنگ هست یعنی میخواهم بگویم در قصه مسجد هم دوباره همین عبارت آمده با رویکرد مردمی سازی فعالیتهای فرهنگی، ضمن اینکه حالا رویکرد مجموعه خود دولت هم انصافاً این است که در ساختار سازیها به سمت در واقع نهادهای مردمی پیش برود در واسپاری تولیدات به سمت تقویت موسسات مردمی در واقع پیش برود اینها هم کاملاً سیاستهایی است که جای کار در این برنامه وجود دارد ضمن این که حالا خود رویکرد مردم وزارت خانه هم همچنین، مثلاً فرض بفرمایید در واقع تقویت بخشهای مردمی که به هر حال یا با رویکرد اقتصادی فرهنگی دارند کار میکنند در حوزههای مختلف که باز در این برنامه وجود دارد رویکرد خود مجموعه دولت هم این است که بتواند به آن با یک نگاه در واقع انفتاحی و انشراح به رویکردهای این تیپی نگاه کند و آنها را با یک نگاه فرصت محور حمایت کند که بیایند در مقام تولید و در واقع افاده فرهنگی نسبت به مردم، به نظر من میرسد که این برنامه برای آن عبارتهایی که درش آمده، مادههایی که تصریح شده درش قصه مردمی و مردمی سازی فرهنگ را دیده ضمن اینکه سیاست کلان ما در مجموعه دولت و به طور خاص وزارت فرهنگ هم چه در وا سپاری کارها چه در در واقع ایجاد نهاد سازیها مردمی کاملاً به سمت واسپاری حوزههای در واقع مختلف خود مردم است.
سوال: آقای نوباوه حالا تو بخش فرهنگی برنامه هفتم ما چقدر جایگاه صنایع خلاق فرش فرهنگی را دیدیم برخی عنوان میکنند علیرغم اینکه یک جایگاه ویژهای دارد در اقتصاد فرهنگ ولی ما در برنامه هفتم شاید کمتر بهش توجه کردیم؟
نوباوه: اتفاقاً ما در این جایگاه، چون در سازمان و در واقع وزارت گردشگری و میراث فرهنگی نقش اصلی را دارد، صنایع خلاق معنای بسیار گستردهای دارد من میخواهم به بخشی از آنها اشاره کنم بخش مهمی از آن صنایع دستی کشور ماست ما مثلاً اومدیم تسهیلاتی که قائل شدیم معافیتهای مالیاتی که برای اینهاقائل شدیم یا در مورد صادرات شان تسهیلاتی که آقای دکتر به یک بخش کوچیکش مثلاً اشاره کردند معافیتهای گمرکی و کمکهایی که گمرک آمد به ورود بعضی از اجناس و کالاهایی که میتواند در ساخت این تجهیزات در داخل کشور کمک بکند تقریباً شاید وزارت میراث و گردشگری راضیترین وزارت خانه ما باشد در برنامه هفتم، چون واقعاً هم طرحهای خوبی آورد پیشنهادهای بسیار خوبی آورد حالا، صنایع خلاق که میآید خیلی وسیع است بخشی اش برمیگردد به صنایع صنعتی در واقع صنعتی یعنی مثلاً در بخش هوش مصنوعی هم وزارت صنایع کمک کرد کمیسیون در واقع آن بخش گروه صنعتیاش طرحهای بسیار خوب و پیشنهادهای خوبی آورد ما آمدیم با توجه به بحثهای نیاز بخش فرهنگی در بخش هوش مصنوعی امکانات خاصی را قائل شدیم معافیتهای خاصی را قائل شدیم برای شرکتهای دانش بنیانی که مثلاً در این زمینه حرکت بکنند حتی در زمینه رسانهای در مورد مرجعیت رسانهای من یادم رفت به شما بگویم ما مثلا یکی از مشکلاتی که داریم بحث مرجعیت رسانهای در کشور هست حالا مرجعیت رسانهای بخشیش برمیگردد به ارائه اطلاعات و اخبار ولی بخش مهمش برمیگردد به ایجاد یک مفاهمه ملی برای به نتیجه رسیدن یعنی ممکن است دهها کانال برای ارائه دیدگاهها و اخبار وجود داشته باشد، اما نتیجه نهایی اش باید غایی باشد.
به یک جا برسد یعنی منافع ملی برای نگاه کردن ما برنامههای مختلف را تدوین کردیم برای فضای مجازی یعنی یک رویکرد چند صدایی را در جامعه طراحی کردیم هر کس هر حرفی دارد تو این فضا میتواند بزند ولی باید منافع ملی را ما خوب بتوانیم تعریف کنیم اینها بحثهایی است که بسیار است الان من شاید اغراق نکنم هشتاد درصد مسائل فرهنگی که در برنامه آمده من اصلا راجع بهش صحبت نکردم در مورد زبان فارسی بحثهای بسیار متنوعی داریم و همه اینها واقعادر برنامه آمده حتماً مردم مطالعه خواهند کرد، اما امهات بحث ما همین است. این بازطراحی خود دولت برای من خیلی جالب بود من برای این میگویم خیلی هدفمان نزدیک بود خود دولت در عنوان اولیه اش که در مورد فرهنگ میگوید باز طراحی ساختار فرهنگی یعنی چه ناظر بر یک مشکلی که این بازطراحی باید صورت بگیرد ما هم سعی کردیم تلاشمان را معطوف بر این بازطراحی بکنیم و آمدیم از چیزهایی که سنتی و تکراری بود صرف نظر کردیم و همان نقش محوری که حضرت آقا فرمودند و نقش نقطه زنی که خودمان فکر کردیم این مشکل جامعه است دقیقاً به آن معطوف شدیم که انشاءالله بتوانیم در مجلس هم به تصویب برسانیم همکاران و عزیزان کمک کنند در مجلس به نتیجه دلخواه برسیم.
سوال: اشاره کردید از حدود هشتاد درصد مهمات را در برنامه هفتم در بخش فرهنگی نتوانستیم به دلیل زمان محدودی که توی برنامه داریم حالا به طور کلی در برنامه هفتم در بخش فرهنگ فصل پانزده ما توانستیم راهبردهای فرهنگی، دغدغهها و چالشهایی که الان متناسب با نیاز ما در حوزه فرهنگ هست به درستی به یک برنامه تبدیل کنیم.
نوباوه: ببینید من فکر میکنم قدم ما خیلی مثبت بوده یعنی این که ادعا کردند که همه مشکلات فرهنگی را ولی ببینید من چند تا مثالی که برای شما زدم دقیقاً مشکلاتی که امروز مردم باآن مواجه هستند به خصوص در بخشهای مجازی به خصوص در بخش هنرهای نمایشی ما هنرهای تجسمی اینها ببینید اینها مشکلات موجود هستند ولی شما الان نمیتوانید ادعا کنید یک نویسنده در کشور پیدا کنید حالا فیلمنامهنویسها جدا آقای دکتر هاشمی شما بهتر از من میدانید یک نویسنده در کشور نمیشود پیدا کرد از طریق نوشتن بتواند ارتزاق کند خوب این چیزی نیست که من بتوانم بگویم برنامه ریختند برایش که با نوشتن یک کتاب بتوانند یک سال باهاش ارتزاق کنند اینها نیاز به زیرساخت دارد ما تلاش کردیم زیرساختها را این بحث با طراحی بخش مهمش برگشت به اینجا مثلا شما در مورد کتاب پرسیدید گفتم ما کانون را قوی کردیم که بتوانیم کتاب خانه درست کنیم هر شهری مثلاً بالای صدهزار نفر جمعیت حتماً باید کتابخانه عمومی مفصل داشته باشد خوب این قطعاً کمک میکند به نوشتن کتاب و نوشتن کتاب به خرید کتاب خرید کتاب به توسعه کتابخوانی ببینید اینها همش با هم مرتبط است ما، چون که نگاهمان معطوف بر این حوزهها بوده است.
سوال: آقای هاشمی جمع بندی شما از آن چیزی که امشب مورد بحث قرار گرفت چیست؟
هاشمی:خدمت شما عرض کنم که ما در فصل پانزدهم برنامه احساس میکنیم اگر بر آن چیزی که نوشته شده در این هفته دوستان در مجلس با یک نگاه همدلانه همچنان این را به سمت تصویب نهایی پیش ببرند ما میتوانیم مقدمات خوب و زیرساختهای خوبی را تعبیه کنیم برای جهش فرهنگی و هنری کشور .این یک چیزی است که ما به آن قائل هستیم مسئله صنایع خلاق هم که باز فرمودید به نظرم چه در بعد مثلاً فرض بفرمایید که انیمیشن دیده شده حوزه سینما دیده شده و حالا حوزه کتاب البته حالا به یک معنا اگر آن نمیدانم الحاقی به کجا رسیده آن بحث کتابخانه مجازی اینها اگر آن بیاید باز خودش یک بخشی از این بحث است، چون صنایع مختلفی در واقع دچار این بحث است مثلاً فرض بفرمایید مسئله درواقع صوت و تصویر فراگیر که باز هم در این قانون دیده شده یک جور ارجاع شده به مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی خلاصه همه اینها به نظرم مجموعاً زیرساختهای خوبی را میتواند مهیا کند برای اینکه ما یک زیرساخت خوبی برای اقدامات آتی حوزه فرهنگ و هنر و رسانه داشته باشیم.