روز جهانی استاندارد چه روزی است؟

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما،  چهاردهم اکتبر برابر با ۲۲ مهر به نام روز جهانی استاندارد نامگذاری شده است.

موسسه استاندارد در صورت کشف کالا‌های غیر استاندارد و زیانبار برای سلامت مردم، ضمن اعلام جرم علیه تولید کنندگان آن کالا‌ها و تقاضای مجازات برای متخلفان از مراجع قضایی، فرآورده‌های غیر استاندارد را از مراکز تولید، توزیع و فروش جمع آوری و از ورود آن‌ها به بازار جلوگیری بعمل می‌آورد.

نامگذاری روز جهانی استاندارد
اندیشه تشکیل سازمان بین المللی استاندارد در چهاردهم اکتبر سال ۱۹۴۷ در نشست رؤسای مؤسسه‌های استاندارد بیست و پنج کشور در لندن شکل گرفت. 
مقر این سازمان در ژنو می‌باشد. از سال ۱۹۷۰، چهاردهم اکتبر برابر با ۲۲ مهر به نام روز جهانی استاندارد تعیین و نامگذاری شد.

 تعریف استاندارد
استاندارد و استاندارد کردن، از پایه‌های علم و فن آوری است که در پیشرفت صنعت و اقتصاد نقشی بسزا دارد. استاندارد عبارت است از: نظمی مبتنی بر نتایج ثابت علوم، فنون و تجربه‌های بشری که به صورت قواعد، مقررات و نظام‌هایی به منظور ایجاد هماهنگی و وحدت رویه، افزایش میزان تفاهم، تسهیل ارتباطات، توسعه صنعت، صرفه جویی در اقتصاد ملی و حفظ سلامت و ایمنی عمومی به کار رود. 

تاریخچه استاندارد در ایران
در ایران برای اولین بار با تصویب قانون اوزان و مقیاس­ها در سال ۱۳۰۴ شمسی، تشکیلات سازمانی که بعداً به مؤسسه مستقل استاندارد و تحقیقات صنعتی کشور تغییر شکل داد، پایه ریزی شد. 
در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۳۲ به لحاظ اهمیت یافتن نظارت بر ویـژگی‌ها و کیفیت کالا‌های صادراتی و وارداتی هسته­‌های تکامل یافته در موسسه به صورت یک اداره در وزارت بازرگانی شکل گرفت و در ادامه با تصویب قانون «تاسیس مؤسسه استاندارد ایران» مسئولیت­ها و چارچوب­های مستقل در قالب هدف‌های ملی تعیین و موسسه به صورت ساختاری مستقل شروع به فعالیت کرد.

 عضویت ایران در سازمان بین المللی استاندارد ISO در سال ۱۳۴۳ تحقق یافت و به تدریج با عضویت در بیش از ۱۰۶ کمیته فنی اصلی و فرعی و عضویت فعال و به عنوان عضو ناظر در ۱۴۰ کمیته فنی اصلی و فرعی و پذیرش مسئولیت دبیرخانه کمیته ­های فنی ISO/TCI۱۳۴ و ISO/TC۲۱۷ و ISO/TC۹۱، فعالیت‌های آن، توسعه یافته است.

روز جهانی استاندارد

عضویت ایران در سازمان بین المللی استاندارد ISO در سال ۱۳۴۳ تحقق یافت

 اهمیت استاندارد
بسیاری چنین می‌پندارند که استاندارد فقط برای حفظ منافع مصرف کننده است. 
البته این نظر درستی است و استاندارد به نیاز‌های فردی و اقتصادی مصرف کنندگان توجه دارد، ولی استواری نظام صنعت و فن آوری نیز از اهداف استاندارد به شمار می‌آید. می‌توان گفت سود حاصل از رعایت استاندارد، برای تولیدکنندگان بیش از مصرف کنندگان است.

 با اجرای قوانین و مقررات استاندارد، نقشه‌ها و طرح‌های مربوط به تولید محصولات بر اساس نظام دقیق بازیابی سریع، طبقه بندی و بایگانی می‌شود؛ همکاری میان واحد‌های گوناگون هر سازمان یا کارخانه برای پیشبرد فرآیند تولید میسر می‌شود؛ تفاهم کارکنان در مسائل فنی تحقق می‌پذیرد و سرانجام با تولید کالای کیفیت دار و بسته بندی مطلوب، رضایت مصرف کنندگان نیز جلب می‌شود. 
به این ترتیب، استاندارد، شالوده استواری را برای پیشبرد و توسعه صنعت و اقتصاد فراهم می‌سازد.

 استاندارد، حقوق مصرف کننده
همیشه مردم نیازمند خدمات همدیگر بوده اند. از این رو، نیاز به کالا‌های مصرفی و خدمات، نیازی ضروری است که هر گونه اختلال در تولید و توزیع آن، می‌تواند جامعه را به چالش بکشاند و افزون بر زیان‌های مادی، زیان‌های معنوی را نیز متوجه مصرف کننده کند.
 بی گمان، عدالت اجتماعی و حفظ حقوق اولیه شهروندان ایجاب می‌کند برای جلوگیری از رخداد چنین حوادث و معضلاتی، تدابیری اندیشیده شود. 
نخستین گام، وضع قوانین مناسب است که اولاً نظام تولید، توزیع و مصرف را سامان بخشد و از وقوع خسارت‌های مادی و معنوی به دلیل رعایت نکردن حقوق مصرف کننده، جلوگیری کند. 
ثانیا در صورت رخ دادن خسارت، مرجعی وجود داشته باشد که با آسان‌ترین و سریع‌ترین روش، بتوان برای جبران خسارت وارده به مصرف کننده و مجازات مؤثر متخلف اقدام کرد.
در جمهوری اسلامی ایران، مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، این وظیفه مهم را بر عهده دارد. 

استاندارد، در خدمت امنیت مصرف کنندگان

استفاده از لوازم خانگی غیراستاندارد، همه ساله تلفات جانی و خسارت‌های مالی چشم گیری به بار می‌آورد و سبب پدید آمدن مشکلاتی می‌شود.
برای مثال، ترمیم پوست چهره‌ای که بر اثر عواملی مانند اتصال سیم‌های برق و انفجار وسایل غیراستاندارد خانگی به شدت آسیب دیده است، به صرف زمان طولانی و هزینه‌های کلان نیاز دارد.
همچنین خسارت‌های ناشی از توزیع گسترده یک فرآورده غذایی غیربهداشتی در جامعه، فقط با پول جبران نمی‌شود؛ زیرا آثار زیان بار ناشی از به خطر افتادن سلامت عمومی، بسیار فراتر و مهم‌تر از خسارت‌های مادی ناشی از عرضه این کالاست.

بیشتر بخوانید: روز جهانی هوای پاک

 حال اگر آثار زیان بار ناشی از استفاده از وسایل و ماشین آلات غیراستاندارد را به کارگاه‌ها و کارخانه‌های کوچک و بزرگ صنعتی و تولیدی گسترش دهیم، عمق این فاجعه بیشتر نمایان می‌شود.
به گفته کارشناسان، در جهان پرشتاب امروز، در قبال متنوع شدن وسایل تولیدی و استفاده گسترده از نیرو‌های برق، گاز و دیگر مواد انرژی زا، تدابیری اتخاذ شده است که خطر‌های ناشی از بهره گیری از این انرژی ها، به حداقل برسد. این تدابیر در تدوین قوانین و مقررات استاندارد ملی و بین المللی، به صورت امری ضروری برای حفظ سلامت مردم جهان درآمده است.

منبع: نمناک