پخش زنده
امروز: -
مصطفی الداوی نویسنده و پژوهشگر فلسطینی با اشاره به احتمال سازش عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی گفت: من به عنوان یک فلسطینی که ساکن غزه هستم معتقدم که این عادیسازی روابط هیچ تاثیری در ما ندارد و ما را تضعیف نمیکند و اگر هم شکل بگیرد خیلی دوام نمیآورد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مصطفی الداوی نویسنده و پژوهشگر فلسطینی و سید محمد تقی آقایان کارشناس مسائل غرب آسیا در برنامه جهان امروز درباره احتمال سازش عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی گفتگوکردند .
سوال : آقای آقایان اخیرا خصوصا در چند هفته گذشته تحرکات بیشتری را بین سه ضلع عربستان رژیم صهیونیستی و آمریکا داشتیم برای اینکه روابط بین عربستان و اسرائیل عادی شود و یا به تعبیری این عادی سازی بیشتر اعلام شود الان وضعیت چیست و هر کدام از این سه ضلع دنبال چی هستند از این عادیسازی؟
آقایان :عرضم به خدمتتان به فرمایش حضرت عالی در این چند وقت اخیر بیشتر علنی شد مذاکراتشان به بیرون درز کرد و خوب خودشان هم مشکلی نداشتند با این موارد که این موارد به بیرون درز کند جامعه جهانی بداند آمریکا و سعودی و اسرائیل مدتها است که به دنبال برقراری ارتباط با هم هستند آمریکا و سعودی که با هم رابطه خوبی داشتند و دارند این وسط میماند رژیم صهیونیستی خوب ما باید ببینیم چه اهدافی را قرار است دنبال کنند از برقراری ارتباط با رژیم صهیونیستی ما اگر این را بخواهیم تقسیم بندی کنیم باید در جامعه بین الملل در منطقه و جامعه داخلی این سه تا منظور آمریکا سعودی و صهیونیستها آمریکا قبل از همه میان بحث بخواهیم بیاریم خوب آمریکا دنبال برگشت به اون تک قطبی خودش است و ما خوب انتخابات را هم در آمریکا شاهد هستیم در پیش رو داریم در سال ۲۰۲۴.
سوال : و عادی سازی یک جوری برای دولت بایدن بین یهودیها و لابی صهیونیست دستاورد به وجود میآورد ؟
آقایان: بله ببینید شک نکنید هیچ ارتباط و رابطهای بدون منفعت نیست چه بین این سه که دارند با هم ارتباط برقرار میکنند چه بین کشورهای دیگر که قرار است در منطقه و خارج از منطقه اتفاق بیفتد آمریکا را عرض کردم خدمتتان یک بحث داخلی خود آمریکا است بحث انتخاباتش است بحث هجمون است که مجدد برگردد و بحث منطقهای است که بخواهد مجدد حضور داشته باشد بحث اسرائیل را اگر بخواهیم مطرح کنیم اسرائیل سالیان سال است که به دنبال این است که نام اسرائیل اسم اسرائیل در جهان بزرگ شود در منطقه بزرگ شود.
سوال: برای حل آن بحران؟
آقایان: برای حل بحران خودشان و آن مسئله نیل تا فرات که همیشه مد نظر دارند اولین موردش این است و دومین مورد به دنبال حذف مسئله فلسطین هستند و حتی سخنرانی آقای نتانیاهو را ما دیدیم در سازمان ملل اصلاً اسمی از فلسطین نیامد نامی از فلسطین در نقشه نیامد و آنها روز به روز در تلاش هستند که فلسطین را از معادلات حذف کنند مورد بعدی انتخابات اسرائیل است کابینه اسرائیل است بحث اصلاحات قضایی است فرار از مشکلات مدنی داخل اسرائیل اما اگر بخواهیم به عربستان سعودی بپردازیم عربستان هیچ چیزی کم ندارد در این چند سال اخیر بدون حمایت رژیم صهیونیستی و آمریکا توانسته دستاوردهای اقتصادی خوبی بهش برسد در جهان عرب و کشورهای اسلامی خوب عربستان را دایهدار میدانند عربستان کلیددار است کلیددار مسجد النبی است مسجد الحرام است ما مکه را داریم در عربستان سعودی که در طول سال بیش از چند میلیون زائر به آنجا میآیند و مشرف میشوند ببینید عربستانیها از برقراری ارتباط و عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی چند تا شروط گذاشتهاند که اساسیترین و اصلیترین شروط آنها یک بحث تامین امنیت آنهاست امضای قرارداد
سوال : یعنی آمریکا برایشان تامین کند؟
آقایان : بله اینها این را از آمریکا میخواهند عرض میکنم خدمتتان اینها آمریکا و آقای بایدن و دولتشان را واسطه قرار دادند تا با رژیم صهیونیستی بتوانند وارد عادیسازی شوند و از این عادی سازی سعودی به منفعت خودش فکر میکند منفعتش را در چه میبیند در بحث سلاحهای هستهای جنگندههای آمریکایی تجهیزات آمریکایی و برقراری امنیت سعودی در منطقه و جهان مورد بعدی هم که هست به قضیه فلسطین هم اشاره کرده و آنها این را خواهان هستند که فلسطینیان باید زندگی خوبی داشته باشند و در آسایش باشند اما دنبال راه حل این معضل نبودند و چیزی را به وسط نیاوردند که باید عقب نشینی انجام شود طبق آن ۲۰۰۳ نشستی که داشتند در بیروت آنجا معاهدهای امضا شد قرار بر این شد که رژیم اسرائیل عقب نشینی کند حتی آقای فیصل بن فرهان هم در سازمان ملل این را اذعان داشت
سوال: ولی الان در این مذاکرات و توافقات پشت پرده بحث فلسطین خیلی جایگاهی ندارد؟
آقایان : خیر بحث فلسطین نیست الان منافع صهیونیستها است
سوال : خیلی ممنونم الان میخواهم با آقای الداوی گفتگو را ادامه بدهم آقای الداوی تحلیل شما از عادیسازی روابط بین رژیم صهیونیستی و عربستان به عنوان یک تحلیلگر فلسطینی چیست؟
الداوی: عادی سازی روابط بین عربستان و رژیم صهیونیستی داستان جدیدی نیست ما فقط ظاهر ماجرا را میبینیم ولی در زیر این ماجراها سالهای طولانی مذاکرات محرمانه و سری بین عربستان و رژیم صهیونیستی انجام شده و آنچه که در چند روز اخیر مشاهده کردید فقط اعلام این تلاشهای بزرگی است که در گذشته انجام شده ما باید به گذشته برگردیم ببینیم که مذاکرات صلح عادیسازی روابط بین عربستان و رژیم صهیونیستی بین دولت افراطگرای نتانیاهو نیست بلکه در کابینههای قبلی هم سابقه داشته و هیچ رسانههای سعودی هم این نشستها را انکار نکردهاند و مقامات عربستان و اسرائیلیها در آن با هم دیدار کردهاند و حریم هوایی عربستان را روی هواپیماهای اسرائیلی باز کردند تا به هند برسد و از طریق فضای عربستان بنابراین عادیسازی روابط چیز جدیدی نیست و یک روند قدیمی و با سابقه و مستمری بین رژیم صهیونیستی و عربستان است دانیم کاملاً میدانیم که دشمن اسرائیلی میخواهد که از تمام راهها برای عادیسازی روابط با عربستان استفاده بکند چرا که کاملاً میدانیم که عربستان با هر کشور عربی دیگری فرق دارد مصر بزرگترین کشور عربی است ولی عادیسازی کرده ولی واقعیتهای عربی را تغییر نداده ۴۰ سال پس از عادیسازی روابط مصر و رژیم صهیونیستی تغییر محسوسی در میان ملتهای عربی در قبال این عادیسازی نشده اما اسرائیلیها در حال حاضر میخواهند که روابط با عربستان را عادیسازی کنند و این باعث گشایش بزرگی در قبال جهان اسلام اندونزی مالزی مغرب عربی تونس و سایر کشورها به سوی عادیسازی روابط شود اسرائیلیها احساس میکنند که یک دستاورد بزرگی خواهد بود عادیسازی روابط با عربستان همچنین آنها میخواهند که نفوذ کنند در مسئله فلسطین اسرائیلیها معتقدند که عربستان حاضر است که فلسطینیها را تحت فشار قرار بدهد تا هرگونه حل و فصل سیاسی به ضرر آرمان فلسطین را بپذیرند اما نکته مهم دیگری که وجود دارد دشمن اسرائیلی در بحران و تنگنا به سر میبرد در ناآرامی است کابینه مستقل و بدون ثباتی دارد و شاهد پنجاه و سومین هفته تظاهرات خودش است نزدیک است که سقوط بکند و از نتانیاهو میخواهد که یک دستاورد بزرگی برای خودش در عرصه خارجی ثبت بکند تا به نفع داخل استفاده بکند موضوع شگفت انگیز این است که دو تا وزیر اسرائیلی در عربستان حضور یافتهاند آنها فراموش کردهاند که ما در فلسطین حق داریم و ما ساکنان اصلی فلسطین هستیم و حقوق زیادی در آن داریم عادیسازی روابط عربستان و اسرائیل عادیسازی خطرناکی خواهد بود که آرمان فلسطین را در خطر تهدید قرار میدهد و عقیده اسلامی را مورد هدف قرار میدهد مسلمانان هنگامی که با اسرائیل عادی سازی روابط روابطشان را با اسرائیل عادی کنند به آرمان خودشان پشت کردهاند و عربستان میخواهد با عادیسازی روابط اهداف توهمی را برای خودش به دست بیاورد که خیلی قابل دست یافت نیست .
سوال: تشکر میکنم ما گفتگو داشتیم با آقای محمد عباس کارشناس سوری مسائل سیاسی و از اهداف رژیم صهیونیستی آمریکا برای این عادیسازی پرسیدهایم میرویم نظرات ایشان را هم ببینیم؟
محمد عباس: رژیم اسرائیل نیروهای غربی حامی آن و آمریکا از طریق به اصطلاح صلح ابراهیمی خاورمیانه جدید و عادیسازی روابط با کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی برای تسلط بر منطقه تلاش میکنند هدف آنها این است که رژیم صهیونیستی به عنوان یک رژیم ژئوپلوتیک در منطقه حضور داشته باشد نقش ایفا کند و بر فرهنگ و اقتصاد و هویت منطقه مسلط شوند همانطور که شیمون پرز رئیس اسبق رژیم صهیونیستی گفته برنامه صهیونیستها سرمایهگذاری و پول عربها بر اساس شعار مال عربی و عقد اسرائیلی برای به اصطلاح پیشرفت است تا رژیم صهیونیستی بتواند بر این منطقه جغرافیایی و اقتصادی تسلط پیدا کند آمریکا نیز تلاش میکند از طریق حضور اسرائیل این رژیم غیرقانونی در منطقه بر کمربند به اصطلاح سبز یعنی جهان اسلام که تا اندونزی گسترش مییابد سیطره داشته باشند عادیسازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی در همین چهارچوب انجام میشود کشورهای منطقه از طریق مقاومت باید با عادیسازی روابط و نفوذ رژیم صهیونیستی به کشورهای عربی و اسلامی مقابله کنند .
سوال : گفتگو درباره عادیسازی را ادامه میدهیم آقای آقایان من بررسی که میکردم اخیراً مثلاً ۲۰ تا سناتور آمریکایی نامه نوشتند به دولت بایدن گفتهاند که سه تا موضوع خاص نباید به عنوان امتیاز به عربستان داده شود در هیچ کدام از این موضوعات بحث فلسطین نبود و هر جایی هم که ما بررسی کردیم تمام موانع فعلی بحث همان امتیازاتی است که عربستان میخواهد از دولت بایدن بگیرد چرا دیگر فلسطین بر خلاف ادعاهای عربستان در دستور کار حتی این مذاکرات قرار ندارد؟
آقایان: من قبلش یک موضوعی را عرض کنم خدمتتان حتی همین درخواستهایی هم که آقای بن سلمان از آمریکا دارد مبنی بر تجهیزات و آن معاهده نظامی الان مدتها هست که آقای بایدن از آن هم طفره میرود و پای میز مذاکره نمیروند یعنی آنها حاضر نیستند کسی به غیر از اسرائیل در منطقه تجهیزات آمریکایی را داشته باشد کلاهکهای هستهای را داشته باشد آنها روی همین موضوع هم دارند بازی میکنند با آقای بن سلمان و عربستان ببینید قرار نیست قضیه فلسطین از جانب آمریکا و رژیم صهیونیستی مطرح شود آنها اصلاً به دنبال حل مسئله فلسطین نیستند آنها به دنبال گسترش منافع خودشان و اراضی خودشان در منطقه غرب آسیا هستند خوب غرب آسیا به قول خودشان حاب انرژی و منطقهای است که تمام انرژی دنیا در این منطقه قرار گرفته
سوال : ولی به هر حال از عربستان با توجه به ادعاهایش و نقشی که در جهان اسلام دارد انتظار بیشتری میرود که حداقل مسئله فلسطین را هم در آن عادی سازی طبق ادعای خودش داشته باشد عربستان سالها میگفته که در حالتی به عادی سازی و سازش تن میدهد که آن راه حل دو دولت پیشبینی شود از آن طرف ما میبینیم که در داخل سرزمینهای اشغالی هم پیمانان نتانیاهو میگویند که کوچکترین امتیازی بخواهد به فلسطینیان در این سازش با عربستان داده شود از دولت کنار میروند و دولت نتانیاهو سقوط میکند انتظار از عربستان با توجه به ادعایش به نظر باید بیشتر باشد؟
آقایان : قاعدتاً همین اصل الان مدتها است که عربستان سعودی بر سر تولیت مسجد الاقصی هم با اسرائیل در حال مذاکره است خوب میدانید که الان چندین سال است که تولیت مسجد الاقصی با اداره اوقاف اردن و شخص آقای عبدالله پادشاه اردن است و سعودی به دنبال گرفتن این تولیت هم است خوب اگر شما به دنبال تولیت مسجد الاقصی هستید اگر احترام میگذارید به مسجد الاقصی چرا قرار است مذاکره کنید و عادیسازی داشته باشید با رژیمی که هر روز به مسجد الاقصی هتک حرمت میکند هر روز نمازگزاران را مورد آزار و اذیت قرار میدهد و الان هم در تمام مذاکرات که شماها دارید هیچ نامی از فلسطین نیست شما خودتان را دایهدار اسلام میدانید شما میگویید که ما کلیددار هستیم خوب پس قضیه فلسطین چه میشود خودشان خود آقای بن سلمان در نشست ۲۰۰۳ این را اعلام کرد که باید قضیه فلسطین حل شود ولی الان متاسفانه چیز دیگری را میبینیم .
سوال : من نظر آقای الداوی را در این باره بپرسم آقای الداوی در فلسطین چه نگاهی وجود دارد به این عادی سازی ؟
الداوی : نخست اینکه ما شگفت زده شدهایم عربستان چرا میخواهد همچین کاری را انجام بدهد چرا از گذشتهها عبرت نگرفته همه کسانی که عادیسازی کردهاند روابطشان را با اسرائیل دچار زیان شدهاند بازنده هستند مصر پس از سالها عادیسازی روابط دچار افول اقتصادی و ناآرامی شده سودان با اسرائیل عادیسازی کرده روابطش را ولی ما شرایط سودان را میبینیم که الان دچار ناآرامی و تنش داخلی هستند از این رو عربستان میخواهد کاری را انجام بدهد که میداند بازنده است و چیزی از این به دست نمیآورد عربستان به اسرائیل هیچ نیازی ندارد کشور ثروتمندی است روابط سیاسی مختلفی با کشورهای مختلف دارد ولی الان به دنبال عادیسازی روابط با اسرائیلی است که خودش نیاز دارد به این روابط میخواهد از طریق عربستان روابط را با سایر کشورهای عربی عادیسازی کند درست است که عربستان مطالبات و درخواستهایی برای عادیسازی دارد از آمریکا به عنوان حامی اصلی خودش و همچنین از رژیم صهیونیستی و خواسته که سامانه دفاعی مشترکی با هم داشته باشند و به سلاحهای راهبردی دست پیدا بکند و نیروگاههای هستهای را برایش بسازند مسالمت آمیز ولی عربستان درخواست اساسی دارد و بن سلمان میخواهد همچنان ولیعهد باشد و بعد از پدرش به پادشاهی عربستان برسد این ولیعهد میترسد وجود سیطره و قدرت بن سلمان همچنان میترسد آیا میتواند پادشاه عربستان شود یا خیر از این رو زیر میز میخواهد هزینه بدهد و آمریکا این مطالبات را برایش محقق بکند و دولت بایدن این کار را انجام بدهد این در حالی است که بایدن او را زیاد به رسمیت نمیشناسد بن سلمان را و همچنان پیگیر جنایتش علیه جمال قاشقچی هست از این رو تمام ماجرایی نیست که در رسانهها منتشر میشود محمد بن سلمان یا عربستان میخواهند خودشان را یک کشور شریف و دوست فلسطین نشان بدهند که میخواهد خیرخواهی خودش را برای فلسطینیان ثابت کنند و به نمایش بگذارند و به دنبال یک راه وهم آمیز هست تا این کار را به نفع خودش تمام کند اما عربستان چطور میخواهد با دولتی عادیسازی بکند که هر روز به فلسطینیان حمله میکند و به مسجد الاقصی حمله میکند .
سوال : حالا فرض بگیریم که این عادیسازی رخ داده چه هزینهای برای مردم فلسطین خواهد داشت بعد از این اتفاق؟
الداوی: اولاً اینکه از سینهای که هست به نظر من اول عربستان پرداخت میکند سپس مصر و بعد از آن اردن و ناآرامیهایی که در داخل سودان وجود دارد و حتی در کشور مغرب و بعدش دولت حاکم بر عربستان ما نباید فراموش بکنیم که کشورهای عربی و اسلامی همه آنها مخالف عادیسازی با روابط رژیم صهیونیستی هستند از این رو ما معتقدیم که آینده با ثبات نخواهد بود برای بن سلمان من به نسبت فلسطینیها میگویم که و خود اسرائیلیها هم معتقدند که عادیسازی روابط با کشورهای عربی اقدام اشتباهی است تا زمانی که ملت فلسطین به دنبال سازش نیست تا زمانی ملت فلسطین مقاومت میکند با عادیسازی روابط هیچ عادیسازی دیگری ارزشی ندارد اسرائیلیها خودشان معتقدند که آن را در زمینه اشتباهی دارند بازی میکنند من به عنوان یک فلسطینی که ساکن غزه هستم معتقدم که این عادیسازی روابط هیچ تاثیری در ما ندارد و ما را تضعیف نمیکند و اگر هم شکل بگیرد خیلی دوام نمیآورد همه ما میدانیم که اسرائیل به هیچ توافقنامهای پایبند نیست از این رو ما هیچ ترسی نداریم به خودمان اطمینان داریم که از این عادیسازی هیچ ترسی نداریم و از این فرصت میخواهم استفاده کنم و به جام جهانی که در قطر برگزار شد چون کشورهای اسلامی و عربی حتی نگاه به خبرنگاران اسرائیلی و دست دادن مصاحبه با آن را رد کردند ملتهای عربی مخالف این عادیسازی روابط هستند و ملت فلسطین به این موضع کشورهای عربی و اسلامی ملتهای عربی و اسلامی تکیه و پایبندی دارد.
سوال : ممنون نکته جالب آقای الداوی این بود که این هزینه اصلی را خود دولت سعودی پرداخت خواهد کرد ما در رابطه با عواقب سازش با آقای حسن حجازی هم گفتگو کردهایم برویم نظرات ایشان را هم بشنویم؟
حجازی : رژیم اشغالگر صهیونیستی از عادیسازی روابط با عربستان سعودی اهداف و برنامههای متعدد و مختلفی را دنبال میکند آمریکا نیز برای حفظ منافع خود و منافع رژیم صهیونیستی برای این عادیسازی تلاش میکند آمریکا تلاش میکند از طریق عادیسازی روابط رژیم صهیونیستی با عربستان سعودی این رژیم در کشورهای عربی و اسلامی نفوذ کند تا از خطرات خارجی و اختلافات داخلی رهایی یابد بنیامین نتانیاهو از این مسئله در سطح داخلی بهرهبرداری و در بین کشورهای عربی و اسلامی نفوذ خواهد کرد این عادیسازی به نفع رژیم صهیونیستی است و از آن بهرهبرداری میکند آمریکا نیز از این عادیسازی روابط بهرهبرداری خواهد کرد مقامات عربستان سعودی نیز برای باقی ماندن در قدرت از آمریکا تضمین دریافت خواهند کرد عادی سازی روابط عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی خطراتی را نیز به دنبال دارد این مسئله با افکار عمومی کشورهای عربی و اسلامی در تضاد آشکار است و چهره عربستان سعودی در نزد افکار عمومی به علت خالی کردن پشت ملت فلسطین تخریب خواهد شد با وجود اینکه محمد بن سلمان دنبال ائتلافهای دفاعی با آمریکا ساخت نیروگاه هستهای و دستیابی به سلاحهای پیشرفته است اما این مسائل با محدودیتها و شرط و شروطهایی همراه خواهد بود نمیتوان عادیسازی روابط عربستان سعودی را با رژیم صهیونیستی را در مقابل خسارتها و زیانهایی که دارد یک دستاورد راهبردی برای عربستان دانست .
سوال : در بخش پایانی این میز گرد همراه شما هستیم آقای آقایان در نهایت جمعبندی شما چیست ما به این نقطه رسیدهایم که این سازش هزینه اصلیاش برای خود عربستان متحمل خواهد شد ؟
آقایان : بله دقیقاً چون چند سالی از عربستان سعودی از نظر اقتصادی در منطقه و جهان بینالملل دارد خوب رشد میکند و الان روی کسانی دارد سرمایهگذاری میکند مثل آمریکا که رحم نکرده به خیلی از کشورهای اسلامی و عربی مثل عراق سوریه لیبی یمن و افغانستان و الان دارد آنها را واسطه قرار میدهد برای عادیسازی روابطش با رژیم صهیونیستی و از آن طرف هم میداند منطقه باید آرام باشد که بدون درگیری و بدون آشوب تا امثال رژیم صهیونیستی این را درک کنند و خود سعودی هم اگر قرار است به جایی برسد باید با آرامش در منطقه به این نکات برسند چون در تک تک گوشههای منطقه اگر اتفاقی بیفتد چهار گوش منطقه درگیر آن تحولات خواهند بود.
سوال: تشکر میکنم آقای الداوی سوال پایانی من از شما درباره یک رویای قدیمی است که مردم فلسطین توانستهاند سالها نسل در نسل حفظ کنند امروز میبینیم که مقاومت در جوانان فلسطینی نه تنها در غزه بلکه در کرانه باختری هم بسیار زنده است این رویا چه جایگاهی امروز در روح و روان مردم فلسطین برای آزادی سرزمینشان دارد ؟
الداوی : ما در تاریخ خودمان تا به اندازه امروز قوی نبودیم ما ۷۰ سال است که در قدرت استقامت زندگی میکنیم و سلاح خودمان را داریم و رژیم صهیونیستی تاکنون مانند امروز ضعیف نبوده ما به زمین خودمان پایبند هستیم در حالی که آنها فرار میکنند ما ایمان داریم که آینده از آن ماست و اسرائیلیها به این مسئله ایمانی ندارند و این سوال برای آنها پیش میآید که آیا ما در این سرزمین دفن میشویم مقاومت ما ادامه خواهد داشت و نتایج خوبی به دنبال خواهد داشت زیرا ما قدرت تحقق آن را داریم جوانان امروز نوجوانان کودکان فرزندان ثروتمند و فقرا در کنار هم و دانش آموزان و دانشجویان مبارزه میکنند با وجود اینکه میدانند یا کشته میشوند یا بازداشت میشوند ولی اعتقاد دارند که این دشمن باید شکست بخورد و رژیم صهیونیستی از این کودکان و از این جوانان میترسد ترس و هراس دارد.
پایان