الزامات تشکیل سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، حجت‌الإسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تشریح الزامات تشکیل سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور گفت: بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و ابلاغ آن به دستگاه‌های مربوطه، سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور با هدف استقرار نظام جامع رصد، نظارت، ارزیابی، اعتبارسنجی، رتبه بندی و تضمین کیفیت در نظام آموزش کشور به صورت یک سازمان مستقل زیر نظر رئیس جمهور تشکیل خواهد شد.

حجت‌الإسلام خسروپناه افزود: با چهار دهه گسترش کمّی آموزش در همه سطوح همگانی تا عالی در اقصی نقاط میهن اسلامی، بی‌تردید در گام دوم انقلاب اسلامی، امر پایش کیفیت و ارزیابی از عملکرد‌های آموزشی بر پایه استاندارد‌ها ضروری است و علی‌رغم وجود اسناد پشتیبان و الزامات مکرر بالادستی و قانونی برای استقرار نظام جامع رصد، نظارت، ارزشیابی و تضمین کیفیت در نظام آموزش کشور، وجهه عملیاتی آن هنوز محقق نشده است.

وی همچنین گفت: به پشتوانه اجماع متخصصان بر ضرورت ارزیابی کیفیت و استانداردسازی آموزش، یک نهاد فرابخشی می‌بایست در فضایی که بنا بر اقتضائات، تصدی آموزش در کشور به دستگاه‌های مختلف سپرده شده است، گامی رو به جلو در زمینه تصمیم عملی، برمی‌داشت، از اینرو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه آموزش در ذات خود امری به هم پیوسته است که تعدد دستگاه‌های متولی نباید مانع از نگاهی یکپارچه و منسجم به حرکت عمومی آن در کشور شود، دستور تخصصی برای نظامندسازی وضعیت سنجش و ارزشیابی آموزش کشور را دنبال کرد.

وی درباره روند اجرای این طرح گفت: در مرحله نخست برای دقیق‌شدن بحث بررسی کارشناسی بر پیشینه و ماموریت و حوزه فعالیت برخی موسسات پیشرو در سنجش و ارزیابی آموزشی در چندین کشور انجام شد. همچنین نمونه‌هایی از تجربه‌های جهانی در حوزه اعتبارسنجی و تضمین کیفیت آموزش در ۱۰ کشور اروپائی، ۵ کشور آفریقایی، ۸ کشور آسیایی و استرالیا و کانادا مرور شد و نشان داد این موضوع به طور جدی مورد توجه کشور‌های پیشرفته و در حال پیشرفت قرار گرفته است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: نتیجه بررسی‌ها از تجربه‌های جهانی و فعالیت چشمگیر نهاد‌های اعتبارسنجی و تضمین کیفیت در بیشتر کشور‌های پیشرفته و در حال پیشرفت، نشان دهنده خلاء بزرگ نهاد ملی ارزیابی‌کنندة آموزش در کشور ما بود. نهادی فرادستگاهی که فارغ از سوگیری‌ها و اقدامات جزیره‌ای و تعارض منافع، با تعریف استاندارد‌های آموزشی بر اساس علوم روز دنیا و نیاز‌ها و ضرورت‌های کشور، همچون موتور پیشران آموزش عمل کند.

خسروپناه گفت: در خلال این مطالعات تطبیقی، با کارگزاران و صاحبنظران حوزه سنجش و ارزیابی جلساتی منعقد شد و با وضع سنجی ساختار موجود، آسیب‌هایی اعم از «ناممکن بودن ارزیابی جامع از روند و جهت گیری آموزش کشور به علت فقدان سازوکار نظارتی متمرکز، تخصصی و فرادستگاهی»، «بی ثباتی در سیاستها و برنامه های آموزشی در فقدان دستگاه منسجم و جامع نظارتی»، «تسلط نگاه بخشی و جزیره‌ای در دستگاه‌های متولی آموزش»، «گسست میان کیفیت عملکرد آموزش و نظام تخصیص بودجه»، «یکی بودن دستگاه مجری و ارزیابی کننده و بروز زمینه‌های تعارض منافع» مورد تاکید قرار گرفت.

دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: تصویری که از کنار هم قرار گرفتن آسیب‌های وضع موجود، اسناد و مستندات ملی و تجربیات جهانی حاصل شد، به قدر کافی گویای آن بود که نه تنها زمان تشکیل سازمان ملی سنجش و ارزشیابی آموزش کشور فرا رسیده، بلکه با توجه به توسعه نهاد‌های آموزشی، نیاز‌های کشور و شتاب پیشرفت جهانی، زمان زیادی از دست رفته است و تأخیر بیشتر در این باره با خسارت‌های زیادی همراه خواهد بود؛ بنابراین ابتکار عمل حاکمیتی برای نظامندسازی روابط مجموعه فعالیت‌های کلان ناظر بر سنجش و ارزشیابی آموزشی و تشکیل سازمانی فرادستگاهی در ارزشیابی، اعتبارسنجی و تضمین کیفیت نظام آموزشی کشور، صورت گرفت و با موافقت رئیس جمهور، ابلاغ مصوبه «تشکیل سازمان ملی سنجش و ارزشیابی آموزش کشور» انجام شد.

خسروپناه همچنین گفت: جای امیدواری بسیار است که پیش از تشکیل چنین سازمانی، دانش، تجربه و سرمایة انسانی متخصص و قابل توجهی در این باره در کشور موجود است و اهتمام تمام نهاد‌های مرتبط بر یک نقطه غائی معطوف بر اثربخشی فزاینده آموزش در پیشرفت کشور متمرکز است.