اعتراف آمریکا به ناکارآمدی تحریم نفتی روسیه، یک پیام منفی برای اوکراین بود

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، شبکه خبر در برنامه جهان امروز با اکبر معصومی، کارشناس مسائل بین المللی گفت و گو کرد.

سؤال: یکسال و نیم پس از جنگ اوکراین آمریکایی‌ها می‌گویند تحریم نفتی روسیه بی اثر بوده است. مختصر اول بگویید که آمریکا و شرکای او چه اقداماتی علیه روسیه کرده بودند و حالا چه شده است که به این نتیجه رسیده اند که آن اقدامات بی اثر بوده است؟
معصومی: همانطور که مستحضرید از جنگ اوکراین نزدیک به یکسال و نیم می‌گذرد که آمریکایی‌ها بعد از یک و نیم سال امروز اعتراف می‌کنند که روند‌ها و تحریم‌هایی که علیه روسیه به کار برده اند، امروز ناکارآمد است. خب از آغاز جنگ اوکراین تا به امروز ما شاهد آن هستیم که آمریکایی‌ها به همراه متحدین خودشان ازجمله گروه هفت، تحریم‌های متعددی را علیه روس‌ها به کار برده اند. همین اسفندماه بود در یکسالگی جنگ اوکراین آمریکایی‌ها نزدیک به ۲۰۰ نهاد و ۴۰ مؤسسه را در روسیه تحریم کردند. همه این‌ها نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها و به تبع آن متحدین آمریکا تلاش می‌کردند که روس‌ها را در همان آغازین جنگ حداقل در یکسالگی جنگ بتوانند متقاعد کنند که خواسته‌های غرب را قبول کند و اوکراین را بعنوان یک کشوری که عضو ناتو است را بپذیرد. خب امروز ما شاهد هستیم که آمریکایی‌ها در این زمینه موفق نشدند و روس‌ها توانستند تحریم‌های آمریکایی‌ها را از بین ببرند. این روند کلی بود که در طول یکسال امریکایی‌ها سپری کردند و روس‌ها هم در مقابل آمریکایی‌ها ایستادگی کردند. اینکه آمریکایی‌ها از طریق رسانه‌های خودشان به جامعه بین المللی بخصوص به مردم اوکراین این گزینه را القا کردند که می‌توانند با کمک‌هایی که به دولت اوکراین می‌کنند در مقابل روس‌ها ایستادگی کنند و اجازه این را ندهند که روس‌ها پیشروی‌هایی که امروز داشته است را داشته باشد. همه این‌ها نشان می‌دهد که اعتماد به آمریکایی‌ها یک سرابی بیش نیست و آمریکایی‌ها نمی توانند خودشان در میدان جنگ و در میدان نبرد حضور نداشته باشند و از طریق کشور‌های دیگر مخالفین خودشان را متوقف کنند و چارچوب‌های بین المللی را که به صورت تک قطبی مدیریت می‌شد، همچنان دم دست داشته باشند. 

سؤال: این اعترافی که الان ما شاهد آن هستیم نسبتی هم با تحولات میدانی جنگ روسیه و اوکراین دارد و آیا می‌توانیم بگوییم که در تحولات آینده جنگ هم می‌تواند اثرگذار باشد؟
معصومی: بدون شک اعتراف خانم یلن به بحث ناکارآمدی تحریم‌ها و متوقف کردن فروش نفت روس ها، یک پالس بسیار منفی را در میدان نبرد دارد و واقعیت امر این است که بدون شک اوکراینی‌ها را نسبت به آینده جنگ بسیار بسیار ناامید خواهد کرد و این یک پالس مثبت دیگری است که به روس‌ها داده شد و روس‌ها را از مسیری که پیموده اند این‌ها را مصمم‌تر می‌کند و این یک نکته دیگری هم برای جامعه بین المللی است که تحریم‌هایی که آمریکایی‌ها و غربی‌ها سال‌ها دم از آن می‌زدند و از طریق آن به دنبال آن بودند که در میدان نبرد بتوانند امتیاز بگیرند، این تحریم‌ها اثر خودش را از دست داده است و نباید کشور‌های دیگر به این تحریم‌ها اعتنا کنند و یک نکته دیگری هم که وجود دارد این است که این تحریم‌ها یعنی ناکارآمدی که تحریم‌ها در حوزه روسیه داشته است، این گزاره را هم به جامعه بین المللی مخابره می‌کند که تحریم‌های آمریکا زمان اعمال و نتیجه بخش بودن تحریم‌های آمریکایی در شرایط کنونی از بین رفته اند و ساختار‌های جدیدی که مثل گروه بریکس و سازمان همکاری شانگ‌های و گروه‌های دیگری که در آینده شکل خواهد گرفت، این تحریم‌ها را روزبه روز به چالش می‌کشند و ما باید از این به بعد شاهد این باشیم که یک سلاح دیگر و یک ابزار دیگر غربی‌ها بخصوص آمریکایی‌ها ناکارآمد خواهد بود. 

سؤال: آمریکا این روز‌ها درگیر بحث تعطیلی دولت است در خبر‌ها هم به آن اشاره شد بخاطر اختلاف جمهوری خواهان و دموکرات‌ها بر سر تأمین بودجه دولت. در همین بهبوهه اعلام شده است که آمریکا نگران است که این تعطیلی باعث شود کمک‌ها به اوکراین کم بشود. وابستگی اوکراین به این کمک‌ها چقدر است که آمریکایی‌ها نگران شدند که در صورت تعطیلی دولت، کمک‌ها به اوکراین نرسد و به تعبیری روی سرنوشت جنگ اثر بگذارد. 
معصومی: به این موضوع از دو منظر می‌شود نگاه کرد، نکته اول اینکه در طول دو سه دهه اخیر هر کشوری که با اعتماد آمریکایی‌ها وارد یک چالشی شده است یا با توصیه آمریکایی‌ها یک موضوع یا یک نبردی را شروع کرده است، قطعاً به پایان نرسیده است و شکست خورده است. در واقع هر کشوری به آمریکایی‌ها اعتماد کرده است، آن کشور شکست خورده است که این موضوع را می‌شود در همین جا هم در اوکراین مشاهده کرد. یعنی اوکراینی‌ها که با تصور حمایت آمریکایی‌ها وارد نبرد با همسایه قدرتمند خودشان شدند در شرایط کنونی شاهد آن هستند که حزب جمهوری خواه به سبب اینکه جنگ اوکراین هزینه‌های زیادی دارد، جلوی تصویب بودجه را گرفته اند. این نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها کشش و توان کمک به اوکراین را در شرایط کنونی ندارند و اوکراینی‌ها باید جنگ را هرچه زودتر به اتمام برسانند درحالی که یک ابرقدرت خودش را بعنوان آمریکا مبنی بر کمک به این کشور از دست داده است. نکته دوم این است که ساختار داخلی آمریکایی‌ها و روند‌های داخلی آمریکا به نحوی است که یک موضوع نمی‌تواند در آمریکا به طور کامل به سرانجام برسد. من مثال می‌زنم، شما در همین بحث برجام که سال‌ها کشور ما درگیر آن بود و حتی ما اقتصاد خودمان را به آن گره زدیم، نشان داد که در آخرین مرحله آمریکایی‌ها به آن امضایی که خودشان هم داده بودند پایبند نبودند چه برسد به وعده‌ای که این‌ها به اوکراین دادند. این جلوگیری از تصویب بودجه یک پالس بسیار منفی است که به دولت اوکراین داده شده است و من تصور می‌کنم که در صورت ادامه دار بودن عدم کسری بودجه که بسیاری از کارشناسان هم احتمال این را می‌دهند که نزدیک به دو سه هفته‌ای این طول بکشد باعث شود که در میدان نبرد اوکراینی‌ها تضعیف بشوند. البته ممکن است که آمریکایی‌ها این مسئله را از طریق کشور‌های دیگری مثل کشور فرانسه و انگلیسی‌ها بخواهند این هزینه را از این‌ها بگیرند و دراختیار اوکراینی‌ها قرار بدهند. اما واقعیت امر این است که همین کمک‌ها هم نمی‌تواند تأثیر آنچنانی در میدان نبرد داشته باشد و هدف نهایی آمریکایی‌ها این است که حداقل ممکن بتوانند جنگ را اوکراین طولانی کنند و روس‌ها را تضعیف کنند، اما اینکه اعتراف شد که تحریم‌ها اثری ندارد و از این طرف هم اخباری مبنی بر اینکه بودجه تصویب نشد و کمک آمریکایی‌ها به اوکراین متوقف خواهد شد، این نشان می‌دهد که روس‌ها پیروز میدان نبرد در اوکراین هستند و باید جامعه بین المللی و بخصوص کشور‌های غربی آماده این باشند که حتی دولت اوکراین هم آماده این باشد که امتیازاتی نسبت به روس‌ها در بحث جنگ اوکراین بدهد. 

سؤال: الان که شما می‌گویید به نوعی شاید امریکا دارد افکار عمومی را آماده می‌کند که جنگ اوکراین باید تمام شود با این عقب نشینی که نسبت به اوکراین کرده است در این جنگ. آمار یا اطلاعاتی است که نشان بدهد چقدر تأثیرگذار بوده است کمک‌های امریکا در جنگ اوکراین که الان دارد تهدید به خروج آن‌ها از این میدان می‌کند؟
معصومی: تأثیری که می‌شود از کمک‌های آمریکا در میدان نبرد و جنگ اوکراین مشاهده کرد، این است که آمریکایی‌ها با حمایت‌های خودشان و سلاح‌هایی که دراختیار دولت اوکراین قرار دادند، باعث ادامه دار شدن و طولانی شدن جنگ اوکراین شده اند. آمریکایی‌ها و کل کشور‌های غربی خودشان به این موضوع واقف هستند که اوکراین نمی‌تواند در مقابل ارتش روسیه پیروز شود همانطوری که ما قبلاً هم مشاهده کرده ایم که با توجه به اینکه غربی‌ها در یک مدتی خواستند سلاح‌های بیشتری را دراختیار اوکراین قرار بدهند روس‌ها بحث مسئله هسته‌ای را مطرح کردند و این خودش نشان داد که به طور خاص باید روس‌ها در میدان نبرد باید پیروز باشند و غربی‌ها را باید این موضوع را هم بپذیرند؛ بنابراین رفتار آمریکایی‌ها در کمک به اوکراین طولانی کردن جنگ اوکراین بود و به این موضوع اطلاق نمی‌شود که اوکراینی در جنگ اوکراین به یک پیروزی مطلق در مقابل روس‌ها برسند؛ بنابراین روند‌ها نشان می‌دهد که دولت آمریکا در این نبرد دنبال این بود که منافع خودش را مبنی بر تضعیف روس‌ها را دنبال کند و دولت و مردم اوکراین قربانی این سیاست‌های آمریکا شدند و آمریکایی‌ها با بحران سازی که در اوکراین انجام دادند، تلاش کردند نظم نوین جهانی را به تأخیر بیندازند و خودشان را همچنان بعنوان یک ابرقدرت درجامعه بین المللی مطرح کنند که در این هم به نظر من شکست خوردند.