سهم بالای چین از حجم اقتصاد جهان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، شبکه خبر در برنامه جهان امروز با مهرداد علیپور، کارشناس مسائل چین گفت و گو کرد.

 

علیپور: در رابطه با موضع سیاست خارجی چین و نقشی که در پیش گرفته است ما باید مؤلفه‌های مؤثر بر سیاست خارجی به آن‌ها اشراف داشته باشیم و از این رهگذر سیاست خارجی این کشور نوظهور و درحال سقوط را به نوعی ارزیابی کنیم. به صورت ویژه از سال ۲۰۱۲ میلادی و همزمان با برگزاری هجدهمین کنگره حزب کمونیست بود که هم در نسل پنجم رهبران سیاسی وارد رأس هرم قدرت این کشور شدند و هم اینکه آقای شی جی پینگ در دوازدهم سپتامبر و همزمان با برگزاری کنگره، موضوع رویای چینی را مطرح کردند که از آن زمان به بعد بحث رویای چینی بعنوان نقطه ثقل سیاست خارجی چین مطرح شد. خب از این زمان به بعد بود که دو هدف را در غالب اهداف صد ساله مدنظر قرار دادیم یکی در سال ۲۰۲۱ میلادی که بحث مرفه شدن جامعه چین بود که حدود ۸۰ میلیون نفر را از فقر مطلق نجات دادند و یکی هم هدف ۲۰۴۹ است که همزمان با صدمین سال تأسیس جمهوری خلق چین است که می‌خواهند یک جامعه توسعه یافته را داشته باشند. خب ما همه مؤلفه‌ها را درکنار هم قرار بدهیم و ارزیابی‌هایی که در رابطه با حوزه سیاست خارجی چین است متوجه می‌شویم که سیاست خارجی چین یک سیاست خارجی اقتصاد محور شده است که سعی می‌کند که همه کشور‌ها را به نوعی با آن‌ها رابطه داشته باشد قرارداد‌های تفاهم نامه تجارت آزاد را داشته باشد از غرب آسیا گرفته تا امریکای لاتین، حوزه آفریقا و حتی اروپا و کشور‌های همسایه که در شرق آسیا هستند را سعی می‌کند که با همه آن‌ها ارتباط با آن‌ها داشته باشد و سوریه هم از این موضوع مستثنی نیست با توجه به جایگاهی که دارد با توجه به شبکه‌ای که در آن قرار دارد و ارتباطاتی که با کشور‌هایی مثل جمهوری اسلامی ایران دارد و با توجه به اهداف و موضوعاتی که چین به دنبال آن است که به آن‌ها دست پیدا کند طبیعتاً نوع رابطه اش را با این کشور‌ها تعمیم خواهد بخشید. 

علیپور: واقعیتی که وجود دارد ما از رهگذر بررسی آمار و ارقام اقتصادی بهتر می‌توانیم این موضوع را کنکاش کنیم. براساس آمار‌هایی که وجود دارد در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۲ میلادی، حجم ترید تجاری که چینی‌ها انجام داده اند حدود ۶ و ۳ دهم تریلیون دلار بوده است که ۵۸۰ میلیارد آن تراز تجاری شان مثبت بوده است. به لحاظ تولید ناخالص داخلی، ۱۷ و ۹ دهم تریلیون دلار چین تولید ناخالص داخلی داشته است که این رقم برای ایالت متحده حدود ۲۴ تریلیون دلار بوده است و نکته قابل توجه‌ای که وجود دارد اینکه ما اگر تولید ناخالص داخلی چین را در غالب شاخص برابری قدرت خرید بسنجیم متوجه می‌شویم که این رقم ۱۷ و ۹ تبدیل به حدود ۳۰ و ۳ دهم تریلیون دلار می‌شود که بالاتر از ایالت متحده است. همین نکته‌ای که شما فرمودید اگر بخواهیم واقع بینانه موضوع را نگاه کنیم اینکه حجم اقتصاد واقعی چین از ایالات متحده هم بالاتر است. تورم آن حدود ۲ درصد است، حجم ذخایر طلا و ارزش حدود ۳ تریلیون دلار است و اینکه نکته قابل توجهی که وجود دارد ایالات متحده در صدر کشور‌های واردکننده از چین قرار دارد حدود ۵۸۰ میلیارد دلار است.

علیپور: بیشترین واردکننده از چین است، بعد سنگاپور است، هنگ کنگ، ژاپن، کره جنوبی و هند و در صدر کشور‌های واردکننده قرار دارد و حجم تجارت خارجی بالایی را با همدیگر دارند و نکته قابل توجه دیگری که وجود دارد که منطقه ویژه آزاد اقتصادی شن ژن که بر حوزه فناوری هم متمرکز است با سیلیکون، ولی ایالات متحده هم درحال رقابت است. 

علیپور: بله که بیشتر در حوزه فناوری تأکید دارد و حالا شن ژن از سال ۱۹۸۰ بیشتر با وجود اینکه خیلی به نوعی فقیر بوده اند با سیاست‌هایی که در پیش گرفته شد الان تبدیل به هاب فناوری چین شده است و نمایشگاه‌ها و موضوعات قابل توجهی از این رهگذر چینی‌ها دنبال می‌کنند که حتی قابل رقابت با همان سیلیکون، ولی است و خیلی قابل توجه است. شما همه آمار‌ها و ارقامی که هست را درکنار هم قرار بدهید متوجه می‌شوید که به واقع این موضوعی که مطرح می‌شود که چینی‌ها البته موضوعی که هست در زمان کرونا همه اقتصاد‌ها به نعی با چالش مواجه شدند، ولی بعد از آن چینی‌ها خیلی خوب توانستند احیا کنند و سیاست‌هایی که در پیش گرفتند به واقع بحث توسعه اقتصادی شان که متأثر از بحث سیاست خارجی اقتصاد محورشان است خیلی خوب احیا کرده اند. 

علیپور: موضوعی که وجود دارد این است که آقای شی عموماً برای نشست نیویورک حضور پیدا نمی‌کند و امسال هم پیش بینی می‌شد که حضور پیدا نکند. 

علیپور: عدم حضور ایشان بعضی از موضوعات مختلف است، اما مهمترین موضوعی که وجود دارد علی رغم عدم حضور چهار کشور اصلی روسیه، چین، فرانسه و انگلیس، این است که بعضی از گمانه زنی‌ها وجود دارد که سازمان ملل آن پلتفرم اصلی چندجانبه گرایی که از قبل مطرح بود را در این قالب دیگر نمی‌تواند انجام دهد با توجه به موضوعاتی که وجود دارد و اینکه کشور‌ها بخصوص چین ترجیح می‌دهند که بحث چندجانبه گرایی اقتصادی و امنیتی را در غالب سازمان‌هایی مثل شانگ‌های و بریکس دنبال کنند. 

علیپور: بله، چون در نشست شانگ‌های حضور پیدا کردند، نشست بریکس هم حضور پیدا کردند، ولی عملاً برای مجمع عمومی سازمان ملل حضور پیدا نکردند قبلاً هم حضور پیدا نمی‌کردند، بنا بود که آقای وانگین بروند که ایشان هم نرفتند، ولی سیگنالی که صادر می‌کنند این است که این کشور‌ها بحث مرکزیت سازمان ملل را در رابطه با بحث پلتفرم چندجانبه گرایی را نسبت به غرب به نوعی در حاشیه می‌بینند و سعی می‌کنند که آن سازمان دیگر را در غالب شانگ‌های و بریکس آن‌ها را دنبال کنند.