کاروانسراهای استان همدان در آستانه جهانی شدن

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان همدان؛ با از دست رفتنِ احتمالی ثبت جهانی «منظر فرهنگی ماسوله» که هفتۀ گذشته از سوی شورای جهانی بافت‌ها و بنا‌های تاریخی (ایکوموس) اعلام شد، پروندۀ ثبت کاروانسرا‌های ایرانی از اهمیت بیشتری برخوردار شده است.

هر چند برخی تأکید می‌کنند تا زمان برگزاری اجلاس ریاض می‌توان به بررسی پروندۀ ماسوله امیدوار بود، اما به‌نظر می‌رسد تنها شانس ثبت جهانی کشورمان پروندۀ ۵۶ کاروانسرای ایرانی است که به‌عنوان بزرگترین و وسیع‌ترین پروندۀ میراث تاریخی ایران در یونسکو و در تاریخ ۱۹ شهریور تا ۳ مهر در عربستان به داوری گذاشته می‌شود، با ثبت این کاروانسراها، شبکه‌ٔ راه‌های تاریخی و باستانی ایرانی هم ثبت جهانی خواهد شد.
بیش از ۸۰۰ کاروانسرا در ایران ثبت ملی شده است و بیش از هزار کاروانسرا هم اسناد تاریخی دارند که از مجموع آن‌ها ۵۶ مورد در ۲۴ استان به‌عنوان الگوی مادر برای پروندۀ جهانی انتخاب شده‌اند و مربوط به دوران‌های مختلفی از ساسانی تا قاجار هستند.

این پرونده از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق ایران را در‌برمی‌گیرد و یکی از مهمترین پرونده‌های یونسکو در شاخصۀ وسعت میراث جهانی است، چون هزاران هکتار از مساحت کشور را شامل می‌شود.

«کاروانسرا‌های یام و گویجه بل در آذربایجان‌شرقی، تی‌تی در گیلان، کاروانسرای قلی در خراسان‌شمالی، خان و سرایان در خراسان‌جنوبی، مزینان، مهر، زعفرانیه، فخرآباد، فخرداوود در خراسان‌رضوی، عباس‌آباد، قصربهرام، میاندشت، آهوان آجری و سنگی و میامی در سمنان و همین‌طور امین‌آباد، مهیار، کوهپایه، گز، مرنجاب و گبرآباد در اصفهان در این فهرست قرار دارند.»

همچنین، کاروانسرای دیرگچین در قم، چمشک در لرستان، افضل شوشتر در خوزستان، دهدشت در کهگیلویه وبویراحمد، بستک در هرمزگان، گنجعلی‌خان در کرمان، زین‌الدین در یزد، برازجان در بوشهر، ایزدخواست در فارس، بیستون در کرمانشاه، سعدالسلطنه در قزوین و فرسفج و تاج‌آباد در همدان در فهرست پیشنهادی یونسکو قرار دارند.