پخش زنده
امروز: -
توصیه‌های دفتر بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت درخصوص فشارخون بالا
فشار خون بالا بیماری شایعی است و به دلیل عوارض جدی که ایجاد می‌کند یکی از مشکلات مهم سلامت است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی معاونت بهداشت؛ قلب مانند یک پمپ عمل می‌کند. فشار خون، نیروی جریان خون در مقابل دیواره رگ‌ها است. وجود فشار خون (طبیعی کمتر از ۸۰/۱۲۰ میلی متر جیوه) برای جاری شدن خون در تمام رگ‌های بدن و رساندن مواد غذایی و اکسیژن به اعضاء بدن ضروری است.اگر فشار خون از مقدار طبیعی بالاتر برود مضر است و می‌تواند آسیب جدی به عروق و اعضاء حیاتی بدن مثل قلب، مغز، کلیه‌ها و چشم بزند و در سلامت اختلال ایجاد کند.
نکته کلیدی که باید در مورد فشار خون بالا بخاطر سپرد این است که این بیماری علامتی ندارد و فقط با اندازه گیری فشار خون می‌توان متوجه بالا بودن آن شد. لذا هر فردی باید میزان فشار خون خود را بداند.
فشار خون را با دو عدد و به صورت کسر نمایش می‌دهند عددی که در صورت قرار دارد عدد بالاتر و مربوط به فشار بزرگتر (سیستولیک یا ماکزیمم) و در زمان انقباض قلب و خروج خون به داخل شریان یا سرخرگ است و عدد مخرج همان فشار کوچکتر (دیاستولیک یا مینیمم) است و مربوط به استراحت یا انبساط قلب است. واحد اندازه گیری فشار خون میلی متر جیوه است مانند فشارخون ۸۰/۱۲۰ میلی متر جیوه و اگر به واحد متر جیوه بیان شود ۸/۱۲ خوانده می‌شود.
اندازه طبیعی فشارخون کمتر از ۸۰/۱۲۰ است اگر در اندازه گیری‌های در مطب فشار خون ۹۰/۱۴۰ و بالاتر و در اندازه گیری های در منزل ۸۵/۱۳۵ و بالاتر باشد، فشار خون بالا گفته می‌شود و فرد باید تحت نظر تیم مراقبت پزشکی (بهورز/ مراقب سلامت، پزشک) باشد.
باید در فواصل منظم فشار خون را اندازه گیری کرد، زیرا فشار خون بالا علامت ندارد و با اندازه گیری دقیق می‌توان به وجود این بیماری پی برد.
نکاتی که باید در اندازه گیری صحیح فشارخون در نظر گرفته شود:
پنج دقیقه قبل از اندازه گیری فشارخون استراحت کنید.
مثانه کاملاً خالی باشد و احساس اجابت مزاج وجود نداشته باشد.
روی یک صندلی تکیه داده شود و پا‌ها آویزان نباشد و یا پا‌ها روی زمین یا اگر پا تا روی زمین نمی‌رسد تکیه گاه داشته باشد و روی یک چهار پایه قرار بگیرد.
آرنج و ساعد روی تکیه گاه و در سطح قلب باشد.
بازویی که قرار است از آن فشار خون اندازه گیری شود لخت باشد و آستین لباس گشاد باشد تا وقتی که آستین بالا زده می‌شود روی بازو فشار وارد نشود. (مانند شکل)
حداقل سی دقیقه بعد از مصرف چای و قهوه، نوشیدنی‌های انرژی زا و مصرف غذا فشار خون اندازه گیری شود.
آستین لباس تنگ نباشد.
در زمان اندازه گیری فشار خون از تماشای تلویزیون و گوش دادن به رادیو بپرهیزید و با کسی حرف نزنید.
دمای محیط سرد و یا خیلی گرم نباشد.
در زمان اندازه گیری فشار خون اضطراب، درد و فشار‌های روحی وجود نداشته باشد.
اندازه گیری فشار خون دو بار با فاصله یک تا سه دقیقه تکرار شود و زمان و تاریخ اندازه گیری ثبت شود.
عوامل خطر زمینه ساز فشار خون بالا:
احتمال ابتلا به فشار خون بالا در هر فردی وجود دارد، ولی این احتمال در افراد زیر چند برابر بیشتر است:
- دیابت دارند
- چاق هستند یا اضافه وزن دارند
- رژیم غذایی پر نمک و کم میوه و سبزی مصرف می‌کنند.
- سن بالای ۶۵ سال دارند.
- کم تحرک هستند.
- الکل مصرف می‌کنند.
- سابقه فشار خون بالا در اعضاء خانواده درجه یک (پدر، مادر، خواهر و برادر) دارند.
- کسانی که وقفه تنفسی حین خواب دارند.
- استرس زیاد و مداوم را تجربه می‌کنند.
چرا باید فشار خون را اندازه گیری کرد:
این بیماری ممکن است تا زمان ایجاد عوارض علامتی نداشته باشد. فشار خون بالا روی مغز، قلب، کلیه ها و چشم تاثیر مخرب دارد. در بسیاری از موارد عامل اصلی سکته‌های مغزی به علت خونریزی است.۵۰ در صد نارسایی کلیه و نارسایی قلب و سکته‌های قلبی به فشار خون بالا منتسب است. با این دلایل مشخص است باید به طور منظم و دوره‌ای فشار خون را با شرایطی که اشاره شد اندازه گیری کرد و اگر فشار خون بالا بود به موقع پیگیری و کنترل شود.
با اندازه گیری فشار خون و ثبت آن اطلاعات مفیدی به دست می‌آید از این اطلاعات پزشک استفاده می‌کند و درمان با کیفیت بالاتری ارایه می‌شود و نتیجه مثبت دیگر پیگیری فشار خون، تبعیت از دستور پزشک است.
آیا می‌شود از بیماری فشار خون بالا پیشگیری کرد؟
کنترل عوامل خطر قابل اصلاح مانند کنترل اضافه وزن و چاقی، دیابت، کاهش مصرف نمک، افزایش مصرف میوه و سبزی، ترک مصرف الکل، مدیریت استرس نقش مهمی در پیشگیری و کنترل فشار خون بالا دارد.
مبتلایان به فشار خون بالا اگر به موقع درمان شوند و فشار خون خود را کنترل کنند کمتر به عوارض این بیماری خطرناک مبتلا می‌شوند. کسانی که فشار خون بالا دارند علاوه بر اصلاح شیوه زندگی باید دارو دریافت کنند و معمولاً برای کنترل فشار خون بیش از یک دارو نیاز دارند.
در کنترل فشار خون با دارو نکات مهم زیر در نظر گرفته شود:
دارو به اندازه و به موقع مصرف شود تا تاثیرگذار باشد.
بدون مشورت با پزشک دارو قطع نشود مگر اینکه با مصرف دارو حساسیت دارویی و ضایعات پوستی مثل کهیر ایجاد شده باشد که در این صورت دارو قطع و بلافاصله به پزشک اطلاع داده شود.
دستگاهی که با آن فشار خون اندازه گیری می‌شود باید استاندارد باشد و مناسب با شرایط بیمار خریداری شود مثلا اگر بیمار ضربان قلب نامنظم دارد باید دستگاهی خریداری شود که بتواند با وجود ضربان نامنظم مانند فیبریلاسیون دهلیزی، فشار خون را صحیح اندازه گیری کند. قبل از خرید دستگاه اندازه گیری فشار خون با کارشناس مشورت شود.
نظر شما