نوجوانی؛ دورانی که والدین باید بیشتر از آن بدانند
والدینی که نوجوان یا فرزندی در آستانه نوجوانی دارند احتمالا با پرسش من کی هستم او مواجه شده اند پرسشی که نقش مهمی در آینده هویتی نوجوان دارد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای کهگیلویه و بویراحمد، دوره نوجوانی دوره گذار از کودکی به جوانی و بلوغ می باشد. یک دوره حساس که هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روحی روانی فرد دچار چالش ها و تغییرات خاصی می شود. برای اینکه این چالش ها رو بهتر بشناسیم بهتره که اول بدونیم دوره نوجوانی به چه رده سنی گفته میشود :
- اوایل نوجوانی (۱۰ تا ۱۳) سالگی
- اواسط نوجوانی (۱۴ تا ۱۷) سالگی
- اواخر نوجوانی (۱۸ تا اوایل ۲۰ سالگی)
تحولات فکری دوران نوجوانی
سطح تفکر دوره نوجوانی از کودکان بالاتر است.
کودکان فقط می توانند در مورد زمان حال خود فکر کنند.
نوجوانان فراتر از این حد حرکت می کنند و می توانند افکار درست ار از نادرست تشخیص دهند.
اما آن ها هنوز هم رفتارها و نگرش های خود مراقبتی را نشان می دهند.
تحولات اجتماعی و عاطفی دوران نوجوانی
نوجوانان نیز در این مدت از نظر اجتماعی و عاطفی در حال رشد هستند.
مهمترین کار در دوران نوجوانی، جستجوی هویت است. در کنار جستجوی هویت، مبارزه برای مستقل شدن نیز به وجود می آید.
والدین و نوجوانان سعی کنند تا همدیگر را درک کنند، خانه نباید به یک میدان جنگ تبدیل شود.
کودکان و والدین غالباً در حال تغییر روابط خانوادگی در دوره نوجوانی هستند.
اما والدین در این مدت هنوز به عنوان یک پشتیبان و حامی اصلی و مهم شناخته می شوند.
برخی راهکارها که والدین می توانند برای بهبود روابط با نوجوانان خود در نظر بگیرند، عبارتند از:
- از تحقیر فرزندان خود و خندیدن به سوالات ساده آن ها بپرهیزید.
- هنگامی که می خواهند صحبت کنند، به طورکامل به آن ها توجه کنید.
- با حفظ روابط مثبت و احترام آمیز بین خود و نوجوانان، سعی کنید آن ها از این دوره لذت ببرند.
- با آرامش به حرف های آن ها گوش کنید و روی شنیدن و درک دیدگاه فرزندان خود تمرکز کنید.
- فرزندان خود را تشویق کنید تا در تصمیم گیری های خانوادگی شرکت کنند و درمورد نگرانی های خانوادگی همراه شما باشند.
- حتی اگر همیشه رفتار آن ها را تأیید نکنید، احساسات فرزندانتان را درک کرده و آن ها را قضاوت نکنید. توجه داشته باشید پدر و مادر باید همیشه در دسترس فرزندان خود باشند. پس راه های ارتباطی خود را با فرزندان تان افزایش دهید.
- در مورد رفتارهای مخاطره آمیز (مانند فعالیت جنسی و استفاده از مواد مخدر) و پیامدهای آن ها با نوجوانان خود صحبت کنید.
- به استقلال و فردیت فرزند تان احترام بگذارید. همیشه به فرزندتان یادآوری کنید که هر کجای که لازم باشد به آن ها کمک خواهید کرد.
پدیده نوجوانی با پرسش اساسی "من کیستم" و با فاصله گرفتن از خانواده، مبارزه برای استقلال، خود آگاهی، انتقاد از خود و گاهی بی میلی به زندگی همراه است، همهی حالاتی که ممکن است موجب تشویش والدین شود.
با این ۷ کلید بحران هویتی فرزندتان را حل کنید.
حتی شنیدن اقدام به خودکشی نوجوانی در آن سوی دنیا پدر و مادرها را دچار تشویش و نگرانی میکند، به خصوص پدر و مادرهایی که فرزند نوجوان و جوان در خانه دارند؛ اما چه چیزی باعث بروز این تشویش ذهنی برای والدین میشود؟
والدینی که با شنیدن این اخبار با خودشان میگویند «ممکن است فرزند من دچار مشکلاتی بشود که اقدام به خودکشی کند؟» این فکر آنقدر آزار دهنده است که میتواند چندین روز ذهن را درگیر خود کند.
ریشه این نگرانی از چالشی است با نام «بحران هویت».
بله ریشه این نگرانیها بحران هویت است. نگرانی و اضطراب قطعا راه مواجهه با این مساله نیست، با ما همراه باشید تا ۷ کلید حل این مشکل را بدانید.
۱. والدین آگاه از تکنواوژیهای روز
در عصر کنونی که بستر فضای مجازی و نشر اطلاعات گسترش یافته، لازم است والدین از تکنولوژی و دادههای آن مطلع باشند، این راهکار هم برای جلب اعتماد فرزندتان لازم است و هم شما را از تله «دور خوردن» نجات میدهد.
۲. تربیت آموزشپذیر
میتوان گفت که آشنایی و یادگیری روشهای تربیتی مهمترین رکن فرزندپروری است، روشهای تربیتی به ما میآموزند که در مواجهه با مشکلات و تعارضات فرزندمان چگونه بدون آنکه دستپاچه و مضطرب شویم، آنها را حل و فصل کنیم.
یک بستر خوب برای مراکز تربیت اسلامی فرزندان است.
۳. منحصر به فرد بودن فرزندمان
حتما یادمان باشد که فرزند ما منحصر به فرد است پس هرگز او را با کسی مقایسه نکنیم!
فرزندان ما هر کدام تواناییها و ویژگیهایی دارند که لازم است آنها را شناخته و پرورش دهیم.
نوع استعداد آنها مهم نیست مهم این است که باور داشته باشیم که فرزندانی در نوع خود توانمند داریم.
۴. متناسب با سنش رفتار کنیم!
واقعاًمن کی هستم؟
هر دوره سنی اقتضائات و ویژگیهای خودش را دارد، رعایت این نکته ضروری است که رفتار ما متناسب با سن و نیاز فرزندمان تغییر کند.
به طور مثال در نوجوانی فرزند احساس «مستقل شدن» دارد و خوب است که در مسائل مختلف با او مشورت شود، اینکه در هر سنی چه رفتاری با فرزندمان داشته باشیم و حد تعادل این رفتارها چیست، موضوعی است که باید به آن توجه داشته باشیم.
۵. مطالعه کردن و تشویق کردن فرزندمان به مطالعه
اینکه از قدیم گفتند بهترین دوست ما کتاب است، دلیل محکمی دارد و آن اینکه کتابها هدفگذاری شده و نقطه زن هستند و آنچه شما باید بدانید را بدون مطالب حشو و اضافه به شما انتقال میدهند؛ البته کتاب خوب؛ در امر تربیت از این مهم غافل نشویم.
برای مثال مجموعه کتاب «من دیگر ما» نوشته استاد «عباسی ولدی» و مجموعه کتابهای مهارتی نشر قرآن و اهل بیت نبوت که در سه دوره ۷ساله با نامهای طیب گزینی، خیر گزینی و بلوغ عاطفی منتشر شده است که در مواجهه چالشهای تربیتی به شما کمک میکنند.
۶. هیچ وقت دیر نیست!
برخی از والدین فرزندشان به سن نوجوانی رسیده و احساس میکنند که زمان تربیت را از دست دادهاند و ابراز پشیمانی و یأس میکنند، اما باید بگوییم که نگران نباشید برای تربیت هیچ وقت دیر نیست کافیست قدم به قدم آموزش ببینید و پیش بروید، پس هرگز مایوس نشوید!
۷. مهربان مقتدر و والد بمانید
باید بدانیم که ما به عنوان والدین هرگز نباید محبت را از فرزندانمان دریغ کنیم.
اما در عین حال محبت بیجا ممنوع! در مواقعی هم لازم است فرزندانمان، نه بشنوند!
اما نیازی به عصبانیت و داد زدن نیست. بلکه مهربان، قاطع و همراه با گفتگو، خط قرمزهای خود را مشخص کنیم.
محبت چیزی است که فرزند ما همیشه به آن احتیاج دارد. یادمان باشد برای داشتن فرزندانی خوب و موفق در آینده، امروز باید برای تربیتشان وقت و هزینه صرف کنیم.