کشف تأثیر داروی آزمایشی سرطان بر بهبود بیماری قلبی عروقی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما: محققان اغلب دارو‌هایی را کشف می‌کنند که علاوه بر درمان یک بیماری، می‌تواند بیماری دیگری را نیز درمان کند. ساراکاتینیب نمونه‌ای از این داروهاست. این دارو در ابتدا به‌عنوان یک درمان بالقوه برای سرطان، بیماری ریه و آلزایمر مورد آزمایش قرار گرفت. بااین‌حال، محققان دانشکده پزشکی نیویورک نشان داده‌اند که این دارو می‌تواند تأثیر مثبتی بر آترواسکلروز، وضعیتی که در آن رسوبات چربی در رگ‌های خونی تجمع می‌یابد، داشته باشد. هنگامی که این رسوبات به پلاک تبدیل می‌شوند، می‌توانند جریان خون را مسدود کرده و منجر به حمله قلبی یا سکته شوند.

محققان نمونه‌های خون افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی آترواسکلروتیک (ASCVD) را که قبلاً از استاتین‌ها (دارو‌های کاهنده کلسترول خون جهت پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی عروقی ناشی از افزایش چربی خون) استفاده می‌کردند، تجزیه‌وتحلیل کردند. آن‌ها این نمونه‌ها را با نمونه‌های اهداکنندگان سالم مقایسه کردند تا ژن‌های مسئول التهاب و پاسخ ایمنی را شناسایی کنند.

با بررسی هزاران ژن، محققان دریافتند که ساراکاتینیب می‌تواند به طور قابل‌توجهی سیگنال‌های التهابی در نمونه‌های خون انسان و بافت‌های بیمار را تا بیش از ۹۰ درصد کاهش دهد. این یافته نشان می‌دهد که ساراکاتینیب ممکن است یک درمان مؤثر برای بیمارانی باشد که به درمان استاندارد استاتین به‌خوبی پاسخ نمی‌دهند. ساراکاتینیب علاوه بر کاهش التهاب، فعالیت ژن‌هایی را نیز افزایش می‌دهد که به حذف رسوبات پلاک از شریان‌ها کمک می‌کنند. این اثر دوگانه آن را به یک درمان بالقوه ارزشمند برای بیماری قلبی عروقی آترواسکلروتیک تبدیل می‌کند؛ بنابراین گزارش، محققان ساراکاتینیب را بر روی مدل‌های حیوانی از جمله خرگوش و موش آزمایش کردند. این دارو نتایج چشمگیری را نشان داد و التهاب ناشی از پلاک را در خرگوش‌ها تا حدود ۹۷ درصد در مقایسه با حیوانات درمان‌نشده کاهش داد. در موش‌ها، منجر به کاهش ۸۰ درصدی سلول‌های مرتبط با التهاب در پلاک‌ها و کاهش رسوب پلاک به میزان ۴۸ تا ۷۰ درصد، بسته به دوز، شد.

کیارا جیانارلی نویسنده ارشد این مطالعه می‌گوید: روش مهندسی معکوس ما برای یافتن کاربرد‌های جدید برای دارو‌های قدیمی، در تئوری، می‌تواند برای کشف روش‌های درمانی عملاً برای هر بیماری که شامل التهاب باشد، به کار گرفته شود. ازآنجایی‌که این مواد شیمیایی قبلاً برای ایمنی آزمایش شده‌اند، این روش رویکردی سریع و مقرون‌به‌صرفه برای توسعه دارویی ارائه می‌دهد.

درحالی‌که ساراکاتینیب امیدوارکننده به نظر می‌رسد، محققان می‌گویند انجام آزمایش‌های بالینی برای تعیین اثربخشی و ایمنی آن در درمان بیماران مهم است. گروه تحقیقاتی قصد دارد از همین رویکرد برای کشف درمان‌های بالقوه برای سایر شرایط التهابی مرتبط با بیماری قلبی عروقی آترواسکلروتیک، مانند آرتریت روماتوئید و دیابت نوع ۲ استفاده کند. ذکر این نکته ضروری است که علی‌رغم یافته‌های مثبت، ساراکاتینیب همچنان به آزمایش‌های بیشتری نیاز دارد تا از اثربخشی و ایمنی آن در بیماران اطمینان حاصل شود.

این مطالعه نتایج امیدوارکننده‌ای را برای ساراکاتینیب به‌عنوان یک درمان بالقوه برای کاهش سرعت پیشرفت بیماری قلبی ناشی از تصلب شرایین ارائه می‌دهد. با کاهش التهاب و ترویج حذف رسوبات پلاک، این دارو پتانسیل را در بهبود نتایج برای بیماران در معرض خطر بالای حملات قلبی نشان می‌دهد. بااین‌حال، تحقیقات و آزمایش‌های بالینی بیشتری برای تعیین اثربخشی و ایمنی آن در درمان افراد مبتلا به ASCVD ضروری است.