شبیخون سوسک چوبخوار به نخیلات استان بوشهر

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز بوشهر؛ فعالیت آفت چوبخوار خرما از اوایل دهه ۹۰ با خشکسالی‌های پی درپی و کاهش کمی و کیفی آب، ازبین رفتن دشمنان طبیعی آفت، فاصله طولانی بین آبیاری، تغییر رفتار آفت‌های چوبخوار و مدیریت نامطلوب باغ‌ها افزایش یافته است.

امروز این آفت به عنوان آفت درجه یک نخیلات استان شناخته شود و ۶ میلیون اصله نخل در سطح ۳۴ هزار هکتار را تهدید می‌کند.

آفت چوبخوار خرما شامل ۲ نوع سوسک معروف به کرگدنی شاخ دار و شاخک بلند است که در تنه درخت پنهان می‌شود؛ این آفت در طول سال فعال است و از تنه درخت، قسمت‌هایی از برگ‌های انتهایی و دم خوشه تغذیه می‌کند و موجب پوکی درخت از درون و از بین رفتن خوشه‌ها و شاخه‌ها می‌شود و پس از مدتی نخل‌های راست قامت را به زانو درمی‌آورد.

به دلیل مخفی و پنهان بودن فعالیت آفت چوبخوار، تشخیص حضور و فعالیت سوسک چوبخوار در مراحل اولیه برای باغدار بسیار مشکل است و خسارت زمانی مشخص می‌شود که جمعیت بالا رفته و کار کنترل سخت شده است.

مدیرحفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان می‌گوید: گرمای شدید و خشکسالی‌های مداوم باعث محدود شدن آبیاری نخیلات به ۲ بار در سال شده افزون براین کاهش کیفیت آب یعنی شور شدن و نبود امکان تغذیه اصولی نیز از جمله عوامل تشدید کننده فعالیت آفت‌های چوب‌خوار در نخیلات این استان است.

احمد سبحانی افزود: شدت آفت سوسک چوبخوار خرما در استان بوشهر به دلیل شیوه آبیاری که بیشتر از طریق شبکه آبیاری می‌شوند نسبت به سایر استان‌های خرما خیز از جمله خوزستان، کرمان و هرمزگان بیشتر است.

وی از بین رفتن دشمنان طبیعی شامل پرندگان و زنبور‌ها در محیط باغ و طبیعت را از دیگر عوامل تشدید کننده آفت چوبخوار خرما در استان می‌داند و می‌گوید: در گذشته بسیاری از دشمنان طبیعی از لارو این حشره‌ها استفاده می‌کردند و به نوعی جمعیت آفت کنترل و درحالت تعادل نگاه داشته می‌شد این درحالی است که در این چند سال به دلیل تغییر شرایط اقلیمی جمعیت این دشمنان طبیعی به صورت تدریجی کاهش و به نوعی از بین رفته و همین امر طغیانی شدن این آفت را در نخیلات استان بوشهر به دنبال داشته است.

سبحانی می‌گوید: نکته مهم در خصوص آفات چوبخوار خرما این است که روش‌های معمولی از جمله کنترل شیمیایی به دلیل اینکه آفت در عمق تنه درخت قرار دارد و دور از دسترس هرگونه محلول سمی است کازساز نیست بنابراین استفاده از روش مدیریت تلفیقی (استفاده از چندین روش کنترلی به صورت همزمان و به موازات همدیگر) تنها راه مقابله با این آفت به شمار می‌رود و در این روش باید به موازات همدیگر از چندین روش کنترلی به صورت همزمان استفاده شود.

مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان افزود: یکی از راه‌های کاهش خسارت آفت چوبخوار انجام روش بهداشتی و زراعی (هرس و تکریب) است، با توجه به اینکه محل زیست، فعالیت و به نوعی پناهگاه زندگی این آفت در قاعده دمبرگ‌ها است تلاش شده با هرس و سوزاندن ته دمبرگ‌ها بخشی از محل زندگی آفت از باغ حذف شود.
استفاده از تله نوری و فرمونی یکی دیگر از روش‌های مقابله با آفات چوبخوار است به نحوی که در این روش از تمایل این حشره‌ها به نور و فرمون جنسی استفاده می‌شود و با نصب تله‌ها در باغ به دام انداخته می‌شوند.