زیارت بر روح و دین انسان چه اثری دارد؟+فیلم

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما،اهمیت زیارت در روح و ذهن انسان به حدی است که به محض ورود در این اماکن احساس آرامش می کنیم.

خداوند متعال برای اینکه نور ایمان در قلب انسانها زنده بماند ائمه اطهار را در زمین قرار داده است که واسطه رساندن نور و فیوضات خداوند به انسان ها باشند و این اتصال در زمان حاضر با زیارت ائمه و اولاد آنها امکان پذیر است.

اهمیت زیارت ائمه هدی و امامزادگان عظیم الشأن

این نوشتار در رابطه با زیارت و آثار آن بوده و در آن مفهوم، زیارت، توسل، شفاعت، تبرک جستن، سوگند غیر خداوند خوردن از دیدگاه قرآن، رایت، عقل سلیم و تاریخ مورد بررسی اجمالی قرار گرفته است.

در ابتدا اشاره‌ای کوتاه به تاریخ صدر اسلام و سپس هدف واحد دوران ۲۵۰ ساله امامت در ایجاد فرهنگ منسجمی تحت عنوان زیارت و موارد دیگر بیان شده است.

در پایان نیز امر زیارت و توسل به عنوان یکی میان بنده و خالق معرفی شده است.

از آغاز اسلام تا عروج ملکوتی رسول الله (ص) و در طی مدت ۲۳ سال، همه مبانی اسلام به وسیله ایشان در دو مرحله ۱۳ سال در مکه و پس از هجرت، به مدت ۱۰ سال در مدینه؛ ابلاغ و اجرا شد.

پس از فتح مکه اسلام جهانی شد و دو امپراتوری رم و ایران و بعضی از بخش‌های دیگر جهان، به مکتب توحید دعوت شدند.

پس از دوران ۲۳ ساله رسالت، با محوریت واقعه‌ی غدیر خم، خط سیر تبین و تبلیغ به دلیل وجود نص آغاز شد و تا سال ۲۶۰ هجری ادامه داشت و در این دوران ۲۵۰ ساله که در تاریخ دوران امامت نامیده می‌شود.

مسأله رهبری امت اسلام به صورت واحد و منظم تحت عنوان ولایت و امامت، مطرح و پس از آن، مسأله دوران غیبت صغری و کبری آغاز شد که تا کنون ادامه دارد.

دوران امامت و رهبری پس از ایشان و در زمان حیات وی مطرح شد و به دلیل آیات فراوانی همچون «یا ایها الذین آمنوا و اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم» و آیه «قل لا اسئلکم علیه اجرا الا المودت فی القربی»، این اعتقاد اصیل بار‌ها به وسیله ائمه هدی بیان شده است به عنوان مثال:

امام باقر (ع) می‌فرماید: آل محمد (ص) دروازه‌های به سوی خدا و دعوت کنندگان و رهبری کنندگان به سوی بهشتند.

بنا بر این با توجه به نص صریح قرآن و روایات صحیح، ولایت انتصابی است نه انتخابی، حال آنکه بعد از رسول اعظم (ص) در ۲۸ صفر سال ۱۱ هجری، که رد پای آن را می‌توان پیش از وفات ایشان مشاهده کرد- با تشکیل جلسه‌ای، این مبنا توسط گروهی تبدیل به ولایت انتخابی شد و اثراتی در جامعه اسلامی آن روز و تا به حال گذاشته است.

با توجه به مطالب ذکر شده حرکت فرهنگی منسجمی از سوی اهل بیت (ع) به وجود آمد تا اینکه ایشان را محور و مرجع مسلمین معرفی کند.

این حرکت فرهنگی گسترده که بر مبنای قرآن و روایات به وجود آمده دارای ارکان و فوائد بسیاری است.

۱- زیارت ۲- توسل ۳- شفاعت ۴- تبرک جستن ۵- سوگند به غیر خدا

زیارت مفهومی است که میان تمام مسلمانان و فرق اسلامی، مطرح و مورد تائید است و علاوه بر نصوص و ادله‌ی روائی که در این رابطه وجود دارد.

پشتوانه عقلی و فطری نیز دارد. فرض کنید مادری که عزیزش را از دست داده و در سوگ او ناله سر می‌دهد، اگر چنین نکند، عاقلان او را مذمت کرده و می‌گویند این مادر چقدر بی عاطفه است همچنین جامعه چنین مادری را که به زیارت فرزند قبرش می‌رود و برای او دعا می‌کند، هرگز تقبیح نمی‌کنند.

در یک نگاه کلی زیارت مفهومی عام بوده که شامل زیارت افراد زنده و مرده می‌شود در هر دو مورد انجام ملاقات (زیارت) مورد تحسین و عدم آن موجب تقبیح می‌باشد.

آنچه مفهوم زیارت را زینت می‌بخشد، بحث محبت و دوستی است که میان زائر و زیارت شونده وجود دارد. به عنوان نمونه خداوند در سوره نساء آیه ۳۶ به احسان و اکرام والدین سفارش می‌کند.

بنابراین زیارت پدر و مادر یکی از مصادیق احسان محسوب می‌شود، همان گونه که رسول اکرم (ص) نگاه کردن (زیارت نمودن) به پدر و مادر را عبادت می‌داند.

در حدیثی از امام صادق (ع) وارد شده که ایشان با حضرت حسین (ع) در دامان پیامبر (ص) بودند، که سر مبارک را بالا کرد و عرضه داشتند.‌ای پدر ثواب کسی که پس از رحلتتان شما را زیارت کند چیست؟

پیامبر فرمودند: پسرم، کسیکه مرا پس از رحلت زیارت کند، مستحق بهشت بوده و در صورتی که پس از ارتحال پدرت او را زیارت کند به بهشت داخل می‌شودو اگر برادرت را پس از شهادت زیارت کند، بهشت حق او بوده و آن کس که بعد از شهادتت تو را زیارت کند، بهشت از آن او است.

پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «به زیارت قبور بروید که مایه یاد سرای آخرت است.» و یا اینکه می‌فرماید: «به زیارت قبور بروید؛ زیرا در آن برای شما درس عبرت است».

احادیث فراوانی از پیامبر (ص) و ائمه هدی در رابطه با زیارت اولیاء الله، شهدا، مومنین و امامزادگان در کتب معتبر تاریخی وجود دارد.

مثل احادیثی که در رابطه با فضیلت زیارت حضرت عباس (ع)، حضرت معصومه (س)، حضرت عبدالعظیم حسنی و... وجود دارد.

حاصل سخن اینکه مفهوم زیارت، مفهومی پذیرفته شده نزد مسلمانان بوده و نصوص معتبر، عقل سلیم و فطرت پاک بر انجام آن دلالت می‌کند.

توسّل مفهومی تاریخی و فطری است گروهی این مسأله که با طرح توسل نوعی شرک است، به بی راهه رفته اند واگر اندک تاملی در قران و روایات می‌کردند و به فطرت خود مراجعه می‌کردند، هرگز چنین اعتقادی نداشتند.

زیارت رفتن به دست آوردن آرامش روحی و جسمی از اثرات و در مسیر هدایت قرار گرفتن و عبودیت است و این همان معنای شفاعت است که در زیارات ائمه هدی و پاکان موحد سرشت بدست می‌آید. 

در زیارت مشاهد مشرفه دیده می‌شود که انسان‌ها خداوند را به حق صاحب قبر قسم می‌دهند و یا اینکه در امور روزمره به غیر خداوند قسم می‌خورند.

این کار با توحید و روحیه‌ی یکتا پرستی هیچ منافاتی ندارد و آن‌هایی که به این نوع قسم‌ها اشکال گرفتند به اصول قرآنی و روائی مراجعه نکرده اند.

اگر گفته شود خدایا تو را به حق رسول الله (ص) یا حق معصوم (ع)، این حق در مقابل خدا نیست. 

بلکه منظور از آن، همان منزلت و مقام والایی است که آن‌ها نزد خداوند دارند. این مطلب عین توحید است؛ چرا که خداوند در برخی از موارد، بنده خود را ذی حق و خود را بدهکار معرفی می‌کند. 

مثلاً در آیه ۴۷ سوره روم می‌فرماید: «یاری کردن افراد مومن حقی است بر ما».

خداوند در قرآن بر آفریده خودش قسم می‌خورد: قسم به جان پیامبر، قسم به روان انسان، قسم به قلم، قسم به روز و شب، قسم به ستاره و... پس صحیح نیست که ما بگوییم خداوند سبحان ما را به شرک امر نموده! استغفر الله.

از مجموعه‌ی این نوشتار بدست می‌آید که مفهوم زیارت و آثار آن، یک مفهوم فطری و عقلی است و مطابق هدایت تشریعی بوده؛ زیرا ذات اقدس خداوند به آن حکم می‌کند.

انبیاء و پیامبر خاتم و اوصیاء به این روش جامه عمل پوشانده اند.

تمام بزرگان و فقیهان وارسته و سالکان الی الله که در مسیر عبودیت قدم برداشته اند در امر زیارت کوشا بوده اند،

به عنوان مثال مرحوم آیه الله حاج میرزا جواد ملکی تبریزی (ره) در رابطه با زیارت امام حسین (ع) در روز عرفه می‌فرماید: اگر کسی بتواند در روز عرفه خود را به عرفات یا به کربلا برساند، بهترین مکان‌ها را برای دعا انتخاب کرده است؛ و گویا این روز مختص به دعاست.

بنابراین لازم است مراقب با تمام توان، خود را برای این روز بزرگ آماده کند، اهمیت این روز به اندازه‌ای است که روزه آن کفاره نود سال است.

کسی که به امر مهم زیارت اقدام می کند، نقطه امید به خداوند و توکل به او را در خود زیاد می‌کند و از لحاظ روحی و روانی از یاس و افسردگی نجات پیدا می‌کند .

شاهد اولیه ما اینکه وقتی به حرم امام امامزاده‌ای می‌رویم، همان ابتدای ورود انسان یک احساس راحتی و آزادی از قید و بند همه مشکلات، به دست می‌آورد.

زیارت یا توسل و شفاعت، یا تبرک جستن وعشق ورزیدن به آنان، در مسیر بندگی خداوند دارد.

آری امر زیارت ما را به این مفهوم می‌رساند که زیارت شونده، این نوع ارتباط را می‌فهمد. 

ما هر روز در پایان نمازمان می‌گوئیم: السلام علیک ای‌ها النبی و رحمه الله و برکاته» «السلام علینا و علی عباده الصالحین» یعنی این‌ها زنده اند، و به نص قرآن نزد خدایشان روزی می‌خورند.

۱- بندگی خالص کردن ۲- اثرات مثبت دنیایی ۳- به دست آوردن الهی ۴- کسب معنویت و تذکر ۵- عبرت ۶- تقوی و خداترسی ۷- ورودی از کینه‌ها و حسد‌ها ۸- تکرمی جهاد و مجاهدت ۹- تکریم مهاجرت فی سبیل اله ۱۰- به دست آورن اعتماد به نفس ۱۱- دوری از هر گونه تنبلی و کسالت ۱۳- تعظیم شعائر الله ۱۴- عشق ورزی به اهل بیت ۱۵- رسیدن به مرحله‌ی تولی و تبری ۱۶- شناخت دشمن دین ۱۷- مبارزه با تهاجمات فرهنگی ۱۸- آموزش مبانی دین ۱۸- تقویت روحیه‌ی همبستگی و تعاون ۱۹- قطب فرهنگی کشور

امر زیارت و توسل به اندازه‌ای مهم است که می‌توان از آن به عنوان پل ارتباطی میان بنده و خالق، یاد کرد و این همان فرهنگ منسجم بوده که توسط ائمه هدی در دوران ۲۵۰ ساله امامت و پس از آن به وجود آمده است.

 

 

سخنان حجت الاسلام نظافت درباره اهمیت زیارت

 

منبع: راسخون