همایش یکصدمین سال احیای حوزه علمیه برگزار می‌شود

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، در مراسم افتتاحیه پژوهشکده امامت که در بنیاد بین‌المللی امامت برگزار شد، افزود: حوزه قم بیش از هزار و ۲۰۰ سال سابقه دارد و حتی قبل از اشعریون هم فعال بوده و در هیچ عصری چراغ حوزه در این شهر خاموش نشده، گرچه فراز و فرود داشته است، اما در قرن اخیر با حضور آیت‌الله حائری، حیاتی دوباره پیدا کرد.

وی گفت: از نکات مهم تاریخ حوزه می‌توان به توسعه مرز‌های علوم اسلامی اشاره کرد که همواره مسیر گسترشی و توسعه‌ای را طی کرده است؛ حوزه بغداد فعال و پویا و با نشاط بود و دامنه مرز‌های علوم اسلامی را گسترش داد یا حوزه نجف هم همینطور، ولی در روند تطوری حوزه‌ها، حوزه قم پیشگام و پیش‌آهنگ شده و گام مهمی در توسعه قلمرو علوم اسلامی برداشته است.

مدیر حوزه‌های علمیه اظهار کرد: قم در نیم قرن اخیر حقیقتاً در توسعه علوم اسلامی پیشگام بوده است گرچه حوزه قم وامدار حوزه نجف و میراث گذشته است، ولی در عصر جدید در توسعه علوم پیشگام است، البته نه اینکه در حد کافی و با لحاظ همه جوانب و شرایط باشد، ولی واقعاً توسعه مرز‌ها و تعمیق آن رقم خورده است.

آیت الله اعرافی گفت: آنچه حوزه در سال‌های اخیر در قالب درخت‌واره رشته‌ها انجام داده است، تلاشی در همین زمینه محسوب می‌شود. البته نگرانی‌هایی درباره این توسعه وجود دارد، زیرا اقدام به گسترش مرز‌های علوم باید همراه با وسواس و دقت لازم و نه زیادی باشد. 

وی تصریح کرد: حوزه در برابر گسترش مرز‌های علوم افراط و تفریط‌هایی داشته است و برخی با سادگی به تأسیس می‌پردازند و برخی هم جلوی گسترش علوم را می‌گیرند، ما باید با دقت این کار توسعه‌ای را انجام دهیم.

مدیر حوزه‌های علمیه افزود: مهم‌ترین جایی که ما به توسعه آن نیاز داریم، علوم کلامی است و باید چند اصل محوری مراعات شود؛ اول دقت و وسواس در عمق و اصالت کار توسعه‌ای است و دوم اولویت‌گذاری است و بدون تردید در حوزه اعتقادات هر علم و دانشی که به تعمیق اعتقادات بپردازد، در درجه اول اولویت قرار دارد.

وی گفت: اگر حوزه وظیفه‌ای در قبال ایران و جهان دارد، باید نگهبان اعتقاد و تعمیق اعتقادات شیعی در جهان نیز باشد و هر چیزی که به این هدف یاری برساند، در صدر اولویت‌های ما قرار دارد.

* دانش امامت اولویت حوزه شود
مدیر حوزه‌های علمیه اضافه کرد: ما جایگاه فرابخشی فقاهت را می‌دانیم، ولی جایگاه اول باید به مباحث کلامی داده شود از این رو باید تحقیق و تولید در این دانش در صدر اولویت‌های حوزه قرار بگیرد. 

آیت الله اعرافی ادامه داد: همچنین ما باید به مناهج و روش‌شناسی درست در همه علوم از جمله علم کلام توجه کنیم؛ فقه ما دائماً در دادوستد با اصول قرار گرفته و پیوند بین اصول و فقه باعث رشد فقه شده است، ولی متاسفانه در علوم دیگر شاهد این تعامل نیستیم و شاید یکی از علل اینکه ما دستگاه قوی و نیرومند علمی را در رشته‌های دیگر شاهد نیستیم، به دلیل نبود همین روش‌شناسی و اصول مرتبط با آن علم است.

وی گفت: در گسترش مقوله امامت و گفتمان‌سازی، امامت گفتمان اسلام ناب و معارف اهل بیت (ع) در دنیا خواهانی دارد، خارج از تصور ما، عشق وصف‌ناپذیری نسبت به معارف وجود دارد و نیاز است تا حوزه‌های علمیه بیش از پیش نسبت به این استعداد و ظرفیت نشر معارف الهی در گستره بین‌المللی، توجه داشته باشد.

مدیر حوزه‌های علمیه با بیان اینکه در نگاه به آفاق عالم و ظرفیت‌های جهانی باید قدم‌های جدی‌تری برداریم، افزود: رویکرد بین‌المللی در تبیین معارف الهی، نیازمند توجه به اقتضائات نگاه مخاطب جهانی است.