هزار و ۵۱ اثر در دومین جشنواره آیین سخن

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما  شبکه خبر، در گفتگوی خبر ساعت ۱۰ و نیم با آقای غلامرضا بحیرایی مدیرکمیته داوران جشنواره ملی آیین سخن گفتگو کرده است.

سوال: الان آثار در مرحله داوری است چه مقدار آثار رسید و دریافت کردید و چقدر برای داوری رفت؟

بحیرایی: در مجموع هزار و ۵۱ اثر به دومین جشنواره آیین سخن ارسال شد. کار غربال اولیه آثار به پایان رسید، کار الان در مرحله انتخاب آثار است و انشاالله از روز شنبه یعنی سوم تیرماه کار برای نامزد‌ها معرفی خواهد شد و کار برای داوری نهایی به دست داوران نهایی خواهد رسید.

سوال: جشنواره بخش‌های مختلفی دارد یادم است بخش فضای مجازی بود و بخش ساختاری بود، از کدام بخش‌ها بیشتر استقبال شد و بیشتر اثر رسید و کدام بخش کمتر؟
 بحیرایی: خوشبختانه بخش مردمی استقبال خیلی خوبی شد و دومین سالی است که این جشنواره برگزار می‌شود. معاونت صدا اهتمام ویژه‌ای دارد به مسئله زبان فارسی به همین خاطر خیلی تلاش شد که این جشنواره خیلی پر قدرت برگزار شود. عرض کردم در بخش مردمی استقبال خیلی خوبی شد ما آثار خیلی خوبی در بخش مردمی دریافت کردیم آثاری که کم از برنامه‌های حرفه‌ای برنامه‌سازان رادیویی ندارند. در قسمت‌های مختلف بود هم برنامه‌های رادیویی و هم شعر و ترانه که مخاطبان ما برای ما ارسال کردند و انشاالله برای داوری خواهد رفت و نتیجه اعلام خواهد شد.

سوال: در سایر بخش‌ها استقبال چطور بود؟

بحیرایی: چون شبکه‌های رادیویی برنامه‌های خاص دارند برای زبان فارسی، استقبال خیلی خوب بود ما حدود ۷۳۳ برنامه در حوزه برنامه سازی رادیویی داشتیم که در بخش‌های مختلف بود. تنوع ساختار‌هایی که شرکت‌کنندگان ما در آن برنامه فرستادند خیلی جالب توجه بود. مسابقه، گفتگو محور، گفتار محور از ساختار‌های مختلف استفاده شده بود که این کمک می‌کند به جذابیت انتقال مفاهیم در حوزه زبان و ادبیات فارسی و البته بخش ویژه که مربوط است به حکیم نظامی گنجوی که بزرگداشتی است این دوره برای حکیم نظامی گنجوی آن هم به این دلیل که کشور‌های همسایه معمولا سعی می‌کنند بزرگان ادب ما را به نام خودشان سند بزنند. حکیم نظامی گنجوی از بزرگان ادبیات فارسی است و ما سعی کردیم با اضافه کردن این بخش، یک بزرگداشتی برای ایشان و یک تاکیدی شود بر اینکه در حوزه زبان فارسی ما چه بزرگانی داریم.
سوال: هزار و خورده‌ای اثر رسیده و طبعا همه این‌ها برای داوری نهایی نمیروند. معیار‌های انتخاب چه بوده و چطور شما از هزار اثر، برداشت من این است که به حدود ۱۰۰ اثر برسید، معیار‌های این انتخاب اولیه چگونه است؟

بحیرایی: در حوزه برنامه سازی، پژوهش محوری و ارتباط آن با زبان فارسی خیلی مد نظر ما بوده و هدف جشنواره همین بوده و این دو مورد را در نظر گرفتیم، آن برنامه‌هایی که در این حوزه قرار نمی‌گرفتند را کنار گذاشتیم برنامه‌هایی که استاندارد‌هایی داشته باشند، در بخش ساختاری تناسب برنامه با ساختار یعنی حرفی که میخواهد آن برنامه بزند آیا با این ساختار قابل بیان بوده یا نه، این‌ها را در داوری هایمان در نظر گرفتیم و به تعدادی رسیدیم که این تعداد برای بخش انتخاب آثار و در نهایت برای داوری نهایی خواهند رسید.
این تعداد حدود ۵۰۰ اثر بوده که این تعداد غربال شده و به این تعداد رسیدیم که برای انتخاب آثار برویم این انتخاب آثار هم فکر می‌کنم حدود ۷۰-۸۰ اثر در مرحله بعدی با توجه به تنوع ساختار‌هایی که داریم به مرحله نهایی راه پیدا کند و آنجا داوری شود.

سوال: آن داوری چگونه صورت میگیرد؟

بحیرایی: در داوری در بخش نهایی از اساتید دانشگاه در حوزه زبان و ادبیات فارسی استفاده میکنیم از بزرگان برنامه سازی رادیو که در این حوزه کار کردند و صاحب تجربه هستند آن جا یک مقدار بحث فنی خواهد بود، زبان فارسی و این که بیان موضوع و چقدر این برنامه‌ها توانستند چیزی که مدنظرشان بوده را بیان کنند محور داوری خواهد بود و انشالله نتیجه آن اعلام خواهد شد.

سوال: اسامی داوران که محفوظ می‌ماند فعلا.

بحیرایی: فعلا بله انشاالله به موقع خودش هر کدام جنبه خبری دارد که به موقع خودش اعلام خواهد شد.

سوال: قرار است به جز این از کسی هم تقدیر شود؟ بزرگداشتی هم دارید؟

بحیرایی: بله آیین اختتامیه جشنواره آیین سخن یک بخشی از آن بخش تقدیر از پیشکسوتان رادیو است، به خصوص کسانی که در حوزه زبان فارسی تلاش کردند و در این بخش ما از دوستان تقدیر خواهیم که استاد تورج نصر، استاد آذری ارغون، خانم ناهید گودرزی و آقای ناصر ملاییان از پیشکسوتان رادیو هستند که در این حوزه خیلی تلاش کردندو سعی خواهیم کرد از تلاش و زحمات ایشان در این حوزه تقدیر و تشکر کنیم.

سوال: تا الان بیشتر راجع به کمیت‌ها صحبت کردیم، ولی می‌خواهیم ببینم از خارج از مرکز یا خود مراکز سازمان هم استقبالی شد و آثاری آمد؟

بحیرایی: بله خوشبختانه همیشه یک پای ثابت جشنواره‌ها همکاران ما در مراکز هستند که خیلی پر تلاش و پر توان ظاهر می‌شوند آثار خیلی خوبی در حوزه زبان فارسی از مراکز داشتیم در بخش‌های مسابقه، گفتگو محور، گفتار محور که امسال حدود ۲۸ مرکز در جشنواره شرکت کردند که دقیقاً دو برابر تعداد مراکزی است که سال گذشته شرکت کردند و امیدواریم سال آینده همه مراکز شرکت کنند حتی از حوزه کشور‌های فارسی‌زبان هم برنامه‌هایی را در جشنواره داشته باشیم.

سوال: یعنی چنین برنامه ریزی دارد صورت می‌گیرد؟

بحیرایی: انشاالله هرچقدر ما جلوتر برویم و این جشنواره به پختگی برسد سعی میکنیم از این ظرفیت استفاده کنیم.

 سوال: بیشتر کدام مراکز فعال بودند؟

بحیرایی: استان‌های زیادی بودند که چندین برنامه داشتند اردبیل، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی، کردستان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی استان‌هایی بودند که استقبال خیلی خوبی از جشنواره آیین سخن داشتند.

سوال: ارزیابی شما تا این لحظه از کیفیت آثار چطور است؟

بحیرایی: چون من پارسال هم در جریان برنامه‌ها بودم، امسال پیشرفت خیلی خوبی داشتند برنامه‌ها، برنامه‌ها دیگر به آن پختگی لازم رسیدند و من فکر می‌کنم یک سر و گردن از سال گذشته برنامه‌ها بالاتر هستند و از لحاظ کیفی و کمی هم رشد خوبی داشتیم.

سوال: بر اساس تجربه‌ای که دارید، چون تقریبا آخرین روز‌های برگزاری جشنواره است و تا نیمه تیر چیزی باقی نمانده که اسامی برگزیدگان اعلام شود، اگر بخواهید براساس تجربه تغییری در جشنواره بدهید چیست؟
بحیرایی: تغییری که در حوزه برنامه‌ها تنوع برنامه‌ها تنوع ساختار‌ها به نظرم هنوز جا دارد البته مثل همه برنامه‌ها پژوهش می‌تواند نقش خیلی مهمی داشته باشد، زبان فارسی زبان شعر است و در دنیا معروف است ما شاعران بی شماری داریم که میشود آن‌ها را شناساند که ما چه فرهنگ غنی داریم و در حوزه زبان فارسی چقدر حرف برای گفتن داریم. در خارج از مرز‌های کشور هم همینطور هندوستان، تاجیکستان، افغانستان همه ظرفیت‌هایی است که ما می‌توانیم به آن بپردازیم و کسانی را که به زبان فارسی خدمت کردند معرفی کنیم و درباره آن‌ها برنامه بسازیم. زبان فارسی متعلق به هیچ قوم خاصی نیست و متعلق به همه مردم ایران و علاقه‌مندان به زبان فارسی است.
 سوال: ولی با همه این‌ها می‌بینیم در رسانه‌ها به ویژه شبکه‌های اجتماعی هم این را خیلی تشدید کردند که نوشتار که به جای خود، ولی در گفتار در رسانه‌ها می‌بینیم خیلی همچنان غلط فارسی دارد، ما از ساده‌ترین چیز‌ها که واژه‌ها را اشتباه به کار می‌برند به چشم می‌خورد تا زمینه‌های دیگر که حالا بخواهیم مثلا وارد نوشتار و خط هم بشویم. به نظر شما واقعا این جشنواره‌ها می‌توانند کمک کنند؟

بحیرایی: متاسفانه مشکل وجود دارد چیزی که ما به آن فکر کردیم این بود که بخش فضای مجازی را به این جشنواره اضافه کنیم یعنی بگردیم ببینیم کدام فعالیت در فضای مجازی به زبان و ادبیات فارسی دارد کمک می‌کند و تقدیری کنیم شاید این تقدیر ما قدم کوچکی باشد برای تشویق کسانی که در فضای مجازی هستند و جوان‌تر‌ها که معمولاً حضور پررنگی در این فضا دارند تشویق شوند که توجه ویژه‌تری داشته باشند. نگاه‌ها را به این سمت ببریم که پاسداشت به معنی واقعی کلمه در مورد زبان فارسی اتفاق بیفتد.

سوال: البته معاونت صدا جشنواره را برگزار می‌کند و خیلی نباید توقع خاصی داشته باشیم، اما سعی می‌شود به نوشتار هم توجه شود دست کم در دوره‌های بعدی؟

بحیرایی: بله در بخش مردمی ما بخشی که داریم بخش ترانه و شعر است، ایندر بخش نوشتار می‌تواند خیلی موثر باشد در فضای مجازی هم همینطور، یعنی ما صفحاتی که در حوزه نوشتار کار میکنند و متون زبان فارسی تولید می‌کنند مدنظر بوده و داوری می‌شوند و تقدیر می‌شوند سعی می‌کنیم این فرهنگ را جا بیندازیم به اندازه و سهم خودمان و قاعدتا باید از همه رسانه‌ها کمک بگیریم برای کمک به زبان فارسی 

سوال: در مجموع جشنواره چند برگزیده خواهد داشت؟

بحیرایی: در مجموع ۱۴ برگزیده در بخش رادیویی داریم، در بخش مردمی چهار نفر، در بخش فضای مجازی دو برگزیده خواهیم داشت که به آن‌ها جوایزی اهدا خواهد شد و از آن‌ها تقدیر خواهد شد.