پخش زنده
امروز: -
گفتگوی ویژه خبری؛
دستاوردهای سفر رئیس جمهور به آمریکای لاتین
جمعیت آمریکای لاتین چیزی حدود ۶۴۱ میلیون نفر و بالغ بر پنج هزار میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی اش است. صادرات کل آمریکای لاتین ۹۳۱ میلیارد دلار است و بیشتر حجم صادراتش هم با کشورهای آمریکا، چین، برزیل و ژاپن می باشد. هزار و ۷۴۶ توافق گمرکی ما در آمریکای لاتین مشاهده می‌کنیم که سهم ما کمتر از یک درصد است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، گفتگوی ویژه خبری پنجشنبه شب اختصاص داشت به دستاوردهای سیاسی و اقتصادی سفر پنج روزه رئیس جمهور به سه کشور منطقه آمریکای لاتین، کشورهای ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا.
مجری: رئیس جمهور کشورمان در ادامه سفر پنج روزه خود به آمریکای لاتین بعد از ونزوئلا و نیکاراگوئه، صبح پنجشنبه به وقت تهران وارد کوبا شد و مورد استقبال مقامات این کشور قرار گرفت. رئیس جمهور در هر یک از این کشور‌ها علاوه بر اهداف سیاسی، منافع اقتصادی کشورمان را نیز در دستور کار خودش قرار داد. با هر یک از این کشور‌ها چند سند همکاری امضا کرد و امروز هم با کوبا شش سند همکاری امضا کردند. معاون اقتصادی وزیر امورخارجه در همین خصوص تأکید کرده قرارداد‌های اقتصادی سفر آقای رئیس جمهور نقطه آغاز تحول دوباره روابط سیاسی و اقتصادی ایران با کشورهای آمریکای لاتین تلقی می‌شود. این تور پنج روزه رئیس جمهور کشورمان به آمریکای لاتین و استقبال مردم این کشور‌ها به خصوص جوانان و نخبگان از آقای رئیسی تا حد زیادی نیز مورد توجه رسانه‌های جهان قرار گرفته، که شبکه المیادین علت شور و اشتیاق جوانان ونزوئلایی در استقبال از آقای رئیسی را الگو بودن ایران در برابر نظام سلطه گزارش کرد.
میهمانان حضوری: آقای امیرحسین عرب پور - کارشناس اندیشکده دیپلماسی اقتصادی و خانم الهه نوری غلامی زاده - کارشناس مسائل آمریکای لاتین
ارتباط تصویری: آقای غلامحسین یوسفی - کارشناس آمریکای لاتین
سؤال: اول بحث مان راجع به جایگاه ایران در میان کشورهای آمریکای لاتین و متقابلاً جایگاهی که طرف مقابل دارد، است. می‌خواهیم بدانیم آمریکای لاتین به صورت عام و سه کشور ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا چه جایگاهی در سیاست خارجی و حوزه روابط بین الملل ما دارند و ما چه جایگاهی در آن کشور‌ها داریم؟
آقای امیرحسین عرب پور؛ کارشناس اندیشکده دیپلماسی اقتصادی: وقتی ما می‌خواهیم در مورد آمریکای لاتین صحبت کنیم هم از جهت ژئوپلتیکی و هم از جهت ژئواکونومیکی، چند محور را باید مبنا قرار دهیم. من بیشتر روی مبنای اقتصادی صحبت می‌کنم. جمعیت آمریکای لاتین چیزی حدود ۶۴۱ میلیون نفر است و بالغ بر پنج هزار میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی اش است و جالب است صادرات کل آمریکای لاتین ۹۳۱ میلیارد دلار است و بیشتر حجم صادراتش هم با کشورهای آمریکا، چین، برزیل و ژاپن جلو می‌رود. هزار و ۷۴۶ توافق گمرکی ما در آمریکای لاتین مشاهده می‌کنیم که سهم ما به عنوان ایران و آمریکای لاتین کمتر از یک درصد است. این نشان می‌دهد ما یک عقب ماندگی‌هایی در حوزه روابط اقتصادی و تجاری با آمریکای لاتین داشتیم که امیدواریم پس از این سفری که آقای رئیس جمهور به این سه کشور داشته، یک رشد قابل توجه را ببینیم. این رشد هم ما طی این دو سه سال گذشته شاهد بودیم. تجارتمان حداقل با ونزوئلا بالغ بر ۴۰۰ درصد رشد کرد، یعنی رسید به حدود سه و نیم میلیارد دلار.
مجری: یعنی این ظرفیت وجود دارد، فقط نیاز به توجه دارد در حوزه اقتصادی.
آقای عرب پور: و اراده دولت و پس از این که دولت ارائه کرد و الحمدلله این اتفاق افتاده، بخش خصوصی باید وارد میدان شود.
مجری: خانم نوری از نظر سیاسی چطور است؟
خانم الهه نوری غلامی زاده- کارشناس مسائل آمریکای لاتین: قبل از این که وارد جزئیات سفر اخیر شویم، از نظر سیاسی یک نگاه کلی بیندازیم. گفته می‌شود رابطه ما با منطقه آمریکای لاتین در سال ۱۹۰۲ آغاز شده یعنی در دوران قاجار و با یک سری عهدنامه‌ها به نام عهدنامه‌های مودت و بازرگانی آن هم با سفر نماینده وقت ایران در واشنگتن به یک سری از کشورهای این منطقه انجام شده است. اما در حال حاضر آن چه ما از این تاریخ داریم یک سری رابطه ایدئولوژیک با یک سری کشور‌هایی است که به لحاظ سیاسی با ما همسو هستند و روابط خیلی محدود اصلاً نزدیک به صفر با یک سری از کشور‌هایی که بالأخره قدرت‌های منطقه آمریکای لاتین محسوب می‌شوند، بنابراین ما اگر این چشم انداز را در نظر بگیریم، سفر اخیر رئیس جمهور به منطقه آمریکای لاتین یک نقطه عطف نه تنها در رابطه ایران با منطقه بلکه در سیاست خارجی ایران است و از این نظر حائز اهمیت است.
مجری: می‌خواهیم راجع به جزئیات و این که چرا ما روابط اقتصادی مان به اندازه روابط سیاسی مان با کشورهای آمریکای لاتین رشد نکرده صحبت کنیم. آقای عرب پور چرا ما نتوانستیم آن قدر که در روابط سیاسی مان با کشورهای آمریکای لاتین پیشرفت کنیم، در روابط اقتصادی مان پیشرفت داشته باشیم؟ مشکل کجاست؟
آقای عرب پور: یکی از آن مشکلاتی که ما همیشه با کشورهای آمریکای لاتین داشتیم، بعد مسافت است؛ یعنی آن فاصله طولانی که ما با این حوزه جغرافیایی جهان داریم خیلی اثرگذار است در ترغیب فعالان اقتصادی به حضور در بازار آمریکای لاتین. نکته بعدی اراده دولت‌ها در توسعه اقتصادی بوده، یعنی ما یک فراز و نشیب‌های زیادی چه در دولت‌های خودمان در کشور و چه در دولت‌های منطقه آمریکای لاتین داشتیم. این سبب شده که ما به آن صورتی که در فضای سیاسی و بعضاً ایدئولوژیک همکاری‌های گسترده‌ای داشته باشیم، در حوزه اقتصادی و تجاری نتوانیم. الآن ما می‌بینیم که اسناد متعددی را آقای رئیس جمهور با این سه کشور امضا کردند که عمدتاً هم در حوزه اقتصادی، انرژی، شرکت‌های دانش بنیان و فضای کشاورزی است. یک ظرفیت بزرگی الآن ما در آمریکای لاتین داریم برای صادرات فنی- مهندسی و حضور شرکت‌های دانش بنیان. اگر بخواهم آمار عرض کنم؛ به طور تقریبی ۹۰ میلیون دلار الآن ما توانستیم توافقنامه‌های تجاری بین شرکت‌های دانش بنیان ایرانی و ونزوئلا امضا کنیم؛ این خود یک دستاورد بزرگی است. یا یک خانه نوآوری و فناوری در کاراکاس در حال تأسیس است و به مدت ۲۰ سال به معاونت علمی ریاست جمهوری داده می‌شود برای این که آن جا زیرساخت‌ها آماده شود. این همکاری‌هایی است که تازه دارد شروع می‌شود و امیدواریم در آینده هم ادامه دار باشد.
سؤال: خانم نوری نظر شما چیست؟ برای این که ما بخواهیم از این ظرفیت‌های اقتصادی استفاده کنیم، تیتروار بفرمایید مهمترین اقداماتی که باید در اولویت برنامه‌های دولت قرار بگیرد چه مواردی است؟ بحث اقتصادی اش را با آقای عرب پور صحبت می‌کنیم، ولی روی بحث سیاسی شما بفرمایید چه اقداماتی باید انجام شود که این روند رو به رشد روابط انجام شود و یک نکته‌ای هم که خیلی در رسانه‌ها مورد توجه قرار گرفت؛ همین بحث اهمیت کشورهای لاتین است. چرا این قدر در رسانه‌ها مورد توجه قرار گرفت؟
خانم نوری غلامی زاده: الآن یک بحثی مطرح فرمودید مبنی بر این که ما در عرصه سیاسی در رابطه با کشورهای آمریکای لاتین پیشرفت داشتیم، من باید بگویم که بله پیشرفت داشتیم، منتهی خیلی محدود بوده. منطقه آمریکای لاتین ۲۰ دولت و ملت مستقل و ۱۴ کشور مشترک المنافع و کشور‌هایی که وضعیت سیاسی قابل بحثی دارند را شامل می‌شود. این منطقه در کلاس‌های درس ما به آن می‌گوییم آزمایشگاه سیاست خارجی ایالات متحده و همان عبارتی که به طور خیلی مرسوم در روابط بین الملل به عنوان حیاط خلوت شناخته می‌شود. طبیعتاً وقتی یک کشور ثالث وارد منطقه‌ای می‌شود که ایالات متحده می‌توانم بگویم بیش از دو قرن بر آن انواع و اقسام سیاست هایش را اعمال کرده، یک تهدید برای امنیت ملی اش محسوب می‌شود و بنابراین نه تنها ایران بلکه حتی حضور اقتصادی چین در منطقه هم تهدید است. اما در خصوص سیاست گذاری‌های اقتصادی کشور ما، قبلاً هم گفتم موازنه تجاری ما با منطقه منفی است به نفع برزیل و اختلاف بسیار فاحش است؛ یعنی اگر برزیل صادرات میلیارد دلاری دارد با ما، ما میلیون دلاری داریم و این تفاوت ها...
مجری: تراز تجاری مان منفی است.
خانم نوری غلامی زاده: دقیقاً و این موازنه تجاری باید مسأله اش حل شود. مسأله بعدی؛ تنوع است، همان طور که قبلاً هم عرض کردم ما صرفاً با کشور‌هایی رابطه داریم که مثل ما در شرایط تحریمی به سر می‌برند؛ کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا. اگر لازم است جزئیات تحریمی کشور‌ها را بگویم، اگر نه وارد همان ادامه بحث شوم که همان سیاست‌های ایران است. ما الآن در منطقه آمریکای لاتین بازگشت مجدد به موج صورتی که البته گفتم این هم قابل بحث است به لحاظ علمی، ولی چپ گرایی و سوسیالیسم را داریم. الآن ما ظرفیت سیاسی برای بهره برداری از این کشور‌ها را هم داریم علاوه بر اقتصادی و این یک بحث دیگر است؛ یعنی تنوع در ورود به این کشورهای متعدد؛ و بحث دیگر این که در سیاست گذاری اقتصادی ما باید تنوع را در سایر بخش‌هایی که آمریکای لاتین در آن مزیت نسبی اقتصادی دارد وارد کنیم. ما عمده تمرکزمان الآن بحث‌های انرژی است؛ بحث‌های نفت و پالایشگاه، به خاطر این که ونزوئلا ظرفیت این بخش را دارد. در واقع ما دوستان قدیمی هستیم از دوران تأسیس اوپک؛ از ۱۹۶۰ و بحث این است که الآن آیا ما باید رابطه را محدود کنیم صرفاً به بحث انرژی؟ پس بخش‌های دیگر چه؟ در شرایطی که می‌دانیم منطقه آمریکای لاتین منطقه منابع فراوان آب شیرین است طوری که ایالات متحده و روسیه برای حفظ منفعت خودشان در خصوص زیست محیطی و این بحث‌های آبی، پایگاه‌های نظامی فراوان در منطقه دارند و از طرف دیگر یعنی ما باید وارد بخش‌های دیگر اقتصادی شویم و بحث سوم؛ بازار‌های گسترده منطقه آمریکای لاتین است. همان طور که در آمار‌ها اشاره کردند بازار منطقه چنان وسیع است که شما هر کالایی را از ایران تولید کنید و وارد کشورهای منطقه کنید با استقبال مواجه می‌شود، خصوصاً در کشور‌هایی که تحت تحریم هستند؛ مثلاً نیکاراگوئه یکی از موارد تحریمش این است؛ هیچ گونه کلای آمریکایی نباید وارد نیکاراگوئه شود. چرا این کالا از ایران وارد نشود وقتی که بخش تولید ایران هم به آن احتیاج دارد؟
سؤال: آقای عرب پور یکی از بحث‌های توسعه روابط اقتصادی با کشورهای همسو همان بُعد مسافت است به خصوص در کشورهای آمریکای لاتین، الآن بحث صحبت‌هایی که انجام شد کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران هم اعلام آمادگی کرد برای این که مسیر حمل و نقل کالا که به آمریکای لاتین منتهی می‌شود را توسعه دهد؛ در این خصوص با چه مسائلی روبرو هستیم و چه راهکار‌هایی پیش روی ما قرار دارد و در سفر آقای رئیس جمهور به این موضوع به کجا رسید؟ آیا توافقنامه‌ای داشتیم در این خصوص؟
آقای عرب پور: ما در مورد کشتیرانی از سال گذشته به صورت سه ماه یک بار کشتی‌های تجاری را توانستیم اعزام کنیم به ونزوئلا و طی چند روز آینده هم کشتی سوم اعزام خواهد شد. نکته مهم این است که اعزام کشتی تجاری وابسته است به تقاضا از سوی بازار، چقدر ما الآن توانستیم تولیداتمان را آماده صادرات به بازار آمریکای لاتین کنیم و در عین آن بتوانیم تقاضا ایجاد کنیم و کشتیرانی ما ترغیب شود به این که این فاصله زمانی را کوتاه‌تر کند؟ به جای سه ماه یک بار مثلاً ماهی یک بار بتوانیم کشتی تجاری بفرستیم برای کشورهای منطقه آمریکای لاتین. باید ما بازار شناسی‌ها را افزایش دهیم، فعالان تجاری ما؛ تجار، بازرگانان و اتاق‌های بازرگانی فعال شوند. آمریکای لاتین چندین سال است که مغفول مانده در حوزه تجارت خارجی ما؛ یعنی فعالان اقتصادی یا نمی‌شناسند یا فکر می‌کنند، چون خیلی دور است باید به همسایگان یا کشورهای آسیایی توجه کنیم، در حالی که...
سؤال: منظورتان این است که ما خودمان در حوزه شناسایی بازار‌های آمریکای لاتین و بخش خصوصی مان کم کاری کردیم؟
آقای عرب پور: کم کاری کردیم؛ یعنی الآن که بعد از سفر آقای رئیس جمهور مفصل کارشناسان صحبت می‌کنند از اهمیت بازار آمریکای لاتین می‌گویند در حالی که ما قبل از این انگار به ویژه ما در دولت‌های گذشته گفتم فراز و نشیب داشتیم، به این مسأله پرداخته نشد. الآن ما در دولت سیزدهم مشاهده می‌کنیم که توجه به چندجانبه گرایی و به طور ویژه دیپلماسی اقتصادی با همسایگان، امریکای لاتین، افریقا و کشورهای همسو جدی رونق گرفته، این قابل کتمان نیست. از این جهت می‌خواهم بگویم که بحث کشتی و اعزام خطوط کشتیرانی وابسته به این است که ما بتوانیم این نیاز را ایجاد کنیم و ترغیب کنیم کشتیرانی کشور را به این که کالا هست و بتوانیم فاصله زمانی را کوتاه‌تر کنیم.
سؤال: آن طور که کارشناسان برنامه توضیح دادند ما آن طور که باید در حوزه اقتصادی مثل روابط سیاسی با کشورهای آمریکای لاتین که ما آن‌ها را با عنوان کشورهای همسو می‌شناسیم آن چنان موفق نبودیم، در ابتدا دلایل جا ماندن روابط اقتصادی در مقابل روابط سیاسی با کشورهای آمریکای لاتین را بفرمایید و در ثانی این که اگر بخواهیم این اتفاق بیفتد الآن دولت سیزدهم با این حرکت خوبی که آغاز کرده چه اقداماتی را باید در اولویت کار‌های خود بگذارد که ما بتوانیم از ظرفیت‌های کشورهای آمریکای لاتین به نحو احسن استفاده کنیم؟
آقای غلامحسین یوسفی - کارشناس آمریکای لاتین: این مسأله یک واقعیتی است که متأسفانه در روابط ۲۰ و چند ساله گذشته ما با کشورهای آمریکای لاتین خصوصاً ونزوئلا مشهود است و روابط اقتصادی ما با این منطقه به موازات رشد و گسترش روابط سیاسی گسترش پیدا نکرد. برخی دلایل به کشورهای هدف بر می‌گردد، برخی دلایل به کشور خودمان. من اگر بخواهم دلایلی که مربوط به کشور خودمان می‌شود عرض کنم؛ این است که ما زیرساخت‌های لازم را برای تجارت خارجی با دوردست متأسفانه هنوز نداریم. یکی از زیرساخت‌ها همان طور که میهمان عزیزتان اشاره داشتند؛ بحث کشتیرانی است، چون پرواز هوایی نمی‌تواند کالا جا به جا کند، مگر اقلام خاص و سبکی که لزوم دارد زود به مقصد برسد و کشتیرانی ما در یکی دو سال گذشته حتی سه ماه یک بار هم به منطقه انجام نشده، از طرفی بازرگانان ما شناخت شان از منطقه آمریکای لاتین، کشور‌ها و بازار‌های هدف به شدت پایین است؛ یعنی شناختی که باید از آن جا حاصل شود، نشده. حتی من یک انتقادی هم از بخش شما و خودمان کنیم، ما خودمان را جزو صدا و سیما بدانیم الآن که جلوی آنتن هستیم؛ صدا و سیمای ما هم می‌بینیم به منطقه خیلی نمی‌پردازد مگر این که اتفاقات خاصی یا سفری انجام شود و به این سمت بیایند و گزارش‌هایی پخش شود. این هم از درد‌هایی است که باید به دنبال درمانش باشیم. شرکت‌های داخلی و تولید کنندگان داخلی ایران زمانی که می‌بینند با کشورهای همسایه به سهولت می‌توانند تبادل تجاری و بازرگانی داشته باشند و دسترسی به آن‌ها با پرواز حداکثر یکی دو ساعته انجام می‌شود و دستشان جنس و کار خودشان است و از نزدیک می‌توانند کنترل داشته باشند، کمتر رغبت می‌کنند بیایند به آمریکای لاتین که فاصله زمانی زیاد دارد و به شدت تحت تأثیر مسائل بین المللی هم قرار می‌گیرد و ما در دولت گذشته هم داشتیم.
سؤال: آقای یوسفی حالا صدا و سیما را که فرمودید به هر حال با دستگاه‌های مختلف در این حوزه همکاری می‌کند؛ دستگاه‌هایی که متولی حوزه تجارت خارجی کشور هستند باید به این سمت بیایند، صدا و سیما هم به هر حال کمکشان کند، پوشش دهد، به هر حال اگر بخواهند آموزشی دهند و اطلاع رسانی کنند ما وظیفه مان در این حوزه است که الآن هم انجام می‌دهیم. از این موضوع که بگذریم الآن آقای عرب پور گفتند در این چند سال اخیر و دولت سیزدهم ما تجارت مان با آمریکای لاتین رشد قابل توجهی داشته، الآن بحث مان این است اگر این رشد بخواهد بالأخره علیرغم همان مسائل قبلی بوده، شناخت هم نبوده، مسافت هم دور بوده؛ چیزی عوض نشده، ولی این تجارت خارجی ما افزایش و رشد پیدا کرده، حالا چه کار باید کنیم این رشد همین طور ادامه پیدا کند؟
آقای یوسفی: این رشدی که می‌فرمایید شرایط تغییر نکرده، چرا اتفاقاً شرایط تغییر کرد.
مجری: شرایط ثابت را عرض می‌کنم؛ دوری مسافت و عدم آشنایی. این الآن سیاست‌های دولت سیزدهم است که در این مسیر فعال شده.
آقای یوسفی: رشد تجاری ما با آمریکای لاتین در دولت قبل به کمتر از ۱۰۰ هزار دلار در سال رسید و این رقم یعنی صفر شدن تجارت. در دو سال آخر دولت گذشته با توجه به تحریم‌های فلج کننده‌ای که ترامپ علیه ونزوئلا مانند ایران وضع کرد، شرایط تغییر کرد و ونزوئلا دست کمک جمهوری اسلامی ایران را مطالبه کرد و جمهوری اسلامی ایران؛ ما در بخش دولتی رفتیم به کمک ونزوئلا، بخش خصوصی ما ورود نکرد به منطقه و الآن در دولت سیزدهم با سفری که آقای رئیسی در اولین فصل سال دوم دولت خودش به آن منطقه انجام داده، این سفر بسیار مهمی است و نشان دهنده جایگاه ونزوئلا و آمریکای لاتین در سیاست خارجی فرامنطقه‌ای دولت سیزدهم. این اهمیت دارد و این دولت با این سفر در گام اول می‌خواست بازتعریف کند سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران در آن منطقه را که این بحمدلله انجام شده. برای گسترش لازم است که ما بخش خصوصی را بتوانیم تشویق و ترغیب کنیم و دولت بتواند تسهیل گری و موانع زدایی کند از تجارت با ونزوئلا و آمریکای لاتین. سفر آقای رئیسی در این مقطع به نظر من حلال این مشکلات بود که به صورت میدانی با آقای مادورو و تیم همراه بتوانند موانعی که شناسایی شده که مانع است یا باعث می‌شود تجارت به سهولت انجام نشود؛ مثل کشتیرانی که الحمدلله توافق شده که ماهانه انجام شود. اگر بخواهد این تجارت گسترش پیدا کند دولت باید فاینانس یا تأمین مالی، حمایت بانکی، بیمه ای، نقل و انتقال و سایر خدمات را به تجار و تولید کننده‌ها بدهد تا تولید کننده‌های ما ترغیب شوند برای رفتن به منطقه و سرمایه گذاری.
سؤال: آقای عرب پور الآن بالأخره همه کارشناسان و مسئولین به این موضوع اذعان دارند که سفر آقای رئیسی دستاوردهای قابل توجهی برای روابط ایران و آمریکا دارد، معاون اقتصادی وزیر امورخارجه هم به این موضوع تأکید کرد که این نقطه آغاز تحول دوباره در روابط است. اگر بخواهید این دستاورد‌ها را در حوزه اقتصادی برای بینندگان بفرمایید، چه مواردی است؟
آقای عرب پور: من اگر بخواهم در هر سه کشور یک اشاره‌هایی کنم؛ اول از ونزوئلا اگر شروع کنیم، چون اولین مقصد آقای رئیسی بود، جالب است ما با ونزوئلا همان طور که کارشناس محترم گفتند طی این چند سال به واسطه آن همکاری‌های سیاسی، یک سری همکاری‌های اقتصادی در حوزه انرژی آغاز کردیم. خاطرتان هست یک بحران سوخت در ونزوئلا ایجاد شد و پالایشگاه‌های ونزوئلا نتوانستند سوخت و بنزین کافی را تولید کنند و این جمهوری اسلامی ایران بود که با آن همکاری استراتژیکی که با ونزوئلا داشت، توانست چندین کشتی سوخت را ارسال کند. همین باعث شد که ما در طول این چند سال بیش از دو میلیون و ۸۰۰ هزار قطعه و کالا در حوزه پالایشگاه ها، پتروپالایشگاه و پتروشیمی صادر کنیم به ونزوئلا.
مجری: یعنی علیرغم مسائل دوری مسافت و آن مسائلی که بود رویکرد دولت باعث شده که این قدر ما بتوانیم در حوزه صادرات...
آقای عرب پور: اراده وقتی بود باعث شد که ما حداقل در حوزه انرژی اتفاقات بزرگی بیفتد. الآن نزدیک سه پالایشگاه به واسطه حضور مهندسان و کارشناسان ایرانی در حال احیا، اورهال و تعمیراتش صورت می‌گیرد و امکان این است که ما می‌توانیم در این سفارش ها؛ سهامدار باشیم؛ یعنی از سود تولید این پالایشگاه‌ها استفاده کنیم.
مجری: یعنی هم صادرات خدمات فنی- مهندسی، هم بتوانیم از سود مشترک استفاده کنیم.
آقای عرب پور: درآمد حاصل از فروش محصول. یا مثلاً ما در حوزه نیکاراگوئه و کوبا تقریباً واردات و صادرات ما صفر بوده، یعنی ما الآن وقتی آمار‌ها را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که اصلاً ما به این دو کشور توجه آن چنانی نداشتیم، صرفاً به واسطه آن همکاری‌های سیاسی. در حالی که الآن در حوزه تأمین دارو، اقلام مصرفی، کشاورزی، صادرات ماشین آلات، تجهیزات، کود و سموم؛ همه این‌ها الآن، ما هم در نیکاراگوئه و هم کوبا ظرفیت داریم. ساخت نیروگاه‌های تجدید پذیر و برقابی؛ می‌دانید این سه کشور از حوزه فناوری و مرز دانش به واسطه آن تحریم‌هایی که علیه آن‌ها اعمال شده، عقب ماندند، به شدت نیاز دارند به حضور جمهوری اسلامی ایران و کارشناسان ما و انتقال فناوری که ما می‌توانیم به راحتی به این کشور‌ها داشته باشیم.
سؤال: خانم نوری مهمترین دستاوردهای سفر آقای رئیسی؛ رئیس جمهور کشورمان به آمریکای لاتین در حوزه سیاسی؛ به صورت تیتروار بفرمایید.
خانم نوری غلامی زاده: دو نکته‌ای که ما به لحاظ سیاسی مد نظر قرار می‌دهیم در رابطه را کنار گذاشتیم. بحث این بود؛ نهادسازی روابط، ما چه کار کردیم؟ یک سند ۲۰ ساله همکاری امضا کردیم در دولت سیزدهم و کریدور‌های تجاری را برقرار کردیم. در واقع رابطه ما با منطقه آمریکای لاتین در دولت هشتم آغاز شده، صرفاً با یک سری دیدار‌ها و رفت و برگشت وزرا و خود رئیس جمهور. بعد در دولت نهم و دهم به اوج رسیده، در دولت یازدهم و دوازدهم بنا به تحریم‌ها و اولویت‌های سیاسی کمتر شده و در دولت سیزدهم بازگشته. اما شما اگر به دولت نهم و دهم نگاه کنید مجموعه قرارداد‌هایی که بین ما امضا می‌شد، یک حالت لجام گسیخته داشت؛ یعنی امضا می‌شد و سطحش هم بالا بود منتهی چارچوب مشخصی نداشت.
مجری: و به سطح عملیاتی هم نمی‌رسید.
خانم نوری غلامی زاده: در مواردی رسیده بود، ولی در چارچوب صورت نمی‌گرفت؛ یک قراردادی بود امضا می‌شد بنا به نیاز وقت و صرفاً با عوض شدن دولت‌ها چه در داخل ایران چه در داخل کشورهای منطقه که تحولاتشان هم بسیار فراوان است و همان طور که فرمودید در وقت برنامه نمی‌گنجد؛ این‌ها تحت الشعاع قرار می‌داد مسائل را. الآن وقتی که سند همکاری امضا می‌شود، امضای سند همکاری اقتصادی؛ یعنی تعریف چارچوب. الآن اگر بحث کشتیرانی می‌کنیم، اگر بحث این آمار‌های اقتصادی را می‌کنیم، اگر نگاه کنید همه این‌ها دارد در قالب یک سند انجام می‌شود و از طرف دیگر؛ مهمترین رکنی که در رابطه ایران با منطقه آمریکای لاتین الآن به دست آمده؛ کریدور‌های تجاری است. «Chain of production»؛ زنجیره‌های تولید جهانی بر مبنای کریدور‌ها می‌چرخند. شما اگر کریدور تجاری نداشته باشی، اصلاً هیچ راهی نداری، کلید ورود به خانه را نداری. الآن ما کریدور تجاری داریم، طوری که از طریق این کریدور تجاری ونزوئلا تبدیل شده به قطب رابطه ایران با منطقه. اما نکته‌های بعدی این است؛ ما تنوع اقتصادی، بهره برداری از بازار‌ها و تنوع ورود به کشور‌ها را باید اضافه کنیم، چون این باعث می‌شود ما بتوانیم از چیزی که ساختیم بهره برداری بیشتری کنیم.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
نظر شما