واردات خودروهای کارکرده

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ شبکه سه در برنامه سلام و صبح بخیر با آقای مهدی مطلب زاده عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان همگن کشور/ آقای لطف الله سیاهکلی نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون صنایع مجلس درباره واردات خودرو‌های کارکرده، گفتگو کرد مشروح گفتگو را در ذیل بخوانید.

سوال: اواخر فروردین بود که لایحه دو فوریتی واردات خودرو‌های کارکرده سرانجام بعد از مخالفت‌هایی که در موردش بوده به صحن علنی مجلس آمد چند روز پیش هم تصویب شد و الان هم با این که تصویب شده و تبدیل به قانون شده بعد از تایید شورای نگهبان موافق و مخالف خیلی دارد. دو مهمان هم از بخش خصوصی و هم از مجلس شورای اسلامی که این مصوبه را تصویب کرده، داریم.

سوال: مصوبه‌ای خوبی است خودرو‌هایی که کم‌تر از ۵ سال کار کرده اند وارد کشور شوند. الان با شرایط فعلی کشور این مصوبه را مناسب می‌دانید و اگر نه چه ایراداتی به آن وارد دارید؟

مطلب زاده: هر کالایی یک عمر مفید دارد خودرو هم جزو کالای مصرفی است که یک عمر مفید دارد کالایی که الان مصوب شده که تا ۵ سال عمر می‌توانیم وارد کنیم چند کیلومتر کار کرده دوره گارانتی آن کالا در کشور مبداء اش تمام شده از چه برندی است آیا استاندارد‌های ۸۵ گانه را پاس می‌کند یا نه، همه این‌ها را کنار گذاشتیم بعد رفتیم کالایی که در اصطلاح به خرج افتاده شروع کرده مصرف یدکی آن را داریم وارد می‌کنیم به نظرم اصلا شاید بگویم یک خیانت است برای کشور برای این که کشور را وارد می‌کند که ۱۵ سال این می‌خواهد یدکی مصرف کند یک ۱۵ سال هزینه ارزی را تحمیل می‌کند به کشور، در چهل پنجاه سال گذشته شاید قبل از انقلاب یک دوره چند سالی وجود داشت خودروی دست دوم وارد کردن بعد از انقلاب نداشتیم ما مخالف واردات خودروی نو نیستیم الان نگاه کنید این خودرو‌های دست دوم بخواهد بیاید شرط داشتن نمایندگی ازش گرفتند مردم می‌روند وارد می‌کنند یا وارد می‌کنند می‌فروشند بعد مردم گرفتار یدکی خواهند بود نمایندگی وجود ندارد گارانتی وجود ندارد.

سوال: یا کسی که سرویس‌های بعدی را متقبل می‌شود؟

سیاهکلی: هیچ کسی نیست. 

سوال: حتما این‌ها در مجلس هم مطرح شده به نظر شما واردات خودروی دست دوم چه مزایایی دارد ضمنا پاسخ تان به مواردی که آقای مطلب زاده گفتند چیست؟

سیاهکلی: مهمترین وظیفه دولت تنظیم بازار است، مردم دولت تعیین می‌کنند که دولت زندگی آن‌ها را مرتب و منظم بکند از دلهره و نگرانی و ترس از آینده خلاص بشوند. تنظیم بازار چه جوری صورت می‌گیرد؟ تنظیم بازار با تولید و واردات صورت می‌گیرد یعنی اگر در یک کشوری تولید به اندازه نیاز بود واردات نیازی نیست، اما اگر تولید کم‌تر از نیاز بود واردات صورت می‌گیرد اگر بخواهد این اتفاق نیفتد بازار سیاه می‌شود همین که ما سال‌ها دیدیم در حوزه خودرو سال‌ها جلوی واردات خودرو را گرفتیم یک تقاضای زیادی ایجاد شده امروز این بازار را نمی‌توانیم جمع کنیم یک دفعه می‌بینید پژوی شما می‌شود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان چرا باید مردم این ظلم را بپذیرند چرا باید به مردم مان ظلم کنیم سر یکسری حرف‌های واهی حالا می‌خواهیم که تولیدمان که به میزان تقاضایمان نرسیده می‌خواهیم ما به التفاوت بین تولید و تقاضا را با واردات انجام بدهیم واردات یا باید خودروی نو صورت بگیرد یا ترکیبی از نو و دست دوم نگاه می‌کنیم به مخزن مان ببینیم چقدر ارز داریم تا خودرو واردات کنیم ارزمان این قدر نیست که بخواهیم همه را خودروی نو وارد کنیم پس اگر بخواهیم با این ارزی که داریم ۵۰ هزار تا خودرو وارد کنیم که نمی‌تواند پاسخگوی نیاز باشد این مرسوم است در کشور‌های بزرگ مثلا کانادا جزو واردکنندگان اصلی خودروی دست دوم است چطور در آن جا مشکلی نیست خیلی از کشور‌های واردات خودروی دست دوم دارند الان اسامی شان را یادم رفته بیاورم حداقل ده دوازده کشور بزرگ سراغ دارم که خودروی دست دوم وارد می‌کنند. کانادا ۱۵ سال، بعضی از کشور‌ها اصلا سن واردات هم ندارند حداقل ۶ تا ۷ کشور دارم که سن واردات هم ندارند ما آمدیم سن ۵ سال را گذاشتیم بله نکاتی که شما می‌گویید درست است یعنی باید استانداردهایمان را پاس بکند حتما باید این دقت شود با این موافقم نمی‌توانیم هر خودروی ¬دست دومی را وارد کنیم، اما برای این که بازارمان را سامان بدهیم حتما لازم است که فاصله بین سقف تولید تا نیاز به واردات کنیم اگر خودروی دست دوم نیاریم حتما با این پولی که داریم یک میلیارد دلار که در سال گذاشتیم سال گذشته گذاشتیم امسال دو میلیارد دلار گذاشتیم با دو میلیارد دلار نمی‌شود این فاصله عرضه و تقاضا را حل کرد بنابراین تصمیمی که مجلس گرفت تصمیم درستی است در بودجه امسال دیده بودیم، اما مجمع تشخیص آن را رد کرد خب دولت خودش لایحه آورده اصلا این طرح مجلس نیست که دولت لایحه آورده و کار درستی هم کرده این را هم مقطعی است این جور نیست که الی الابد خودروی دست دوم وارد کنیم نه فعلا این بازار پرالتهاب را با آن تنظیم کنیم برویم سراغ تولید، تولید را تقویت کنیم بیاید عرضه و تقاضایش باهم بخواند حتما و حتما باید برویم سراغ تولید بحث ندارد، چون تولید باعث استقلال و افتخار کشور می‌شود.

سوال: خود قطعه سازان به عنوان بخشی که خیلی اهمیت دارند هم تولید خودروی داخلی هم حمایت از خودرو‌های وارداتی چه نو و چه بعدا دست دوم این‌ها چقدر می‌توانند نقش ایفا کنند و اساسا اگر که از یک نشان تجاری یک تعداد زیادی خودرو دست دوم حتی وارد بشود فرداروز بالاخره قطعات مصرفی دارند خیلی از این‌ها را انجمن قطعه سازی خودمان هم می‌توانند تولید کنند یعنی طوری نیست.

مطلب زاده: بازار کاذب را چه کسی ایجاد کرده هر چیزی که دو نرخ داشته باشد می‌خواهد ارز باشد می‌خواهد خودرو باشد می‌خواهد کره، لبنیات و هر چیزی باشد عامل و منشاء فساد است دو نرخی از وقتی شروع شد که شورای رقابت آمد وسط نرخ دستوری گذاشت روی خودرو و لذا در بازار دو تا نرخ پیدا شد نرخ کارخانه و آزاد قیمت را آنقدر پایین گذاشت یک تقاضای کاذبی رفت برای این قضیه این تقاضای کاذب موجب این شد که در بازار مدام قیمت بالا رفت الان مثلا ۲۰ هزار خودرو می‌خواهند قرعه کشی کنند می‌خواهند پیش فروش کنند یک دفعه یازده میلیون نفر ثبت نام می‌کنند ما برآورد کردیم که در کشورمان بین یک تا یک و دو دهم میلیون خودرو در سال نیاز است این هم که خودروساز داخلی می‌تواند تولید کند گفتم ما به عنوان انجمن اصلا مخالف واردات خودروی نو نیستیم بایستی نمایندگی داشته باشد نمایندگی رسمی داشته باشند گارانتی باید داشته باشد استاندارد‌های ۸۵ گانه را بایستی پاس کند، ولی در خودروی دست دوم مگر شما می‌توانید تست کنید که این موتور چقدر روغن سوزی دارد، کانادا را می‌گویند بلکه کانادا نمایندگی همه خودروساز‌ها وجود دارد کسی نمی‌رود خودرویی بخرد که نمایندگی ندارد خدمات پس از فروش ندارد اتفاقی که خواهد افتاد کالایی خواهد آمد چند روز در خیابان خواهد بود بعد به اشکالی برمی خورد مردم گرفتار می‌شوند الان ارزش بازار لوازم یدکی ایران حدود ۸ هزار میلیارد تومان است با ورود این خودرو‌های جدید قطعا می‌شود پانزده شانزده هزار تومان می‌شود ارزش از کجا می‌آید. برای خودرو‌های دست دومی که دارد وارد می‌شود، چون تنوعش بسیار بالاست مدل‌ها بسیار بالاست نوع ساختش یعنی کارخانه ساختش و مبداء سازنده بسیار متنوع است صرف نخواهد کرد برای ساخت داخل که ما بیاییم مثلا فرض کن ده تا انژکتور لازم است آن را تولید کنیم اصلا صرفه اقتصادی ندارد بایستی وارد بشود همین هم گفتم یک هزینه ارزی بودجه ارزی تحمیل خواهد شد به کشور برای ۱۵ سال حداقل.

سیاهکلی: این در مورد دو نرخی که ایشان می‌گویند عامل رقابتی این حرف حتما ناصحیح است چرا آن چرایی که موجب می‌شود دو نرخی صورت بگیرد میزان عرضه و تقاضاست ایشان می‌گویند این میزان عرضه و تقاضا کاذب است خب پس چطور این میزان عرضه و تقاضا مثلا در مورد فلان کالا صورت نمی‌گیرد آن جا هم باید این اتفاق بیفتد دیگر چرا در مورد خودرو است، حاشیه سود کالا‌های دیگر هم خیلی زیاد است، ببینید اصلا این حرف اساسا درست نیست عرضه و تقاضا وقتی که بهم نمی‌خواند بازار سیاه می‌شود شما فکر کن مثلا یک کیلو پرتقال داری صد نفر در نوبتند بازار سیاه می‌شود دیگر، اما اگر به تعداد پرتقال داشته باشی بازار سیاه نمی‌شود که، پس اساسا این است و ما برای دفاع از تولید داخل به غلط واردات را ممنوع کردیم در صورتی که واردات تخریب نمی‌کند تولید داخل را، اتفاقا رقابت ایجاد می‌کند، ما آمدیم چندین سال واردات نکردیم تقاضا مانده حالا فقط دو نوع سه نوع خودرو که ایران تولید می‌کند مورد تقاضای مردم نیست که مردم انواع خودرو را می‌خواهند مگر دیگر کشور‌هایی که بازند در لوازم یدکی گیر می‌کنند در بیخ گوش مان عراق چه مشکلی دارد خودرو هم تولید نمی‌کند پس چه جوری مردم زندگی می‌کنند پس بنابراین من می‌خواهم بگویم این بحث‌ها بحث‌هایی که ما را به انحراف می‌کشاند، ۴۰ سال مردم مان را ما دچار بحران کردیم، آرزوی یک ماشین خوب برای مردم مان مانده، این را باید پاسخ بدهیم وظیفه مان تنظیم بازار است.

سوال: این فرمایش شما درست است، ولی خدمات پس از فروش در لایحه قید شده؟

سیاهکلی: اولا تعداد خودرو‌هایی که می‌آید عددی نمی‌شود در مجموع چهار پنج سال هم وارد کنیم به یک میلیون خودرو نمی‌رسد این حرف ها، حرف‌های دقیقی نیست اشکال دارد این حرف‌ها ضمن این که تنوع در خودرو تنوع در سلیقه است یک نفر خودروی کمک دار می‌خواهد، یک نفر خودروی اکونومی می‌خواهد، یک نفر خودروی کوچک می‌خواهد، یک نفر خودروی یک نفره می‌خواد، این تنوع است این نیاز جامعه است نمی‌توانیم به مردم بگوییم این جوری فکر نکن این جوری خواسته نداشته باشد به جوان مان بگوییم تو حق نداری در مورد بنز فکر کنی، چون ما اصلا بنز وارد نمی‌کنیم چه منطقی دارد جوان کشورمان با جوان کشور همسایه چه فرقی می‌کند با جوان دنیا چه فرقی می‌کند، ما آمدیم اصلا شما فکر کن چلوکباب، ما آمدیم هر روز می‌خواهیم به بچه مان چلوکباب بدهیم خسته می‌شود حال حساب کنید چلوکباب به او نمی‌دهیم یک چهارچرخه به نام خودرو می‌دهیم دقت کردید پس بنابراین این جوری صحبت نکنیم ما باید به نیاز جامعه پاسخ بدهیم این نیاز جامعه را دولت تعیین می‌کند شیرفلکه دست دولت است همین دیروز دولت محترم آمده تعرفه گذاشته اصلا این تعرفه یعنی این که خودرو وارد نشود. این تعرفه‌ای است دولت گذاشته آمده ۱۷۱ درصد تعرفه گذاشته بگویید نمی‌خواهیم اصلا مردم مان را شاد کنیم اصلا نمی‌خواهیم پاسخ به نیاز مردم بدهیم این چه جور مدیریتی است که داریم حالا زحمت کشیده مجلس آمده این کار را کرده یک دفعه می‌بینیم دولت سرخود یک کار عجیبی می‌کند واقعا همین جا می‌خواهم مسئولین یک دقتی کنند. این تعرفه یعنی این که آقا این خودروی دست دوم به قیمت خودروی نو و خارجی این وری سوار میشه چرا مردم ما چه گناهی کردند که چرا نباید سوار خودروی خوب بشوند. این را در برنامه بگذارید پاسخ این را بدهید.

سوال: این واقعا سوالی است که ما باید بپرسیم.

مطلب زاده: واردات خودروی نو هیچ مشکلی وجود ندارد مشروط به خدمات پس از فروش.

سیاهکلی: آن جا محدودیت ارزی داریم و می‌دانید با این ارزی که داریم شدنی نیست بنابراین همچنان مافیای خودرو سوار کارند یعنی وقتی تعرفه دیروز دولت را دیروز دیدم فهمیدم مافیا کار خودش را کرده او پیش پیش می‌رود کار می‌کند او کاری می‌کند که هیچ وقت در بازار خودرو به تعادل نرسیم.

سوال: داستان خودرو در ایران خیلی عجیب است با این ۱۵ دقیقه صحبت مان که به جمع بندی نمی‌رسیم باید ساعت‌ها و برنامه‌ها درباره اش صحبت بشود.

سیاهکلی: معتقدم این بحث حداقل بحث یک ساعته است که همه طرف‌ها بیایند و بحث کنیم در داستان خودرو مظلوم‌ترین آن‌ها را قطعه سازان می‌دانم یعنی خود خودروساز بیشترین لذت را می‌برد کم‌ترین درآمد گیر قطعه ساز می‌آید قطعه سازان مان در ایران خیلی خوبند خیلی خوبند قابل قیاس با خیلی از جا‌های دنیایند.

مطلب زاده: این درست است، ولی واقعیتش اگر الان در مورد مردم فکر بشود خودروی دست دوم آزاد نمی‌کنیم.

سیاهکلی: باید از مردم پرسید. بگذارید مردم ببینید بازار عرضه و تقاضا و رقابت ما نیاییم دخالت کنیم.

سوال: دو تا دیدگاه مختلف وجود دارد که هر دو را سعی کردیم که بگوییم. مردم خودشان جمع بندی کنند کدام دیدگاه را می‌پسندند.

پایان