سیاستگذاری کلان مملکت برای نهاد مقدس خانواده

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ رادیو گفتگو در برنامه صبح و گفتگو با حسین جلالی دبیر اول کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و آقای دکترمحمدعلی عبدی، مسئول سیاست گذاری کلان در ثبت احوال استان تهران گفتگو کرد مشروح آن را در ذیل بخوانید.

سوال: من درباره تکریم روز ملی ازدواج نکات مختلفی در حالا منابع خبری مختلف در حال جستجو بودم هرکدام فراخور خاستگاه فکری حالا چه علمی چه اجرایی نکات مختلفی تو این حوزه مطرح می‌کردند عده‌ای اشاره داشتند به موضوع مسائل اقتصادی، مسائل حالا ارتقاء وضعیت زندگی یا در مقابل فقر و مسائلی از این دست را مطرح می‌کردند عده‌ای دیگر خیر تاکیدشان بر روی مسائل سیاستگذاری در حوزه اجرا بود که ما هرجور که هدایت بکنیم به همان جور هم پاسخ خواهیم گرفت پس ما باید در این حوزه دولت را مکلف کنیم به این که سیاست‌های دستوری را اعمال کند شما کدام یک از این دو دیدگاه را تایید می‌کنید قبول دارید آیا اعتقاد دارید که مسائل اقتصادی، فقر یا نبود فقر می‌تواند کمک حال باشد یا خیر مسائل اجرایی را می‌پسندید؟

جلالی: ببینید این‌ها هر دو لازم هست ما نمی‌توانیم تاکید کنیم بر این که یکی از این‌ها صحیح است دیگری صحیح نیست، ولی آن چه که مهم هست رویکرد و نگاه جوانان به ازدواج خیلی مهم است ما توی روایات مان و آیاتمان می‌بینیم که توسعه اقتصادی و یک جورایی ساده سازی زندگی بعد از ازدواج است یعنی می‌فرماید تزدوج ازدواج بکنید حتی خوش اخلاقی و جوانمردی و توسعه اقتصادی و وضع و مال و منالش خوب بشود از روایات ما بر می‌آید این‌ها بعد از ازدواج است بعضی‌ها فکر می‌کنند ما این‌ها را باید داشته باشیم ازدواج کنیم، چون نداریم نگاه شان را خیلی‌ها به زور و بازوی خودشان می‌کنند و، چون این نگاه را دارند خب رویکرد اول بیشتر در جامعه جا می‌افتد که باید ما زیرساخت‌ها را آماده بکنیم، کمک بکنیم، پول داشته باشیم، خانه داشته باشیم، ماشین داشته باشیم، حقوق داشته باشیم و، چون شرایط را ندارد می‌گوید پس من ازدواج نمی‌کنم یعنی اصلا باور ندارد به این که یک عامل دیگری در این جا وجود دارد که آن عامل متاسفانه دیده نمی‌شود، قدیمی‌ها که باورهایشان غنی تر بود این عامل را جدی می‌گرفتند عامل اعتقاد به غیب حالا ما در هرصورت ازدواج ایرانی اسلامی یک ویژگی‌هایی دارد خب ازدواج یک امر فطری و طبیعی است و همه دنیا وجود دارد، اما این شرایط و ویژگی‌هایی دارد که بستگی به رویکرد‌ها دارد بنابراین در هر صورت اصلی این مساله که بی مایه فطیر است حضرت علی (ع) هم که می‌خواست ازدواج کند پیامبر فرمودند چی داری؟ فرمودند شمشیری دارم همین و اصلش درست است که باید انسان دست و بالش تو مساله‌ای باز باشد چیزی داشته باشد، اما این که ما همه چیز را متوقف به این بکنیم و آن هم باید حداکثری نگاه بکنیم این یک مقدار جای تامل دارد بنابراین بر می‌گردد مساله به آن نگاه و رویکرد که باید این روز که روز تکریم ازدواج هست این مساله را بهش توجه بکنند هم دولت‌ها در ساختارها، و زیرساخت‌ها کمک بکنند و هم رویکرد‌ها اصلاح بشود ما باید فرهنگ سازی بکنیم و از اینی که هست کمک بکنیم به نظرم می‌آید که هر دو عامل می‌تواند موثر باشد.

سوال: این که قرار باشد ما هر دو عامل را نگاه بکنیم یعنی این که ما باید در سیاستگذاری‌های کلان مان بیاییم این موضوع را به دقت، درست، موشکانه، علمی ببینیم و برایش جواب علمی هم داشته باشیم اگر ما نیاییم علمی ببینیم و کسی که مریض هست بیمارهست بعد پیش پزشک می‌رود برای این که تشخیص بدهد بیماری اش را یعنی این که اول فرد قبول دارد که مریض هست بعد می‌رود پزشک که تشخیص بدهد پزشک برایش که آن تشخیص می‌آیند دارو می‌پیچند این طور نمی‌شود که ما همین طور سرخود بیاییم اصلا می‌دانید که خود درمانی را در پزشکی منسوخ هست و رد می‌کنند من امروز سر درد دارم، من امروز دل درد دارم، من امروز یک عارضه‌ای دارم به صورت بروز درد بعد بیایم برایش مسکن بخورم این دوا نیست نمی‌شود این را به صورت درمان تلقی کرد تو حوزه علوم انسانی دقیقا این بکار می‌آید ما اول باید قبول داشته باشیم مشکلی هست بعد بیاییم تشخیص درصد بدهیم بعد برای تشخیص درست حالا بیاییم بفرمایید که تو حوزه سیاست گذاری کلان آیا ما این تشخیص درست را داده ایم یا خیر؟ دکتر محمدعلی عبدی مسئول سیاست گذاری کلان در ثبت احوال استان تهران

عبدی: بنده، چون خودم دکتری بازرگانی دارم بازاریابی دارم اسمم هم علی محمد میم عبدی است خدمت تان عرض کنم تو بحث سیاستگذاری کلان مملکت متاسفانه کسانی که در راس امور بودند یا در حد سیاستگذاری این را به این صورت قرار دادند که پایه‌های خانواده چیدمان پایه خانواده بسیار ضعیف عملکرد کردند در چیدمان پایه خانواده و همچنین که هزینه و بودجه‌ای که قرار بوده برای این امر قرار بدهند خیلی ضعیف بود ما باید ابزار‌های تشویقی داشته باشیم برای این کار، وقتی که جوانی یک وامی می‌خواهد یک وام ازدواجی بگیرد چقدر مشکلات دارد، چقدر باید بدود خدمت تان عرض کردم که بحث سیاستگذاری کلان مملکت برای این نهاد مقدس که بسیار ارزشمند است و بسیار کار آمد است تمام حرکت‌های یک جامعه صیقل گرفته از خانواده است حرکت از سمت خانواده است وقتی یک فردی در خانواده خب پرورش پیدا بکند و حرکت می‌کند آن به جامعه انتقال پیدا می‌کند و آن بخش سیاستگذاری کلان مملکت هم نقش خواهد داشت در آینده ... ارتباط با آقای عبدی قطع شد.

سوال: آقای دکتر جلالی آنچه که دکتر عبدی مطرح کردند نشان می‌دهد که به هرحال یا لااقل به زعم ایشان آنچه که به عنوان مسائل علمی مطرح میشود آن چه که به عنوان الزامات اجتماعی مط رح می‌شود یا اقتصادی ما تو حوزه ازدواج ندیدیم، اگر قرارهست که بانک پای کار بیاید خب نمی‌آید پای کار، اگر بنا هست بحث ایجاد اشتغال داشته باشید این هم صورت نگرفته بفرمایید که به این شکل اگر بخواهد جلو برود چطور باید ازدواج را ببینیم؟

جلالی: جوانان وقتی که می‌خواهند ازدواج کنند افق پیش روی شان را نگاه می‌کنند اگر افق پیش روی شان روشن باشد خیلی بانشاط و سرزندگی و امیدوارانه وارد این عرصه می‌شوند و ازدواج می‌کنند، ولی متاسفانه همین طوری که برادرمان آقای عبدی فرمودند بچه‌ها افق پیش رویشان را برفکی می‌بینند یعنی خیلی مبهم است.

سوال: خودشان می‌بینند یا اینکه نه برایشان این طور القا شده آیا سیاستگذار ما در سطح کلان توانسته این افق را بهبود ببخشد؟

جلالی: نه متاسفانه همین را می‌خواهم بگویم که سیاستگذار ما یا برنامه ریزی در این زمینه نکرده یا برنامه ریزی اش اینقدر ضعیف است که اعتماد جوان را جلب نکرده.

سوال: پس ما ایراد از جوان نگیریم اگر بحث ازدواج مطرح می‌شود؟

جلالی: بله زیرساخت‌ها و مشوق‌ها می‌تواند افق را روشن کند یا افق را برفکی کند وقتی افق برفکی است مبهم است می‌گوید من بروم ازدواج کنم وقتی می‌آیم می‌بینیم نه شغلم چی می‌شود نمی‌دانم، خانه ام چی می‌شود نمی‌دانم، ماشینم چی می‌شود، نمی‌دانم، حقوقم چی می‌شود؟ نمی‌دانم، وقتی این‌ها را نمی‌دانم جرات نمی‌کند مثل کسی که شنا وارد نیست و تردید دارد که می‌تواند وارد این دریا بشود یا نشود لذا ترس می‌گیردش، ورود نمی‌کند و همین که هست سن ازدواج افزایش پیدا کرده شما ببینید سن ازدواج هم در دختران هم در پسران افزایش پیدا کرده که این به نفع جامعه ما نیست یعنی برای یک پسر جوانی بین ۲۰ تا ۲۵ تعریف شده برای یک دختر جوانی بین ۱۸ تا ۲۳ تعریف شده جوانی درست است در پسر‌ها یک مقداری نامحدود است، اما در دختران محدود هست و ما متاسفانه آن اوج و شکوفایی و شکفتن دوران جوانی را به خاطر همین مسائل داریم از دست می‌دهیم یعنی باید این مساله ازدواج تو عنفوان جوانی بشود، ولی متاسفانه نمی‌شود. مجری: ابرازنظر بفرمایید؟

عبدی: داشتم عرض می‌کردم که بخش سیاستگذاری کلان من، چون من دکتری من بازرگانی است و دارم تدریس می‌کنم خدمت تان عرض کنم و ارتباط بسیار تنگاتنگی با جوانان دارم، خدمتتان عرض کنم در بحث سیاستگذاری کلان مملکت بسیار ضعیف عمل شده، چون چارچوب‌های حرکتی یک خانواده تشکیل یک خانواده مبانی است که بزرگان مملکت برای این امر قرار می‌دهند شما الان دارید می‌بینید برای گرفتن یک وام ازدواجی که قرار بوده به آن‌ها بدهید یک سرپناهی برای یک زوجی ایجاد بشود چقدر دوندگی دارد، چندتا ضامن می‌خواهد بار‌ها آمده گفته شده که یک ضامن کفایت می‌کند با بانک‌های مختلفی ببینید نهاد خانواده باید اینقدر زیر بنایش به سادگی و دولت باید پشتوانه بسیار قدرتمندی ایجاد کند که جوانان را تشویق کند که به این امر تن بدهند وقتی که ما شرایطی دارید که حقوقت حداقلی است و نمی‌توانی حتی اجاره خانه ات را بدهید خب معلوم است که یک جوانی نمی‌آید جلو حرکت کند نهادی به این ارزشمندی نهادی به این باعث می‌شود که آرامش و تمانینه ایجاد بشود تمام حرکت‌های یک انسان تو خانواده حرکت می‌کند تو خانواده پیشرفت می‌کند شما تجسم کنید یک فرد وقتی می‌خواهد یک فرد مجرد با یک فرد متاهل در نظر بگیرد یک فرد متاهل خیلی چیز‌ها پیرامونش برایش مهم است، چون خانواده اش را می‌بیند که بچه اش کجا باید برود، ولی یک فرد مجرد هرگز این چیز‌ها برایش مهم نیست فقط همان لحظه است بنابراین باید قبول کنیم که درخانواده است که همه چیز شکل می‌گیرد.

سوال: یعنی اگر قرار هست ما یک مسئولیتی را بار کنیم برجوانمان حتما باید بستر تحقق و بستر ایفای آن نقش، آن مسئولیت را هم به او داده باشیم اگر نداده باشیم که نمی‌توانیم که مسئولیتی از او بخواهیم، به طوری که یک فرد فاقد تحصیلات را بگذاریم مدیر یک سازمانش کنیم بعد بگوییم چرا موفق نمی‌شود خب نمی‌شود.

عبدی: بله شما ابزار حرکتی را باید به او بدهید

سوال: من حتما دعوت می‌کنم از حضرت عالی و دکتر جلالی در برنامه‌های تخصصی آینده به ویژه در گفتگو اجتماعی حتما حاضر باشید و راجع به این موضوع مفصل‌تر بپردازیم فارغ از زمان صبحگاهی که در صبح و گفتگو قائل هستیم.

پایان