نیروی انسانی قوی و تجهیزات ساخت داخل نقطه قوت فناوری صلح آمیز هسته ای کشور

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما رادیو گفتگو در  برنامه صبح و گفتگو با آقای سید محمودرضا آقامیری رئیس دانشگاه شهید بهشتی و رئیس سابق دانشکده هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی درباره فناوری هسته ای مصاحبه کرده است.

مجری: این روز‌ها بنا به دلایل مختلف موضوع هسته ای، فناوری هسته‌ای و توانایی ما در فناوری هسته‌ای باب صحبت هست، در ابتدای هفته ما نمایشگاهی داشتیم که رهبر انقلاب اطلاق کردند این نمایشگاه را به عنوان نمایشگاه بشارت بخش و به هر حال در دیدارشان با اعضای و متخصصان سازمان انرژی اتمی صحبت‌های مبسوطی را بیان فرمودند در باب مزایای مختلف در این حوزه و‌ ای بسا کار‌ها افق‌های سیاستگذاری مان در حوزه فناوری هسته‌ای، بفرمایید الان در جایگاه علمی، نخبگی که حضرتعالی حضور دارید در دانشگاه، موضوع هسته‌ای چطور دارد به لحاظ تبیین به لحاظ اجرا و سیاستگذاری فرهنگی دارد پیگیری و اجرا می‌شود؟

آقای دکتر آقامیری: اما در این سخنرانی که حضرت آقا داشتند روز یکشنبه که به نظر من یک اتفاق خیلی خوب افتاد یعنی یک نقطه عطفی بود در حرکت‌هایی که دراین چند سال صورت گرفته و برای ادامه از نظر من به عنوان یک متخصص ایشان به نقاط خیلی دقیق و ریزی  اشاره کردند در این زمینه که دقیق اشاره کردند و یکی از مسائلی که مهم بود به نظر من بحث این که اصلا این فناوری یک فناوری اقتدارآفرین است و می‌تواند وزن سیاسی ما را در جهان و در سطح بین الملل بالا ببرد، آبروی کشور باشد این‌ها نکاتی بود که شاید وقتی ما صحبت بکنیم نیاز به تبیین دارد و ایشان اصرارش براین بود که این‌ها برای مردم گفته بشود یک وضعی که این فناوری و این صنعت چکار می‌تواند در زندگی مردم بکند و چه اتفاقی را شکل بدهد و اعتماد به نفسی که ما تو این بیست و چندسال به دست آوردیم خب علی رغم تحریم و تهدیدها، این‌ها همه نکاتی که ایشان اشاره کردند بر می‌گردد به همین سوالی که شما فرمودید که از ۲۰ سال و بیست و پنج سال پیش ما کجا هستیم خوشبختانه تو این ۲۵ سال ما شاید من اگر دو سال پیش سه سال پیش ازمن سوال می‌کردید می‌گفتم در رده دهم یازدهم جهان، اما امروز به صراحت بگویم چهارم پنجم، چرا که کشوری که امروز چرخه سوخت هسته‌ای اش کامل شده و این را تو گزارشات هم دوستان شما سه چهارشب پیش پخش کردند که ما از اکتشاف و استخراج و فرآوری و کیک زرد و غنی سازی، تولید سوخت همه این‌ها تنها کشوری هستیم بعد از این سه کشور امریکا، روسیه و چین که کل این چرخه سوخت در داخل کشور دارد صورت می‌گیرد این یک نکته است که ما را برتر می‌کند که علی رغم تحریم و تهدید که آقا به آن اشاره فرمودند و نکته بعدی اش مساله نیروی انسانی جوانی هست که امروز ما پای کار داریم در این قضیه، تمام تجهیزات دو چیز یک فناوری را می‌تواند ارتقا بدهد یکی یعنی سطح علمی و مرز‌های دانش و دوم مساله تجهیزاتی که باید بهکار گرفته بشود امروز هر دوتای این ابزار یعنی نیروی انسانی قوی و در عین حال تجهیزات ساخت داخل به فریاد ما رسیده و ما داریم در این صحنه هنر نمایی می‌کنند جوانان ما در بحث هسته‌ای.

مجری: و آینده اگر بناباشد که به عنوان یک نگاه آینده پژوهانه دیده بشود آیا ما در مسیر حرکت علمی مان به ویژه در دانشگاههایمان حالا هم دانشگاه شهید بهشتی و هم سایردانشگاه‌ها که تو این حوزه مشغول فعالیت هستند آیا ما احتیاج به تجدیدنظرخاصی داریم یا این که نه با همین سیاست گذاری که جلو می‌رویم برطرف کننده نیاز‌های آینده مان هست؟

دکتر آقامیری: ببینید دانشگاه‌ها در یک فشار تحریمی هستند بعضی از دانشگاه‌ها مثل شهید بهشتی و شریف و طبیعتا تو بحث نیروی انسانی ما تحت فشار هستیم، اما این دورنمایی که مورد نظر شماست و با این فرمایشی که ایشان کردند که ما باید ۱۰ برابر کنیم تربیت نیروی انسانی را یعنی به همین میزان باید ابزار و امکانات را گسترش بدهیم یک وظیفه شد برای دانشگاه‌ها یعنی از شاید دو تا سه بار این موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفت که ما امسال برای تحقق این گفته چه بکنیم که بتوانیم نیروی انسانی مان را همانطوریکه ایشان فرمودند ۱۰ برابر کنیم، این یکی از دلایلی که به این جا رسیدیم همین سوالی است که شما فرمودید یعنی ما دورنمای خوبی را می‌بینیم که وارد این بحث شدیم که نیروی انسانی ده برابر بشود.

مجری: بعد از این آینده پژوهی که از شما سوال کردیم این نکته را می‌خواهم از شما بپرسم که این هم هماهنگی و همکاری بین بخشی بین رشته‌ای هست توی فلسفه یک زمانی صحبت می‌شد که ما فلسفه مضاف را این طور تعریف می‌کنیم که هر علمی وقتی که بخواهیم به صورت ریشه‌ای، فلسفی بررسی اش بکنیم مثلا فلسفه تاریخ، در حوزه فناوری هسته‌ای هم به نظر می‌رسد که می‌شود این همکاری بین رشته‌ای را برایش متصور بود که بیاییم در حوزه‌های مختلف پزشکی و حوزه‌های دیگر از فناوری هسته‌ای استفاده بکنیم و کمک حال ما باشد چند روز پیش در باره فناوری تصفیه آب داشتیم صحبت می‌کردیم بازیافت آب داشتیم صحبت می‌کردیم این نشان می‌دهد که ما احتیاج داریم که دانشگاه‌های مختلف ما با دانشکده‌های فناوری هسته‌ای ما همسو باشند یا‌ای بسا در کنار هم به یک تدبیری با سیاست گذاری در کنار هم باشند این چطور دیده شده؟
آقامیری: نکته‌ای که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند همین بود که صنعت هسته‌ای فقط صنعت تولید انرژی نیست، یک موقع ما بحث تولید انرژی را داریم خب بله هزار مگاوات برق در بوشهر ما داریم تولید می‌کنیم، اما وقتی این صنعت معنی پیدا می‌کند که آن را در سایر شاخه‌ها مثل کشاورزی، مثل پزشکی هم در تشخیص و هم در درمان، مثل صنعت، چاه پیمایی تو نفت و امثال این نقش بازی کند و اگر این اتفاق بیفتد ما توانستیم آن نقش صنعت هسته‌ای را در زندگی مردم بیاوریم این فرمایش شما دقیقا همین است صنعت هسته‌ای یک صنعت بین رشته‌ای است اولا همه فناوری ها، فناوری بین رشته‌ای یعنی یک رشته را ما نمی‌توانیم به عنوان مجرد بگوییم رشته یک رشته هست نه اگر امروز یک ربات دارد درست می‌شود مکانیک هست و برق  هست، الکترونیک هست، هوش مصنوعی همه این‌ها می‌آیند کنار هم قرار می‌گیرند یک ربات ساخته می‌شود فناوری هسته‌ای هم مثل بقیه فناوری هاست یعنی همه رشته‌ها باید دور هم بنشینند تا بتوانند یک صنعت را شکل بدهیم حالا این صنعت را باید ببریم تو سایر همان رشته ها، مثل کشاورزی، صنعت و پزشکی که الان در پزشکی نقش خیلی خوبی را دارد صنعت هسته‌ای بازی می‌کند هم در تشخیص در تشخیص بیماری ها، چه به واسطه دستگاه‌هایی اسپکت و پتر که با استفاده از تکنسیوم یا دارد با استفاده از رادیوایزوتوپ دارد کار می‌کند یا تکنیک‌هایی که دوستان ما برای درمان دارند الان کار می‌کنند تولید رادیوایزوتوپ‌های جدید هست برای درمان، طبیعتا عمده‌ترین بخش کنار این مساله بخش پزشکی هست یعنی باید پزشکان، متخصصان رشته‌های مختلف دقیقا کنار نیرو‌های هسته‌ای و متخصصان هسته‌ای باشند تا بتوانند این را پاسخ بدهند والا یک متخصص هسته‌ای صرفا می‌تواند رادیوایزوتوپ تولید بکند، اما این که این رادیوایزوتوپ کجا به کار درمان مردم می‌آید و کجا به کار تشخیص مردم می‌آید طبیعی است که این کار پزشکان خواهد بود.

مجری: به عنوان سوال آخر می‌خواهم سوالی را بپرسم که نمی‌دانم که چقدر وجاهت دارد یا نه اول وجاهتش را بفرمایید بعد اگر داشت پاسخ بفرمایید این سوال این هست که ما تو صنایع وقتی صحبت می‌کنیم گاهی مواقع‌ها می‌بینیم که مجامع علمی ما درساحت تئوریک و نظر یا جلوترند و یا عقب ترند یا گاهی موقع‌ها اصلا با هم هیچ همخوانی ندارند راجع به صنعت این صحبت زیاد می‌شود که به عنوان مثال آنچه که در دانشگاه‌ها دارد عرضه می‌شود اصلا و اصالتا به کار صنعت ما نمی‌آید به خاطر این که اجرایی و عملی نیست تجربی نیستش و بیشتر مسائل آکادمیک است و کتاب هستش، توی صنعت هسته‌ای می‌خواهیم بپرسیم آیا دانشگاه‌های ما جلوتر از صنعت هسته‌ای ما هستند؟ عقب‌تر هستند کدام پیشران هست و کدام قرار هست به آن یکی سفارش بدهد برای پیشرفت؟

آقامیری: این سوالی که می‌فرماید سوال دقیقی هست ببینید من اگر یک کسی را به عنوان در دانشگاه شهید بهشتی در دانشگاه صنعتی شریف، در دانشگاه علم صنعت تهران جای دیگر، در دانشگاه کشور دارند تربیت می‌کنند قرار نیست ما فردی را تربیت کنیم که فردا صبح بتواند برود تو یک صنعت خاص، اگر یک کسی مهندس می‌شود در یک رشته‌ای در اصل ما به این می‌آموزیم که چگونه در برخورد با یک مساله فنی حضور پیدا بکند کسی که مهندس راه و ساختمان می‌شود اگر روز اول شما یک ساختمان عظیم مثلا چیزی به او بدهید طبیعتا این ظلم شده به او، ما پایه‌ها را آموزه‌های موردنیاز یک مهندس را باید به او بدهیم اصلا این سوال و این برداشتی که متاسفانه برای بعضی از دوستان ما در صنعت نسبت یا به بعضی از دوستان ما در دانشگاه دارند این سوال خیلی صحیح و درستی نیست که من مستقیما فردی که دارد تخصص پیدا می‌کند بگویم این باید مناسب باشد برای صنعت، نه این باید برود تو صنعت آموزش ببیند و مهارت آموزی یکی از مهمترین مباحثی هست که باید صورت بگیرد امروز اگر یک کسی در دانشگاه پزشکی دارد فارغ التحصیل می‌شود بزرگترین هنرش این است که در بیمارستان‌ها در دوره آموزش اش به عنوان استاژربه عنوان انترن رفته دوره دیده و مریض دیده در کنار بزرگتر‌ها و آن روز روز آخری که فارغ التحصیل می‌شود شروع به کارش همان روز هست اگر صنعت بیاید در کنار دانشگاه قرار بگیرد و دانشجویان ما همانطور دوره کارآموزی را بگذارانند این سوال خیلی واضح جواب خواهد داد بله فرد که فارغ التحصیل می‌شود نه جلوتر است و نه عقب‌تر بلکه همزمان با صنعت دارد جلو می‌رود در بخش هسته‌ای یک رابطه خوبی بین سازمان انرژی اتمی و دانشگاه وجود دارد که از روز اول هدفمند افراد تربیت شدند و عمده حالا عمده که عرض می‌کنم نه صددرصد مثلا بالای ۵۰ درصد پایان نامه‌ها و رساله‌هایی که در دانشگاه گرفته می‌شود رساله‌ها و پایان نامه‌هایی که تو صنعت هسته‌ای دارد کارش انجام می‌شود لذا دانشجو خیلی متناسب و همراه با صنعت دارد آموزش می‌بیند و این نقطه هنر رابطه صنعت و دانشگاه امروز ما هست برای رشته هسته ای، دانشجوی ما امروز مستقیم بعد از تحصیلاتش می‌تواند برود تو بخش سانتریفیوژ کار بکند می‌تواند برود بخش غنی سازی کار بکند و می‌تواند تو بخش راکتور کار بکند و این من نمی‌گویم جلوتریم یا عقب‌تر بلکه، چون یک رابطه تنگاتنگ و همراهی را ما داریم با مجموعه صنعت هسته‌ای امروز توانستیم زبان همدیگر را خوب بفهمیم نیاز همدیگر را خوب درک بکنیم و این مسیر را دنبال بکنیم.