تنوع تولید صنایع دستی در ایران

به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، شبکه خبر  در برنامه سلام خبرنگار با آقای بختیاری مدیرعامل مجمع هنرمندان صنایع دستی کشور درباره اوضاع صنایع‌دستی در کشور گفتگو کرد.
سوال: هفته صنایع دستی است و امروز یک شنبه قرار است نشست تشکل‌ها و سازمان‌های مردم نهاد و هنرمندان صنایع دستی برگزار شود. آقای بختیاری الان چند تشکل در حوزه صنایع دستی داریم؟
بختیاری: آنچه که به عنوان تشکل‌های ثبت شده در حوزه وزارت کشور اعلام کردند حدود ۸۰ تشکل ثبت شده صنایع دستی در حوزه وزارت کشور داریم یک تعدادی هم اتحادیه‌ها و شرکت‌های تعاونی هستند که بخشی از آن‌ها در این جلسه شرکت می‌کنند و تعداد زیادی هم از هنرمندان شرکت می‌کنند.
سوال: ما در صنایع دستی کشورمان اتفاقات خیلی خوبی افتاده و صنایع‌دستی ما خیلی قدمت دارد. بفرمایید از موانعی که بر سر راه صنایع دستی کشور ما است چه در داخل کشور و چه در حوزه صادراتی، آماری به ما بفرمایید الان حوزه صادراتی صنایع دستی ما چقدر فعال است و چقدر می‌توانیم ارزآوری داشته باشیم از صادرات صنایع‌دستی و موانعی که بر سر راه تشکل‌ها است یا کارآفرینان است یا افرادی که دارند تولید می‌کنند چه چیز‌هایی است؟
بختیاری: ابتدا عرض تبریک داشته باشم به مناسبت روز ۲۰ خرداد سالروز جهانی صنایع دستی به همه هنرمندان و صنعتگران و تولیدکنندگان و صادرکنندگان در یک کلام خانواده بزرگ صنایع دستی ایران و یاد و خاطره هنرمندان خاموش صنایع دستی را هم گرامی بداریم.در حوزه صنایع دستی ما از یک ظرفیت میلیونی تولید کننده برخوردار هستیم و این ظرفیت به حمدالله سالیان سال که صد‌ها سال قدمت دارد وجود داشته، در بخش عرضه و فروش متاسفانه به دلیل مشکلات ساختاری که در حوزه صنایع دستی وجود دارد ما دچار ضعف هستیم و به همین دلیل در حوزه تولید گاهی محصولاتی را عرضه می‌کند که مخاطب پسند نیست و یکی از مشکلات حوزه صنایع دستی امروز در بخش تولید این است که امیدوار هستیم با طراحی مناسب محصول بتوانیم این مشکل را رفع کنیم.
سوال: یعنی باید در طراحی‌هایی که صورت می‌گیرد تفاوت‌های ایجاد شود؟ یک بخش از چیزی که برای صنایع دستی خیلی جذاب است آن قدمت و طرح‌های خیلی قدیمی آن است. الان مد نظر شما این است که باید طرح‌های جدیدتری به این صنعت اضافه شود؟
بختیاری: ببینید سلایق هر دوره‌ای و با نسل‌های مختلف متفاوت می‌کند البته هنر صنایع دستی ما ریشه در فرهنگ ما دارد و قومیت‌های مختلف ایرانی در اقصی نقاط ایران مشغول تولید محصولات مختلف صنایع دستی هستند که این‌ها نشأت می‌گیرد از فرهنگ ما ایرانیان، اما طبیعی است که سلایق نسل جدید متفاوت‌تر است و لازم است اقدامات مناسب سلیقه جدید به عمل بیاید و محصول مخاطب پسند تولید شود و مسئولین و متولیان امور مهم کمک کنند که این بخش بتواند فعال شود، بررسی کردید که چه شاخص‌هایی باید داشته باشد آن چیزی که مد نظر شما است

سوال :برای اینکه به سمت نوسازی رویم در صنایع دستی کشورمان شاخص‌های احصا شده است؟
بختیاری: بررسی‌هایی صورت گرفته و آنچه که مهم است اینکه ما در دوران گذشته صنایع دستی ما به وفور در منازل مورد استفاده خانواده‌ها قرار می‌گرفته و لازم است که این حتماً تجدید شود، البته در دهه‌های اخیر اتفاقات خوبی افتاده است هنرمندان جوان و خوش فکر ما تلاش کردند و محصولات مخاطب پسند هم تولید کردند.
الان ما بخش عظیمی از بازار داخلی را در اختیار داریم، ولی این کافی نیست به این خاطر که ظرفیت بسیار بزرگی از حوزه تولید وجود دارد که باید این‌ها حتما با تولید محصول مورد نظر مخاطب همواره فعال بماند.

سوال: یک بخش از آن بر نمیگردد به این که قیمت آن‌ها در بازار خیلی زیاد است و وقتی مراجعه می‌کنیم برای خرید صنایع دستی پشیمان می‌شویم و ترجیح می‌دهیم چیز دیگری را تهیه کنیم حتی برای هدیه دادن، پیش از این از صنایع دستی بسیار استفاده می‌شد و الان انقدر گران هستند که دیگر آدم سراغشان نمی‌رود.
بختیاری: این دو مورد را شامل می‌شود یک اینکه متولیان امور باید تلاش کنند مواد اولیه ارزان قیمت و مناسب و بومی در اختیار تولید کننده قرار بگیرد با قیمت‌های مناسب که این قیمت تولید محصول را پایین بیاورد و دوم این که هنرمندان تلاش کنند محصولاتی را تولید کنند، تولیدکنندگان صنایع دستی که کاربردی‌تر و کمتر از وجهه هنری سنگین برخوردار باشد برای اینکه بتوانند محصول را در اختیار تقاضا قرار بدهند. این یک مسئله مهمی است که دارد روی آن کار می‌شود و تا حدود زیادی هم موفق بوده و فکر می‌کنم باید کار بیشتری صورت بگیرد خصوصا در حوزه صادرات و فروش خارج از کشور ما باید برویم به سمت بازار شناسی و شناسایی بازار‌های هدف که محصول صنایع دستی ایران را مورد تقاضا دارند و من همین جا دعوت میکنم از سرمایه گذاران حوزه‌های مختلف که به کمک صنایع دستی ایران بیایند و سرمایه‌هایی که راکد است در بخش‌های مختلف برای صادرات محصولات صنایع دستی ایران به کار بگیرند.
سوال: آماری هم از وضعیت صادراتی بفرمایید البته اجازه بدهید من با بخشی از فرمایشات شما موافق نباشم، چون معتقد هستم بعضی از صنایع دستی کشور مثلاً من خودم وقتی بروم پته بگیرم شالش را بگیرم و نخش را میگیرم روی هم حدود ۲۰۰ هزار تومان در می‌آید وقتی دوخته شده اش را می‌خواهیم بگیریم همان میزان پارچه در می‌آید یک میلیون و نیم تا دو میلیون تومان و افزایش قیمت‌های عجیب غریبی دارد که به نظر می‌آید این تنها این نیست که مواد اولیه ممکن است مواد اولیه گران‌قیمتی باشد یا گران به دست تولید کننده برسد.
بختیاری: عرض کردم بخشی بحث مواد اولیه است تولید محصول امروز هزینه آن بسیار سنگین است در کشور ما، هزینه انرژی علیرغم اینکه نسبت به هم جوار‌های ما کمتر است، هزینه‌های دیگر وجود دارد هزینه کارگر و تولید کننده الان بسیار بالا رفته است. این‌ها را باید دید البته ما نمی‌خواهیم گرانی محصولات صنایع دستی را توجیه کنیم، ولی همه این‌ها دست به دست هم می‌دهد
سوال: اگر یک مقدار قیمتش تجدیدنظر شود فکر می‌کنم بر می‌گردد به سبد خانواده و حداقل این است که برای هدیه دادن از آن استفاده می‌شود. برای ما بفرمایید وضعیت صادرات ما الان در حوزه صنایع دستی چطور است؟
بختیاری: متاسفانه رضایت‌بخش نیست ما از نظر تنوع تولید اولین تولید کننده صنایع دستی در دنیا هستیم با حدود ۳۰۰ رشته صنایع دستی از نظر تولید کننده در رده سوم هستیم بعد از چین و هند و در رده سی و چندم صادراتی جهان حضور داریم و این بسیار برای ما نگران کننده است.
سوال: ممنون از شما، انشاالله در جلسه و نشست امروزی که در میراث فرهنگی دارید بتوانید بخشی از مشکلات را هم مطرح کنید و نتایج خوب و ارزنده‌ای را در این هفته که متعلق به صنایع دستی کشور است دریافت کنید.

بختیاری: ممنون دعوت می‌کنم از هنرمندان عزیز صنایع دستی، اساتید و پیشکسوتان در مراسم امروز که در وزارت میراث فرهنگی نبش یادگار امام، خیابان آزادی حضور پیدا کنند از ساعت ۱۴ تا ۱۶