کاهش فشارهای اقتصادی با دلارزدایی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما: رادیو اقتصاد در برنامه بهارستان با آقای دکتر جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفتگویی داشته که به شرح ذیل می‌باشد:

سوال: آن چیزی که به عنوان دلارزدایی یا کاهش وابستگی به دلار در اقتصاد کشور ما مطرح می‌شود چقدر مبتنی بر ظرفیت‌ها و زیرساخت‌ها است. دولت سیزدهم چقدر به این سمت حرکت کرده است؟

قادری: ما در شرایطی هستیم که آمریکا و هم پیمانانش دارند تلاش می‌کنند که به شکل‌های مختلفی از ظرفیت‌های اقتصادی شان علیه ما استفاده کنند و فشار‌هایی را متوجه ما کنند ما هم باید شرایطی را در کشور دنبال کنیم که بتوانیم خودمان را از این فشار‌ها کاملا مصون و محفوظ کنیم و در این راستا باید سعی کنیم که بخشی از مبادلاتمان که با دلار انجام می‌شود به سمت و سوی استفاده از ارز‌های داخلی یا ارز‌های جایگزین کنیم که قدرت مانور آمریکا و هم پیمانانش را کم کنیم. الان این نگاه نه تنها در کشور ما بلکه بسیاری از کشور‌های دیگر وجود دارد، وقتی استفاده از ظرفیت پول‌های ملی به عنوان یک مطالبه و خواست عمومی در سطح دنیا مطرح شده چرا ما پیش قدم نباشیم؟ ما باید تلاش کنیم از ظرفیت پیمان‌هایی مثل پیمان شانگ‌های، پیمان بریکس یا کشور‌هایی که تعاملات و ارتباطات خوبی را با آن‌ها داریم به گونه‌ای استفاده کنیم که زودتر بحث دلارزدایی به اجرا در بیاید و وابستگی‌های ما به دلار کم شود. همانطور که بعضی از کشور‌ها الان خرید و فروش هایشان را با ارز‌های دیگری انجام می‌دهند یا از طریق تعاملات دو جانبه یا پول‌های ملی مشکلات خودشان را حل می‌کنند. من فکر می‌کنم باید هرچه سریع‌تر در ارتباطاتی که داریم، در تفاهمات و قرارداد‌هایی که با کشور‌های مختلف می‌بندیم این موضوع را کاملا به صورت جدی دنبال کنیم این خودش می‌تواند کمک کند که بخش عمده‌ای از این فشار‌هایی که الان در مقاطع حساس متوجه ما می‌شود و بعضا اقتصاد ما را آسیب پذیر کرده بتوانیم فشار‌ها را کم کنیم. اگر ما بعضی از مقاطع مشکل پیدا می‌کنیم به خاطر این است که هنوز تقاضاهایمان برای واردات کالا‌های خارجی به وسیله دلار دارد تسویه می‌شود، ولی از آن طرف بخشی از منابع دریافتی ما منابع غیر از دلار است بنابراین باید برویم از کشور‌هایی که برای تحویل کالا و تامین کالا به ما، حاضر هستند با ارز‌های دیگری با ما کنار بیایند، بتوانیم این تعاملات و ارتباطات را برقرار کنیم و این بحث را باید به صورت جدی دنبال کنیم، این خودش کمک می‌کند که آن جایگاه و اقتدار آمریکا در صحنه بین المللی کاهش یابد و توان و ظرفیت چانه زنی و حل مسائل و مشکلات ما بیشتر شود که ما بتوانیم یک وضعیت بهتری را نسبت به گذشته داشته باشیم.

سوال: همانطور که شما هم اشاره کردید الان کشور‌های مختلف درصدد این هستند که دلارزدایی را از ارتباطات بین کشورشان با کشور‌های دیگر در دستور کار قرار دهند، در این میان اتحادیه‌های منطقه‌ای مثل اتحادیه پایاپای آسیا چه ظرفیت‌هایی را می‌تواند پیش روی اعضایشان برای جایگزینی ارز‌های ملی به جای دلار قرار دهد؟

قادری: ابزار و اهرمی که آمریکا برای فشار آوردن به کشور‌های غیرهمسو دارد یکی بحث سوئیفت است و یکی هم استفاده از ظرفیتی که دلار در اقتصاد‌های مختلف دارد. من فکر می‌کنم این دو مطلب را اگر ما بتوانیم از طریق اتحادیه پایاپای کشور‌های آسیایی در حد پیام رسانی است که بتواند ارتباط سیستم‌های بانکی را با هم برقرار کند و تسویه‌های مالی که بین کشور‌ها انجام می‌شود با استفاده از ارز دیگر غیر از دلار یا پول ملی کشور‌ها مورد استفاده قرار بگیرد کمک می‌کند که در معادلات اقتصادی ما دلار جایگاهی نداشته باشد و فشار آمریکا برای مسدود کردن سوئیفت و نقل و انتقالات مالی کم اثر یا بی اثر شود؛ بنابراین فکر می‌کنم این شتری است که دیر یا زود دم خانه اکثر کشور‌ها می‌خوابد و اگر آن‌ها استقلال عملی نسبت به آمریکا برای خودشان ایجاد نکنند باعث می‌شود در مقاطع مختلف مورد فشار قرار بگیرند و آمریکایی‌ها در همه مقاطع سعیشان بر این بوده که هر کشوری را به هر بهانه‌ای تحت فشار قرار بدهند اگر کمترین اطاعت و تبعیت و همراهی نداشته باشند بلافاصله از ابزار‌ها و اهرم‌های اقتصادی استفاده می‌کنند بنابراین این مشکل، مشکل ما به تنهایی نیست و مشکل همه کشور‌ها می‌تواند باشد.

سوال: اگر بخواهیم چشم اندازی را در این فضا ترسیم کنیم، شما فکر می‌کنید آیا در چند سال آینده این قضیه محقق خواهد شد و آیا اصلا این اتفاق به وسیله کشور‌های آسیایی می‌تواند اتفاق بیفتد یا خیر؟

قادری: من فکر می‌کنم الان این به عنوان یک مطالبه و خواست عمومی و وسیع و گسترده در همه کشور‌ها تبدیل شده و تنها مطالبه کشور‌های آسیایی نیست وقتی اروپا به صورت جدی این موضوع را دنبال می‌کند، در آمریکای لاتین این موضوع رابسیار جدی دنبال می‌کنند، کشور‌های حتی عربی و کشور‌های همسو حتی کره جنوبی وارد این موضوع شده و این را به صورت مطالبه دنبال میکند، طبعا در کشور‌های آسیایی که بعضی هایشان کشور‌های مورد غضب آمریکا است باید موضوع به صورت جدی‌تر مورد توجه قرار بگیرد و تلاش این کشور‌ها این باشد که زودتر بتوانند از این نقاط فشار آمریکا خارج شوند و عبور کنند تا بتوانند خودشان را در یک وضعیت باثباتی قرار دهند.