خواص زعفران و تشخیص تقلبی آن +فیلم

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، زعفران ماده‌ای دارای ارزش غذایی بالا در مقدار کم است.

 ایران، ترکیه، مصر، مغرب، پاکستان، سوئیس، ایتالیا و اسپانیا از جمله کشورهایی‌اند که در آن‌ها طلای سرخ کشت و برداشت می‌شود.

 کشورمان، ایران دارای مرغوب‌ترین زعفران در جهان است که ارزش صادراتی بالایی نیز دارد.

۷۵ درصد از زعفران تولیدی در ایران به کشورهای اروپایی و امارات صادر می‌شود؛ بنابراین با خرید زعفران می‌توانیم از باکیفیت‌ترین ادویه‌های جهان استفاده کنیم.

اگر بخواهید خواص زعفران را از نظر علمی بررسی کنید و مهر تایید بر این مقاله بزنیم باید چرایی وجود این فواید را بدانید.

زعفران از عناصری مانند کروسین، پیکروکروسین و سافرانال تشکیل شده است. 

این عناصر به ترتیب باعث رنگ دهی، طعم تلخ و عطر زعفران هستند. علاوه بر این موارد خواص دارویی نیز دارند.

مطالعات و کارآزمایی‌های بالینی فراوانی بر خاصیت زعفران مبنی بر کاهش علائم و عوارض افسردگی اشاره داشته‌اند.

احتمالا مکانیسم اثر زعفران برای بهبود علائم افسردگی تنظیم تولید و ترشح سروتونین در بدن است.

همان‌طور که می‌دانید سروتونین یکی از مهم‌ترین انتقال‌دهنده‌های عصبی موجود در بدن ماست که نقش مهمی در کنترل و بهبود افسردگی دارد. بسیاری از دارو‌های افسردگی شیمیایی (فلوکستین) موجود در بازار نیز با همین مکانیسم کنترل سروتونین طراحی و تولید شده‌اند. تفاوت مهم زعفران با این دارو‌ها در عوارض جانبی آن‌هاست.

زعفران علی رغم این که عوارض شناخته شده‌ای برای افراد دارای افسردگی ندارد بلکه می‌تواند عوارض ناشی از دیگر دارو‌های شیمیایی موجود در بازار را نیز جبران کند. 

زعفران می‌تواند خواص آرامبخش قابل توجهی داشته باشد. همچنین زعفران دارای طبعی گرم و زنده است و به همین علت می‌تواند مکانیسم‌های عصبی را تنظیم و از این طریق نیز به بهبود عملکرد اعصاب بینجامد.

یکی از خواص دم کرده زعفران بالا بردن سیستم ایمنی بدن است. زعفران سرشار از ویتامین ث می‌باشد لذا برای تقویت سیستم ایمنی بدن کارایی بالایی دارد و منجر به پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی می‌شود. گفتنی است که هر ۱۰۰ گرم زعفران ۸۰ میلی‌گرم ویتامین ث طبیعی با قابلیت جذب بالا دارد.

یکی از بهترین خواص زعفران این است که دارای مقادیر زیادی از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند کروسین، کروستین و سافرانال می‌باشد. وظیفه این آنتی‌اکسیدان‌ها خنثی کردن رادیکال‌های آزاد و به تبع آن تضمین سلامت قلبی و عروقی ماست. 

رادیکال‌های آزاد تمایل به آسیب و اکسید کردن هر چیزی که در دسترس شان است دارند. رادیکال‌های آزاد اطراف هسته سلول‌ها می‌توانند با آسیب به ماده‌ژنتیک و به خصوص توالی‌های تنظیمی آن منجر به ایجاد سرطان‌های بسیار سخت شوند.

مطالعات و کارآزمایی‌های بالینی نشان می‌دهد که زعفران توانایی افزایش هوشیاری و توانایی ذهنی و همچنین حفاظت از مغز را داراست. کروستین، کروسین و سافرانال موجود در زعفران می‌توانند مغز را در برابر رادیکال‌های آزاد که یکی از مهم‌ترین تهدیدات ممکن برای مغز است حفظ کنند.

همچنین مواد معدنی و ترکیبات موجود در زعفران می‌توانند عملکرد‌ها و کارکرد‌های مغزی را تا حد قابل قبولی بهبود بخشند و از اختلالات عصبی همچون پارکینسون جلوگیری کنند.

مطالعات نشان می‌دهد که مصرف زعفران می‌تواند منجر به بهبود متابولیسم بدن در مورد چربی و گلوگز شود. زعفران می‌تواند منجر به کاهش سوخت و ساز چربی دریافتی از راه غذا و بهینه سازی سوخت و ساز گلوگز و جلوگیری از ایجاد دیابت شود. 

در یک مطالعه بالینی بر روی افرادی از که از قرص خواب برای داشتن خوابی آرام استفاده می‌کردند نشان داده شد که مصرف ۱۴ میلی‌گرم زعفران روزانه برای یک دوره می‌تواند منجر به بهبود کیفیت خواب قابل توجه در این افراد شود.

این ادویه از کمترین میزان مواد آلرژن برخوردار بوده و تقویت کننده سیستم تنفسی بدن است و در روند بهبودی آسم نیز تاثیر مثبتی دارد.

زعفران به واسطه دارا بودن مقادیر زیادی از کاروتنوئیدها، فلاونوئید‌ها و دیگر آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند نقشی مهم در احیا و حفظ کلاژن پوستی داشته باشد.

یکی از خواص زعفران برای زنان قابلیت تحریک‌کنندگی قاعدگی است و مصرف آن پیش از زمان بروز قاعدگی می‌تواند منجر به تحریک قاعدگی و ایجاد نظم در قاعدگی شود. همچنین تحقیقات نشان داده است که مصرف زعفران به مدت چند دوره می‌تواند منجر به کاهش ۵۰ درصدی عوارض سندروم پیش‌قاعدگی شود.

اگر در طی روز مدت زمان زیادی را در زیر نور خورشید سپری می‌کنید و نور خورشید پوست شما را آزار می‌دهد، کافی است فقط مقداری زعفران را به مدت یک شب در شیر پر چرب خیس نمایید.

بعد از این کار با انگشت‌های خود، آن‌را به پوست خود بمالید. این ترکیب به شکل معجزه‌آسایی اثر آفتاب سوختگی را پاک می‌کند و بعلاوه درخشندگی را به پوست شما بر می‌گرداند.

از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین کاربرد‌های گیاه زعفران، کاهش ناراحتی‌های معده و نفخ بیش از حد شکم می‌باشد. ذات آرام‌بخشی و ضد‌التهابی که زعفران دارد موجب آرام کردن و کاهش التهابات معده می‌شود.

هم چنین زعفران می‌تواند به راحتی یبوست، نفخ، گرفتگی و بقیه شرایط و اختلالات جدی مثل زخم معده را نیز از بین ببرد.

اسید معده یکی از رایج‌ترین بیماری‌ها در بین افراد است که بسیاری را آزار می‌دهد از گذشته‌های دور از زعفران به عنوان یک درمان کننده قوی بیماری‌هایی هم، چون درد معده و اسید معده استفاده می‌کردند.

زعفران دارای مواد معدنی است که منجر به افزایش جذب کلسیم در دستگاه گوارش می‌شود. یکی از اصلی‌ترین مکانیسم‌های درمان اختلالات استخوانی و پیشگیری از مشکلاتی مانند پوکی استخوان و نرمی استخوان این است بتوانیم میزان جذب کلسیم را افزایش دهیم.

کمر درد یکی از مشکلات اصلی بدن انسان به خصوص در خانم‌ها است که به شدت باعث اذیت و آزار افراد می‌شود. از این رو که زعفران مشکل گشای بسیاری از بیماری‌ها است برای درد کمر هم خاصیت بسیاری دارد و در زمان دچار شدن به این درد به جای دارو‌های شیمیایی می‌توانید زعفران را جایگزین کنید.

روماتیسم یک درد مفصلی بوده که متاسفانه تمام استخوان‌ها و مفاصل بدن را درگیر خود می‌کند. درمان قطعی برای این نوع بیماری وجود ندارد، اما راه‌هایی وجود دارد که می‌توان از این طریق آن‌ها این بیماری را کنترل کرد که استفاده از زعفران یکی از راه‌های کنترل بیماری رماتیسم است.

برای بسیاری از ما پیش آمده است که بعد از انجام حرکات ورزشی سنگین عضلات بدن ما دچار گرفتگی و کوفتگی می‌شود که زعفران در این میان می‌تواند به بهود و رفع این گرفتگی‌های عضلانی کمک بسیار زیادی بکند. برای استفاده از زعفران هم می‌توانید به سراغ دمنوش‌های زعفرانی مقوی بروید.

زعفران دارای مقادیری از آهن در ترکیبات خود است و می‌تواند به همین واسطه منجر به افزایش تولید گلبول‌های قرمز و در نهایت افزایش میزان هماتوکریت و هموگلوبین خون شود.

افزایش تعداد سلول‌های خونی نیز به نوبه خود منجر به افزایش توان اکسیژن‌رسانی بافتی و در نتیجه تقویت گردش خون می‌شود. هر ۱۰۰ گرم زعفران ۱۲ میلی‌گرم آهن دارد.

یکی از خواص زعفران تنظیم عملکرد سیستم ایمنی و کنترل درد است. حتما می‌دانید که بیشتر اوقات درد یک واکنش دفاعی ناشی از فعالیت سیستم ایمنی و سایتوکاین‌های تولید شده توسط آن است. زعفران توانایی تنظیم و تعدیل سیستم ایمنی در جهت مثبت را دارد.

در یک مطالعه بالینی نشان داده شد که مصرف عصاره زعفران به مقدار ۷۵ mg/kg از وزن بدن و در طی ۱۴ روز می‌تواند منجر به افزایش سطح ایمنوگلوبین IGG سرم در برابر یک بیماری خونی مزمن شود.

هچنین ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در زعفران نیز منجر تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد‌های آنزیمی در افراد می‌شود. لازم به ذکر است که مواد موثره موجود در زعفران طبیعی است و دارای بیشترین و بهترین جذب ممکن در بدن انسان است.

 

طبق تحقیقات، افرادی که به طور منظم زعفران میل می‌کنند دارای محافظی در چشم هستند که جلوی تاثیرات مخرب نور مستقیم را می‌گیرند. همچنین به دلیل داشتن مواد معدنی و ویتامین A به بهبود بیماری‌های چشمی کمک می‌کند. علاوه بر این بیماران دژنراسیون ماکولا قادر هستند که با مصرف زعفران بینایی خود را بدست آورند و از نعمت دیدن بهره‌مند شوند.

همانطور که گفته شد، زعفران به بهبود حافظه کمک می‌کند. این موضوع به طور مخصوص کمک می‌کند تا برخی از بیماری‌ها نظیر فراموشی، پارکینسون، آلزایمر خفیف و آلزایمر متوسط کنترل و یا درمان شوند؛ بنابراین برای جلوگیری از افول عقل و ذهن در دوران پیری، حتما زعفران را در برنامه‌های غذای خود قرار دهید.

بیماری‌های گوارشی معمولا حاصل از تغییر مزاج بدن و سرد شدن طبع بوجود می‌آیند. اما طبع گرم و خشک زعفران کمک می‌کند که این سردی‌ها جبران شوند و بیماری‌هایی نظیر بزرگ شدن کبد، آسیب‌های کلیوی و بیماری‌های گوارشی به راحتی بهبود یابند.

 کودکان را پرانرژی می‌سازد.

 هضم غذا را برای کودکان راحت و آسوده می‌کند.

 باعث آرام شدن در نوزادان و نشاط و شادی در کودکان هست.

 استخوان‌های بدن کودکان و نوزادان را محکم می‌سازد.

 ایمنی و سلامت دندان و دهان را تضمین می‌کند.

با توجه به فواید گفته شده از زعفران و ارزش غذایی آن بهتر است همیشه آن را در منزل داشته باشید.

راه‌های تشخیص زعفران اصل از تقلبی که نمی‌دانستید

شاید برای بسیاری از خریداران دشوار باشد که بتوانند زعفران اصلی را از زعفران تقلبی تشخیص دهند؛ اما راه‌های ساده‌ای برای این تشخیص وجود دارد.

یکی از روش‌های تشخیص زعفران اصلی، استفاده مناسب از کلمه شیرین است. زعفران خوب همیشه عطر شیرین دارد و نه طعم شیرین. یکی از رشته‌های زعفران را روی زبان خود قرار دادید. اگر طعم شیرینی درون دهان خود احساس کردید، این زعفران تقلبی است. 

گاهی افراد سودجو برای افزایش وزن زعفران، آن را به عسل یا شکر آغشته می‌کنند. زعفران اصل کمی به تلخی می‌زند یا گاهی هم هیچ طعم خاصی نمی‌دهد.

عطر زعفران ،یکی دیگر از روش‌های قطعی برای تشخیص زعفران اصل، عطر آن است.

برای این راهکار باید عطر زعفران اصل را به خوبی بشناسید. عطر زعفران اصل بسیار جذاب و هیجان‌آور است، اگر بدانید رایحه واقعی عسل و یونجه چگونه است، به احتمال زیاد می‌توانید عطر زعفران اصل را هم تشخیص دهید.

این عطر ترکیبی از عسل و یونجه است. هرچه زعفران تازه‌تر باشد، بوی آن تندتر است.

جوش شیرین، ترفند تشخیص زعفران اصل با جوش شیرین و آب سرد 

کمی از زعفران را درون آب سرد بریزید، متوجه می‌شوید کمی که زمان بگذرد، رنگ آب تغییر می‌کند. ولی نکته اصلی اینجاست که چگونه می‌توان زعفران تقلبی را تشخیص داد.

زمانی که کلاله‌های زعفران اصل را از آب بیرون بیاورید، رنگ اصلی خود کلاله‌ها چندان تغییری نکرده است.

ولی در زعفران تقلبی بعد از درآوردن آن‌ها از آب، مشاهده می‌کنید که رنگ اضافه شده به کلاله‌های زعفران کاملاً از بین رفته، ظاهری مثل قبل ندارد و به رنگ سفید در آمده است.

به علاوه زعفران اصلی سرعت رنگ‌دهی کندتری دارد، پس اگر زعفران به سرعت رنگ پس داد، شکی در استفاده از رنگ‌های شیمیایی درون آن نیست.

رنگ زعفران اصل در آب به رنگ زرد مایل به نارنجی و قرمز و البته شفاف درمی‌آید.

 رنگ قرمز تند در آب نشان خوبی نیست، مواد شیمیایی استفاده شده برای رنگ‌دهی بیشتر زعفران ممکن است برای سلامتی شما مضر باشند.

 گاهی اوقات در تهیه زعفران تقلبی کلاله گیاهان دیگر از جمله ذرت را رنگ می‌کنند و به جای نوع اصل آن می‌فروشند.

کلاله این دو گیاه شباهت زیادی به هم دارد و تفاوت آن‌ها در این است که کلاله‌های زعفران حالت منحنی دارند که می‌تواند در تشخیص نوع اصل به شما کمک کند.

گل‌رنگ هم از نظر ظاهری به طور طبیعی شباهت زیادی به زعفران اصل دارد، پس گول ظاهر آن را نخورید و به رنگ و بوی آن بیشتر توجه کنید.

کمی از زعفران را روی کاغذ بریزید و یا بین انگشتان خود فشار دهید. اگر لکه‌های چربی روی کاغذ باقی ماند، نشان می‌دهد متأسفانه زعفرانی که خریدید، تقلبی است و شاید برای افزایش وزن، به آن چربی اضافه کرده باشند. زعفران اصل در صورت له شدن بین کاغذ به پودر تبدیل می‌شود.

یکی از روش‌های جالب برای تشخیص زعفران اصل این است که کمی جوش شیرین به آب اضافه کنید و آن را خوب هم بزنید. سپس کمی زعفران به محلول اضافه کنید. درصورتی که زعفران اصل باشد، ترکیب آب و جوش شیرین به رنگ زرد در می‌آید، ولی اگر زعفران تقلبی باشد محلول به رنگ قرمز کمرنگ تغییر می‌کند.

کمی زعفران را روی اجاق گاز و روی شعله گاز شهری متان بگیرید. اگر رنگ آن به بنفش یا نارنجی تغییر کرد، خوشحال باشید که زعفران اصل در دست دارید.

زعفران تقلبی به رنگ زرد تبدیل می‌شود.

همچنین زعفران اصل در بنزین حل نمی‌شود و اگر کمی از آن را درون بنزین بریزید، نباید باعث تغییر رنگ آن شود.

ترفند تشخیص زعفران اصل با جوش شیرین و آب سرد

راه‌های تشخیص زعفران اصل از تقلبی که نمی‌دانستید

متأسفانه برخی از سودجویان برای اینکه محصولات خود را به عنوان محصول بهینه به دست مشتری برسانند، اقدام به انجام روش‌های ناشایست می‌کنند تا به نوعی بتوانند سود ببرند.

برخی با استفاده کردن از زعفران اصل، مقداری مواد دیگر مانند نمک، شکر یا حتی گل‌رنگ را با آن ترکیب می‌کنند تا وزنش بالا برود و بتوانند سود بیشتری به چنگ آورند.

گاهی کلاله‌ها به عسل یا شیره آغشته می‌شوند تا وزن بیشتری داشته باشند.

برخی افراد دیگر نیز از رنگ مصنوعی استفاده می‌کنند تا قدرت رنگ‌دهی زعفران بالا رود.

 توصیه می‌شود برای خرید زعفران تنها از کلاله‌های سالم و پودر نشده استفاده کنید تا احتمال تقلب در تهیه آن‌ها کمتر باشد.

اسپری زعفران هم تضمینی برای اصل بودن آن‌ها نیست. اگر قیمت زعفرانی که در حال خریدش هستید، از انواع دیگر مدل‌ها به طرز شگفت‌انگیزی ارزان‌تر بود، در خرید آن شک کنید.

 

سخنان کارشناس طب سنتی درباره خواص و تشخیص زعفران اصل

 

منابع: همشهری آنلاین، ماه چین،دیبا زعفرون