فواید زیره بیشمار است. همچنین از زیره در آشپزی و پزشکی استفاده میشود.
زیره دانهای است معطر و ضد نفخ که بهعنوان ادویه استفاده میشود.
برگهای این گیاه بیست الی سی سانتیمتر و ارتفاع آن تقریبا پنجاه سانتیمتر است.
میوه این گیاه نیز هلالی شکل و دارای خطوط برجسته به اندازه دو میلیمتر است.
دو نوع زیره در دنیا وجود دارد به نام زیره سبز و زیره سیاه.
در این مطلب تلاش میکنیم اطلاعاتی به شما اعم از فواید زیره، انواع زیره، تفاوت خواص زیره سبز و سیاه، طریقه مصرف زیره سیاه و عوارض زیره بدهیم.
انواع زیره
زیره سبز و زیره سیاه دارای مقادیر بالایی فیبر هستند و با کاهش اشتها و افزایش متابولیسم بدن به لاغری و کاهش وزن سریع افراد کمک میکنند.
همچنین مقادیر بالای فیبر موجود در زیره برای کاهش چربی شکم مفید است. خواص زیره سبز:
این نوع زیره هم به صورت پرورشی و هم خودرو یافت میشود. در ایران نوعی پرورش زیره سبز وجود دارد که از اجزای اصلی پودر کاری است و برای تقویت طعم غذاها مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در داروهای سنتی از سالها قبل استفاده میشود.
خواص زیره سیاه یا زیره کوهی:
معروف به زیره کرمانی است و یکی از سوغاتیهای معروف این استان است که در مناطق کوهستانی به صورت خودرو رشد میکند.
خواص زیره برای سلامتی
۱. منبع غنی آهن است
دانههای زیره به طور طبیعی غنی از آهن هستند.
یک قاشق چای خوری زیره آسیاب شده حاوی ۱.۴ میلی گرم آهن یا ۱۷.۵ درصد از RDI برای بزرگسالان است.
کمبود آهن یکی از شایعترین کمبودهای مواد مغذی است که تا ۲۰ درصد از جمعیت جهان و ۱۰ نفر از هر ۱۰۰۰ نفر را در ثروتمندترین کشورها تحت تأثیر قرار میدهد.
۲. حاوی ترکیبات گیاهی مفید است
زیره حاوی بسیاری از ترکیبات گیاهی است که با فواید بالقوه برای سلامتی مرتبط هستند، از جمله ترپن ها، فنل ها، فلاونوئیدها و آلکالوئیدها، تعدادی از اینها به عنوان آنتی اکسیدان عمل میکنند، که مواد شیمیایی هستند که آسیب رادیکالهای آزاد به بدن شما را کاهش میدهند.
رادیکالهای آزاد اساساً الکترونهای تنها هستند. الکترونها جفت بودن را دوست دارند و وقتی از هم جدا میشوند ناپایدار میشوند. این الکترونهای تنها یا «آزاد» دیگر شرکای الکترونی را از سایر مواد شیمیایی بدن شما میدزدند. این فرآیند "اکسیداسیون" نامیده میشود.
اکسیداسیون اسیدهای چرب در شریانهای شما منجر به گرفتگی عروق و بیماری قلبی میشود. اکسیداسیون همچنین منجر به التهاب در دیابت میشود و اکسیداسیون DNA میتواند به سرطان کمک کند.
آنتی اکسیدانهایی مانند آنهایی که در زیره وجود دارد، الکترون را به یک الکترون رادیکال آزاد تنها میدهد و آن را پایدارتر میکند. آنتی اکسیدانهای زیره احتمالا برخی از مزایای سلامتی آن را توضیح میدهند.
تفاوت زیره سبز و سیاه
جنس، گونه، نوع اسانس و ترکیبات گیاه خواص زیره سبز با خواص زیره سیاه متفاوت است و اثرات دارویی آنها نیز در بعضی موارد تفاوت دارد؛ به همین دلیل میزان مصرف آنها نیز متفاوت خواهد بود.
خواص زیره سیاه، که در بسیاری از غذاها مصرف میشود، میتواند ده برابر خواص زیره سبز باشد. بوی متفاوت این دو نوع زیره (سبز و سیاه) نیز به دلیل متفاوت بودن ترکیبات اصلی اسانس آنها است.
خواص و فواید زیره سبز عبارتاند از:
زیره سبز و درمان هموروئید
زیره سبز سرشار از فیبر است که بهطور طبیعی باعث تحریک سیستم گوارش، بهبود هضم و درمان هموروئید میشود. همچنین خواص ضد قارچ و ضد میکروبی دارد که عفونتهای ناشی از هموروئید را درمان میکند.
زیره سبز برای کمک به هضم
زیره سبز با تحریک غدههای مسئول ترشح اسیدها، صفرا و آنزیمها باعث هضم بهتر غذا میشود.
زیره سبز برای تقویت سیستم ایمنی
زیره ویتامین C دارد و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود. بههمین دلیل دکتر طب سنتی هم استفاده از زیره سبز را توصیه میکند.
زیره سبز و کاهش وزن
خواص زیره لاغری یکی از بهترین خواص این ادویه محسوب میشود که با افزایش سوختوساز بدن و بهبود هضم باعث کاهش وزن میشود.
خواص زیره سبز برای پوست صورت
زیره سبز خواص بسیاری برای پوست دارد. بهعنوان مثال، زیره سبز با داشتن ویتامین E دیواره مویرگی در پوست را تقویت میکند. در نتیجه خاصیت ارتجاعی و رطوبت پوست بهبود مییابد. در واقع زیره سبز یک ادویه ضدپیری است!
خواص زیره سبز در استرس و افسردگی
زیره سبز بهدلیل داشتن آنتی اکسیدان باعث کاهش استرس و درمان افسردگی میشود.
زیره سبز و درمان اختلالات تنفسی
زیره سبز با دفع و ازبینبردن مخاط ریهها، به تنفس بهتر کمک میکند. بهعنوان مثال، در بیماری آسم که بهعلت عفونت، چاقی، استرس، آلرژی، آلودگی یا عدم تعادل هورمونی به وجود میآید، زیره سبز به درمان و بهبود آن کمک میکند.
تقویت حافظه با زیره سبز
زیره با تحریک سیستم عصبی مرکزی باعث تقویت حافظه، بهبود عملکرد مغز و درمان بیماری پارکینسون میشود.
خواص زیره سبز برای درمان بیخوابی
زیره سبز با داشتن انواع ویتامینها میتواند باعث بهبود کیفیت خواب و کمک به بیخوابی شود.
پیشگیری از ابتلا به دیابت با زیره سبز
زیره سبز با کاهش قند خون میتواند به جلوگیری از دیابت کمک کند.
خواص زیره سبز برای مردان
زیره سبز خواص بسیاری برای آقایان دارد که عبارتاند از: ضدالتهاب، افزایشدهنده تعریق و ادرار و التیامدهنده زخم.
جلوگیری از سرطان با زیره سبز
زیر سبز با داشتن انواع ویتامینها، خواص ضدانعقادی دارد، باعث تقویت سیستم ایمنی و کاهش استرس اکسیداتیو میشود که برای درمان و پیشگیری از ابتلا به سرطان مفید هستند.
تقویت استخوانها با زیره سبز
زیره سبز سرشار از کلسیم است و به تقویت استخوانها کمک میکند.
رفع نفخ روده و معده
عوارض زیره سبز
حال که با فواید زیره سبز آشنا شدیم، نوبت به عوارض این ادویه میرسد:
مصرف بیشازحد زیره باعث بروز آلرژی میشود
اثر ضدنفخ زیره میتواند باعث آروغزدن شود
سوزش سردل
زیره ممکن است باعث سرکوب تستوسترون و در نتیجه ناباروری شود.
مصرف بیشازحد زیره میتواند اعتیادآور باشد
کاهش قند خون که برای دیابتیها خبر خوبی نیست
زیر سبز با طبع گرم خود ممکن است باعث بروز کهیر شود
از جمله خواص زیره سیاه به توصیه دکتر تغذیه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تسکین دهنده درد شکم با زیره سیاه
از زیره سیاه میتوان برای ازبینبردن کرمهای انگلی استفاده کرد که باعث کاهش درد شکم میشود.
تسکین و درمان سرفه با زیره سیاه
ترکیب دانههای زیره با فلفل میتواند گزینه خوبی برای برطرفکردن سرفه خشک باشد.
خاصیت ضداسپاسم زیره سیاه
خواص روغن زیره، ضداسپاسم است و میتواند انقباض عضلانی و گرفتگی عضلات را التیام بخشد.
زیره سیاه و سلامت قلبی
زیره سیاه بهدلیل داشتن پتاسیم به حفظ ضربان قلب کمک میکند.
خواص زیره سیاه برای لاغری شکم
زیره سیاه بهدلیل کمک به هضم بهتر غذاها باعث لاغری و کاهش وزن میشود.
ادرارآور
روغن دانه زیره برای افرادی که دچار مسدودشدن ادرار هستند، کمک میکند و ادرارآور است.
کاهش پف و التهاب پوست با روغن زیره سیاه
روغن زیره باعث کاهش التهاب و پف میشود. همچنین به رشد سریع سلولهای پوست در صورت سوختگی پوست کمک میکند.
خواص روغن زیره برای دور چشم
زیره سیاه به کند شدن روند پیری پوست و شاداب کردن پوست کمک میکند و باعث کاهش تشکیل چین و چروکهای دور چشم میشود.
بهبود متابولیسم با زیره سیاه
دانه زیره سیاه سرشار از منگنز است که به بهبود متابولیسم بدن کمک میکند.
زیره سیاه و رفع بیخوابی
زیره سیاه با داشتن آنتی اکسیدانهایی مانند لوتئین، کاروتوئن و کریپتوکسانتین و منیزیم بالا به رفع بیخوابی کمک میکند.
عوارض زیره سیاه
زیره سیاه هم علاوه بر خواص و فوایدی که دارد، عوارضی را هم بههمراه میآورد که عبارتند از:
بروز ناراحتی شکم مانند گاز روده و سوزش معده بهدلیل مصرف بیشازحد دانه زیره.
احتمال آروغ زدن با مصرف زیاد زیره سیاه.
افزایش خطر کبد و آسیبهای کلیوی بهدلیل مصرف روغن زیره بیشازحد و برای مدت طولانی
احتمال سقط جنین در خانمهای باردار
افت فشارخون
افت قند خون با مصرف زیاد زیره که برای بیماران دیابتی ضرر دارد
ایجاد واکنش آلرژیک در برخی افراد
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم در مورد خواص زیره سبز و سیاه و همچنین عوارض و مضرات آنها صحبت کنیم. از اینکه تا انتهای مطلب با ما همراه بودید، از شما متشکریم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از خواص بینظیر این ادویه بهرهمند شوید.
سخنان دکتر یارقلی درباره زیره
منابع: پذیرش ۲۴، غفاری دایت