به صدا در آمدن زنگ خطر جمعیت در کشور

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما برنامه سلام صبح بخیرشبکه ۳ با حضور صابر جباری رئیس اداره جوانی جمعیت سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت به موضوع  زنگ خطر جمعیت در کشورپرداخت.

مقدمه مجری: زنگ خطر جمعیت خیلی وقت در کشور ما به صدا در آمده و حالا برای کم کردن صدای آن راه‌های مختلفی پیشنهاد می‌دهند اقدامات مختلفی انجام شده است.

 سوال: آقای دکتر چند تا فرزند دارید؟

 جباری: ۴ تا

سوال:این می‌شود عالم با عمل که خودش هم عمل می‌کند خودتان در خانواده چند نفری بزرگ شدید؟

 جباری: ما خودمان هم ۴ تا بودیم

سوال: سن بچه‌های به چه صورت است؟

جباری: دختر بزرگم ۱۴ ساله است دختر دومم ۱۰ ساله دختر سومم ۷ ساله است پسرمم ۳ ساله و نیم

سوال: واقعا زنگ خطر پیری جمعیت در کشور خورده شده یا این‌ها هنوز تبلیغات خورده

جباری: زنگ خطر سالخوردگی جمعیعت که بیش از دهه است خورده شده است منتها، چون تبعاتش در کوتاه مدت ملموس نیست هم درحوزه مسئولین کمتر بهش توجه شده هم عموم مردم به تبع وقتی مسئولین تدبیری نکنند یا هشداری ندهند خوب انتظار خیلی ازشان نمی‌شود داشت و ما واقعا الان پنجره جمعیتی مان در زاد و ولد حدود ۵ و ۶ سال وقت داریم که جبران کنیم که در سیاه چاله جمعیتی نیفتیم، چون بالاخره جبرانش حداقل ۵۰ سال گاهی تا ۱۰۰ سال جبرانش طول می‌کشد کشور‌هایی که دچار سالخوردگی می‌شوند

سوال:آقای دکتر خاطرم هست دوران ما دهه شصتی برای کنترل جمعیت دیگر در قوطی کبریت وماکارانی و در خیابان هر جایی که می‌دیدیم نوشته بود که دو تا بچه کافی است، چون بالاخره بنابر سیاست هایمان آن موقع یک درکی داشتند که افزایش جمعیت دارد اتفاق می‌افتد باید این کنترل شود الان، ولی دیگر به آن شدت تبلیغات برای فرزند آوری دیده نمی‌شود

جباری: بله متاسفانه، ما فرزند کمتر زندگی بهتر شاید فهمش یک کم راحتی باشد البته آن موقع عزم جزم همه مسئولین این بود چه در رسانه چه در تربیون‌ها چه در بیسکوییت، کبریت و ... این کار انجام شد الان یک کمی در حوزه فرهنگ سازی عقب هستیم این نیاز‌مند واقعا یک عزم جدی است و الان ما با هم گفتگو می‌کردیم به طور مثال نرخ ارز بالا و پایین می‌شوندمردم تبعاتش را می‌بینند اگر خدایی نکرده فتنه‌ای باشد شلوغی باشد ملموس است برای مردم، ولی در پدیده‌های جمعیتی که ما در جنگش هم قرار داریم یعنی دشمنان ما می‌خواهند جمعیت مان زیاد نشود هم ما خودمان ممکن است غفلت کنیم و ایران عزیزمان را غفلت کنیم و نتوانیم حفظ کنیم این باعث می‌شود که ما غفلت کنیم و، چون پیامدهایش در دراز مدت مشخص می‌شود دچار سالخوردگی بشویم

سوال: الان حمایت‌ها و تشویق‌هایی که می‌شود برای فرزند آوری اعم از همین یک سقف خودروی مجزا برای مادران یا مثلا وامی که حالا با، اما و اگر همراه است همه اش البته با، اما و اگر همراه است این‌ها را کافی میدانید یا این‌ها مشوق درستی هستند برای فرزند آوری یا خیر

 جباری:در پدیده‌های جمعیت شناسی عوامل مختلفی درش دخیل است سه تا عامل اصلی است یک محورش سلامت است یعنی ما خدمات باروری و بارداری و درمان ناباروری، انجام زایمان این‌ها را باید برای مردم ارزان بکنیم یا در دسترس بکنیم یک مقدارش محور اقتصاد است و معیشت یک محور هم محور فرهنگی و تربیتی است در تمام دنیا اصل موضوع بحث فرهنگ سازی است یعنی به طور مثال بخواهم بیاورم کشور‌های پیشرفته دنیا الان در چاله جمعیتی هستند آن‌ها که مشکل اقتصادی ندارند مثل کشور‌های اروپایی یا ژاپن یک کشور اقتصادی است اقتصادش هم ثبات دارد، ولی الان در چاله افتاده و مشوق اقتصادی هم گذاشته و سالی بیش از چند مدرسه در حال تعطیلی است و شاخص‌های مختلف اقتصادی اش هم الان رو به کاهش شدید است یعنی ما باید اصل را روی فرهنگ سازی بگذاریم و البته در کشور ما ثبات اقتصادی نداریم حتما اقتصاد مهم است باز هم در این شهر تهران نگاه می‌کنیم در شمال تهران که مردم وضعیت اقتصادی دارند یا ازدواج نمی‌کنند یا فرزند آوری نداریم سوال: پس بیشتر مساله فرهنگی است دکتر جباری: یا ۱۳ استان برخوردار کشور ما، ببنید الان پیرترین استان ما گیلان هست مازندران است تهران است البرز است سمنان است مرکزی است.

سوال: این‌ها وضع اقتصادی شان نسبت به خیلی از استان‌های ما کمتر است

 جباری:من می‌خواهم بگویم اقتصاد مهم نیست حتما اقتصاد مهم است ثبات اقتصادی مهم است و کمک می‌کند که هم در فرزند آوری هم این که خانواده با خیال راحتی بچه شان را بزرگ کنند، ولی ما اگر بتوانیم همه هزینه‌های سرباری یک فرزند آوری را در سلامت هم در اقتصاد برای مردم کاهش بدهیم حتما میل مردم برای فرزند آوری بیشتر می‌شود مشوق اقتصادی برای ما که در چاله جمعیتی در لبه پرتگاهش هستیم حتما موثر است یعنی خیال مردم راحت می‌کند مثل مثلا این سهام که برای فرزند آوری گذاشتند من خیالم از آینده فرزندم راحت است که این وقتی بزرگ می‌شود دریافت می‌کند یا زمینی که گذاشته می‌شود منتها این‌ها را باید مجموعه اقتصادی دولت عزم کند و اجرایی کند که برای مردم اعتماد ساز باشد

سوال: بله، چون وعده خیلی داده شده، ولی مثل آن یک میلیون‌ها که یک ساله ریخته شده و بلوکه شد بعد هم نمی‌دانم چی شد، چون عمل نشده مردم با دیده ترس و نگرانی بهش نگاه می‌کنند آقای دکتر اشاره کردید به آن سه ضلعی که یک قسمتش سلامت بود، یک قسمتش فرهنگ سازی، یک قسمتش اقتصاد بود اقتصاد فرمودید راجب فرهنگ سازی هم فرمودید در مورد آن تیکه سلامت یک صحبت‌هایی هم این چند روز گذشته از شما خیلی پر تکرار بود در شبکه‌های اجتمای و آن این که راجب سن بارداری و فاصله بین موالید و این‌ها مواردی را فرموده بودید بعضی‌ها ان قولت وارد کردند در نهایت جمع بندی چی هست بین متخصصین

جباری: در بارداری توصیه عمومی ما درحوزه سلامت و پزشکی این است که افراد به موقع ازدواج کنند و بارداری به تاخیر نیندازند یعنی اگر کسی ازدواج کرد بهتر این است که دو سال اول ازدواج فرزند آوری را اقدام کند دلیلش چی هست اگر تاخیر بیندازد این‌ها ممکن است ناباروری‌های اولیه داشته باشند واین دیر شناسایی شود هر چه دیرتر شناسایی شود درمانش سخت‌تر می‌شود این یک نکته، نکته دوم این است که در تمام دنیا حدود ۳۳ درصد از بارداری‌ها حالا اصطلاحا با برنامه ریزی اتفاق نمی‌افتد کما اینکه خود واقع بارداری کسی که شگفتی‌های خلقت است همه عواملش دست ما انسان‌ها نیست یعنی خیلی‌ها می‌خواهند بچه داشته باشند نمی‌شود می‌خواهند توی یک تاریخی باشد، اما نمی‌شود این طور نیست که ما هر موقع اراده کنیم این اتفاق بیفتد وقتی که ۳۳ درصد بارداری دست ما نیست فرهنگی را متاسفانه در کشور جا افتاد که اگر مادری مثلا فرزندی را دارد مثلا این شیرخوار است یک ساله است دوبار شد نگاه حوزه سلامت در اغلب جا‌ها یا برخودار ما با آن مادری که مجدد باردار می‌شود جوری بود که این احساس می‌کرد یک خطای بزرگی انجام داده یا نه سلامتی خودش و فرزند فعلیش و فرزنده آینده اش دچار مخاطره جدی شده

سوال: خیلی سرزنش گر وجود دارد

جباری: بله، در حالیکه این جوری نیست این یعنی ما می‌گوییم مردم زودتر از سه سال بچه بیاورند نه ما می‌گوییم نه ماه بارداری است ۴۸ ماه شیردهی است مادر خوب به بچه شیر بدهد بارداری را تجربه کند بعد اقدام به فرزند آوری، ولی اگر زودتر از این موعد بارداری اتفاق افتاد اشکالی ندارد ممکن است نیاز به مراقبت سلامت بیشتری داشته باشد در بحث سن بارداری هم خدمت شما عرض کنم الان در آلمان در مدارسش آمدند خدمت شما عرض کنم برای دخترانی که ازدواج کردند زیر ۱۸ سال هستند مهد کودک زدند که اگر بچه دارند بچه را نگه دارند درسش هم بخواند در آمریکا هم همین طور خیلی از کشور‌ها دارند این کار را می‌کنند منتها این یعنی که باز می‌گوییم زیر ۱۸ سال ازدواج کنند نه، ولی اگر کسی شرایط ازدواج را داشت یعنی بلوغ جنسی بلوغ جسمی بلوغ اجتماعی بلوغ عاطفی همه این‌ها را داشت برای چی ما، مانعش بشویم برای اینکه شما در سن مدرسه هستی که خوشبختانه آموزش و پرورش هم این را ابلاغ کرد که منعی ندارد و اگر فرزند آوری داشته باشد کما این که قدیم هم بوده دیگر یا تو سن ۳۵ سال خدمت شما عرض کنم باز ما منع بارداری نداریم ما در شرایط پزشکی مثلا یک فردی مراجعه می‌کند یک مادری و می‌گوید من بیماری قلبی دارم صرع دارم اصلا ام اس دارم وقتی فرزند می‌خواهد ما مانع فرزند آوری نمی‌شویم می‌گویم یک شرایطی دارید نیاز به مراقبت بیشتر باید قلبت را قبلا چکاب کرده باشی تحت نظر متخصص قلب باشی اگر لازم است اکو انجام دهی و در هر بیماری متخصص مربوطه نظر میدهد و تا این بارداری به سلامت ختم شود ما نباید فاکتور سن را پررنگ می‌کردیم، چون می‌خواستیم سیاست‌های جمعتی را انجام دهیم متاسفانه این کار را کردیم و الان هم که طبق آمار ما سن ازدواج مان رفته بالا

سوال: ۳۰، ۳۵ تازه دارند ازدواج می‌کنند

جباری: بخواهیم بگوییم که ۳۰، ۳۵ ازدواج کردی اگر بچه داری این طوری می‌شود آن طوری می‌شود

سوال: شخص می‌گوید یک فرزند

جباری: اصلا به غیر از یک فرزند از زندگی ناامیدش می‌کنیم یعنی طرف می‌گوید اصلا برای چی ازدواج کردم یعنی همه مسائل را با همه ابعاد اجتماعی نگاه کرد کما اینکه الان در دنیا هم در کشور‌های مختلف مثل کانادا، آمریکا خیلی از کشور‌های دیگر سن بارداری مطرح نیست یعنی محدودیت ندارد برای بارداری می‌گوید در شرایطی این مادر نیاز به مراقبت بیشتری باشد من این سیستم مراقبتی را بهتر عرضه میکنم که این دوره بارداری به سلامت طی شود

سوال:انشالا این اتفاق بیفتد در حوزه فرهنگ سازی هم امیدواریم که آن فرهنگ این که کسی بچه کوچیک دارد یک جا‌هایی بالاخره مخصوص می‌خواهند کافه رستوران سخت است در جا‌های عمومی برای این‌ها در حمل و نقل عمومی تلاش‌هایی شده به این سمت، ولی شاید کافی نباشد اتفاقات زیادی بیفتد یک مادر احساس رضایت احساس منزلت داشته در جامعه واگر این اتفاق بیفتد این پیک جمعیتی را انشالا بتوانیم با موفقیت برگردیم به آن جایی که باید  انشالا این اتفاق‌ها و همه این سیاست گذاری‌ها منجر به این شود که یک ایران آباد داشته باشیم همچنان در سال‌های آینده

جباری: ایرانی آباد و جوان