به گزارش
خبرگزاری صدا و سیمای مرکز قزوین، استان قزوین در این میان با داشتن ظرفیتهای بسیار ارزشمند در بخش گردشگری و بناهای تاریخی و جاذبهها و چشم اندازهای طبیعی میتوانست و میتواند سهم قابل توجهی از درآمد و سهم اقتصادی گردشگری داخلی و خارجی را به خود اختصاص دهد.
اما متاسفانه قزوین به علت ضعف مدیریت شهری و تامین اقامتگاه و هتل با درجه بندی چهار و پنج ستاره به شهر هتلهای بی نشان و ستاره تبدیل شده است.
حوزه گردشگری استان قزوین با وجود استعدادهای فراوان بالقوه به علت نبود زیرساختهای مناسب، برنامه واحد و منسجم و همچنین فقدان حمایت کافی از سرمایه گذاری برای رسیدن به توسعه با مسیری ناهموار رو به رواست.
قزوین اگرچه در برخورداری از جاذبههای تاریخی و طبیعی استانی پرجاذبه به شمار میرود، اما در کنار معرفی نامناسب به هموطنان، کمبود امکانات زیرساختی حوزه گردشگری نیز مانعی پیش روی جذب گردشگر ورونق این حوزه در استان است.
* قزوین محروم از صنعت هتلداری
قزوین همچنین در حالی از کمبود و فقر زیرساختها و تاسیسات گردشگری رنج میبرد که این استان به علت نزدیکی به کانون بزرگ جمعیتی کشور از جمله تهران و کرج و قرارگیری در شاهراه ارتباطی و واقع شدن در مسیر تردد بسیاری از مسافران به شمال کشور در کنار آثار متعدد تاریخی و جاذبههای طبیعی گاهی منحصر به فرد از ظرفیتهای بالقوه زیادی برای جذب گردشگر برخوردار است.
مجموع ظرفیت واحدهای اقامتی در استان قزوین از ۲ هزار و ۵۰۰ نفر شب اقامت تجاوز نمیکند، این آمار برای استانی پرجاذبه و پرتردد مانند قزوین نقطه ضعف است که باید برطرف شود.
شهر قزوین که در برخورداری از بناهای تاریخی و تنوع جاذبههای گردشگری با شهرهایی مانند شیراز و اصفهان برابری میکند در حال حاضر دارای یک هتل پنج ستاره نیست و خیلی از مناطق نمونه گردشگری آن مانند مناطق الموت، آوج، آبگرم و ... از وجود امکانات اولیه برای جذب گردشگر نیز محروم است.
* نشستهای بی ثمر
صدها جلسه و نشست حداقل از دهه هشتاد به این سو برگزار شده و بر تقویت زیر ساخت اقامتی در مناطق مختلف استان تاکید میشود، ولی متاسفانه در حد حرف باقی میماند و هنوز تکلیف سرمایه گذاری در آنها مشخص نشده است.
عمر برخی طرحهای سرمایه گذاری گردشگری در استان قزوین مانند ساخت هتل پنج ستاره در شهر قزوین یا احداث مجتمع آب درمانی اقامتی در آبگرم نیز به یک یا حتی دو دهه میرسد، در حالیکه خبری از بهره برداری از آنها نیست، همچنین خیلی از مجوزهای ارایه شده برای ساخت تاسیسات گردشگری نیز طی سالهای گذشته به علت نداشتن پیشرفت فیزیکی باطل شده است.
* هتلداری مدرن در ایران از قزوین
سر آغاز صنعت هتلداری در ایران به زمان قاجار بر میگردد و شاید باور پذیر نباشد که قزوین جزو نخستین شهرهایی بوده که در آن هتل و اقامتگاه تعریف شده بود. در دیرباز، مهمان خانه بزرگ قزوین به عنوان یکی از هتلهای برند کشور زبان زد عام و خاص بوده است و اگر تاریخ را کمی بیشتر مرور کنیم، میبینیم که تاریخچه اسکان مسافر به قزوین به ساخت و ساز کاروان سراها و اقامت گاههای بین راهی در زمان صفویه و قبلتر باز میگردد.
حال اگر بخواهیم قزوین دیروز را در صنعت گردشگری با قزوین امروز مقایسه کنیم بی شک پیشرفتی در این بخش نکرده است.
شهری که زمانی صنعت هتلداری را در کشور رواج داده است حالا با نداشتن هتل مناسب دست و پنجه نرم میکند و بسیاری از فرصتهای گردشگری را از دست میدهد. چرا که رابطه هتل و جذب گردشگر بر همه روشن است.
برای به رونق افتادن صنعت گردشگری باید هتلهای مدرن ساخته شود که در بسیاری از شهرها مانند شیراز، اصفهان، تبریز و مشهد با اهرم هتلهای ستاره دار، تجربه موفقی را در صنعت گردشگری برای استان خود رقم زده اند.
استان قزوین در مسیر تحول وتوسعه در کنار رشد صنعت، کشاورزی و جایگاه علمی با پذیرش هیئتهای خارجی و میزبانی همایشهای بین المللی و کشوری در بخشهای ورزشی، فرهنگی، اقتصادی و نیز داشتن آثار تاریخی قابل توجه نیازمند داشتن اقامتگاه، هتل و مهمانسراهای استاندارد و مدرن است تا بتواند ساعات توام با آرامشی را برای میهمانان و گردشگران داخلی و خارجی فراهم کند؛ لذا ضروری است مسئولان ارشد استان که در جلسات تخصصی با جدیت و قاطعیت از حمایت سرمایه گذاران سخن میگویند در عمل نیز با متقاضیان با صلاحیت که با اراده و همت لازم برای کسب سود اقتصادی حاضر به سرمایه گذاری درطرحهای رفاهی و خدماتی بویژه ساخت هنل اعلام آمادگی میکنند و نیز هزینههای سنگینی در ساخت و سرمایه گذاری طرحهای خود متقبل شده اند کمک کنند حداقل هتلهای نیمه تمام به پایان برسد و چهره شهر و استان به منطقهای گردشگری تبدیل شود تا بتوان به رونق اقتصادی استان کمک کرد.
* بی رغبتی سرمایه گذاران
سید حمید ضیایی، یکی از سرمایه گذارانی که قصد داشته دراستان قزوین در حوزه گردشگری و هتلداری سرمایه گذاری کند، اما میگوید: متاسفانه مدیریت شهری به صنعت گردشگری این استان توجه کافی ندارد و با این رویکرد ساخت هتل در این شهر توجیه اقتصادی ندارد و به همین علت سرمایه گذاری در این بخش مشکل است.
او میافزاید: با توجه به اینکه طرحهای تشویقی در استان قزوین برای سرمایه گذاری به سمت ساخت هتل طی سالیان اخیر مطرح شده، اما چون زیر ساختهای گردشگری در شهر قزوین آنگونه که باید مهیا نیست، بنابراین سرمایه گذاران راغب بر مشارکت در این صنعت نیستند.
این سرمایه گذاران بدرستی اضافه میکند: ضعف در سیستم اقامتگاهی، بسیاری از امتیازهای قزوین از دست رفته و بیشتر گردشگران با سفره یک روزه به قزوین اکتفا میکنند و یکی از دلایل اینکه شهر قزوین، شهری عبوری است به علت نداشتن مراکز اقامتگاهی مناسب است.
* توجیه اقتصادی ساخت هتل ۵ ستاره
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین نیز میگوید: ساخت هتل ۵ ستاره در استان قزوین نیازمند مشوقهای سرمایه گذاری است و شهرداریها و بانکها باید با پرداخت تسهیلات دراین زمینه گام بردارند.
نادر محمدی میافزاید: قزوین حداقل به دو، سه هتل پنج ستاره نیازمند است و برخلاف برخی منتقدان، ساخت هتل اقامتی ۵ ستاره به علت ظرفیتهای بالای گردشگری استان از توجیه اقتصادی بالایی برخورداراست.
محمدی اضافه میکند: برای پیشبرد صنعت هتل در استان اقداماتی از سوی دستگاههای اجرایی ذی ربط صورت گرفته است و حتی یک زمین از دستگاههای راه و شهرسازی و منابع طبیعی به این موضوع اختصاص داده شده است.
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری میگوید: توسعه فضاهای اقامتی روستایی در قالب بوم گردی نیز از سیاستهای این وزارتخانه است و در همین راستا آماده همکاری و تسهیل در صدور مجوزها برای سرمایه گذاران و متقاضیان هستیم.
* پیچ و خمهای هتل سازی در قزوین
همانگونه که در گزارش آمد مسؤولان در حالی بر ضرورت ساخت و تکمیل هتل در قزوین تاکید میکنند که مشکلات بین دستگاهی و پیگیری نکردن سرمایهگذاران این بخش، ساخت اماکن اقامتی در استان را پیچیده و به یک معمای حل نشدنی تبدیل کرده است.
وجود هتل و مراکز اقامتی برای استانی مثل قزوین که شعار "نزدیکترین مقصد گردشگری" را سرلوحه خویش قرار داده است، یکی از ضرورتها به حساب میآید، اما این استان به خاطر داشتن ترددهای بالا در حوزهها وبخشهای مختلف ازجمله جاذبههای طبیعی و گردشگری، هنوز از داشتن یک هتل پنج ستاره و همچنین اماکن اقامتگاهی مناسب با توجه به تقاضای گردشگران محروم است.
کمبود هتل و اقامتگاههای بوم گردی را باید یکی از ضعفهای مهم گردشگری قزوین دانست که موجب شده تا این استان در حوزه جذب گردشگر با وجود داشتن رنگین کمانی از جاذبههای تاریخی و طبیعی نتواند در جایگاه شایسته خود قرار گیرد.
احداث هتل پنج ستاره با هدف افزایش استمراراقامت گردشگر و تقویت صنعت توریسم، موضوعی است که مورد تاکید مدیران ارشد استانی قرار گرفته است، اما مشکل زمانی شروع شد که بیش از دهها مجوز ساخت هتل در قزوین طی هشت سال گذشته بلاتکلیف مانده است.
در همین خصوص چندی پیش ۱۲ مجوز احداث تاسیسات گردشگری در قزوین از جمله پنج هتل به علت سالها معطل ماندن و عملیاتی نشدن ساخت و بهرهبرداری از سوی سرمایهگذاران باطل شد.
اختلاف بین دستگاهی دراعطای مجوزها از سوی اداره کل راه و شهرسازی، میراث فرهنگی و شهرداری باعث شد تا برای بررسی آخرین وضعیت احداث هشت هتل در سالهای گذشته درقزوین در نشستی مشترک با حضور مسؤلان مربوطه تشکیل شود.
در همین خصوص وضعیت احداث هتلهای اریکه آپادانا، کوروش، چهار ستاره ملل، چهار ستاره حاج فتحعلی، سه ستاره کاخ سبز، سه ستاره اشرف محمدی، سه ستاره کریم و بام سان فدک در نشستی بررسی شد که متاسفانه پس از سالها هنوز هم بسیاری از آنها بلاتکلیفند.
* ضرورت افزایش تخت اقامتی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین میگوید: استان قزوین به غیر از هتل بغدادی تاکستان که در حال تکمیل است، فاقد هرگونه هتل چهار ستاره است و مابقی هتلها که نام و علائم چهار ستاره دارند، استانداردهای لازم را ندارند.
علیرضا خزائلی میافزاید: از نظر میراث فرهنگی، شهرستان آوج و منطقه الموت در قزوین نیازی به هتل چهار ستاره ندارند، اما به علت جاذبههای طبیعی دراین مناطق، اماکن بوم گردی در اولویت قرار گیرد.
خزائلی اضافه میکند: مهمترین هدف میراث فرهنگی دراستان حمایت از سرمایهگذاران برای تکمیل هتلهای نیمه تمام است که باید در این خصوص مدیریت شهری مساعدت کند.
بگفته خزائلی بر اساس آخرین بررسی صورت گرفته، ظرفیت تختهای اقامتگاهی استان قزوین میتواند از ۲ هزار تخت به چهار هزار تخت افزایش یابد که برخی از آنها میتواند در قالب بوم گردی تعریف شود.
او بدستور رییس جمهوری مبنی بر واگذاری اراضی رایگان و قسطی برای احداث مراکز اقامتگاهی در کشور اشاره میکند و میگوید: ضروری است راه و شهرسازی و شهرداری حمایتهای بیشتری کنند.
* ۵۰ طرح گردشگری دردست ساخت
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین میگوید: در حال حاضر نزدیک به ۵۰ طرح گردشگری اعم از ساخت هتل، هتل آپارتمان، اقامتگاههای بوم گردی، رستوران و مجتمعهای خدماتی رفاهی بین راهی یا مجتمعهای گردشگری در استان در دست ساخت است که با توجه به استعدادها و جاذبههای قزوین در حوزه گردشگری همچنان به سرمایه گذاری در این بخش نیازمند هستیم.
معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین میگوید: این واقعیت را باید اذعان کرد که اولویت توسعه قزوین به رغم ظرفیتهای بالای گردشگری در این حوزه نبوده است و این مساله امروز خود را در کمبود زیرساختهای گردشگری و نبود سرمایه گذار کافی و نرسیدن به چشم اندازهای تعریف شده در حوزه جذب گردشگر نشان داده است.
* ضرورت سیاستهای حمایتی و تشویقی
نادر محمدی با اشاره به قیمت بالای زمین در شهر قزوین که هزینههای سرمایه گذاری در بخش گردشگری را افزایش داده است، میافزاید: در خیلی از شهرها و استانها در گذشته سیاستهای حمایتی و تشویقی قابل توجهی برای جذب سرمایه گذار در بخش گردشگری در نظر گرفته شده مثلا در تبریز شهرداری زمین رایگان در اختیار سرمایه گذاران برای ایجاد هتل قرار میدهد و هزینههای ناشی از عوارض را نیز دریافت نمیکند.
محمدی اضافه میکند: رویکرد مدیریت جدید استان و دولت سیزدهم به حوزه گردشگری امیدوار کننده است و با تعریف برنامههای جدید شاهد فصل نوینی از رونق گردشگری و توسعه زیرساختهای این حوزه در استان تاریخی و پرجاذبه قزوین باشیم.
او با بیان اینکه سرانه اقامتی قزوین نسبت به ظرفیتهای گردشگری این استان مناسب نیست، اضافه میکند: ما به شدت نیازمند ایجاد تاسیسات گردشگری به ویژه در بخش اماکن اقامتی هستیم و این نیاز در مناطقی مانند بویین زهرا، منطقه الموت، کوهین و طارم سفلی و آوج و شهر قزوین بیشتر است البته در شهر قزوین بیشتر نیازمند هتلهای پنج و چهار ستاره هستیم، در آوج به هتل آپارتمان و در سایر مناطق نیز نیازمند اقامتگاههای بوم گردی است.
استاندار قزوین هم میگوید: قزوین از ظرفیتهای کم نظیری در حوزه گردشگری برخوردار بوده و در گذشته استفاده از این ظرفیتها آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفته است.
محمد مهدی اعلایی با بیان اینکه بسیاری از ظرفیتهای گردشگری استان ناشناخته یا کمتر شناخته باقی مانده است میافزاید: با معرفی هرچه بهتر جاذبههای قزوین و افزایش حضور گردشگران، سرمایه گذاران نیز راغب سرمایه گذاری میشوند.
اعلایی اضافه میکند: استعدادهای قزوین در حوزه گردشگری تنها به حوزه عام محدود نمیشود بلکه این توانمندی وجود دارد که این استان به قطب گردشگری پزشکی، گردشگری کشاورزی و گردشگری غذا تبدیل شود و در تلاش هستیم تا این ظرفیتهای بالقوه را بالفعل کنیم.
راهکار حل این مشکل و ضعفها یاد شده بدون شک جذب سرمایه گذار است با این وجود نبود یک سیاست واحد درحوزه جذب سرمایه گذاران این بخش، ناهماهنگی بین دستگاهها و نبود مشوقهای مناسب موجب شده تا قزوین در حوزه جذب سرمایه گذار، گردشگری آنطور که متناسب با ظرفیتهای این بخش است، موفق نباشد.
سرمایه گذاران بخش گردشگری نبود حمایت لازم از خود و همچنین کاغذبازیهای اداری را موجب طولانی شدن روند اجرای طرحها و افزایش هزینهها و از مهمترین مشکلات مربوط به سرمایه گذاری در بخش گردشگری قزوین عنوان میکنند.
شاید بتوان گفت ضعف زیرساختی گردشگری قزوین به نبود سیاست واحد و برنامه منسجم در گذشته بازمی گردد، لذا برای رونق گردشگری باید مشوقهای مناسبی از سوی مدیریت ارشد استان و کارگروههای ذیربط تهیه و ابلاغ شود تا پای سرمایه گذاران جدی و قوی به قزوین بازشود و این استان از فقر امکانات زیرساختی و خدماتی حوزه گردشگری رهایی یابد.
ایجاد زیرساختهای اولیه در مناطق مستعد برای جذب گردشگر از دیگر الزامات توسعه گردشگری قزوین است و نمیتوان انتظار داشت در منطقهای که از امکانات اولیه همچون راه و برق برخوردار نیست، سرمایه گذار بخش خصوصی حاضر به فعالیت شود.
همچنین باید طرحهای سرمایه گذاری در اختیار سرمایه گذاران دارای اهلیت و به اصطلاح کننده کار قرار بگیرد تا موجب معطلی طرحهای گردشگری نشود.
نگارنده: علی صفری الموتی