کتاب «اصول و کاربرد‌های سامانه‌های نوین دارو رسانی» منتشر شد

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، این کتاب را دکتر «آزاده غائی» عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، دکتر «اسماعیل سلیمی»، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شاهرود و مهندس «شیما زاهدنسب» دانش‌آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه تهران در ۱۷ فصل به رشته تحریر در آورده‌اند.
هدف از تدوین کتاب «اصول و کاربرد‌های سامانه‌های نوین دارورسانی»، بیان رویکرد‌های مهندسی در طراحی و ساخت نسل پیشرفته سامانه‌های دارورسانی و پیش‌بینی رفتار این سامانه‌ها در محیط‌های مختلف زیستی در قالب مرجع آموزشی است. فصل اول به مفاهیم مقدماتی سامانه‌های رهایش می‌پردازد. سپس، به تفصیل انواع زیست مواد پلیمری استفاده شده در سامانه‌های رهایش دارو بررسی می‌شود. فصل سوم تا هفتم بر سازوکار‌های مختلف رهایش کنترل شده دارو از جمله نفوذ، تورم، تخریب و محرک‌های خارجی و داخلی تمرکز دارد. در فصل‌های هشتم تا شانزدهم نیز مسیر‌های مختلف دارورسانی به اندام‌ها و سامانه‌های مختلف بدن از جمله پوست، چشم، استخوان و سامانه‌های گوارشی، عصبی و تنفسی بررسی می‌شود.
در پیشگفتار این کتاب می‌خوانیم:
در دهه‌های اخیر، توسعه سامانه‌های نوین دارورسانی چشم‌انداز نویدبخشی برای درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها ترسیم کرده است به‌عنوان مثال، به‌کارگیری موفقیت‌آمیز نانوحامل‌های لیپوزومی در واکسن‌های برپایه Mrna طی همه‌گیری کووید – ۱۹ بارقه‌های امیدی برای پیشگیری از بیماری‌های ویروسی به همراه داشته است.
امروزه صنایع بزرگ دارویی با سرمایه‌گذاری در زمینه این رویکرد درمانی و به‌کارگیری فن‌آوری‌های جدید، گام بزرگی در توسعه دارو‌های ژنریک و نوترکیب برداشته‌اند. مطابق گزارش سازمان غذا و داروی آمریکا، سهم رو به رشدی از درآمد سالیانه بازار دارویی به سامانه‌های نوین دارورسانی اختصاص دارد، به‌گونه‌ای که پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۶ درآمد جهانی حاصل از فروش این سامانه‌ها به رقم ۱۸۰۰ میلیارد دلار برسد.
هر چند سرمایه‌گذاری روی کشف و طراحی دارو‌های جدید امری اجتناب‌ناپذیر است، با وجود این، فرآیند‌ها ممکن است به دلایل گوناگونی همچون اثربخشی کم، اثر‌های جانبی و یا ضعف فارماکوکینتیکی به موفقیت پیش‌بینی شده دست نیابند. در سال‌های اخیر، با ورود موفق زیست مواد به صنعت داروسازی، گام موثری برای توسعه سامانه‌های نوین دارورسانی برداشته شد، تا جایی که بی‌تردید پیشرفت‌های اخیر در تولید دارو‌های ژنریک و نوترکیب را می‌توان مرهون پژوهش‌های بنیادی در حوزه مهندسی زیست مواد دانست.
در بخش مقدمه آشنایی با سامانه‌های دارورسانی آمده است:
با آن‌که می‌توان سلامتی را با کنترل رژیم غذایی، ورزش و روش زندگی مناسب حفظ کرد، اما بدن بر اثر پیری در معرض بیماری‌های مختلف قرار می‌گیرد. بیماری‌ها از نظر تأثیر و حساسیت فردی متفاوت بوده و ترکیبی از عوامل سن، محیط و ... بر آن‌ها اثرگذارند.
مهم‌ترین ویژگی یک بیماری، نقص عملکرد بوده که ممکن است با درد، تغییر رفتار، از میان رفتن اشتها و سایر نشانه‌ها نیز همراه باشد. درمان مناسب با دارو و جراحی یکی از دستاورد‌های تمدن مدرن است. دستیابی به زندگی با کیفیت به سلامت فرد بستگی دارد. یکی از اهداف اصلی دارودرمانی، کاهش سرعت یا از میان بردن اثر‌های منفی ناشی از بیماری، ادم، زخم و سایر مشکلات ناشی از آن‌هاست.
انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران نسخه کاغذی این کتاب را به بازار نشر عرضه کرده است.