جشن سروشگان زرتشت + تاریخچه و نماد ۱۷ فروردین

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، آیین زرتشت نیز مانند هر دین و مسلکی دارای آدابی است که با وجود گذشت قرن‌ها از آن،برخی از این آداب همچنان بزرگ داشته می شود.
شادی و آرامش، اساس دین زرتشتی است. تعداد روز‌های جشن در طول سال به طور چشمگیری زیاد است. جالب‌تر اینکه حتی دفن مردگان نیز، در آیین زرتشتی با اندوه و شیون برگزار نمی‌شود.

اعیاد زرتشتیان
اگر بخواهیم به همه جشن‌ها، اعیاد و مراسم شاد زرتشتی اشاره کنیم با لیست بلند بالایی روبرو می‌شویم که در این مطلب نمی‌گنجد. اما در این درباره جشن سروشگاه صحبت می‌کنیم.
در دین زرتشت روز هفدهم از هر ماه در ایران باستان، سروش نام داشت و مراسم دینی و جشن‌های ویژه‌ای برگزار می‌شده‌است که امروزه به فراموشی گراییده، اما "سروش روز "به ویژه در ماه فروردین از اعتبار ویژه‌ای در مراسم دینی برخوردار بوده که با شست‌وشوی تن و روان و به آتشکده رفتن و نیایش کردن همراه بوده‌است. این روز را روز باژ، یعنی روز زمزمه نیز می‌گفته‌اند.
سروش امشاسپند یا ایزد
تعداد امشاسپندان هفت عدد است. با جدا شدن سپنت مینو از گروه امشاسپندان که در راس نیز قرار داشته برای حفظ عدد هفت ایزد سروش را وارد آن‌ها کردند که گاهی نیز آخرین امشاسپند محسوب می‌شود.

سروش گاهی به علت داشتن محبوبیت زیاد بین پیروان آیین ایران باستان در متون پهلوی اخرین امشاسپند معرفی میشود.

الهه های زرتشتیان
زرتشتیان علاوه بر شش امشاسپند که وهومنه (بهمن)، اشاوهیشتا (اردیبهشت)، خشتروایریه (شهریور)، سپنته ارمی تی (سپندارمذ)، هروتات (خرداد)، امرتات (امرداد)، به دو امشاسپند دیگر با نام‌های گوشوروان (نگهبان حیوانات) و سروش (فرشتهٔ اطاعت) معتقد بودند.
گاهی نیز معتقدند سروش آنقدر در علو به مراتب بالا می‌رود او را جزو امشاسپندان حساب می‌کنند.
ویژگی‌های سروش
همیشه بیدار است و نمی‌خوابد. او مخالف و دشمن هرگونه دروغ و دیو است. او بیشترین دشمنی را با دیو خشم دارد و همیشه در برابر بدی و خشم قرار میگیرد. او در نهایت دیو خشم را (آخر هزار و دویس سال از بین میبرد)
مکان سروش
سروش که در اوستا به صورت مرغ که همان خروس است، ظاهر می‌شود، نماد اطاعت و تسلیم در برابر اهورامزدا به‌شمار می‌آید. سروش پیک ایزدی و همانند آپولو در اساطیر یونان و روم است. طبق باور آیین مزدیسنا، فرشتهٔ سروش بر فراز کوه البرز کاخی دارد، که با یک‌هزار ستون به خودی خود روشن و ستاره‌نشان است.
گردونهٔ او را در آسمان، چهار اسب نر درخشان و تیزرو با سم‌های زرین می‌رانند. هیچ موجودی از ایشان پیشی نمی‌گیرد و بدین‌گونه است که او دشمنان خود را در هر کجا که باشند، دستگیر می‌کند.
در قدیمی‌ترین بخش اوستا یعنی بخش گاهان، آمده که سروش به همراه بهمن به سوی پرهیزکاران می‌آید و به هنگام پاداش و کیفر دادن به همراه اشی است.
سروش در شاهنامه

سروش در شاهنامه نخستین بار، به صورت پری پلنگینه‌پوش ظاهر می‌شود. سروش، سیامک پسر کیومرث را از توطئه‌ها و دشمنی‌های اهریمن و خزروان دیو علیه پدرش آگاه می‌کند و او را به نبرد با آن برمی‌انگیزد. سیامک در این نبرد شتاب می‌کند و کشته می‌شود، کیومرث یک سال به سوگ فرزند می‌نشیند. بار دوم سروش بر او کیومرث آشکار می‌گردد و او را به پایان سوک یک ساله رهنمون می‌کند.
یکایک بیامد خجسته سروش بسان پری پلنگینه پوش
بگفتش ورا زین سخن دربدر که دشمن چه سازد همی با پدر
سخن، چون به گوش سیامک رسید ز کردار بدخواه دیو پلید
دل شاه بچه برآمد به جوش سپاه انجمن کرد و بگشاد گوش

بیشتر بخوانید:آیین باستانی جشن سده در کرمان
جشن سروش
هفدهم فروردین روز گرامیداشت «خروس» و به ویژه خروس سپید است که از گرامی‌ترین جانوران در نزد ایرانیان بشمار می‌رفته و به سبب بانگ بامدادی، نماد سروش دانسته می‌شده است.

منابع:ویکی پدیا، مهرنگار ۱ بلاگفا،نمناک