آن سوی نگرانی واشنگتن – تل آویو از گشایش‌های جدید در محور تهران- دمشق

روند رو به بهبود روابط سوریه و کشور‌های عربی در میان مخالفت‌ها و سنگ اندازی‌های امریکا

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ عربستان سعودی در حال برنامه‌ریزی برای دعوت از بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه به نشست اتحادیه عرب است و قرار است شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان با سفربه دمشق دعوتنامه رسمی را به بشاراسد تقدیم کند. پیش از این نیز اعلام شده بود که ریاض و دمشق برای بازگشایی سفارت‌های خود پس از ماه رمضان به توافق رسیده‌اند.

حضور اسد در اجلاس سران اتحادیه عرب، می‌تواند مهمترین پیشرفت در روابط سوریه و اتحادیه عرب از سال ۲۰۱۱ باشد؛ یعنی زمانی که عضویت سوریه از این سازمان تعلیق شد. بازگشت سوریه به این نهاد با ۲۲ عضو نشان‌دهنده تغییر رویکرد منطقه‌ای نسبت به سوریه است.

مصر نیز تماس‌های خود را با اسد از سر گرفته است و هر دو طرف روز شنبه در جریان نخستین سفر رسمی وزیر خارجه سوریه به قاهره در بیش از یک دهه گذشته، بر تقویت همکاری‌ها توافق کردند. به گفته یک منبع امنیتی مصری این سفر، با هدف ایجاد گام‌هایی برای بازگشت سوریه به اتحادیه عرب از طریق میانجیگری مصر و عربستان انجام شده است.

تماس بین مقامات سعودی و سوری، پس از توافق تاریخی بین عربستان و ایران برای برقراری مجدد روابط، افزایش یافت. چین که در ترمیم روابط تهران- ریاض نقش اساسی ایفا کرده بود از توافق عربستان سعودی و سوریه برای بازگشایی سفارتخانه‌ها استقبال کرد و از تقویت هماهنگی و استقلال استراتژیک کشور‌های عربی قاطعانه حمایت کرد که در تضاد کامل با تلاش‌های آمریکا برای خنثی کردن آشتی منطقه‌ای در خاورمیانه است.

هنگامی که از سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره نزدیکی سوریه و عربستان سعودی پرسیده شد، وی گفت واشنگتن دیگر کشور‌ها را به عادی سازی روابط با دولت سوریه تشویق نخواهد کرد. وی گفت: ما از تلاش برای مشروعیت بخشی به اسد عمیقاً ابراز نا امیدی و ناخشنودی می‌کنیم. واشنگتن تحریم‌ها علیه سوریه را لغو نکرده و از بازسازی این کشور تا زمان تحقق پیشرفت سیاسی حمایت نخواهد کرد.

اندیشکده آمریکایی «استیمسون» در گزارش اخیر خود اعلام کرد نزدیک شدن عربستان و سوریه نشانه جدیدی از سیاست احتیاطی ریاض و پیروزی دیپلماتیک برای روسیه است. توافق میان عربستان و سوریه در مسکو نشان از پیروزی بزرگ در سیاست خارجی روسیه تنها پس از چند هفته از میانجی گری چین میان ریاض و تهران است.

براساس گزارش این اندیشکده، صحبت از برنامه ریزی عربستان برای احیای روابط دیپلماتیک با سوریه در پی اعلام توافق میان ریاض و تهران برای از سرگیری روابط دیپلماتیک شان با میانجی گری چین مطرح شد و این تحول در سیاست ریاض را می‌توان در چارچوب دیپلماسی آن در موضوع بلایای طبیعی (در سوریه) و نیز افزایش اقدامات احتیاطی عربستان در دوری جستن از وابستگی به آمریکا مشاهده کرد.

امریکا همچنان بخش‌هایی از خاک سوریه را زیر اشغال خود دارد و به کمک داعش منابع نفتی این کشور را به سرقت می‌برد. امریکا همچنین دست رژیم صهیونیستی را برای حملات هوایی و نقض حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور باز گذاشته است. آمریکامدتهاست که در خاورمیانه نقش ویرانگر بازی می‌کند که در تضاد کامل با تلاش‌های چین برای ترویج صلح و گفتگو قرار دارد.

هراس رژیم صهیونیستی از ایجاد گشایش‌های جدید در روابط میان ایران و سوریه و کشور‌های عربی

نزدیکی و بهبود روابط میان سوریه با کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس و توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک باعث نگرانی شدید رژیم صهیونیستی شده و رویای این رژیم را برای تشکیل ائتلاف عربی – بین المللی بر ضد تهران از بین برده است.

رسانه‌های اسرائیلی به ترس و نگرانی تل آویو از نزدیکی سوریه با کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس پرداختند و اعلام کردند این مسئله نه تنها خبر خوبی برای اسرائیل نیست بلکه نزدیک شدن این کشور‌ها به ایران، برای اسرائیل نگران کننده است.

روزنامه معاریو چاپ اسرائیل بازگشت سوریه به جمع کشور‌های عربی و نزدیکی آن با برخی کشور‌های عربی را «خاورمیانه جدید» توصیف کرد و از حضور بشار اسد در نشست اتی اتحادیه عرب به عنوان تحولی مهم در احیای روابط بین سوریه و کشور‌های عربی بعد از سال ۲۰۱۱ نام برد.

روزنامه هاآرتص نیز توافق ایران و عربستان را مورد ارزیابی قرار داد و آن را نقشه جدید خاورمیانه و ورای آن توصیف کرد.
به نوشته این روزنامه این توافقی است که رویای اسرائیل را برای ایجاد ائتلاف عربی- بین‌المللی علیه ایران برهم زد و حیاتی دوباره به تماس‌ها به منظور توافقنامه هسته‌ای جدید بخشید. امضای این توافق جدید دال بر افزایش قدرت چین در منطقه به ضرر جایگاه آمریکاست.

رژیم صهیونیستی انتظارداشت اجرای پروژه تروریسم تکفیری در سوریه به تجزیه این کشور بینجامد و این رژیم نیز بتواند بخش‌های جنوبی ان را به زیر اشغال خود در اورد و دولت مورد نظر خود را در انجا تشکیل دهد و برای همیشه خیال خود را از الحاق مناطق اشغالی جولان به فلسطین اشغالی راحت کند.

باشکست پروژه تروریسم تکفیری، رژیم صهیونیستی به عادی سازی روابط خود با کشور‌های عربی در پوشش توافقنامه‌های موسوم به توافقنامه‌های ابراهیمی دلخوش کرد و برای مدتی کوتاه به آن امیدوار بود، اما رخداد‌های جدیدی که از پیروزی دست راستی‌ها در انتخابات اسرائیل شروع شد تحولات جدیدی را در داخل اراضی اشغالی فلسطین و همچنین در روابط میان این رژیم و محیط خارجی رقم زد که در نهایت به بن بست روند عادی سازی میان این رژیم و کشور‌های عربی انجامید.

بر این اساس می‌توان گفت رژیم صهیونیستی با دو نگرانی مضاعف روبروست: از یک سو از این نگران است که برنامه‌هایی که برای پروژه براندازی در سوریه و یا عادی سازی روابط با کشور‌های عربی در چارچوب توافقنامه‌های موسوم به توافقنامه‌های ابراهیمی طراحی کرده بود نقش بر اب شده است از دیگر سو شاهد گشایش‌های غیر منتظره در روابط میان ایران و سوریه با کشور‌های عربی است که پروژه ایران هراسی آن را بر باد داده است. احمد کاظم زاده