به گزارش خبرگزاری صداوسیما، کوروش مقتدری وابسته پیشین جمهوری اسلامی ایران در استانبول ترکیه در برنامه فرهنگ بدون مرزشبکه رادیو گفتگو در خصوص آیین نوروز و مناسک ماه مبارک رمضان گفتگو کرد .
سوال: کشور ترکیه در همسایگی غربی ما کشوری است که چه از نظر سابقه تاریخی چه از نظر ارتباطات و چه تبادلات فرهنگی تاریخ دراز دامنی با جمهوری اسلامی ایران دارد اگر به گذشتهها و قرنهای دور سفر کنیم حتی زمانی که امپراطوری عثمانی در حقیقت د راین کشور و البته در کشورهای دیگری که در ملکیت خودش داشت باز هم این ارتباطات بیشتر شده کشور ترکیه با مختصات سیاسی امروز دارد تعریف میشود و دین مردمان این کشور اغلب دین اسلام است به ویژه بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی شکل تعریف مراودات ما چه در ساحت مراودات فرهنگی چه ارتباطات سیاسی و تجاری و از این دست بسیار بسیار بیشتر و گستردهتر شده پیش از آن که به طور اختصاصی به فعالیت مردم ترکیه به مردم مسلمان ترکیه با محوریت ارتباطاتشون، مناسکشان در ماه مبارک رمضان صحبت کنیم در مورد نوروز جایگاه نوروز در کشور ترکیه بفرمایید به هر حال یکی از ۱۵ کشوری که در کمربندی نوروز در حقیقت این عید بزرگ ایرانی ثبت کردند در یونسکو کشور ترکیه هم بوده بفرمایید
مقتدری: در خصوص آئین نوروز همان طور که شما اشاره کردید بالاخره آئین نوروز یکی از آئینها باستانی هست ایرانیان هست و همان طور که اطلاع دارید سالها قبل فکر میکنم در سال ۱۳۸۵ هجری شمسی بود که سازمان ملل متحد آمدو در حقیقت نوروز را به عنوان یک عید جهانی به ثبت رساند و طبیعتا بعد از این نگاه به نوروز و این آئین باستانی در عرصه بین المللی و به ویژه در جغرافیای فرهنگ نوروز خدمت شما عرض شود که یک مقدار تفاوت پیدا کرد کشور ترکیه هم که آناتولی نامیده میشد در حقیقت مستثنی نیست و میتوانیم این را بگوییم که مردم ترکیه به ویژه بعد از در حقیقت به قدرت رسیدن حزب اسلام گرای عدالت و توسعه و توسعه روابط جمهوری ترکیه با کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز و جمهوریهای ترک نشین، چون مستحضر هستید که عید نوروز در آسیای مرکزی بالاخره متفاوت است و خیلی نزدیک است این آئین باستانی با ایران زمین نگاه کشور ترکیه به نوروز هم یک مقدار متفاوتتر شد و مردم ترکیه به ویژه مردمی که در جنوب ترکیه و جنوب شرقی ترکیه و حتی شرق ترکیه که به مرزهای جمهوری اسلامی نزدیک هست این آئین خیلی بیشتر ونزدیکتر به آئین ما ایرانیها هست و برگزار میشود و مردم ترکیه هم به نام نوروز و روز نو مینامند و اسامیهای مختلفی در حقیقت دارد مستحضر هستید که سلجوقیان از ایران زمین به آناتولی رفتند و بعد که ادامه در حقیقت حکومت داری به عثمانیها رسید در دوره عثمانیها و سلجوقیان هم این آئین نوروز در سرزمین آناتولی و ترکیه امروز همچنان برگزار میشده البته گفته میشود که در دوره جمهوریت یک مقدار با آن سیاستهایی که داشتند یک مقدار کم رنگتر شد، ولی خوشبختانه سال هاست که شاید میتوانیم بگوییم که ۲۰، ۲۵ سال است که این آئین حتی در شهرهای غربی و مرکزی ترکیه هم آئین نوروز همچنان این سرزمین، چون بالاخره به لحاظ فرهنگی در جغرافیای فرهنگی و در جغرافیای نوروز قرار میگیرند آئینهای مختلفی هم به مناسبت این روز و آغاز بهار طبیعت و احیای زمین و بهار طبیعت در کشور دارند.
سوال: کار ویژههای خاصی هم دارند در مورد صله ارحام و پخت غذا که در کشور ما مرسوم هست در این ایام
مقتدری: بله گفته میشود که در دوره عثمانی که یک امپراطوری اسلامی بوده حتی گفته میشده که یک معجونهایی پخته میشده به نام نوروزیه به این عنوان و بین مردم پخش میشده و حتی گفته میشده در یکی از شهرهای جنوبی ترکیه به نام مانیسا این سنت همچنان پا برجاست و در اول فروردین و در مارس این آئین پابرجاست و به این سنت پایبندند مردم جنوب ترکیه
سوال: در تصاویر و فیلمها دیدیم که یکی از اعیاد بزرگ کشور ترکیه عید فطر است کمی درباره استقبال از ماه مبارک و در روز پایانی این ماه که عید فطر هست و چند روز هم در کشور ترکیه تعطیل هست بفرمایید
مقتدری: در کشور ترکیه دو عید بزرگ است برای این ملت مسلمان عید قربان و عید فطر که تقریبا طولانیتر تعطیلات را همانند تعطیلات نوروز ما حدود ۹ روز در این دو عید کشور ترکیه تعطیل هست و، چون من ۶، ۷ سال در میان این مردمان زندگی کردم و تقریبا از سه ماه قبل یعنی همزمان با ماه مبارک رجب اینها یک جشنی را میگیرند و استقبال میکنند از ورود این سه ماه مبارک از ماه رجب، شعبان و ماه مبارک رمضان ولیکن ماه مبارک رمضان حال و هوای خاصی دارد به ویژه در شهر استانبول که میدانید مشهور است که به شهر هزار مسجد که تقریبا گفته میشود که بیش از ۳ هزار مسجد در این شهر وجود دارد و تقریبا شما هر جای این کلان شهر باشید، چون الان استانبول یک کلان شهری است با بیش از ۱۶ میلیون جمعیت صدای اذان را در اوقات پنج گانه اهل سنت شما حتما در شهر استانبول میشنوید معمولا ما صبحها با صدای اذان مسجد محل بیدار میشدیم نه تنها ما بلکه تمام مردمان ترکیه و استقبالی که از این ماه وجود دارد به ویژه در شهر استانبول حال و هوایی که ایجاد میشد نمازی که اهل سنت دارند و من شاهد بودم سفرههای افطار را مردم استانبول و مردم سایر شهرهای استانبول ترکیه عادت به این دارند که به تنهایی افطار نکنند سفرههای افطار را معمولا در کوچه و برزن و معمولا در خیابانها و میادین شهرها و مردم هر چه دارند میآورند و تقسیم میکنند و من خودم این را از نزدیک لمس کردم شاید خیلی قابل وصف نباشد باید شخص در همان فضا قرار بگیرد و خود شهرداریهای ترکیه و به ویژه شهرداری استانبول چادرهای افطاری را معمولا در میادین و اماکن برپا میکند و از یک ساعت و دوساعت قبل مانده به زمان افطار آماده میشوند برای این که آنجا افطاری را به مردم بدهند، فستیوالهای مختلفی در ترکیه و به ویژه در کلان شهر استانبول از طرف شهرداریها و وزارت فرهنگ ترکیه و سازمان دیانت و جاهای دیگر برگزار میشود برای مردم
سوال:شما در استانبول در این دو موقعیت عید نوروز و همچینن ماه رمضان چه برنامههایی را با محوریت سفارت جمهوری اسلامی ایران انجام میدادید
مقتدری: یکی از برنامههایی که معمولا فرهنگی و فرستادگان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور داشتند پاسداشت آئین نوروز است که معمولا در جاهایی که جمعیت ایرانیان مان زیاد است به ویژه در کشور ترکیه و شهر استانبول معمولا ما جشن نوروز را در یکی از سالنها و حالا مکان مناسبی در محل سفارت ما وجود داشته باشد یا رایزنیهای فرهنگی ما برای ایرانیان عزیزمان برگزار میکنیم گروههای موسیقی، برنامههای متنوع و برخی از مجریان توانای صداوسیمای جمهوری اسلامی که برنامههای شاد و متنوعی همانند جمهوری اسلامی ایران برای هموطنان مان در خارج از کشور برگزار میکنیم علاوه بر این تعدادی از زبان آموزان فارسی که ما
در کشور ترکیه هم کم نیستند از علاقمندان به آئینهای ایرانی به ویژه آئین نوروز هستند که جزو دعوت شدگان هستند و برخی از مقامات محلی و دولتی ترکیه هم در این مراسم نوروزی که به محوریت رایزنیهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور برگزار میکند شرکت میکنند و سعی میکنیم ما این آئین را و این مراسم و سنت دیرینه را در حقیقت ایران زمین را برای ایرانیان عزیزمان و علاقمندان به آئین نوروز در خارج کشور برگزار بکنیم که به فراموشی سپرده نشود.
پایان