اقتصاد مقاومتي و ضرورت گفتمان سازي(1)
ضرورت فرهنگ سازي براي اجراي سياستهاي کلي اقتصاد مقاومتي
هنگامي که از گفتمان سازي صحبت ميگردد، نگاه انديشمندان از بخشنامه و ادبيات دستوري، به اقناع فطري و فرايندي زمانبر و برنامه ريزي شده منعطف مي شود.
پژوهش خبری: مقام معظم رهبري در1392/11/3 سياستهاي کلي «اقتصاد مقاومتي» بر اساس بند يک اصل 110 قانون اساسي که پس از مشورت با مجمع تشخيص مصلحت نظام تعيين شده است، را به مسئولان دولت ابلاغ فرمودند.
هنگامي که از گفتمان سازي صحبت ميگردد، نگاه انديشمندان از بخشنامه و ادبيات دستوري، به اقناع فطري و فرايندي زمانبر و برنامه ريزي شده منعطف مي شود. بعبارتي، گفتمان سازي امري دستوري نيست و نياز به طراحي فرايندي علمي با توجه به خصوصيات جامعه هدف دارد. هنگامي که از پيوست گفتمان سازي در انجام فعاليت ها و برنامه هاي کلان اقتصادي و سياسي صحبت مي شود، منظور شيوه هاي تبديل برنامه به ادبيات حاکم بر زندگي تک تک نخبگان و مردم جامعه مي باشد.
رهبر معظم انقلاب در تعريف "گفتمان سازي" مي فرمايند:
-"... و آخرين مطلب، مسئله ي گفتمان سازي است. اين مطالبي که عرض کرديم، اينها فقط نصيحت و درددلِ بين ما نيست که شما بگوييد بنده بشنوم، بنده بگويم شما بشنويد، بايد اينها به صورت گفتمان در بيايد. گفتمان يعني باور عمومي؛ يعني آنچيزي که به صورت يک سخنِ مورد قبول عموم تلقي بشود، مردم به آن توجه داشته باشند؛ اين با گفتن حاصل مي شود؛ با تبيينِ لازم، تبيين منطقي، تبيين عالمانه و دور از زياده روي هاي گوناگون، حاصل مي شود؛ با زبان صحيح، با زبان علمي و منطقي و با زبان خوش، بايستي اين مطالب را منتقل کرد." (بيانات در ديدار اعضاي خبرگان رهبري، 1392/12/15)
-"تبليغ بايد جريان ساز باشد، تبليغ بايد گفتمان ساز باشد، تبليغ بايد فضا ايجاد كند؛ گفتمان ايجاد كند. گفتمان يعنى يك مفهوم و يك معرفت همهگير بشود در برههاى از زمان در يك جامعه. آنوقت، اين مي شود گفتمان جامعه. اين، با كارهاى جدا جداى برنامهريزى نشده، حاصل نخواهد شد؛ اين كار احتياج دارد به برنامهريزى و كارِ فعال و مثل دميدن پيوستهى در وسيلهى فشارى است كه مي تواند آب يا مايهى حيات يا هوا را به نقاط مختلفى كه مورد نظر است، برساند. بايد دائم با اين دم دميد، تا اين اشتعال هميشه باقى بماند. اين كار هيچ نبايد متوقف بشود و به برنامهريزى احتياج دارد." (بيانات در ديدار جمعي از طلاب و روحانيون، 1388/9/22)
- "فرهنگ سازي و ايجاد گفتمان رايج و فراگير براي اجراي سياستهاي کلي اقتصاد مقاومتي ضروري است. بايد محورهاي اصلي اين سياست ها با استدلال صحيح و منطقي براي مردم بيان شوند تا به تدريج در بخش هاي مختلف جامعه رسوخ پيدا كند و به يك مطالبه عمومي تبديل شود.گفتمانسازي در خصوص اقتصاد مقاومتي و تبديل آن به يك گفتمان عمومي، بسياري از مشكلات را بر طرف و كارها را تسهيل خواهد كرد."(بيانات در ديدار سران سه قوه 1392/12/5)
مروري بر بيانات چندسالهي اخير رهبر انقلاب نشان مي دهد که از منظر ايشان، آرمانهاي انقلاب اسلامي و اهداف کلان جمهوري اسلامي تنها از راه تبديل شدن به «گفتمان» محقق ميشوند. اين تأکيد ايشان را مي توان در ابلاغيه سياست هاي اقتصاد مقاومتي نيز مشاهده نمود. اصولا توسعه اقتصادي و يا سياسي يک کشور بدون توجه به مفاهيم فرهنگي و گفتمان سازي مباني آن، امکان پذير نيست. شايد بتوان مهم ترين عامل پيشرفت اقتصاد مقاومتي در کشور را گفتمان سازي اصول اقتصاد مقاومتي در ميان مسئولان و مردم دانست.
گفتمان، ارائه فکري منسجم و منظم و قابل دفاع مبتني بر فرهنگ و اعتقادات يک جامعه ميباشد که از سوي يک رهبر يا ايدئولوگ و يا فعال سياسي و يا فرهنگي تبيين ميگردد و محور فعاليت ها، تبليغات و جهتگيري ها قرار ميگيرد، به نظام مديريتي و رسانهاي جهت ميدهد و بر سرنوشت مردم و کشور تأثير ميگذارد، رفتارهاي سياسي و اجتماعي خاصي را شکل ميدهد و پيرامون آن مخالفين و موافقين صفآرائي ميکنند.