واکنش به تلاش سازمان راهداری برای واردات ماشین آلات سنگین

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ میز اقتصاد ۲۴اسفند ماه  با موضوع " توانمندی کشور در تولید ماشین آلات سنگین " با حضور آقایان ابوذر جمشیدوند مدیر کل دفتر ماشین آلات کشاورزی، ساختمانی و معدنی وزارت صمت، محمدعلی امین زاده، رئیس انجمن تولید کنندگان ماشین آلات راهسازی و معدنی و محمدعلی رفیعی مدیر عامل شرکت تولید تجهیزات سنگین هپکو، بررسی شد. 

 

 

مجری: تولید ماشین آلات سنگین در سال ۱۴۰۱ رشد صد در صدی داشته است به گفته مسئولان وزارت صمت، امسال سه هزار و ۵۰۰ دستگاه انواع ماشین آلات راهسازی و معدنی و بیش از ۳۱ هزار دستگاه ماشین آلات کشاورزی تولید شده که در مقایسه با سال ۱۴۰۰ رشد دو برابری را نشان می‌دهد، اما در همین شرایط هم که انواع ماشین الات سنگین در داخل کشور تولید می‌شود، باز هم مجوز وارداتش داده می‌شود مثل مجوزی که برای واردات ماشین آلات راه سازی به وزارت راه و شهرسازی داده شده است.. 

 

سوال: آقای جمشیدوند آماری از میزان تولیدات در بخش ماشین آلات معدنی و راهسازی در سال ۱۴۰۱ بدهید.

 

آقای ابوذر جمشیدوند گفت: در سالی که گذشت اتفافات خوبی افتاد، فراز و نشیبی داشتیم. یک دفتر تخصصی را اوایل امسال با دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت ایجاد کردیم و این خود یک رویکرد خوب و رو به جلو بود که این رشته فعالیت‌های تخصصی در حوزه‌های واردات، صادرات و تولید بتوانند به صورت متمرکز فعالیت کنند و یک مدیریت یکپارچه‌ای را ما بتوانیم در حوزه‌های متفاوت داشته باشیم، و یک تمرکز هم در حوزه اطلاعات و تحلیل در این حوزه شکل بگیرد که به لطف خدا هم دستاورد‌های خوبی را ایجاد کرد.

 

وی افزود: در حوزه ماشین آلات معدنی و راهسازی ما شاهد یک تحول خیلی خوبی بودیم و این مسیر جاری است با اتفاقی که افتاد مجموعه تولیدی ما که در سال ۱۴۰۰ میزان تولیداتش حدود ۱۷۰۰ دستگاه بود امسال با کار‌هایی که انجام شد این عدد را به ۳ هزار و ۵۰۰ دستگاه ارتقا دادیم که رشدمان بیش از صد در صد بود.

 

جمشید وند گفت: اتفاق خوبی که افتاد این بود که در اردیبهشت ماه، حدود ساخت داخل مشخص شد و این در قالب یک شیوه نامه با تاکید خود وزیر صمت ۲۶ اردیبهشت ابلاغ شد و تولید کنندگان ما با توجه به آن محدوده‌ی ساخت، سفارشات لازم را گرفتند و این مسیر را پیش بردند.

 

وی افزود: موضوعی که ما به آن توجه جدی داریم بحث واردات است، اما واردات متناسب با نیاز کشور، آن چیزی که در تولید داخل نیست در محدوده ساخت داخل نیست یا بعضا محدوده ساخت داخل ما کفایت لازم را در آن حوزه ندارد.

 

جمشید وند ادامه داد: نگاهمان بر این است که قطعا باید نیاز کشور تامین شود، زیرا کسب و کار‌هایی که به ماشین آلات حوزه کاری ما وابسته است کسب و کار‌های بسیار مهم و کلیدی در سطح کشور هستند. 

 

سوال: یعنی در مورد واردات آن کالا‌ها و آن ماشین آلاتی که در داخل تولید نداریم را می‌توانند واردات داشته باشند. 

 

 

جمشیدوند گفت: قطعا یک چنین سیاستی از اول امسال ابلاغ، تاکید و پیگیری شد و اتفاقا پیشنهاد حوزه تولید کنندگان ما بود یعنی آقای امین زاده یک توصیه‌های اکیدی که امسال داشتند که باید حدود مشخص شود که ما بدانیم بالاخره چه اتفاقاتی قرار است رخ دهد و حوزه واردات هم بتواند کارش را جدی پیگیری کند و اتفاق خوب هم که افتاد، افزایش ثبت سفارشات در این حوزه بود یعنی اگر ما توجه کنیم آن چیزی که تولید داخل نداریم یا آن چیزی که تولید داخل کفایت لازم را نمی‌کند طبیعتا این اتفاق افتاد و ما یک رشد قابل توجه خوبی هم در این حوزه داشتیم.

 

سوال: در حوزه ماشین آلات کشاورزی چقدر تولید دارید؟ 

 

 

جمشیدوند افزود: در حوزه ماشین آلات کشاورزی هم رشد خیلی خوبی داشتیم ما در حوزه کشاورزی مثل تراکتور که مورد نیاز است و جزو ماشین آلات مهم محسوب می‌شود رشد قابل توجهی (بالای ۴۰ درصد) داشتیم و پارسال حدود ۲۲ هزار دستگاه تولید شد و امسال به حدود ۳۲ هزار تا ۳۱ هزار و ۵۰۰ دستگاه افزایش پیدا کرد ضمن اینکه در حوزه‌ی ماشین آلات کشاورزی اتفاق خوبی که افتاد توسعه صادرات بود، یعنی نزدیک به ۷۶ درصد افزایش صادارت داشتیم.

 

سوال: چند دستگاه؟ 

 

جمشید وند اضافه کرد: سال گذشته به لحاظ ارزش ریالی, ۱۷ میلیون دلار صادرات داشتیم که امسال به حدود ۳۰ میلیون دلار رسیده و بیش از ۲۵۰۰ دستگاه توانستیم امسال صادر کنیم 

 

سوال: آقای امین زاده وضعیت تولید چگونه است؟ آیا ممنوعیتی که برای واردات گذاشته شده موثر بوده، الان وضعیت تولید چگونه است؟ 

 

امین زاده گفت: انجمن ما ۱۰ عضو تولید کننده ماشین‌های راهسازی و معدنی دارد، ما از اول سال تاکید داشتیم که ورود ماشین آلاتی ممنوع شود که در داخل توان تولید آن وجود ندارد.

 

 

وی افزود: ماشین آلاتی که ما در داخل می‌سازیم الان به جایی رسیدیم که می‌توانیم یک ماشین را طراحی و تولید کنیم ما موتورساز نیستیم، این گاهی اوقات دائم عنوان می‌شود، دنیا چند موتورساز دارد همه دنیا از دو، سه یا ۵ موتورساز استفاده می‌کنند وقتی ما بتوانیم یک ماشین تولید کنیم ارزش افزوده بسیار بالایی دارد فرض کنید یک فولاد کیلویی سی هزار تومانی را تبدیل می‌کنیم به کیلویی ۲۰۰ هزار تومان، این نکته است که باید به آن توجه شود.

 

امین زاده اضافه کرد:‌: واقعا این توقع را داریم که این دوستان که هنوز گاهی اوقات می‌گویند تولید نمی‌شود، بیایند ببینند ده‌ها کارخانه داریم بازدید کنند ببینند عمق ساخت چقدر است، ما چقدر ارزبری را کاهش می‌دهیم، ما الان حداقل ۵۰ درصد ارزبری را کاهش می‌دهیم اگر سه هزار ماشین بخواهد وارد کشور شود هر کدام حداقل ۵۰ هزار یورو ارزبری دارد ببینید ما چه عددی را صرفه جویی کردیم ضمن اینکه ما اشتغال زایی بالایی را داریم برای هر ماشینی که بخواهد تولید شود یک نفر در سال به طور مستقیم و غیر مستقیم مشغول به کار می‌شود.

 

سوال: الان توانمندی تولید چه ماشین آلاتی را داریم؟ 

 

 

امین زاده گفت: لودر زیر سی تن، بیل میکانیکی تا ۴۰ تن و گریدر ۲۰ تن و غلطک هم ۲۰ تن است این ماشین آلات در حال حاضر تولید می‌شود.

 

سوال: انواع دامپ تراک هم تولید می‌کنیم؟ 

 

امین زاده افزود؛ بله,، اما چون هنوز به آن ظرفیت قوی نرسیدیم مجوز واردات دامپ تراک آزاد است. ما تا نتوانیم بازار را تامین صد در صدی کنیم نمی‌توانیم جلویش را بگیریم و یک انحصار ایجاد کنیم. 

 

سوال: دامپ تراک‌ها هم ماشین آلات بزرگ حمل و نقل مواد معدنی است که در معادن از این ماشین آلات استفاده می‌شود.

 

آقای جمشیدوند، گفت:‌ میزان ثبت سفارشی که برای واردات داده شده هیچ ثبت سفارشی برای ماشین آلاتی که در داخل کشور تولید می‌شود داده نشده؟

 

وی افزود: نکته‌ای که وجود دارد و نگاه ما هم بر این است که اگر ماشینی در سطح کشور تولید و استفاده نشده و مصرف کننده ما نسبت به آن یک اطمینان خاطری ندارد طبیعتا بتوانیم نیازش را از ظرفیت واردات استفاده کنیم و تمرکزمان روی این حوزه باشد.

 

جمشید وند گفت: ماشین آلاتی که الان در کشور تولید می‌شود بعضا یک نگاهی وجود داشت و ما هم این کار را پیگیری کردیم و انجام دادیم آنجایی هم که نیاز بود یعنی این که ظرفیت تولید ما پاسخگوی آن نبود و به هر دلیلی نیاز کشور در این حوزه جدی بود، ما محصولاتی که در کشور امکان تولیدش به آن تعدادی که می‌خواستیم و حوزه‌های اجرایی ما پاسخ نمی‌داد، به این سمت و سو برویم.

 

 

جمشید وند افزود: ماموریت کلیدی دفتر ما تامین نیاز است یعنی این طور نیست که متمرکز شویم روی این که تولید کننده است یا وارد کننده، نیازی به مجموعه ما ارجاع داده می‌شود و نگاه بر این است که اگر نیاز در کشور تولید شده و پاسخگو هم بوده، به این سمت برویم که از ظرفیت داخل به صورت کامل استفاده کنیم، زیرا ظرفیت تولید ما در سنوات اخیر رشد خیلی خوبی داشته. است 

 

وی ادامه داد: امسال شاهد این رشد بودیم، قطعا سال آینده رشد خیلی خوبی را هم مجددا تجربه خواهیم کرد، برنامه‌های خیلی خوبی در این حوزه داریم و این را توسعه می‌دهیم، ضمن این که نگاه به سمت تولید داخل علاوه بر این اتفاقاتی که می‌افتد که از خود ظرفیت و امکانات داخل استفاده می‌شود استفاده از خدمات پس از فروش است. 

 

جمشیدوند گفت: این ماشین آلات، ماشین آلات بادوام هستند یعنی نیاز به پشتیبانی دارند، پشتیبانی قطعات و نگهداری و تعمیرات و از این دست و طبیعتا تولید کنندگان داخل ما مقیدترند نسبت به این که محصولی که دست مشتری می‌دهند بتوانند پاسخگو باشند.

 

 

وی اضافه کرد:‌ ما در این حوزه به نقطه اوج رسیدیم، قطعا ما مسیری داریم یعنی کیفیت یک مسیر بی پایان است ما قطعا باید این مسیر را خیلی جدی پیگیری کنیم عمق ساخت مان را افزایش بدهیم کیفیت مان را قطعا باید بهبود بدهیم و این در دستور کارمان است. در حوزه‌های متفاوت باید عمیق‌تر بشویم و جدی‌تر پیش برویم و این کار را توسعه بدهیم، اما چیزی که مهم است و الان می‌شود به آن استناد کرد این که محصولات ما در سطح کیفی و قیمتی قابل قبولی هستند و اگر ما این‌ها را ببینیم با نو قابل مقایسه است و بتوانیم با آن‌ها رقابت کنیم و کار را پیش ببریم، اما یقینا یک برنامه بسیار خوبی هم برای توسعه حوزه کیفیتی و در پیش رو داریم.

 

سوال: آقای محمد رفیعی مدیرعامل شرکت هپکو هم اکنون وضعیت چگونه است؟ 

 

 

علی محمد رفیعی گفت: قانونی که مصوبه مجلس مغایر مصوبه خود مجلس است، قانون حداکثر می‌گوید اگر فضا و ظرفیتی برای تولید در داخل کشور وجود دارد، نباید نقل بشود و باید از تولید داخلی گرفته شود، از آن طرف هم مقام رهبری فرمودند که حرمت شرعی و قانونی دارد اگر یک ظرفیتی یک چیزی می‌تواند تولید داخل شود، وارداتش انجام شود.

 

وی افزود: از طرف دیگر در دهه‌های ۶۰ تا ۹۰ یعنی ۳۰ سال اول انقلاب همه بزرگراه‌ها و جاده‌های کشور با وسیله ماشین آلات کیفی و ثبت بین المللی هپکو ساخته شده، ما حدود بیش از سی هزار دستگاه ماشین به بخش راهسازی و معدنی کشور دادیم که این‌ها در شرایطی تولید شده و ما این سهم بازار را داشتیم که تولید هم نو و هم دست دومش آزاد بوده است الان هم این ظرفیت وجود دارد.

 

سوال: درباره مجوز واردات ماشین آلات به وزارت راه و شهرسازی آیا در این خصوص با شما مشورت شده و از توانمندی شما برای تولید ماشین آلات سوالی شده است؟

 

 

رفیعی گفت: متاسفانه خیر، اما جالب است این اختیار را همواره دولت داشته، نمی‌دانم این چه اختیاری است که تازه به کمیسیون زیربنایی مجلس داده شده این اختیار را مجددا به دولت داده اند ضمن اینکه استفساری هم از ما نشده است.

 

سوال: آقای امین زاده شما کدام ماشین آلات و در چه بازه زمانی می‌توانید تولید کنید؟ تعاملی هم در این رابطه دارید؟ 

 

 

جمشیدوند گفت: بله، رفت و آمد‌هایی داریم، نشست‌هایی با ایشان داشتیم و داریم، اما با توجه به مصوبه چند روز پیش بودجه، نیاز است که با هم جدی‌تر صحبت کنیم، انتظاری که داریم این است که آن نیازهایشان را به مجموعه ما اعلام کنند ما هم قطعا در راستای تامین قطعات همراهی می‌کنیم.

 

 

جمشید وند افزود: رویکرد و تاکید قطعی ما و آقای وزیر در این حوزه، تامین نیاز است، ما در این حوزه اصلا اغماض نداریم، زیرا آن‌ها هم کسب و کارشان مهم است و صحنه عمل هستند ما انتظار داریم نیاز‌ها شفاف باشد.

 

سوال: تعاملات بایداز قبل انجام می‌شد؟ 

 

جمشیدوند گفت: داریم پیش می‌بریم تعداد تولید کنندگان ما متفاوت و متکثر هستند و این اتفاق هم باید دیده شود که بتوان مدیریت این فرایند را پیش برد و این هوشمندی مجموعه شما را هم می‌رساند و ورود پیدا کردید و این موضوع را تحلیل می‌کنید و ما هم انشاالله کمک می‌کنیم که این کار جلو برود.

 

سوال: آقای رفیعی تعهداتی که شما به وزارت راه داشتید به موقع انجام شد؟ من شنیدم که ۴۰-۵۰ دستگاه گریدر باید تولید می‌کردید و تحویل می‌دادید آیا تحول دادید، و آن‌ها از کیفیت آن راضی بودند؟ 

 

آقای رفیعی گفت: ما برای ۵۰ مورد قراردادی که داشتیم با توجه به بحث تحریم‌ها و غیره، تامین و واردت قطعات آن‌ها با مشکل همراه شد، اما فقط ده دستگاه آن مانده که تکمیل و تحویل آن به سال آینده موکول شد.

 

 

وی افزود: وزارت راه و شهرسازی بزرگترین مشتری دهه اول انقلاب، ما بودند آن موقع سهمیه ارزی بود یا قرارداد‌های ریالی می‌بستند و ما عمدتا پیمانکار‌ها و دستگاه‌ها را تحویل می‌دادیم و خیلی هم راضی بودند و الحمدالله کیفیت هم کیفیت بین المللی داشت که ما صادرات داشتیم، نکته مهم دیگری جدولی را برای همین منظور در جلساتی که داشتیم ارائه کردند برای دستگاه‌های کارکرده قیمت‌هایی که آورده بودند، بسیار بالا بود چه منطقی حکم می‌کند که ما ماشین کهنه چند ساله را بالای قیمت ساخت داخل خودمان عرضه کنیم؟

 

سوال: آقای امین زاده شاید خیلی‌ها تولید ماشین آلات سنگین را با هپکو بشناسند، اما تولید کننده‌های دیگری نیز در این بخش هستند که تولید می‌کنند، الان میزان تعداد واحد‌هایی در این بخش تولید می‌کنند چند واحد است؟ و چقدر اشتغال زایی در این بخش وجود دارد؟ آیا صادرات دارید یا ندارید؟ وضعیت چگونه است؟ 

 

 

امین زاده گفت: ده شرکت زیرمجموعه انجمن ما است یک تعدادی هم هستند که تولید می‌کنند و آن‌ها زیرمجموعه انجمن نیستند، ما حدودا دو هزار نفر به صورت مستقیم اشتغال زایی داریم و نزدیک به ۸۰ درصد نیاز کشور را تولید می‌کنیم.

 

وی افزود: هپکو سال‌ها محدودیت‌هایی داشته یک سال است که هپکو تولید می‌کند در سال‌های گذشته چیزی بعنوان ورود ماشین آلات ممنوع بوده ,، اما هیچ کسی سخن راجع به ماشین راهسازی نمی‌داده، امسال و سال گذشته بحث وادرات ماشین آلات داغ شده، سالیان سال این شرکت‌های زیرمجموعه، انجمن داشتند ماشین آلات تولید می‌کردند، ما نشستی با خود وزارت راه داشتیم حتی پیشنهاد دادیم و گفتیم هر ماشینی با هر روش خاصی که می‌خواهید ما تولید می‌کنیم یعنی شما بگو موتور چه می‌خواهید و گیربکس چه می‌خواهید ما تولید می‌کنیم شما این را به ما بگویید اگر ما جواب ندادیم شما هر چه میخواهید بگویید.

 

 

امین زاده گفت: ما اهل منطق هستیم اگر یک جایی نتوانیم، خودمان را کنار می‌کشیم، ما بار‌ها به آقای دکتر گفتیم، محدودیت ایجاد نکنید ما هم در این کشور زندگی می‌کنیم قیمت‌های ماشین آلات فروخته شده قیمت واقعی بوده و قیمتی اضافه نبوده و همانطور که گفتند قیمت‌هایی که در آنجا آوردند بیش از شاید دو برابر قیمت نوی ما باشد.

 

سوال: بعضی از تولید کنندگان گفتند محصولاتشان را برای یک سال آینده پیش فروش کرده اند، وضعیت اینگونه است؟ یعنی به گونه‌ای است که تولید کننده داخلی که خوب تولید می‌کند خریدار هم در بازار دارد؟ 

 

امین زاده افزود:‌ قطعا همین است ما اگر خریدار نداشتیم رشد نمی‌کردیم وقتی خریدار‌هایی داریم ۲۰ سال است با شرکت‌های مختلف کار می‌کنیم حتما رضایت دارند. 

 

سوال:امکان صادرات هم شما دارید؟ 

 

امین زاده گفت: بله امکانات صادرات را داریم قیمت هایمان هم قیمت‌های مناسبی است، اما هم اکنون رقم‌های ماشین‌های ما گرانقیمت است مثلا صد هزار دلار هر کدام است انتقال وجه بسیار سخت است یکی از مشکلات عمده ما در صادرات این است که نمی‌توانیم پول را جایجا کنیم. 

سوال: از نظر کیفیت می‌توانید رقابت کنید؟ 

 

امین زاده افزود: بله قطعا می‌توانیم 

 

سوال: در منطقه رقبای شما چه کشور‌هایی هستند؟ 

 

 

امین زاده گفت: فقط می‌شود گفت ترکیه

 

سوال: می‌توانید با ترکیه رقابت کنید؟ 

 

امین زاده افزود: بله 

 

سوال: برنامه تان برای سال آینده چگونه است و با این مجوز‌هایی که برای واردات داده می‌شود چه کار خواهید کرد؟ 

 

جمشیدوند گفت: انصافا در کشورما کار‌های خیلی خوبی اتفاق افتاده و باید به توانمندی‌های خودمان ایمان بیاوریم و این کار‌هایی که در کشور شده و ما‌ها هم وارث آن هستیم بتوانیم خوب ارائه بدهیم.

 

 

وی افزود:‌ خوشبختانه نگاه ما به حوزه معدنی که از ابتدا تا انتها را ببینیم در حوزه ماشین آلات، بحث اکتشاف محدودیتی در حوزه داشتیم به لطف خدا برای نخستین بار دستگاه اکتشافی با ۲۵۰۰ متر عمق ساخته شد، و الان در مرحله بهره برداری است و در حال توسعه است، یک تیم و هلدینگ خیلی خوبی در حوزه شکل گرفته و در چندحوزه فعالیت می‌کنیم، که سال آینده دیگر ما تامین دستگاه اکتشافی را از داخل به طور خاص داشته باشیم

 

جمشیدوند اضافه کرد:، چون الان می‌دانید که یکی از موضوعاتی که ما مجبوریم در حوزه واردات کنیم این حوزه است، این برنامه ریزی که امسال صورت گرفت و این ساخت بار اولی که الحمدالله انجام شد و حمایت‌های خیلی خوبی که حوزه معدن در این زمینه هم داشتند باعث می‌شود که ما سال دیگر در این حوزه نیاز داخل کشور را بتوانیم برآورده کنیم..