تقویت دفاع سیاره ای؛ ماموریت جدید آژانس فضایی اروپا

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ هیچ کس آمدن شهاب سنگ چلیابینسک (نام استانی در روسیه) را در ۱۵ فوریه ۲۰۱۳ را ندید. یک سیارک ۲۰ متری بر فراز کوه‌های اورال در روسیه درست پس از طلوع خورشید در یک روز آرام و آفتابی زمستانی، با سرعت بیش از ۱۸ کیلومتر بر ثانیه وارد جو زمین شد.
این سنگ نسبتاً کوچک از نزدیک جهت خورشید به زمین نزدیک شد و در جو منفجر شد و موج ضربه‌ای ایجاد کرد که به هزاران ساختمان آسیب رساند، پنجره‌ها را شکست و تقریباً ۱۵۰۰ نفر بر اثر پرتاب خرده‌های شیشه زخمی شدند. این بزرگترین سیارکی بود که در قرن گذشته به زمین برخورد کرد.
از نظر آماری، سیارک‌هایی به این اندازه هر ۵۰ تا ۱۰۰ سال یک بار به زمین برخورد می‌کنند. سیارک‌های بزرگ‌تر بسیار کمتر متداول هستند، اما قطعا آسیب بسیار بیشتری وارد می‌کنند. خوشبختانه تشخیص سیارک‌های بزرگ بسیار ساده‌تر است.
در واقع، ما تقریباً تمام سیارک‌هایی با اندازه بزرگتر از یک کیلومتر را کشف کرده ایم. سیارک‌های کوچک و متوسط رایج‌تر هستند و هنوز هم می‌توانند آسیب‌های بزرگی وارد کنند، اما زمان‌های هشدار چند روزه می‌تواند برای مقامات محلی کافی باشد تا مردم را از پنجره‌ها دور نگه دارند یا حتی یک منطقه محلی را تخلیه کنند.
برنامه NEOMIR، ESA چه در حال آماده شدن برای ماموریتی برای منحرف کردن یک سیارک بزرگ از سال‌ها قبل باشد و چه داده‌هایی را برای مقامات محلی ارائه کند تا جوامع را از انفجار‌های هوایی در هفته‌های آینده مطلع کنند، شکاف موجود در قابلیت‌های کشف سیارک را پر خواهد کرد.
سیارک‌ها قابل مشاهده هستند، زیرا نور خورشید را که ما می‌توانیم از زمین تشخیص دهیم را منعکس می‌کنند. با این حال، هر چه آن‌ها به خورشید نزدیکتر می‌شوند، دیدن آن‌ها سخت‌تر می‌شود. تشخیص سیارک‌هایی که از روی خورشید عبور می‌کنند بسیار دشوار است، اما از زمین، ما همچنین نسبت به سیارک‌های نزدیک به خورشید نابینا هستیم، زیرا آن‌ها تحت الشعاع تابش خیره‌کننده آن قرار می‌گیرند.
ماموریت آتی آژانس فضایی اروپا، NEOMIR به مدار اولین نقطه لاگرانژ (L۱) بین خورشید و زمین پرتاب خواهد شد و در همان موقعیت نسبت به دو جسم باقی خواهد ماند. این شرایط به تلسکوپ دیدی از سیارک‌هایی می‌دهد که ممکن است از جهت خورشید به سمت زمین بیایند.
NEOMIR با قرار گرفتن در خارج از جو زمین و با تلسکوپی که در نور فروسرخ رصد می‌کند، یک حلقه نزدیک به دور خورشید را که رصد آن از روی زمین غیرممکن است، مشاهده می‌کند. این ماموریت سیارک‌هایی را که از بین زمین و خورشید عبور می‌کنند، شناسایی می‌کند. در صورتی که هر کدام تهدید باشد و ما در حال حاضر قادر به شناسایی آن‌ها نباشیم، باید از این حلقه عبور کنند.
با انجام مشاهدات در بخش مادون قرمز طیف نور، NEOMIR گرمای ساطع شده توسط خود سیارک‌ها را که توسط نور خورشید خاموش نمی‌شوند، را تشخیص می‌دهد. این انتشار حرارتی توسط جو زمین جذب می‌شود، اما از فضا، NEOMIR قادر خواهد بود نزدیکتر از آنچه ما در حال حاضر از زمین خورشید را میبینیم آن را رسد کند.
سیارک‌های ۲۰ متری و بزرگتر که به سمت زمین می‌روند باید توسط NEOMIR حداقل سه هفته قبل شناسایی شوند. در بدترین سناریو، که در آن سیارک در حال عبور از نزدیکی فضاپیما رصد شود، حداقل سه روز هشدار دریافت می‌کنیم و این سریع‌ترین زمانی است که یک سیارک می‌تواند از L۱ به زمین برسد.
جزئیات ماموریت برنامه ایمنی فضایی NEOMIR در حال حاضر در حال بررسی است و قرار است حدود سال ۲۰۳۰ با موشک آریان ۲-۶ پرتاب شود.
بنا بر اعلام وبگاه سایتک دیلی، یک مطالعه اولیه برای ارزیابی امکان‌سنجی ماموریت NEOMIR توسط مرکز طراحی ESA در هلند در سال ۲۰۲۱ انجام شد. این مطالعه بر تعریف ماموریتی متمرکز بود که مکمل ماموریت NEO Surveyor ناسا باشد. این مأموریت با بودجه ایالات متحده باید دستور کنگره ایالات متحده را برای کشف ۹۰ ٪ از اجرام نزدیک به زمین با قطر بزرگتر از ۱۴۰ متر (۴۶۰ فوت) انجام دهد، در حالی که ماموریت NEOMIR برای تمرکز بر اجرام آسمانی قریب الوقوع با هر اندازه طراحی شده است.
ماموریت NEOMIR در حال حاضر در فاز مطالعاتی اولیه است. این کار به یک تلسکوپ نیم متری با یک صفحه کانونی بزرگ و اصلاح شده و همچنین دو کانال مادون قرمز که نور را در باند موج ۵-۱۰ میکرومتری پوشش می‌دهد، نیاز دارد.
فناوری‌های ردیاب مورد نیاز و تجهیزات الکترونیکی مرتبط برای این مأموریت جدید در حال حاضر در دست توسعه هستند. پروژه‌های تحقیق و توسعه صنعتی به عنوان فعالیت‌های حمایتی موازی برنامه ریزی شده است.