به گزارش خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صداوسیما؛ اما و اگرهای واردات خودرو ، موضوع برنامه میز اقتصادی امروز خبر ۱۴ شبکه یک سیما بود که با حضور مدیر طرح واردات خودروی وزارت صمت و دو تن از کارشناسان این حوزه بررسی شد.
مجری آقای سیفی: همانطور که در خبرها به اطلاع رسید بزرگترین طرح فروش خودروهای داخلی و خارجی در سامانه یکپارچه خودرو از فردا آغاز میشود و آن طور که مدیران وزارت صمت گفتهاند ما تا پایان سال دیگر قرعه کشی خودرو نخواهیم داشت البته از فردا صرفا خودروهای وارداتی ثبت نام میشوند و احتمالاً آنطور که مدیران وزارت صمت گفتهاند از از اواسط هفته با اطلاع رسانی قبلی ثبت نام خودروهای داخلی نیز آغاز خواهد شد اینکه چه خودروهایی با چه تعدادی و با چه سازوکاری وارد و عرضه خواهند شد و اینکه به هر حال وزارت صمت چه برنامههایی برای مدیریت بازار و صنعت خودرو دارد محور گفتگوی امروز میز اقتصاد با حضور آقای محمد مهدی ضیغمی مدیر طرح واردات خودروی وزارت صمت خواهد بود، مشروح این گفتگو به شرح ذیل است.
مجری: آقای ضیغمی بدون فوت وقت برویم سراغ اصل موضوع واردات خودرو؛ در طرحی که میگویند بزرگترین طرح فروش خودروهای داخلی و وارداتی است قرار بود آنطور که در گزارش و اظهار نظرهای مدیران صمت، تا پایان سال ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو وارد کنیم تاکنون چه تعداد خودرو وارد کشور شده است؟
مهمان (محمدمهدی ضیغمی مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت): قرار بر این بود ما ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو را عرضه کنیم عرضه کردن لزوماً به معنای واردات خودرو به داخل کشور نیست به معنای عملاً وارد توافق شدن با مردم و عملاً فروش و یا در قالب فروش و پیش فروش آن خودرو به مردم است که تاکنون نزدیک به دو هزار خودرو به صورت کامل وارد کشور شده و تعدادی هم روی آب هست و بقیه هم طبق قراردادهایی که با کارخانههای سازنده و بعضی از تامین کنندگان بسته شده در حال عقد قرارداد و نهایی شدن و ورود به کشور است.
مجری آقای سیفی: در طرح جدید قرار است چه خودروهایی از چه کلاسهایی وارد شود؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: در موضوع واردات خودرو تقریباً تنوع کامل داریم، وزارت صمت در این بخش تمام تلاشش را کرده که هر شرکتی که بتواند آن شرایط را احصا کند مجوز را به آن بدهد که واردات را انجام دهد برای همین تنوع کامل داریم به غیر از آن ممنوعیتهایی که وجود دارد برای واردات خودرو، بقیه شرکتها میتوانند خودروهایشان را وارد کنند.
مجری: بر اساس آخرین اطلاعات عمده خودروها از چه کشورهایی وارد میشود؟
آقای ضیغمی: الان دقیق نمیتوانم عرض کنم، اما از کشورهای مختلف خودرو وارد کشور میشود یکی از آنها کشور چین است، به جز برندهای آمریکایی یا ساخت آمریکا از سایر کشورها بحث سفارش و ثبت سفارش صورت گرفته و در اصل مدلها چه سدان و چه بحث کراس اور دارد و مدلهای دیگر اس یو وی اقدام شده است؛ طبق همان شروط باید زیر ۲۰ هزار یورو باشد در قیمت فوب کالا، قیمت فوبش در کارخانه سازنده و بتواند وارد کشور شود.
آقای سیفی مجری: قبلا مدیران اظهار نظر میکردند و تعداد کلی میدادند آیا در حال حاضر مشخص شده که چه تعداد خودرو وارد کشور میشود؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: تاکنون ۹۰ هزار دستگاه خودرو درخواست ثبت سفارش شدهاند که حداقل نصف اینها حدوداً قطعی شده و بقیه هم انشاالله تا آخر امسال قطعی میشود، درخواست ثبت سفارش به طور فزایندهای در حال حاضر انجام میشود، چون منعی برای واردات دولت گذاشته نشده، یک سقف ارزی است برای وارد کننده در واقع از منابع ارزی که بانک مرکزی اعلام کرده از برخی منابع که حالا در نیما و یا در تالاردومیس هم یک مقدار دیگری مشخص کرد که بر اساس آن عملاً ما داریم مدیریت واردات را انجام میدهیم.
آقای سیفی مجری: الان مشخص شده که محدوده قیمتی واردات خودرو چقدر خواهد بود؟
آقای ضیغمی: بله خیلی متنوع است عملاً از ۸ هزار یورو تا الان ثبت سفارش شده تا ۱۹۹۰۰ یورو که عملاً مجاز هستند خودرو وارد کنند.
آقای سیفی مجری: در حال حاضر طبق آخرین آمار مشخص است که عمده خودروهای وارداتی در چه سطح قیمتی قرار دارد، زیرا اختلاف زیادی دارد؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: بله بسته به مدل متفاوت است غالباً به صورت متوسط میان ۱۰ تا ۱۳ هزار تا ۱۴ هزار یورو تنوع اصلی بخواهیم در نظر بگیریم در این تنوع است.
سوال: تا الان چقدر ثبت سفارش شده است؟
آقای ضیغمی: عرض کردم حدود ۹۰ هزاردستگاه خودرو درخواست ثبت سفارش شده است که نصف این تعداد قطعی شده و بقیه هم تا آخر امسال انجام میشود.
سوال: حالا با این قیمتی که گفتید فکر میکنید با چه قیمتی به دست مصرف کننده برسد؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: باید تمام هزینههایی که در اصل به خودرو وارد میشود بررسی شود، اما زمانی که در هفته آینده ثبت نام شروع شد هم قیمت و هم نوع خودروهایی که توانسته اند مجوزهای لازم را از اداره استاندارد، محیط زیست، وزارت صمت و تخصیص و تامین بانک مرکزی و اینکه بتوانند خودرویشان را در گمرک در اصل با آن مدارک گمرک نیاز است ترخیص کنند هفته بعد اعلام میکنیم.
سوال: شما گفتید ۹۰ هزار دستگاه خودرو ثبت سفارش شده الان قرار است که برای چه تعدادی ثبت نام کنید؟
آقای ضیغمی: هم اکنون دولت محدودیتی برای ثبت نام ندارد به جز آن شرایطی که در اصل اعلام شده است یعنی بسته به تعداد ثبت نامی که صورت میگیرد ما در مرحله اول حداقل ۱۰۰ هزار نفر را خواهیم پذیرفت به این معنا نیست که افراد بعدی ممکن است رد شوند این خیلی بستگی به تعداد افرادی که ثبت نام میکنند هم دارد، اما مرحله اول عرضه ظرف سه تا ۶ ماه آینده اگر تحویل مردم شود حداکثر شش ماه آینده ۱۰۰ هزار خودرو در این مرحله است.
سوال: فردا ثبت نام شروع میشود فکر میکنید چقدر زمان ببرد تا این فرایند طی شود و آن راستیآزماییها انجام شود قرعه کشی شود و افراد انتخاب شوند و بعد از قرعه کشی باید مبلغی را واریز کنند؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: خیر نگاه کنید در ابتدای ثبت نام نکته خیلی مهمی است شرایط عمومی ثبت نام که مشخص است تمام ثبت نامهایی که الان در کشور انجام میشود این شرایط را دارند داشتن گواهینامه، نداشتن پلاک انتظامی فعال طی ۴۸ ماه گذشته از شرکتهای خودروسازی داخلی خودروی خریداری نکرده باشند و اینکه طی یک سال آینده امکان انتقال سند را هم نخواهند داشت این شرایط عمومی است که در حال حاضر اجرا میشود؛ امکان صلح و سرمایه گذاری امتیاز را هم ندارند، شرط دیگری هم گذاشته شده که در اصل افراد باید ۵۰۰ میلیون تومان را در هنگام ثبت نام در سامانه در حساب وکالتی خودشان نزد بانکهای معتبری که امشب وزارت صمت اعلام میکند باید مسدود کرده باشند و با داشتن این وجه میتوانند ثبت نام کنند.
یک نکته خیلی مهم دیگر اینکه سامانه ثبت نام یک هفته باز خواهد بود دوستان توجه داشته باشند که زمان ثبت نام به هیچ وجه در اولویت تاثیری نخواهد داشت یعنی هیچ عجلهای وجود ندارد که حتماً فردا در ابتدا که سایت باز میشود افراد بروند و این ثبت نام را انجام بدهند.
سوال: بنابراین واگذاری بر اساس اولویت نیست و بر اساس قرعه کشی انجام میشود؟
آقای ضیغمی: بله عملاً به تعدادی که ثبت نام صورت میگیرد وقتی که سامانه بسته شد بخشی از مدارک و شرایط را به صورت بر خط بررسی میکنیم بعضی را هم به صورت آفلاین، دو تا سه روز بررسی شرایط را خواهیم داشت و بعد از آن طبق مدل استاندارد آن قرعه کشی در اصل نوبت دهی و یا اولویت نوبت افراد مشخص میشود.
سوال: حالا فکر کنیم که این هفته ثبت نام انجام شود چند روزی هم زمان میگذارید برای راستی آزمایی، فکر میکنید چه زمانی اعلام میشود؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: بلافاصله بعد از اعلام، عرضه صورت میگیرد.
سوال: حدوداً فکر میکنید چقدر زمان ببرد؟
آقای ضیغمی: ۳ شرکت در هفته آینده اعلام خواهد شد توانسته اند مدارک و مشخصات خودشان را تکمیل کنند و آمادگی عرضه خودرو را دارند در مدلهای فروش نقدی یا پیش فروش، در هفته آینده این اعلام خواهد شد و برای همین، چون شرکتها آمادگی دارند عملاً اطلاعیه فروش شان را هم حاضر کردهاند بلافاصله بعد از اعلام آن فهرست اولویت دهی عرضه صورت میگیرد.
سوال: حالا اگر بخواهید زمانی بدهید حدوداً فکر میکنید چقدر زمان ببرد از زمانی که به هرحال این پول واریز و ثبت نام انجام میشود تا زمانی که به متقاضی اعلام میشود برای انتخاب خودرو بیاید؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: از زمانی که سامانه بسته شود اینطور بگویم بهتر است پنجشنبه سامانه بسته میشود و از زمانی که سامانه بسته شود ۴ تا ۵ روز بعد انشاالله حداکثر عرضه صورت میگیرد.
سوال: فکر میکنید چقدر زمان لازم است که خودرو به دست متقاضی برسد؟
آقای ضیغمی: بعضی خودروها الان در کشور هستند بعضیها هم عرض کردم روی آب هستند ما برنامهای که داریم اعلام میکنیم به صورت استاندارد تحویل سه ماهه است به این معنا نیست که حتماً سه ماه دیگر تحویل داده شود، ولی در مدلهای فروش قطعی که تحویل سه ماهه است، اعلام میکنیم.
سوال: بقیه پول خودرو تا زمان تحویل خودرو است؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: بخش اول زمانی است که افراد در سامانه ثبت نام کرده اند در فهرست انتظار نوبت دهی در اولویتها هستند وقتی خودرو عرضه شد ثبت نام قطعی میکنند یعنی خودرو را انتخاب میکنند سه روز مهلت دارند که تکمیل وجه کنند و در حساب وکالتی خودشان بانک آن پول را عملاً به حساب خودروساز واریز میکند این شد بخش اول بخش دوم زمانی است که خودرو میخواهد ترخیص شود و یک حقوق و عوارض دولتی دارد که گمرک است آن زمان هم بخش دوم هزینه را عملاً خریداران واریز میکنند بخش سوم موقع پلاک گذاری و مالیات بر ارزش افزوده است که اعلام میشود.
سوال: با این توضیح یک هفته ثبت نام هم بگذریم بین حدوداً یک ماه وسه ماه به هر حال آن ۵۰۰ میلیون باید در آنجا در آن حساب وکالتی مسدود بماند درست است؟
آقای ضیغمی: در این سطح مادامی که افراد بخواهند نوبت شان را حفظ کنند باید پولشان در حساب خودشان بماند هر زمانی هم که اراده کنند میتوانند پولشان را با اعلام انصراف به سامانه برداشت کنند، ولی خوب آن نوبت از بین میرود.
سوال: کسی که انصراف بدهد جریمه شامل آن میشود؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: در زمان و حالتی که حالت عادی است خیر؛ اگر وارد قرارداد با شرکت خودروساز شد یعنی خودرو را انتخاب کرد و قرارداد را بست از آن زمان به بعد انصراف دهد بله مشمول جریمه میشود.
سوال: در گذشته که خودرو عرضه میشد سود مشارکت پرداخت میشد به آن پولی که واریز میشد الان همچین چیزی که نداریم؟
آقای ضیغمی: نگاه کنید این سامانه، یک سامانه عرضه و تقاضا است و سامانه فروش نیست یعنی ما داریم یک پلتفرمی را فراهم میکنیم برای اینکه شرکتهای عرضه کننده و مردم بتوانند به راحتی امکان خرید را داشته باشند و مدل هم مدل مزایده در مرحله اول نیست؛ در این سامانهای که این عرضه اتفاق میافتد افراد وقتی که پول را توانستند پول را دپازیت کنند، در مرحله اولیه یک تا سه ماه مشخص میکنیم چه تعداد خودرو به صورت تخمینی عرضه خواهد شد یعنی ما تا حدی مشخص میکنیم که تا خرداد ماه و یا شهریور ماه چه تعداد خودرو عرضه خواهد شد مردم تقریباً میتوانند با نوبت خودشان تشخیص بدهند که در چه مرحله ای هستند.
سوال: بالاخره شما با متقاضیان مگر قرار داد نمیبندید؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: بله، قرارداد!
سوال: منظور خودروساز یا شرکت وارد کننده است، درست است؟
آقای ضیغمی: بله
سوال: بالاخره یک تاریخ به متقاضی اعلام میشود که مثلاً شما فلان تاریخ این خودروتان را تحویل میگیرید؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: از زمانی که دعوتنامه برای متقاضی ارسال شود میتواند فردای عرضه باشد به خاطر اینکه خودرو در کشور موجود است یک ماه حداکثر خودرو تحویل میشود.
سوال: اگر این وسط کسی انصراف بدهد بعد از قرارداد است جریمه میشود اینطور نیست مثل گذشته آن پول واریزی را به او بدهند و سود تسهیلات راهم پرداخت کنند؟
آقای ضیغمی: قطعاً برای سود تسهیلات، توصیه ما به مردم و بانکها این است که حسابی که میخواهند مسدود کنند در یک حساب کوتاه مدت باشد که این امکان را داشته باشد سود به افراد تعلق گیرد با بانکها هم در حال رایزنی هستیم برای افرادی که عملاً در اولویتهای نسبتاً آخر هستند امکان تبدیل به یک حساب بلند مدتتر.
سوال: اگر نتواند در مرحله دوم آن الباقیه پول طرح را تهیه کند جریمه خواهد شد و امتیاز هم واگذار خواهد شد به فرد دیگری که قاعدتاً شما فهرست رزرو خواهید داشت؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: بله
سوال: خوب حالا فکر میکنید که که در آن قرار داد قرار شد که بالاخره یک تاریخ مشخص شود دیگر از زمانی که اعلام شده خودرو به متقاضی واگذار نشود چه اتفاقی میافتد؟
آقای ضیغمی: اگر تاخیری ایجاد شود به ازای هر ماه هفت و نیم درصد باید در اصل وارد کننده جریمه دیرکرد پرداخت کند و در صورتی که بعد از سه ماه نتوانست خودرو را تحویل بدهد قرارداد را میتواند ابطال کند به اضافه آن هفت و نیم درصد پنج درصد هم در اصل آن جریمه ابطال را باید به مشتری پرداخت کند.
سوال: فکر میکنید چقدر بتوانیم از نیاز بازار را با این طرح تامین کنیم چه تاثیری فکر میکنید روی این بازار داشته باشد؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: تلاش دولت این است که با توجه به این میزان کمبودی که در این چند سال جهت عرضه خودروی داخلی بوده بتواند کمک کند حداقل چهار تا پنج سال حدوداً ۵ سال واردات خودرو صورت نگرفته تلاش دولت این است که محدودیتی برای واردات خودرو در این مرحله وجود نداشته باشد گرچه بسته به منابع ارزی کشور و سایر مسائل این امر ممکن است متغیر باشد، برنامهای که دولت دارد عرضه ۲۰۰ هزار خودرو تا انتهای شش ماهه اول سال ۱۴۰۲ است.
سوال: شما فکر میکنید تاثیری در بازار خواهد داشت؟
آقای ضیغمی: قطعاً این اتفاق میافتد باعث میشود قیمت خودرو کاهش پیدا کند.
سوال: یعنی این تضمین را میتوان داد؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: تضمین که نمیشود تلاش ما این است.
سوال:، چون تجارب گذشته این امر را نشان میدهد در برخی موارد ما واردات داشته ایم، اما افزایش قیمت داشتیم؟
آقای ضیغمی: اگر عرضه کم داشته باشیم همان اتفاقی که داشت در بورس اتفاق میافتاد بله این خودروها هم در آن سیل گرانی وارد میشوند و قیمتشان هم افزایش پیدا میکند اگر ما در برنامهای که وزارت صمت دارد که این اتفاق از انتهای فروردین و اردیبهشت اتفاق بیفتد که واردات و عرضه سنگین و پرحجم خودرو اتفاق بیفتد به نظرم قطعا تاثیر خود را خواهد گذاشت.
سوال: یک نکته بسیار مهم یکبار هم سوال کردم از حضورتان الان خیلی مهم است که این خودروهایی که حالا در بزرگترین طرح وارد میشود خودروهای با قیمت مناسب برای طبقه متوسط باشد که بتوانند مردم خرید کنند آیا وزارت صمت به این موضوع فکر کرده است و برنامهای دارد که خودرویی که وارد میشود قیمت خیلی بالایی نداشته باشد که واقعاً مردم نتوانند خرید کنند و باز این خودرو برود برای یک طبقه خاصی؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: بله حرفتان درست است نکتهای در نظر بگیرید باید خودرویی به کشور وارد شود که بتواند شرایط استاندارد را هم احصا کند یعنی اینجا فقط بحث وزارت صمت نیست.
سوال: اینکه از بدیهیات است.
آقای ضیغمی: نه نگاه کنید الان فقط وزارت صمت نیست، وزارت صمت ممکن است بگوید که این خودرو ۴ هزار یورویی را هم بتوانم در کشوری پیدا کنم که اجازه واردات به آن داده شود.
سوال: وزارت صمت این قضیه را مدیریت میکند؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت: استاندارد یک دستگاه جدا است با قوانین خودش، طبق آن قوانین باید استاندارد ۸۵ گانه و یا استاندارد اتحادیه اروپا رعایت شود.
سوال: اینها کاملاً درست است وزارت صمت به صورت خاص متولی صنعت خودرو و بازار خودرو هستند شما حالا در هماهنگی با سازمان استاندارد و یا حداقل دستگاه دیگر بالاخره باید خودروهایی وارد شود که جامعه بتوانند آن را به راحتی خریداری کنند؟
آقای ضیغمی: درست میفرمایید من عرضم این است که قوانینی که استاندارد تدوین کرده قوانینی که بتواند دولت مصوبه آن را عوض کند به خاطر اینکه فرا دستگاهی در استاندارد مصوب شده وزارت صمت تلاش این است که خودروهایی که وارد میشود خودروهایی باشند که کمک کند به واردات خودروهایی که حداقل قیمت و داشتن استانداردها را داشته باشند یعنی کمک کند به تسهیل واردات این قلم خودروها.
سوال: پس قاعدتاً باید بگوییم که طبق آن اخباری که در رسانهها مطرح شده این خودروها بالای یک میلیارد، حدود یک میلیارد و نیم و همچنین اعدادی مطرح میشد قاعدتاً این خودروها برای طبقه خاص خواهد بود نه همه افراد؟
آقای ضیغمی: قیمت اقتصادی که داریم صحبت میکنیم باید ببینیم که در چه محدوده قیمتی در خارج است؟
سوال: شما هیچ پیش بینی ندارید؟
مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت:الان ثبت سفارش را انجام میدهیم بالاخره پایینترین خودروها در حدود هشت هزار یورو است به این معنا نیست که ممکن است پایینتر نباشد، ولی به نظرم خودرویی که از این قیمت خیلی پایینتر باشد هزینه استهلاک و نگهداری اش هم قطعاً بالا خواهد بود برای اینکه زودتر خراب میشود.
سوال: پس میتوانیم بگوییم شما در این طرح دارید برای یک تعداد خودروی خاصی برای مدیریت قیمت آن خودروها این واردات را انجام میدهید؟
آقای ضیغمی: وزارت صمت هیچ محدودیتی نگذاشته است یعنی هر خودرویی که امکان واردات داشته باشد وزارت صمت این را باز گذاشته است به شرط اینکه بتواند آن قوانین استاندارد را عملاً پاس کند.
سوال: آقای مجید کاغذ گریان کارشناس مسائل خودرو صحبتهای آقای ضیغمی را شنیدید نظرتون چیست در ارتباط با این ساز و کار واردات خودرو؟
مهمان (مجید کاغذ گریان کارشناس مسائل خودرو): ما دچار فرآیندی هستیم و در این فرایند تمام ذینفعان اش ناراضی هستند همین بحث خودرو است در کشور شما حساب کنید قطعه ساز، خودروساز، مشتری مردم وزارت نفت شهرداریها به خاطر ترافیک راهنمایی و رانندگی همه در این موضوع که بحث خودرو است ناراضی هستند یعنی واقعاً من نمیدانم که چطور میشود یک فرایندی باشد که ذینفع این داشته باشد که راضی باشد الان این موضوعی که مطرح شده الان چند وقتی است که با روشهای مختلف داریم برخورد میکنیم از فروش خود خودروساز گرفته بعد شد فروش یکپارچه بعد شد بورس الان بحث خودروهای وارداتی است و غیره.
ببینیدسوال اصلی که پیش میآید این است که ما فرض را بر این بگذاریم که این تنها راه تعدیل بازار خودرو باشد یعنی بگوییم این اصلاً درست هزاران سوال است در روی تک تک این فرایندها، اما فرض را بر این بگذاریم که واردات به این شکل و روش هم درست این روشی هم که دوستان زحمت کشیدن طراحی کردند که رعایت عدالت شود این راهم بگذاریم درست فردا مطمئنیم که بحث خرید کارت ملی و ... و ... در بازار شکل میگیرد و تبعات خودش را دارد همه این قضایا را بگوییم درست سوال اصلی من این است که علت اصلی این وضعیت خودرو چیست ما، چون نمیتوانیم صورت مسئله را درست مطرح کنیم به تبع نمیتوانیم راه حل مناسبش را هم مطرح کنیم.
سوال: آقای دکتر این نیاز دارد ما در برنامه کلی راجع به صنعت خودرو و بازار خودرو توأمان باهم صحبت کنیم الان خواهش دارم که راجع به این طرح مشخص بفرمایید این ساز و کاری که دوستان تعریف کردند به نظر شما نکته مثبت نکته منفی و انتقادی اگر دارید بشنویم؟
کاغذ گریان: من میخواستم به همین نکته بپردازم که علت اصلی تمام این مشکلات صنعت خودرو، تحریم و کمبود عرضه در کشور است غیر از این است مگر جناب آقای ضیغمی بفرمایند اگر این موضوع نیست موضوع اصلی چیست الان بهترین روش بهترین خودرو بهترین قیمت همه را فراهم کنیم دوستان زحمت کشیدند سامانه یکپارچه هم گذاشته اند همه این زحمات را کشیده اند.
سوال: پس قاعدتا آقای کاغذ گریان این که شما میگویید شما با واردات مخالف هستید، چون نظرتان این است که ما الان چند بود و محدودیت ارزی و اینطور مسائل داریم پس قاعدتاً واردات خودرو در این شرایط منطقی نیست؟
کاغذ گریان: نه راهکار دارد اگر اجازه بدهید من راهکارش را هم میگویم من میگویم علت اصلی را متوجه شویم بعد بدانیم که راهکار چیست الان به غیر از مشکل ارز، در این ۱۵ روز قیمت بازار ارز را نگاه کنید مشکلش چه بود کمبود عرضه است، چون قدر مطلق میزان ارز در کشور با واردات خودرو حتماً دست خوش تغییرات میشود فشارش به حوزههای دیگر بازار مثل گوشت مایحتاج اولیه مردم میآید اگر که این دوستان بتوانند واردات خودرو را وصل کنند به صادرات نفت که میزان ارز در کشور جابه جا شود یعنی موقعی خودرو را وارد کنند که بتوانند نفت به شرکتها و کشورهایی که خودرو را وارد میکنند تحویل بدهند این چرخه از حالت معیوب خارج میشود.
سوال: یعنی تهاتر کالا که ما انتقال ارز و خروج ارز از کشور نداشته باشیم؟
کاغذ گریان: دقیقاً اتفاقی که در حال افتادن است ما در تحریم نمیتوانیم نفت بفروشیم با این اتفاق همه ذینفعان منفعتشان را میبرند اگر این که ما نفت مازاد میفروشیم دوم اینکه میزان قدر مطلق ارز در کشور دستخوش تغییرات نمیشود سوم اینکه خودروهایی وارد کشور میشود که سوخت کمتری میسوزاند و محیط زیست به قول معروف پاکیزهتر میشود وزارت نفت سوخت کمتری تولید میکند برای فروش در کشور مردم راضی میشوند تمام جوانب را در نظر بگیرید، ولی اگر قرار باشد که ما الان در این وضعیت بازار ارزی که میگویم که فشارش روی مایحتاج اصلی مردم است دقیقاً بیایند این مقدار ارز را هم دستخوش تغییر بکنیم برای خودرو درست است که نیاز مردم است، اما نیاز اولیه نیست آن را دستخوش تغییرات کنیم شما این بازاری که الان واقعا معلوم نیست کجا میخواهد برود به چه سمت و سویی حرکت میکند.
سوال: بسیار خوب پس شما معتقد هستید که این واردات باید بدون انتقال ارز باشد و ساز و کار جدید برای واردات خودرو تعریف شود که آسیب نزند به حوزههای دیگر با توجه به آن محدودیت ارزی که داریم توضیحات آقای بهزاد خسروی پژوهشگر حوزه صنعت و اقتصاد را هم در این ارتباط بشنویم آقای خسروی سلام وقت به خیر، چون شما آقای خسروی در این خصوص چند مقاله از حضرتعالی خواندهام که بحث واردات خودرو بدون انتقال ارز را مطرح کرده بودید با توجه به توضیحات آقایان ضیغمی و کاغذ گریان نظرتان را بفرمایید که چطور میشود این کار را انجام داد؟
خسروی پژوهشگر حوزه صنعت و اقتصاد: واقعیتش این است که بخشی از مطالب را آقای کاغذ گریان فرمودند حالا یک نکته که اینجا وجود دارد اولا تغییر ساز و کارهای وزارت صمت در طول این مدت به وجود آورده و مشتریان به عنوان ذینفع هم سردرگم هستند تا حدودی اگر از این بگذریم ما معتقد هستیم که اگر بتوانیم تقاضای جامعه را برآورده کنیم، چون بازارخودرو از حالت مصرفی کالای واسطهای در آمده شده بازار سرمایه و این خیلی بد است برای کشوری که خودرو کالای سرمایهای تلقی شود حالا با توجه به این وضعیت اگر ما بتوانیم تقاضای جامعه را برآورده کنیم در عین حال انتقال ارز هم از داخل کشور نداشته باشیم به بیرون بهترین شکل ممکن است این شکل یکی میشود همان مدلی باشد که آقای کاغذ گریان فرمودند یک مدل دیگرش این است که واردات کالا بدون انتقال ارز یعنی افرادی که خارج از ایران منابع ارزی در اختیار دارند که کم هم نیستند ما تسهیلاتی را برای آنها فراهم بکنیم که بتوانند از آن منابع ارزی شان برای وارد کردن خودرو به کشور اقدام کنند.
سوال: این ظرفیت هم اکنون وجود دارد؟
خسروی: بله وجود دارد البته اکنون شرایط کمی سختتر شده راجع به تحریمهای جدیدی که وجود دارد قبلا هم وجود داشته، اما ما عمل نکردیم الان خیلی از افراد که خارج از کشور هستند ایرانی اند و یا غیر ایرانی؛ با هم میتوانند مشترکا بدون اینکه ما ارز را از داخل خارج کنیم واردات کالا را انجام بدهیم، اما باید منافع آنها را هم در نظر بگیریم این نکته بسیار مهمی است نکته دیگری که اینجا وجود دارد بر اساس این واردات حالا ۲۰۰ هزار تا را در نظر گرفته دولت من واقعاً سردرگم هستم که این محدوده قیمتی اگر کمتر از آن یک میلیارد برای مشتری در بیاد قطعاً با توجه به اینکه بیشتر اتومبیلهای که در کشور هستند افراد متوسط میخواهند استفاده کنند زیر یک میلیارد اگر نباشد مطمئناً هیچ اثری در بازار به وجود نمیآید، زیرا رنج قیمتی زیر یک میلیارد میتواند یک کمی بازار را کاهنده کند از لحاظ قیمتی و این نکته را هم وزارت صمت باید در نظر بگیرد انتظارات تورمی مردم از خود تورم جلوتر است یعنی حالت نرمال بگوییم یک و نیم میلیون یا دو میلیون دستگاه در سال احتیاج داریم، چون تقاضا بر اساس انتظارات تورمی مردم است بالای ۴ میلیون هم وارد شود باز مردم خریدار هستند چرا، چون کالای سرمایهای نگاه میکنند و میگویند که خوب افزایش قیمت با تورم به خودرو هم میخورد من در صحبتهای آقای ضیغمی اینها را ندیدم واردات مثلاً رنج قیمتی اش هم مشخص نشد احتمال اینکه ۲۰ هزار یورو واردات بیشتر شود محدودیت است برایش وجود ندارد اینها آن شبهاتی است که این برنامه آن چیزی که مدنظر دولت و مردم است را در بر نگیرد.
سوال: البته ما از آقای ضیغمی پرسش کردیم، ولی گویا هنوز مشخص نشده است؟
خسروی: خدمات پس از فروش است این خودروها خودش خیلی مهم است، چون این خودروها تا حدودی نمیگویم که حالا فرسوده هستند، ولی یک عمری از آنها گذشته است ما در حال حاضر برای خودروهای خودمان هم خدمات پس از فروش مشکل داریم وای به حال اینکه یک خودرویی با یک برند وارد کشور شود حالا خدمات پس از فروش برای مردم چه چیزی از آب در میآید البته سوال خیلی زیاد است.
سوال: بله بله؛ متاسفانه ما فرصتمان رو به اتمام است میخواهم جمع بندی آقای ضیغمی را هم دریافت کنم خیلی متشکرم از شما خوب آقای ضیغمی دو نکته خیلی مهم دارد یکی اینکه خوب در رسانهها هم مطرح شده بود خیلی انتقاد داشتم که با توجه به محدودیت ارزی که اکنون در کشور وجود دارد اصلاً نباید واردات خودرو انجام شود و یا اگر هم میخواهد انجام شود باید بدون انتقال ارز باشد؛ پاسخ به سوال اول چیست و دوم اینکه آیا وزارت صمت فکری نکرده که بتواند این واردات خودرو را بدون انتقال ارز انجام دهد؟
مدیر طرح واردات خودروی وزارت صمت: نکته اول را بگویم اینکه قرار نیست با واردات خودرو کل مسائل کشور را حل کنیم این را در نظر بگیریم که مشکلاتی وجود دارد.
سوال: نه ما الان در مورد صنعت خودرو صحبت میکنیم
ضیغمی: صنعت خودرو را عرض میکنم ما با همین استدلال سال ۹۷ جلوی واردات خودرو را گرفتیم که مشکل ارز داریم بحثی که هست این نکات که گفته شد بخش عمده شان تمامی مطالب در نظر گرفته شده است، اما به دلیل شرایط تحریمی امکان اینکه چه فرایندهایی برای واردات در نظر گرفته میشود پس امکان گفتنش وجود ندارد، اما عملاً با همین نکاتی که دوستان گفتند همه مد نظر گرفته شده است.
سوال: یعنی شما بحث ارزی و منابع ارزی را که به قسمتهای دیگر به کالاهای اساسی و اینها در اولویت وجود ندارد؟
مدیر طرح واردات خودروی وزارت صمت: خودرو هم یکی از کالاهای اساسی است که در سبد ارزی کشور است که مورد تایید دولت و مجلس قرار گرفته است.
سوال: درست؛ اما فکر میکنید نسبت به مسائل دیگر در اولویت قرار داد؟
ضیغمی: قطعاً در جایگاه خودش الویت دارد بله.
سوال: امیدواریم که حداقل تاثیر مثبتی روی بازار و صنعت خودرو داشته باشد.