رد پای مصرف خودسرانه مکملهای پوست و مو در ناهنجاریهای جنینی
متخصص بیماریهای پوست و مو مصرف خودسرانه مکملهای پوست و مو و ناخن را باعث بروز عوارض متعدد از جمله ناهنجاریهای جنینی برشمرد.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر فهیمه عبداللهی مجد دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به افراد توصیه کرد که از مصرف خودسرانه مکملهای زیبایی اجتناب کنند.
این متخصص پوست گفت: تبلیغ مکملهای پوست، مو و ناخن بویژه در شبکههای اجتماعی که همراه با برخی ادعاهای نادرست در مورد فواید آنهاست، باعث افزایش تقاضای این محصولات و در نتیجه تولید انواع متعدد این مکملها شده است.
دکتر عبداللهی افزود: گرچه این تبلیغات برای اشخاصی که از ریزش مو یا شکنندگی ناخن رنج میبرند جذاب است، اما برخی از تأثیرات مورد ادعا، پشتوانه علمی قوی ندارد و استفاده از آنها در اشخاص سالم که دچار کمبود این مواد مغذی نیستند توصیه نمیشود.
* محتویات شایع این مکملها عبارتند از:
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: مکملهای مذکور اغلب حاوی ویتامینها (A، گروه B، C و ...)، مواد معدنی (روی، سلنیوم و ...)، مواد گیاهی نظیر نخل مرداب، روغن ماهی و پودر کلاژن، هورمونها مثل ملاتونین و میکروبها نظیر پروبیوتیک هستند.
دکتر عبداللهی مجد با اشاره به نظارت ضعیف سازمان غذا و داروی آمریکا (FAD) بر روی این محصولات گفت: ممکن است محتویات دقیق و یا عوارض احتمالی برخی از این مکملها عنوان نشود یا این که حاوی مواد ممنوعه باشند.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: براساس نتایج مطالعات برخی از مکملها آلوده به قارچ و باکتری و برخی دیگر حاوی فلزات سنگین از قبیل جیوه، ارسنیک، سرب و کادمیوم بوده اند.
* عوارض ناشی از مصرف خودسرانه مکملها
این متخصص پوست و مو آگاهی نسبت به عوارض ناشی از استفاده نادرست از مکملها را ضروری دانست و گفت: مصرف خودسرانه و بدون دلیل این مکملها توسط افراد سالم احتمال بروز عوارض مختلف وجود دارد.
خانم دکتر عبداللهی مجد عوارض حاد و مزمن، تداخلات دارویی و آزمایشگاهی و ناهنجاریهای جنینی را از جمله عوارض ناشی از مصرف خودسرانه مکملها عنوان کرد.
* عوارض حاد:
دکتر فهیمه عبداللهی مجد با اشاره به بزرگی اندازه بسیاری از قرصهای مکمل، خفگی را یکی از عوارضی برشمرد که به خصوص در افراد مسنتر به دلیل گیر کردن قرص در راه هوایی ممکن است بروز کند.
این متخصص پوست و مو افزود: در صورت مصرف مکملهای حاوی ملاتونین احتمال خواب آلودگی، زمین خوردن و تصادف وجود دارد.
دکتر عبداللهی مجد گفت: در صورت مصرف زیاد ویتامین سی (C) بویژه در افراد با سابقه اختلال عملکرد کلیه احتمال بروز سنگ کلیه وجود دارد.
این متخصص پوست و مو کم خونی شدید در افراد با سابقه فاویسم (کمبود G ۶ PD) را از دیگر عوارضی برشمرد که در صورت مصرف زیاد ویتامین سی (C) ممکن است در فرد رخ دهد.
دکتر عبداللهی مجد روزاسه شدید (بیماری التهابی پوست صورت بویژه گونه ها) در صورت مصرف زیاد ویتامینهای B ۶ و B ۱۲ را از دیگر عوارض برشمرد.
این متخصص پوست و مو یادآور شد: به دلیل رنگها و مواد نگهدارنده موجود در مکملها ممکن است کهیر و واکنشهای پوستی شدید در فرد ایجاد شود، همچنین در بعضی افراد به دنبال مصرف مکملهای حاوی کلاژن ماهی هیدرولیز شده احتمال بروز شوک آنافیلاکسی (یک واکنش حساسیتی بسیار شدید و کشنده) وجود دارد.
* عوارض مزمن
دکتر فهیمه عبداللهی با اشاره به بروز عوارض مزمن ناشی از مصرف مکملها گفت: در صورت مصرف طولانی مدت مکملهای حاوی آهن در افرادی که دچار کمبود این ماده معدنی نیستند باعث بروز یبوست، ناراحتی گوارشی و کاهش جذب روی میشود.
این متخصص پوست و مو گفت: افزایش قند خون، افزایش احتمال بروز دیابت نوع ۲ و اختلال سطح چربی خون نیز در اثر مصرف طولانی مدت مکملهای حاوی سلنیوم بروز میکند.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: در صورت مصرف خودسرانه و بی رویه محصولات ضد ریزش مو که حاوی سطح بالای سلنیوم، ویتامین A و ویتامین E هستند نیز ممکن است منجر به بروز ریزش مو در افراد شود.
* تداخلات دارویی و آزمایشگاهی:
خانم دکتر عبداللهی مجد افزود: بیوتین منجر به بروز اختلال در آزمایشهای تیروئید (TSH)، آزمایشهای قلبی (Troponin, NT-proBNP) و آزمایش بارداری (b-hCG ادراری) میشود.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: مصرف نخل مرداب (Saw Palmetto) نیز باعث ایجاد تداخل با داروی وارفارین و افزایش احتمال خونریزی میشود.
* ناهنجاریهای جنینی (تراتوژنیسیتی):
خانم دکتر عبداللهی مجد گفت: مصرف خودسرانه مکمل نخل مرداب (Saw Palmetto) باعث بروز ابهام دستگاه تناسلی در جنین مذکر و همچنین مصرف دُز بالای ویتامین A باعث بروز نقایص شدید جنینی میشود.
این متخصص پوست و مو تأکید کرد: موارد ذکر شده تنها بخشی از عوارض مصرف خودسرانه مکملهای پوست و مو و ناخن است و در این راستا نیاز به مطالعات بیشتر برای مشخص شدن سایر عوارض و تداخلات این مکملها داریم.
دکتر فهیمه عبدالهی مجد گفت: متأسفانه امروزه به دنبال تبلیغات گسترده که بیشتر با اهداف تجاری و کسب سود بیشتر صورت میگیرد، افراد مختلفی به مصرف مکملهای مذکور ترغیب میشوند و ناخواسته باعث بروز عوارض در خود و اطرافیان میشوند که برخی از آنها ممکن است غیر قابل جبران باشد.