نقش سازمان صنایع هوایی در توانمندسازی هوایی، پهپادی و موشکی کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، امیر سرتیپ افشین خواجه فرد، رئیس سازمان صنایع هوایی کشور در برنامه تلویزیونی صف اول ،  درباره دستاوردهای صنایع دفاعی و هوایی کشور توضیحاتی داد.

مجری: به صورت مشخص شما در حوزه هواپیمای تجاری و مسائلی که مربوط به غیرنظامی است چه کار می‌کنید؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: در حوزه هواپیمای تجاری از نظر تخصصی ما به آن حیطه تسلط کامل داریم، اما بخشی از کار ما در حوزه اورهال هواپیما‌های تجاری البته با قوانین و تعاریفی که آن‌ها دارند انجام می‌دهیم. این به نوعی به خصوص در شرایط تحریم که عمده هواپیما‌های کشور در حوزه تجاری ارتباط آنها با کارخانه‌های سازنده قطع است و بیش از چهار دهه است که این اتفاق افتاده، بنابراین ما امروز در حوزه تجاری به طور کامل پوشش می‌دهیم و تسلط کاملی را در این حوزه به دست آوردیم.
مجری: در نمایشگاه کیش که گفته شد شما قطعات موتور را کاملاً می‌سازید, چطور است؟ یعنی این فناوری در اختیار متخصصان ایرانی است؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: ما در حقیقت در رابطه با موتور, تنوع بسیار زیادی در کشور داریم اعم از موتور‌های توربوجت، توربوفن، موتور‌های توربوپراپ مان، توربو شَفت مان؛ که این‌ها روی انواع پرنده‌ها اعم از بال ثابت و بال متحرک استفاده می‌شود. دانش قطعه سازی که ما به عنوان نهضت قطعه سازی از آن یاد می‌کنیم تقریباً در کشور کامل شده و ما مراوداتی با کشور‌های دیگر داریم در بازدید‌هایی که می‌آیند و کمک‌هایی که از ما می‌خواهند، آن‌ها در واقع حجم توانمندی ما را در این حوزه‌ها بسیار بالا ارزیابی می‌کنند و گاهاً تعجب می‌کنند که ما به این حد از خودکفایی رسیده ایم. در حوزه موتور یک بخشی است که در حوزه هواپیما خیلی اهمیت دارد، از نظر تخصصی بسیار کار سطح بالایی است و دانش کاملی را باید شما اکتساب کرده باشید که در این حوزه ورود کنید. در نمایشگاه کیش که، چون بازدیدکننده‌هایی از دیگر کشور‌ها داشتیم و زمانی که نیازشان را مطرح می‌کردند و بعد می‌دیدند که ما به آن بلوغ از فناوری رسیده ایم هم برایشان جذابیت داشت و هم این که ما در بعضی از حوزه‌ها تفاهمنامه‌هایی را با هم امضا کردیم. در حوزه موتور ما امروز با حجم پرواز‌هایی که داریم خود گواه این است که ما دیگر از مرحله حتی قطعه سازی به مرحله طراحی رسیده ایم. ما در حوزه موتور امروز شاید بگویم یک سبد محصولی در حدود ۱۰ تنوع موتور را در کشور تولید می‌کنیم که البته بیشتر روی پهپاد‌ها و موشک‌های کروز در سازمان هوایی استفاده می‌شود، به طور کامل از این حوزه عبور کردیم. در رابطه با موتور‌های سنگین به طور کامل در حوزه قطعه سازی و تست موتورها ، چون من تنوعی را که عرض کردم زیرساخت تست زیادی هم می‌خواهد، موتور‌ها قبل از نصب در هواپیما باید مراحل آزمون‌های مختلفی را بگذرانند، آن‌ها هم امروز در کشور بحمدلله کاملاً خودکفا شدیم.
مجری: این که ما در حوزه استفاده از دانش و فناوری‌های نظامی برای کار‌هایی که زندگی روزمره و به معیشت مردم وابسته است در حوزه‌های مختلف وجود دارد مثلاً این که شما موتور هواپیما را درست می‌کنید برای نظامی، اما در حوزه مسافری و تجاری هم قابل استفاده اند، سختی ساخت موتور چقدر هست نسبت به کل آن دانشی که در هواپیما استفاده می‌شود؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: لازم است بگویم چگونه به این مرحله رسیده ایم، شاید این بهتر بتواند توضیحات را کامل کند. ما آن تجهیزاتی که داشتیم از قبل از انقلاب و بعد از انقلاب، بنیان علمی آن تجهیزات را نداشتیم. این شرکت‌های دانش بنیان را که اسم می‌برند خودم به عنوان یک کارشناس از دو طرف این شرکت‌ها را می‌خوانم, این شرکت‌ها موقعی شکل گرفتند که بنیان تجهیزات ما را توانستند به دست بیاورند یعنی ما قبل از این که بخواهیم به مرحله تعمیرات اساسی برسیم و در حوزه قطعه سازی ورود کنیم، بنیان علمی را باید بدست بیاوریم. ما از دهه ۷۰، بعد از جنگ که نیاز شد تجهیزات خود را هم بازسازی و هم به روز کنیم دیدیم که اگر دانش را نداشته باشیم به هیچ وجه به این دستاورد نمی‌رسیم. البته اول درخصوص کسب دانش را سعی کردیم با بعضی کشور‌ها همکاری کنیم منتهی، چون شرایط سیاسی تغییر می‌کرد برای ما امروز بدون این که به هیچ کشوری وابسته باشیم، البته همکاری را قطعاً می‌پذیریم، دوطرفه هم هست منتهی بدون وابستگی ما در زمینه قطعه سازی موتور‌ها و بعد راه اندازی آن‌ها بیش از حدود ۵۰ فناوری را شما باید توسعه دهید از مواد خام، از حوزه ریخته گری، از حوزه الکترو اَویونیک که کنترل موتور‌ها را به عهده دارند، حوزه‌های سوخت و سامانه‌های سوخت و سامانه‌های سوخت را می‌بینید یک موتور پیچیدگی‌های خیلی زیادی دارد، پمپ‌ها و متعلقات مختلفی دارد که این تجهیزات باید به قابلیت اطمینان برسد. ما در حوزه هواپیما‌های نظامی مان اعم از ترابری و جنگنده‌ها بحمدلله امروز هیچ کدام از پرنده‌های ما به واسطه موتور زمین گیر نیستند و الحمدلله ارتقائاتی هم در این زمینه‌ها داشتیم.
مجری: یک گزارش راجع به بحث‌های مربوط به جنگنده‌ها و هواپیما‌های نظامی، البته پهپاد‌ها داریم، بعد راجع به آن صحبت می‌کنیم. (پخش گزارش) از جنگنده کوثر تا سیمرغ راه طولانی و البته یک شگفتی آفرینی اتفاق افتاده، در مورد سیمرغ بفرمایید وضعیت چطور است؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: ما بعد از جنگ یاد کنیم از شهید ستاری که شروع کردند بسیاری از هواپیما‌های F۵ که عمده نابود شده بودند یا قسمت زیادی از آن‌ها در حوزه بالا بدنه آسیب دیده بود را مجدداً ترمیم کردن و ساختن. این پایه همین سازه هواپیما شد که در گزارش شما ابتدا اشاره کردند. منتهی جالب‌تر این بود که ما وقتی روی همین هواپیمای اف پنج می‌خواستیم کار طراحی را شروع کنیم سال ۷۸ خدمت مقام معظم رهبری ارائه دادیم ایشان تشریف آوردند و پروژه را دیدند و آن جا گزارش دادیم و ایشان فرمودند, چون بعضی از مسئولین نظرات مختلفی داشتند ایشان فرمودند که هواپیما برای من مهم نیست، این چیزی که برای من مهم است؛ دانش طراحی است. خیلی برای ما عجیب بود سال ۷۸، کار از آن جا شروع شد که ما به طور کامل طراحی این هواپیما را مجدداً انجام دادیم، تغییرات را اعمال کردیم و بعد در گزارش شما کامل شد هواپیمای کوثر در شرکت هسا؛ هواپیماسازی ایران که یکی از مجموعه‌های صنایع هوایی است امروزه بحمدلله خط تولیدش مستقر است و افتخاری برای میهن است. این را از این بابت عرض کردم که ما، چون تسلط پیدا کردیم به دانش طراحی، دیگر شما هر کاری بخواهید انجام دهیم توانایی داریم منتهی آن چیزی که در گزارش اشاره کردند، خود آمریکایی‌ها خوب متوجه شدند این را؛ آمریکایی‌ها یک مقاله‌ای داشتند و زمانی می‌گفتند حتی همین هواپیمای کوثر ایران خیلی از کشور‌ها می‌گفتند بالأخره شکل و شمایل آن مثل هواپیمای اف پنج است، ولی آمریکایی‌ها خوب این را درک کردند، گفتند اَویونیک آن بومی است یعنی الکترو اویونیک یا سامانه‌های راداری و جنگ الکترونیک و کنترل اسلحه آن، بنابراین این در آسمان دیگر برای ما تهدید است. حتی آن‌ها هم در آن مقاله گفته بودند برای اف ۳۵ ما می‌تواند تهدید باشد. شما وقتی در ارتفاع ۵۰ هزار پا می‌توانید با سرعت بالا پرواز کنید و اویونیک اش هم برای دشمن قابل شناسایی نباشد، برتری است و از نظر ما نظامی‌ها قابل سنجه و ارزیابی است. این را از این بابت عرض کردم که تسلط طراحی و دانشی؛ آن چیزی است که امروز اتفاق افتاده.
مجری: موتور اوج چه؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: موتور اوج، ما وقتی هواپیما می‌سازیم نمی‌توانیم به موتور آن وابسته باشیم، موتور هم عمدتاً جز اقلام راهبردی است یعنی کسی موتور به کسی نمی‌دهد. امروزه در دنیای تسلیحاتی به این شکل است. شما وقتی هواپیمایی از کشوری می خرید عمدتاً آن هواپیما کاری را می‌کند که آن پیمان نظامی که شما در آن هستید انجام می‌دهد. آن هواپیما برای آن کشور به طور مستقل کاری را انجام نمی‌دهد به خصوص در دنیای امروز که کاملاً اویونیک غالب شده بر هواپیما. وقتی شما می‌خواهید اهدافی را انتخاب کنید و از کشورتان دفاع کنید قطعاً وقتی که تسلط داشته باشید به آن طراحی می‌توانید این سلاح را به کار بگیرید, بنابراین در حوزه موتور, موتور اوج یک موتوری است که امروز در دو ورژن یا دو نسخه, یک نسخه همین موتوری است که روی هواپیمای کوثر نصب می‌شود، ورژن دیگر آن است که روی هواپیمای یاسین که ان شاء الله در آینده نزدیک خبر‌های خوبی برای ملت عزیزمان داریم آن جا استفاده می‌شود، بنابراین ما سعی کردیم که باز برای همین موتور، پرنده‌های دیگری هم کاندید کردند این موتور را از این بابت که ما باید تنوع را کم کنیم و چون به دانش طراحی اشراف داریم بتوانیم برای پرنده‌های مختلف آن را سازگار کنیم, اصطلاح customize (به معنی شخصی سازی) را می‌گویند و این را سازگار کنیم با پرنده‌های مختلف، این ویژگی کاری است که اتفاق افتاده، امروز این موتور اوج که شما اشاره کردید، چون ما در قطعه سازی آن بسیار تسلط پیدا کردیم در ساخت این موتور ۴۳ شرکت دانش بنیان در حلقه ساخت آن است. وقتی شما از ۴۳ شرکت دانش بنیان نام می‌برید خود آن شرکت‌های دانش بنیان‌ هم یک تعدادی شرکت‌های دانش بنیان دیگر را در رینگ خودشان دارند یعنی اگر ما بگوییم مثلاً برای ساخت این موتور بیش از ۱۲۰ شرکت و مجموعه دانشگاهی و مؤسسه به کار گرفته می‌شوند شاید دور از ذهن نیست.
مجری: ما با این وضعیت تقریباً بدنه تمام جنگنده‌ها را می‌توانیم بسازیم مثلاً اف ۱۴ را می‌توانیم بسازیم؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: این که می‌توانیم و این که باید بسازیم, دو مقوله است. به خاطر این که، این که بسازیم فرماندهان تصمیم می‌گیرند و آن‌ها با توجه به راهبرد‌هایی که در زمان دفاع یا حمله باید استفاده کنند یک مقوله دیگری است. ما هم اقتصاد جنگ را می‌بینیم و نوع جنگ را، ما قطعاً در جنگ‌هایی که امروزه می‌بینیم شاید جنگنده‌ها دیگر آن نقش قبلی را نداشته باشند، نقش دیگری را دارند. نقش مدیریت میدان جنگ را دارند، شاید دیگر ورود پهپاد‌ها یک رینگی را به این حلقه اضافه کرده، البته نقش هواپیمای جنگنده کم که نشده بیشتر هم شده، ولی این که شما اشاره می‌فرمایید این است که توانمندی اش هست منتهی انتخاب آن، ولی من جواب شما را بدهم؛ همه نوع بدنه جنگنده را الآن ما قابلیت ساختش را داریم کما این که بسیاری از جنگنده هایمان که مثلاً آسیب‌های عمده دیده بودند مجدداً به رینگ عملیاتی برگرداندیم، اعم از بالگرد، هواپیما و الی آخر.
مجری: وقتی که ما این توان فناوری را داشته باشیم که خودمان موتور که یک طرف خود بدنه هواپیما یا بدنه جنگنده‌ها را خودمان بسازیم چه تأثیری می‌تواند در رزم هوایی داشته باشد؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: وقتی شما تسلط کامل به اویونیک هواپیما داشته باشید، سلاح را داشته باشید در جنگ خیلی اتفاق می‌افتد که شما بخواهید نقش را عوض کنید مثلاً یک موشکی را روی هواپیمای دیگر ببندید یا یک راداری را به یک جای دیگر منتقل کنید. این‌ها نقش اصلی تسلط بر دانش طراحی را دارد.
مجری: آن پروژه قاهر به کجا رسید؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: پروژه قاهر؛ پروژه‌ای است که شاید ۱۰ سال قبل رسانه‌ای و مطرح شد، در خود مجموعه سازمان صنایع هوایی است. در این پروژه بیشتر نقش توسعه فناوری, هدف مجریانش بوده. اتفاقاً تیم مجری خیلی خوب و قوی‌ای هم دارند منتهی این هواپیما را در زمان شروع پروژه زیاد به کاربر مراجعه نکرده بودیم، شاید به نوعی یک اشکال بوده در آن زمان، منتهی ما امروز که خدمت شما هستیم خبری را عرض کنم, پروژه قاهر در حوزه فناوری به بلوغ کامل رسیده منتهی در حوزه محصول, تنوع ایجاد کردیم یعنی من می‌گذارم برای اواسط سال آینده ان شاء الله مردم ما ورژن‌ها و نسخه‌های خوبی از این هواپیما را خواهند دید که به نیرو‌های مسلح واگذار می‌شود. یعنی ما آمدیم نسخه‌هایی از این هواپیما را تطبیق دادیم با نیاز دو نیروهایمان و آن نیرو‌ها آمدند تیم طراحی را توجیه کردند و ما تغییراتی را اعمال کردیم. امروز دیگر پروژه قاهر در نقش بدون سرنشین ظهور خواهد کرد که این نشان دهنده تسلط مجدد جوان‌های عزیزمان است به این که این هواپیما را بدون خلبان به پرواز در بیاورند به واسطه این هواپیما, یک ویژگی‌هایی دارد که می‌تواند به عنوان یک هواپیمای بدون سرنشین عملیات‌های خاصی را انجام دهد. این توضیح را از من داشته باشید برای اواسط سال آینده که بعد از این که تست‌ها تکمیل شد، خود نیرو‌ها در کنار وزارت دفاع اعلام می‌کنند. اینجا باید اسم ببرم از وزیر دفاع امیر آشتیانی که این رهنمود را دادند الحمدلله ما این را خوب پیگیری کردیم این دستور را و امروز در جایی هستیم که این پروژه را در قالب دو هواپیمای بدون سرنشین ان شاء الله به کار بگیریم.
مجری: یک مقاله‌ای را مدتی پیش می‌خواندم؛ نوشته بود که دو کشور الآن دوشادوش هم در حوزه پهپادی می‌روند و به نظر می‌رسد که رزم‌های آینده بیشتر پهپادبنیان است تا هواپیما، جنگنده و...، ما وضعیت مان در حوزه پهپاد چیست؟ چون در آن مقاله گفته بود که ایالات متحده امریکا و ایران دو کشوری هستند که در این حوزه با فاصله خیلی زیاد نسبت به کشور‌های دیگر جلو هستند، مثلاً اروپا را که اصلاً محاسبه نکرده بود, بحث روسیه و چین را، ولی نوشته بود که ایران و امریکا جلو هستند. وضعیت مان چطور است؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: ما که خیلی دنبال این گزارش‌های ژورنالی نیستیم، چون ما با واقعیت میدانی طرف هستیم. منتهی فکر می‌کنم بخشی از این گزارش‌ها متأثر از دیدن بعضی از توانمندی‌ها در حوزه پهپادی است که دشمن قطعاً این‌ها را می‌بیند. ما در حوزه پهپادی رشد خوبی داشتیم، البته اصراری هم نداریم که خیلی در این باره توضیح دهیم. منتهی دشمن در میدان‌های مختلف و رزمایش‌های مختلف عملکرد این پهپاد‌ها را دیده است. درست است خود من هم به عنوان یک کارشناس، نه به عنوان یک مسئول وقتی بررسی می‌کنم مقام و جایگاه خوبی را برای کشور خودمان متصور هستیم. منتهی ما در حیطه مسئولیت های خود به دنبال این هستیم که این حوزه را روز به روز گسترش بدهیم، چون احساس می‌کنیم برای کشور پهناوری مثل کشور عزیزمان ایران، برای دفاع از آن در کاربرد‌های مختلف نیازمند هواپیمای بدون سرنشین هستیم که در کنار هواپیمای سرنشین دار و کنار رزم‌های دیگری که داریم بتواند در رزم‌های آینده سناریوی مختلفی را بتوانیم تست، ارزیابی کنیم و از کشور خود دفاع کنیم. البته من یک خبر خوبی هم به ملت عزیزمان عرض کنم؛ ما در حوزه پهپاد, در کلاس‌های مختلف، موشک‌ها و بمب‌های نقطه زن و اویونیک جنگال، حوزه شناسایی داریم که آن جای خودش، اما ما سعی می‌کنیم این حوزه را به بخش غیرنظامی هم سوق دهیم. چون هواپیمای بدون سرنشین قابلیت این را دارند که در حوزه کشاورزی، نقشه برداری و در حوزه حتی اطفای حریق کار کنند که اتفاقاً همین چند وقت پیش بود یکی از شرکت‌های دانش بنیانی که ما حمایت کرده بودیم کوآد آتش نشانی را ساخته بودند که باز اینجا یک گله مندی هم کنم این قدری که داخل آمدند دیدند و ارزیابی می‌کردند ما دو کشور بازدید کننده آوردیم، هر دو کشور خرید هم کردند. خیلی جالب بود برای ما که آن شهردار‌های عزیزی که آمده بودند دیده بودند گفتند ببینید دیگران آمدند این قدر خوب ارزیابی کردند و خرید هم می‌کنند، اما شما هنوز دارید ارزیابی می‌کنید. این را از این بابت عرض کردم که این قدر این پهپاد‌ها در حوزه اطفای حریق توانایی و قابلیت دارند، البته اطفای حریق شهری را عرض می‌کنم که ما امروز سعی می‌کنیم هم توسعه پهپاد‌های نظامی مان را, برابر با نظر نیرو‌ها ان شاء الله جلو ببریم و هم این که آن‌ها را در حوزه‌های غیرنظامی هم به خدمت ملت عزیزمان دربیاوریم, که البته درآمده.
مجری: یعنی الآن مثلاً ما در حوزه کشاورزی برای سم پاشی، ترافیک جاده‌ها تا آن جا که می‌دانم استفاده می‌شود. برای حتی بحث باروری ابر‌ها را من یک مقاله‌ای می‌خواندم، آتش نشانی و غیره. الآن چه مقدار ما این دانش را به بحث مدنی منتقل کردیم یعنی از نظامی؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: ما وظیفه خود را کامل انجام دادیم، چون تکلیف و دستور و تدبیر داریم؛ انجام می‌دهیم. منتهی در آن طرف هم بخش‌های غیرنظامی باید مأموریت محور نگاه کنند. ما در حوزه نظامی خیلی کارمان راحت‌تر است به خاطر این که مأموریت محور کارمان را انجام می‌دهیم. مثلاً یک موشکی، یک بمبی را باید روی پهپاد ببندیم تا به آن هدفمان نرسیم متوقف نمی‌شویم. در بخش‌های غیرنظامی هم باید به صورت مأموریت محور به این کار‌ها نگاه شود. می‌خواهم بگویم که دیگر از طرف ما کار انجام شده، آن طرف باید بیایند این‌ها را ببرند به بخش تجاری. البته ما سعی کردیم بیشتر این بخش را منتقل کنیم به شرکت‌های دانش بنیان, یعنی بیشتر سعی کردیم تشکل‌های دانش بنیان را سوق بدهیم به این که بتوانند این دانش را ببرند هم از نظر اقتصادی کارآفرینی داشته باشد و هم از نظر توسعه فناوری شاید به آن شکل بهتر بتوانیم در بخش‌های غیرنظامی فعالش کنیم. اما خوب است، وضعیت در بخش کشاورزی امروز به خصوص به جا‌های خوبی رسیده است.
مجری: یکی از موضوعاتی که در فناوری‌های نوین جای توجه ویژه دارد, استفاده از آلیاژ‌هایی است که قابل رصد نباشد و به قول معروف رادار گریز باشد، وضعیت ما در این آلیاژ‌ها چطور است یعنی چقدر وابسته ایم و چقدر خودمان این کار را می‌کنیم؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: وابسته که اصلاً نیستیم، چون ما هیچ سامانه رادارگریزی را با پوشش‌های خاصی نداشتیم قبل از انقلاب، بنابراین هر چه که داریم امروز مال خودمان است، به هیچ جا وابسته نیستیم و هیچ کس در این حوزه به ما کمک نمی‌کند و گاهاً کمک گرفتن هم شاید صحیح نباشد. روش‌های ما می‌گوییم, پسیو و اکتیو دارد یعنی فعال و غیرفعال دارد، الحمدلله در دو حوزه اش محصولاتی داریم، اتفاقاً گاهاً تست هم می‌کنیم حتی سعی می‌کنیم با رادار‌هایی هم در منطقه تست کنیم، می‌بینیم که خیلی خوب کار خود را انجام می‌دهند. این حوزه یک مقدار طبقه بندی دارد، اما عرض کنم الحمدلله در پوشش‌هایی که باید داشته باشیم امروزه به جای خوبی رسیده ایم. البته این حوزه یک حوزه خیلی فعال است یعنی دائم باید در لبه تکنولوژی باشیم تا بتوانیم عملکرد آن را در حوزه نظامی ببینیم.
مجری: ما اگر بخواهیم یک ارزیابی داشته باشیم در حوزه همین فناوری‌ها مثلاً فناوری آلیاژ در چه در جنگنده‌های رادارگریز و چه به ویژه پروازها، وضعیت مان چطور است؟ کجای جدول قرار می‌گیریم در دنیا؟ مثلاً پهپاد کرّار ما؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: مثلاً پهپاد کرّار ما امروز بیش از ۴۵ هزار پا توان پرواز دارد، در دنیا چنین چیزی زیاد نداریم, این که می‌گویم نداریم یعنی تنوعش زیاد نیست. بنابراین پهپاد‌های مختلف را در رِنج‌های مختلف ما امروز به لحاظ این که باید تنوع زیادی را پاسخگو باشد داریم.
مجری: یعنی خود موتور کرّار هم ساخت داخل است؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: بله موتور کرّار کاملاً ساخت داخل است. مثلاً شاید دو دهه قبل ما پهپادمان ۱۰ هزار پا بود، امروز ۴۵ هزار پا، ۵۰ هزار پا با رِنج‌ها و سرعت مختلف، این‌ها چیز‌هایی است که الحمدلله امروز دست ماست و می‌توانیم با آن‌ها کار انجام دهیم. البته این که شما اشاره می‌کنید به آلیاژها، تنوع‌ها و فرآیند‌های ساخت بسیار متنوع، این کار‌ها انجام شده وگرنه ما به یک چنین چیز‌هایی قطعاً نمی‌رسیدیم.
مجری: انواعی که فرمودید یعنی انواع از جهت کارایی مثلاً بمب افکن بودن و موشک زن بودن منظورتان است؟ یعنی چطوری؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: مثلاً پهپاد ما عمدتاً در طبقه بندی یک سری پهپاد‌های شناسایی داریم، پهپاد‌های رزم هوایی داریم، ما امروز در حوزه رهگیری هوایی پهپادهایمان کار انجام دادیم. در حوزه بمب افکن بودن شان کار انجام دادیم، نمونه داریم و در نیروهایمان توزیع شدند؛ این را از این نظر عرض کردیم، کاربرد‌های مختلف آنها را. ما امسال الحمدلله سیمرغ را رونمایی کردیم. سیمرغ در واقع یک هواپیمای ترابری است که طراحی و ساخت آن ۱۰ سال طول کشید، البته این ۱۰ سالی که می‌گویم هواپیمای مشابه در کشور‌های دیگر هم به همین میزان کار می‌برند، یعنی یک کار با همین مدت زمان. امروز ان شاء الله ما هواپیمای سیمرغ مان که یک هواپیمای ترابری چهار تا شش تن است در یک ارزیابی که قبل از انقلاب انجام شده بود پیش بینی این بود که ۱۰۰ فروند از این هواپیما در کشور ایران فقط نیاز است, بنابراین یک بازار خوبی را از لحاظ کاربری دارد و در منطقه ما اولین کشوری هستیم که این کار را انجام دادیم، البته در کشور‌های اسلامی دومین هستیم. کشور اندونزی این کار را انجام داده، البته با اسپانیا کار کرد. ولی در حوزه کشور‌های منطقه این که ما مستقلاً این کار را انجام می‌دهیم، خیلی به جوانان ما فشار کاری بسیار زیادی آمد به خاطر این که رسیدن به یک چنین محصولی خیلی کار زیادی را می‌طلبد و الحمدلله امروز که خدمت شما هستیم مراحل تاکسی آن هم انجام شده، چون در اردیبهشت ماه رونمایی شد و رولاد کرد، هواپیما وقتی از کارخانه می‌آید بیرون نزدیک شش تا یک سال باید تست‌های زمینی آن انجام شود. امروز تست‌های زمینی آن را انجام دادیم، ان شاء الله می‌رویم برای تست‌های پروازی. در خرداد ماه آقای رئیسی تشریف آوردند و هواپیما را دیدند، البته بازدید خیلی خوبی بود و ایشان آنجا وقتی یک چنین محصولی از دوستان ما دیدند. گفتند توقع در من ایجاد شد که شما به سمت هواپیمای مسافربری هم بروید، البته ما در برنامه‌ داشتیم.
مجری: یعنی این هواپیمای ۷۲ نفره در همین چارچوب است؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: نه، هواپیمای ۷۲ نفره یک توضیحی دارد، می‌گویم، منتهی ما برنامه مدونی را برای توسعه هواپیمای مسافربری داریم، البته هواپیمای مسافربری ویژگی‌های خاص خود را دارد حتماً سعی می‌کنیم از همکاری‌های بین المللی استفاده کنیم. البته که کاملاً درون زا فکر می‌کنیم، البته برون نگری هم داریم و قبل از این که بخواهیم برنامه را اجرا کنیم.
مجری: یعنی به صورت مشترک با برخی از کشورها؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: با برخی از کشورها، دو سه کشور الآن کاندید کردیم با آن‌ها مذاکراتی انجام می‌دهیم، آن‌ها هم استقبال کردند، منتهی آن یک برنامه است و این دفعه برنامه را به این شکل چیدیم که در مسیری که داریم به آن سمت حرکت می‌کنیم و دستور آقای رئیس جمهور را اجرایی کنیم تاب آوری ناوگان موجود را در برنامه مان داریم، چون ناوگان موجود, ناوگانی است که الآن به مردم خدمات می‌دهد. این برنامه‌ها را داشتیم، ان شاء الله آن جا آن را مدون تر خواهیم کرد. هواپیمای سیمرغ قطعاً یکی از محصولاتی است که برای کشور ما حتماً باید توسعه پیدا کند، تولید شود. اینجا شاید باید خواهش کنم از مجموعه‌هایی غیر از نیرو‌های مسلح که واقعاً بیایند پای کار. ما وقتی می‌خواهیم یک هواپیمایی را طراحی می‌کنیم و می‌سازیم. ما پورت دِ تایپ می‌سازیم «نمونه اولیه» می‌سازیم این که ما استقرار بخواهیم بدهیم خط تولید را آن دیگر وظیفه نیرو‌های مسلح و وزارت دفاع نیست به خاطر این که آن هواپیما دیگر باید بخش‌های دولتی بیایند پای کار، چندین وزارتخانه باید بیایند کمک کنند و این حلقه تولید را کامل کنند. کارآفرینی این نوع تولید برای نخبگان کشور است، از این بابت باید، این که ما می‌گوییم نخبگان را حفظ کنیم این آدرس غلط است که ما حتی این شرکت‌های دانش بنیان را فقط ببریم به سمت ساخت نمونه‌های اولیه، اگر منِ مسئول یا ما مسئولین خط تولید ایجاد نکنیم و تولید را توسعه ندهیم ساخت نمونه و ساخت پورت دِ تایپ هیچ کمکی نمی‌کند و شرکت‌های دانش بنیان را پایدار نگه نمی‌دارد. من اگر بتوانم خط تولید ایجاد کنم، شرکت‌های دانش بنیان را پایدار کنم، این شرکت‌های دانش بنیان، چون ذاتشان دانشی است، بعد که تولید مستقر شد پایدار می‌شوند و می‌روند برای محصولات آینده و حرکت توسعه‌ای می‌شود. این قسمتی است که هنوز در کشور ما جای کار دارد. البته که ما تنها بازیگر این میدان نیستیم، باید بقیه بیایند در کنار هم قرار بگیریم.
مجری: در کیش گفتید که هواپیمای فجر الکتریکی ایجاد می‌شود، این چه تفاوتی با بنزینی دارد که الآن داریم استفاده می‌کنیم؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: ما در دو سو داریم کار می‌کنیم, یک سو همین ناوگان و همین برنامه‌هایی که عرض کردم، دنیای آینده در حوزه هوایی حرف‌های دیگری هم برای گفتن دارد، ما در حوزه هواپیمای الکتریکی چند نمونه کار را شروع کردیم. آن جا یکی از خبرنگاران پرسید گفتم ما شروع کردیم هواپیمای الکتریکی را و ان شاء الله ظرف سال آینده یکی دو نمونه را شروع می‌کنیم تست انجام دادن، البته ما در حوزه پهپاد اشاره کنم, پهپاد الکتریکی ما اصلاً به بلوغ کامل رسیدند، ولی هواپیمای سرنشین دار نیاز به یک سری برنامه‌های توسعه‌ای دارد.
مجری: یعنی الآن پهپاد‌هایی که در ارتفاع بالای مثلاً ۴۰ هزار تا است الکترونیکی کار می‌کند؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: نه صرفاً، می‌خواستم بگویم ما پرنده الکتریکی تجربه داریم، این را خواستم بگویم که بینندگان ممکن است عنایت داشته باشند. این که ما می‌گوییم هواپیمای سرنشین دار الکتریکی است که تنوع مختلفی دارد که ان شاء الله در برنامه توسعه‌ای داریم چرا که ما به نحوی در صنعت هوایی کار می‌کنیم که ان شاء الله در دهه آینده دیگر این عقب افتادگی قبل را نداشته باشیم یعنی دیگر محصولات به روزی را بتوانیم ارائه دهیم.
مجری: آن جت ۷۲ نفره‌ای که ماکتش هم مقابل حضرت آقا به نمایش گذاشتید، وضعیتش چطور است؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: ما یک پروژه‌ای را در یکی از دانشگاه‌ها در کشور حمایت کردیم از این بابت که از هواپیمای ایران ۱۴۰ که قبلاً داشتیم به سمت یک هواپیمای جت ۷۲ نفره با موتور‌های توربوفن بروند، آن پروژه, پروژه دانشگاهی و دانش بنیان است که آن جا که ارائه شد به رهبر معظم انقلاب، دوستان ارائه دادند و ما هم آن پروژه را از بابت حمایت یا حوزه کاری داریم رصد می‌کنیم، آن کاری است که دوستان انجام می‌دهند، ما هم در اسکوپمان داریم که اگر این پروژه بتواند بعضی از سنجه‌ها یا معیار‌هایی را که ما برای هواپیمای ۷۲ نفره جت در نظر گرفتیم بتواند جوابگو باشد آن را هم به عنوان یک پروژه دانشی به آن نگاه خواهیم کرد.
مجری: گزارشی در مورد ساخت بالگرد هم داریم، می‌بینیم. (پخش گزارش) گزارش خیلی امیدوار کننده است که هم ساخت، بازطراحی و هم اورهال یا تعمیر اساسی بالگرد‌ها را شما انجام می‌دهید، الآن وضعیت مان چطور است در هر سه حوزه؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: بله، همان طور که در بخشی از گزارش اشاره شد، ما تنوع کارمان بسیار بالا است در بالگردها، بخش نظامی بالگرد‌ها را هم کنار بگذاریم در همه بخش‌ها کاربرد دارد و خیلی برای به خصوص کشور ما که کشور حادثه خیزی است، پهناور و با آب و هوای بسیار متنوع، کشور ما هم ارتفاع دارد و هم گرم است و این کار را خیلی سخت می‌کند برای پرنده‌هایی که بتوانند در آن مناطق پرواز کنند. این را از این بابت عرض کردم که در کنار بالگرد‌هایی که ما داشتیم، بزرگترین ناوگان را داشتیم و داریم الآن در خاورمیانه از نظر تعداد. بالگرد‌های شرقی هم به این مجموعه اضافه شد، این حجم را ما در شرکت پَنها که اشاره شد «پشتیبانی و نوسازی بالگرد‌های ایران» انجام می‌دهیم. امروز که خدمت تان هستیم نه در حوزه بال و بدنه و نه در حوزه متعلقات و نه در حوزه اَویونیک و نه در حوزه موتور, هیچ بالگردی نیست که ما را زمین گیر کرده باشد از این بابت، یعنی از این مرحله عبور کرده ایم. در همین جا ما صادرات داریم، یعنی ما الآن بسیار صادرات داریم در حوزه بالگردی، خدمات مهندسی که اورهال‌هایی را برای کشور‌های دیگر انجام دادیم. این یعنی این که اعتماد بین المللی را در این حوزه داریم.
مجری: یعنی هر دو مدل, هم شرقی و هم غربی؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: هم شرقی و هم غربی. بله، یعنی به صورت کامل ما انجام می‌دهیم هم برای داخل و هم برای کشور‌هایی که می‌آیند مراجعه می‌کنند و ما به آن‌ها کمک می‌کنیم. ما یک دهه هم هست به طور کامل در حوزه طراحی و ساخت هم ورود کردیم که محصولاتی هم داریم، باز آن محصولات را ما معرفی کردیم به کاربر‌های بالگرد‌های داخلی، این جا هم ما این حلقه مفقوده را داریم که در این حوزه‌ها اگر بالگرد‌های ایرانی مورد رجوع قرار بگیرند ما خط تولیدهایمان را می‌توانیم مستمر کنیم، چون ما بالگرد‌هایی داریم که به لحاظ این که مشتری‌های داخلی نیامدند مراجعه کنند خط تولید‌ها را هنوز نتوانستیم فعال کنیم. حالا شاید شما بپرسید از نظر قابلیت اطمینان و کارآیی چطور بودند؟ من در حوزه نظامی یک آمار عرض کنم؛ ۸۲ بالگردی که در جنگ تحمیلی به طور کامل نابود شده بودند ما مجدداً به ناوگان برگرداندیم و از آن ۸۲ تا هیچ کدام هنوز سانحه‌ای ندادند بعد از این حدود سه دهه.
مجری: برای نیروی انتظامی، هلال احمر و حتی برای نیروی دریایی هم تحویل دادید تا الآن؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: همه را ما ساپورت می‌کنیم. بله خیلی، ما الآن نیروی دریایی به خصوص بالگرد‌های SH و RH شان اتفاقاً بالگرد‌های خاص و خیلی سنگین هستند. بالگرد‌های نیروی دریایی هستند که مدل سِکور اسکی اند, آن‌ها را به طور کامل، اگر اطلاع داشتم گزارش‌هایی می‌آوردم که بالگرد‌هایی که کاملاً از رده خارج بودند را مجدداً پروازی کردیم و در رزمایش‌ها شرکت کردند، بیش از ۱۰ تا ۱۵ سال است که پرواز می‌کنند. این نوع پشتیبانی از بالگرد‌ها امروز در کشور ما افتخار آفرین است و با توجه به این که امشب در خبر‌ها هم بود که برفی که در کوهرنگ داشتیم نیروی هوایی شاید بیش از چندین پرواز، چون بالگرد کاربری اش خیلی زیاد است و ما سعی می‌کنیم تمام بالگردهایمان را بر اساس نیاز عملیاتی نگه داریم، بر اساس این که نیرو‌هایی که دارند و شرکت‌هایی که دارند بیایند و بالگردهایشان را ما می‌توانیم عملیاتی کنیم که این کار روتین ما است که بحمدلله انجام می‌شود.
مجری: در مورد استفاده از کامپوزیت‌های مختلف و جدید در خود بالگرد‌ها وضعیت شما چطور است؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: بالگرد‌ها چند قطعه حساس دارند، یکی بِلِیدهایشان است, پره هایشان است چه تایپ فلزی، چه تایپ کامپوزیتش، امروز ما برابر استاندارد تولید داریم حتی بعضی از کشور‌ها از ما خرید هم می‌کنند آن پره‌ها را، بنابراین در حوزه کامپوزیت بدنه که امروز مفتخر هستیم که در حوه کامپوزیت‌ها به لحاظ بلوغی که در پهپاد‌ها و به لحاظ بلوغی که در ساخت کامپوزیت بعضی از هواپیما‌ها و بالگردهایمان داریم، انواع کامپوزیت‌ها را می‌سازیم، البته افتخارمان این است که حتی مواد اولیه کامپوزیت هم در کشور ما بومی شده، چون قبلاً ما کامپوزیت کار می‌کردیم، وابسته بودیم. وابستگی, محدودیت ایجاد می‌کند منتهی ما امروز در حوزه کامپوزیت در مواد اولیه اش هم بحمدلله وابستگی نداریم و این...
مجری: الآن ما آیا بالگرد‌های امدادی از خارج هم وارد می‌کنیم و اگر وارد می‌کنیم مگر شما تولید نمی‌کنید به اندازه کافی؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: بله، این که وارد می‌کنیم، ما وارد نمی‌کنیم، در حوزه امداد شرکت‌هایی هستند که وظیفه دارند می‌روند خرید می‌کنند، البته دولت خرید همه نوع بالگرد را متوقف کرده به تولید داخل و ابراز نظر ما. ما زیاد از بابت بالگرد نیازی به واردات نداریم، چون این آماری که عرض کردم نشان دهنده بلوغ کامل است. باز تکرار می‌کنم کشور‌هایی که به ما مراجعه می‌کنند وقتی این بلوغ را می‌بینند آن‌ها به ما می‌گویند که شما دیگر نیازی در این حوزه‌ها ندارید, بنابراین ما در حوزه بالگردی چه حوزه امداد، چه آمبولانس هوایی و بسیاری از کاربرد‌هایی که بالگرد‌ها دارند امروز توانایی این را داریم که تولیدات را افزایش دهیم، این افزایش تولید، ما به عنوان وزارت دفاع و سازمان صنایع هوایی اصرارمان این است که این کار‌ها را انجام دهیم، چرا؟ چون شرکت‌های دانش بنیانی که به کار گرفتیم آن‌ها امیدشان این بوده که وقتی به این بلوغ رسیدند مورد رجوع ...
مجری: چه تعدادی الآن چهل شرکت دانش بنیان؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: نه من در یک محصول عرض کردم ۴۰ تا. نه آمار خیلی بالا است.
مجری: با دانشگاه‌های سراسر کشور و تهران ارتباط دارید؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: بله ما با دانشگاه‌ها ارتباط داریم البته ما در حوزه دانشی بیشتر با دانشگاه‌ها ارتباط داریم، چون سطح فناوری‌های مختلف، دانشگاه‌ها به ما خیلی کمک می‌کنند در حوزه دانشی دانش بنیان و در حوزه‌های لبه فناوری اصطلاحاً منتهی شرکت‌های دانش بنیانی هم که با ما کار می‌کنند در حوزه ساخت قطعات، اِلِمان‌ها و زیرسامانه‌ها بسیار بسیار توانمند شدند.
مجری: شما انتظارتان چیست با توجه به این که شما در لبه دانش در حال حرکت هستید و توانایای ساخت را دارید، از دستگاه‌های مختلف چه انتظاری دارید که کمک کنند این‌ها را از شما بخرند؟
امیر سرتیپ خواجه فرد: من که به اصطلاح بیزینس من نیستم و نیامدم تبلیغ کنم، منتهی من این را عرض می‌کنم اگر کشور در حوزه‌های دیگر هم نگرش دفاعی داشته باشد، البته این مسبوق به سابقه است، شما بهتر از من می‌دانید کشور‌های دیگر هم در حوزه سرریز حوزه دفاعی شان باعث شگفتی شدن در حوزه‌های غیرنظامی شان بعد از جنگ‌های جهانی داریم. ما در کشورمان الآن این وضعیت را داریم. ما در حوزه دفاع، چون فرصت این را نداریم که انتخاب کنیم، من نمی‌توانم بگویم این سلاح را نمی‌سازم بروید بخرید، بنابراین ما باید کار را انجام دهیم، این ثابت کرده که وقتی ما به قصد انجام کار حرکت می‌کنیم، محصولی می‌سازیم که برای خارجی‌ها همان طور که شما ابتدای گزارش فرمودید باعث شگفتی می‌شود، و آن‌ها می‌گویند ماییم و آن‌ها فقط, یعنی آن‌ها اشاره کرده بودند در پهپاد, بنابراین ما در حوزه‌های دیگر هم الآن کشور ما این ظرفیت را دارد. من انتظارم این است که بیایند پای کار مسئولین، مسئولینی که باید بیایند محصولات را ببینند، این محصولات مال ایران و جوان ها است، محصول این زحماتی که کشیده شده، ما در وزارت دفاع آماده ایم که این را واگذار کنیم، ان شاء الله در بخش‌های دیگر کشور هم این رشد‌ها را داشته باشیم و قطعاً این اتفاق خواهد افتاد.