پخش زنده
امروز: -
مهار کردن تورم در گروی انضباط‌بخشی به شبکه بانکی
نایب رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه۱۴۰۲ با بیان اینکه دولت لایحه بودجه خوبی به مجلس ارایه داده، گفت:تا وقتی شبکه بانکی منضبط نشود هیچ اتفاق خوبی را نمی‌توانیم در حوزه تورم شاهد باشیم، ولی برنامه‌های فعلی بانک مرکزی کاملا ما را به این موضوع امیدوار کرده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۲ در کمیسیون تلفیق موضوع برنامه تلویزیونی صف اول بود
سوال: امروز تا ساعت چند در کمیسیون جلسه داشتید؟
دهنوی، عضو هیئت رئیسه مجلس و نایب رئیس کمیسیون تلفیق لایحه: ما ۱۳ روز است که به صورت سه شیفت لایحه بودجه تقدیمی دولت را در کمیسیون دولت بررسی می‌کنیم.
سوال: امروز (۲۶ بهمن) چه کار‌هایی انجام دادید، شنیده شد اختلافی هم بین دولت و مجلس در کمیسیون تلفیق رخ داد چه موضوعی بود؟
دهنوی: امروز (۲۶ بهمن) ما بیشتر بحث تبصره ۱۲ را داشتیم، تبصوره ۱۲ همیشه به بحث حقوق و دستمزد می‌پردازد و مصوبه مهمی داشتیم که من به سه بخش از آن بخواهم اشاره کنم یک بخش به افزایش حقوق کارکنان و کارمندان بر می‌گشت که مصوبه کمیسیون به این شکل شد که همه کارکنان و کارمندان ۲۰ درصد حقوق شان افزایش پیدا کند یعنی هر کسی هر دریافتی داشت ضربدر ۱/۲ دهم برای سال آتی می‌شود، با این فرمول تقریبا کف حقوقی هم که تعیین می‌شد یک افزایشی پیدا خواهد کرد، یعنی حداقل حقوقی که تعیین شده بود افزایشی پیدا کرد که ما فکر می‌کنیم با توجه به شرایط تورمی که در جامعه داریم نیاز بود که این را تقویت کنیم.
سوال: جمعا چقدر افزایش؟
دهنوی: هر کسی هر عدد حقوقی که می‌گرفته ۲۰ درصد افزایش پیدا می‌کند، مثلا اگر ۱۰ بوده ۱۲ می‌شود، دو مصوبه دیگر هم داشتیم یکی برمی گشت به افزایش مستمری نهاد‌های حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی و مصوبه خیلی مهم دیگری هم داشتیم که بر می‌گشت به حقوق سربازان که در قانون ماده ۴۹ نظام وظیفه آمده که اگر ما کسی را سربازی می‌بریم باید سرباز مجرد حداقل ۶۰ درصد حقوق کادر را بدهیم، مثلا اگر کادر معادل آن ۵ میلیون تومان دریافتی دارد باید حداقل سه میلیون تومان حقوق آن سرباز باشد، ما این را هم امشب مصوب کردیم، حداقل حقوق سرباز مجرد برای سال آتی چهار میلیون و ۸۰۰ تومان و برای سرباز متاهل ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تعیین شد ما ۹۰ درصد دریافتی پایور معادل یعنی در هفته پایور معادل را هشت میلیون تومان در نظر گرفتیم که ۹۰ درصد ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار برای سرباز متاهل این هم حداقل است یعنی در منطقه عملیاتی باشد این عدد افزایش پیطدا خواهد کرد، اگر در منطقه تحصیلات تکمیلی داشته باشد فرزند داشته باشد این عدد‌ها حداقل خواهد بود، این خبر خوبی است برای سربازان عزیز ما که امروز شاید بالغ بر ۵۰۰ هزار نفر در حال گذراندن خدمت سربازی هستند. ما گاهی می‌گوییم در کشور فلان بحران را داریم، مثلا در مورد سربازی و نظام وظیفه گاهی اوقات گفته می‌شود خیلی‌ها از این به عنوان یک بحران و یک مشکل یاد میکنندکه من هم قبول دارم مشکلاتی دارد منتهی بعضی از موقع‌ها باید این مشکلات را شروع به حل کردن کنیم، حتی بحران‌های بزرگ راه حل دارد به شرط اینکه شروع به حل کردن مشکلات کنیم مثلا موضوع سربازی دو سال قبل که این مجلس شروع شد حقوق سرباز ۲۵۰ هزار تومان بود کیس هم نمی‌رفت یعنی تعداد مشمولان غایب خیلی زیاد بود که اکثرا از قشر ضعیف و متوسط جامعه هستند، به شوخی گاهی اوقات می‌گویم که پولدار‌ها می‌روند راهی برای خودشان پیدا می‌کنند، ما این افزایش حقوق را دادیم چند برابر شد سال گذشته باز چند برابر شد امسال به ۴ میلیون و ۸۰۰ حداقل مجرد می‌رسانیم که این باعث رضایتمندی نسبی در خیلی از این سرباز‌ها به وجود بیاید و اقبال برای اعزام هم در بعضی از این قشرها بیشتر شود، مشکلات بزرگ که به آن می‌گوییم بحران از دور بحران است، ولی وقتی داخل آن می‌رویم می‌بینیم حل شدنی است، اختلاف نظری که گفتید کارشناسی و فنی است فنی از این جهت بود که یک مصوبه‌ای را امروز در کیمسیون تلفیق گذراندیم در تخصیص‌هایی که داده می‌شود در جداول و ردیف‌های بودجه حداکثر اختلاف تخصیص نباید بیشتر از ۳۰ درصد باشد مثلا فرض کنید برای طرح آب اگر ۱۰ درصد از بودجه تخصیص داده می‌شود برای یک طرح B حداکثر تا ۴۰ درصد می‌تواند باشد، اگر قرار باشد اضافه بر ۴۰ درصد تخصیص داده شود اول باید طرح A که کمتر بوده تخصیص پیدا کند، در واقع اختلاف نگاه کارشناسی در این موضوع مقداری حاکم است که در واقع چقدر باید سازمان برنامه اختیارات داشته باشد.
سوال: این موضوع یعنی اختیارات سازمان برنامه را برای تخصیص بودجه کاهش می‌دهد به این مفهوم که شبیه اتفاقی که ما برای تخصیص نیافتن بودجه مقابله آسیب‌های اجتماعی در سال جاری داشتیم که تقریباً از چهار هزار میلیارد تومان چیزی اختصاص پیدا نکرد، می‌تواند جلوی این‌ها را بگیرد؟
دهنوی: بله در واقع اصلا راه حل پیشگیری از همان مشکل است، دولت‌ها به ویژه دولت فعلی هم که زحمت می‌کشند من ازیک جهت هم به دولت‌ها حق می‌دهم، چون دولت‌ها مسائلی پیش رو دارند مسائل عدیده و گاهی واقعاً ناچار هستند که جابه جایی‌هایی انجام دهند، منتهی ما معتقد هستیم که اینجا قانون اساسی ما در واقع حدود را تعیین کرده اختیارات را تعیین کرده و به هر حال اگر چیزی آمد قانون شد باید دولت‌ها در چارچوب همان قانون عمل کنند ضمن اینکه اقتضائات اجرا و مشکلات عدیده کشور را در این موضوع خوب متوجه می‌شوم و همینجا یک نکته را بگویم که واقعاً سازمان برنامه و بودجه امسال بودجه خوبی را نسبت به مجلس داده است با شرایط و وسع کشور می‌بینیم، بودجه خوب از نظر ما یعنی اینکه کسری کمی داشته باشد، مقام معظم رهبری همیشه یک نکته دقیقی می‌فرمایند که ام الخبائث مشکلات کشور کسری بودجه است، دولت‌ها وقتی بودجه‌ها را با کسری زیاد می‌بندند و مجالس هم دامن می‌زنند، این باعث می‌شود همه چیز از همین جا شروع شود یعنی دولت یکسری هزینه قطعی تعریف می‌کند با یکسری درآمد غیر قطعی و موهومی، درآمد محقق نمی‌شود و می‌خواهد هزینه را پرداخت کند پول نیست جه کار می‌کند به بانک مرکزی می‌گوید خلق نقدینگی بدون پشتوانه می‌شود و این باعث می‌شود تورم به وجود آید به همین سادگی این چرخه معیوب در کشور ما تکرار شده، سازمان برنامه و دولت سیزدهم بودجه‌ای که داد ازاین نظر واقعاً بودجه خوبی بود، کاملا معتقدم بودجه واقعی دیده شده، انشاءالله کسری بودجه کم خواهد بود، سال گذشته هم دولت بودجه‌ای که داد کسری اش کم بود مجلس هم ایستاد و کسری بودجه را اضافه نکرد، اما شاید این سوال پیش بیاید پس چرا تورم ایجاد شد، به این خاطر بود که ما عامل خلق نقدینگی حالا اگر عوامل داخلی را بخواهیم بگوییم دو مورد است، یکی کسری بودجه است و دومی بی انضباطی بانک هاست، سال گذشته کسری بودجه دولت کم بود، ولی متاسفانه بانک‌ها بسیار بسیار زیاد بی انضباطی مالی کردند، در واقع همین امسال ۱۴۰۱، این بی انضباطی بانک‌ها باعث شد اضافه برداشت‌ها خلق نقدینگی متاسفانه ما تورم بالایی داشته باشیم، آمار مشخص است بانک مرکزی و مرکز آمار منتشر می‌کنند تورم بیش از ۴۰ درصد، ما می‌توانستیم با تو جه به بودجه خوبی که دولت برای سال ۱۴۰۱ داد و مجلس هم تصویب کرد ما می‌توانستیم به رقم زیر ۳۰ درصد تورم حتماً برسیم اگر بی انضباطی بانک‌ها اتفاق نمی‌افتاد.
سوال: برای بی انضباطی بانک‌ها هم فکری شده است؟
دهنوی: واقعیت این است که اکنون شاید راه حلی که مناسب باشد این انضباط بخشی تعطیل کردن نیست، ولی آنی که الان راه حل اصلی است حفظ و بازگرداندن اقتدار بانک مرکزی به عنوان انضباط بخش و تنظیم گر این حوزه است، بانک مرکزی باید اقتدار خودش را در واقع دوباره پیدا کند و آن نقش تنظیم گری و انضباط بخش خودش را ایفا کند این موضوع کمرنگ شده بود به ویژه در سال گذشته، رئیس کل بانک مرکزی آقای فرزین سیاست‌های خوبی در این حوزه دارد، ما امیدواریم همان طور که ایشان در برنامه هایشان اعلام کرده و در جلسات با ما اعلام کرده، چون در موضوع بودجه ایشان جلساتی آمد، ما الان به هر حال ناترازی که در نظام بانکی داریم عدد جدی است میزان بدهی عدد زیادی است سیاست‌هایی که ایشان اعلام کرده امیدوار کننده است، ما سال آینده شاهد انضباط بخشی جدی به بانک باشیم، هر چقدر زحمت در سازمان برنامه، مجلس، دولت بکشیم تا وقتی شبکه بانکی ما منضبط نشود هیچ اتفاق خوبی را نمی‌توانیم در حوزه تورم در واقع شاهد باشیم، ولی برنامه‌های فعلی بانک مرکزی کاملا ما را به این موضوع امیدوار کرده است.
سوال: از بقیه مصوبات امروز و روز‌های قبل بگویید؟
دهنوی: در بودجه به این شکل است وقتی حکم را مصوب می‌کنیم حالا باید منابع را ببینیم منابع هم که دیدیم در طول سال باید پیگیری و تخصیص آن منابع را انجام دهیم، سال‌های گذشته، چون الحمدالله به لطف خداوند دستاورد خوب بوده امیدوارم امسال هم بتوانیم محقق کنیم و شرمنده جوانان عزیزمان نشویم.
سوال: مصوبه دیگر به هر حال یک مقدار انضباط بخشی می‌کند به عملکرد سازمان برنامه بابت تخصیص بودجه‌ها که دیگر عملاً ممکن نباشد که یک بودجه‌ای اساساً اختصاص پیدا نکند و بودجه دیگری از سقف بیشتر باشد این‌ها مصوبات اصلی بود، از مصوبات روز‌های دیگر هم بگویید؟
دهنوی: یک مصوبه دیگری مصوب شد که اجازه داده شد به وزارت صمت و دولت که خودرو‌هایی که در مناطق آزاد هستند این‌ها پلاک ملی شوند، ما مشکلی در بازار خودرو داریم در حوزه خودرو دو مصوبه کمیسیون تلفیق داشت اساساً ما الان مسئله مان در بازار خودرو دو ریشه دارد یکی کمبود تولیدی است که به نسبت اوج زمان تولید داریم دوم هم آشفتگی بازار است یعنی مسئله سیاستگذاری ما در حوزه بازار غلط است دو مصوبه کمیسیون تلفیق داشت که یکی امروز بود، مصوب کردند خودرو‌هایی که در مناطق آزاد هستند پلاک ملی شوند این کمک می‌کند به بخشی از آن کمبود خودرو در بازار داخل ما جبران شود ما برای واردات دو مصوبه داشتیم یک خودرو‌های مناطق آزاد که قبلا وارد شده پلاک ملی شود و بیاید دوم اینکه اجازه داده شد که تا ۵ سال کارکرد خودرو دست دوم هم وارد شود این در کنار این است که دولت مصوب کرده بود خودرو جدید صفر کیلومتر هم وارد شود، این سه کمک کننده است به دولت برای تنظیم بازار، برای کاهش قیمت و نزدیک کردن فاصله قیمت حاشیه بازار تا قیمت کارخانه، اما یک مصوبه مهم خودرویی دیگر در بودجه بود این بود که ملزم شدند خودروسازان که خودرو‌های عرضه را فقط دربورس انجام دهند و این باعث می‌شود سوداگری از بین برود و در واقع نقش واسطه‌ها و دلالی کم شود، در عین حال نکته مهم دیگر در مصوبه بود آن هم این بود که خودرو ساز با یک درصد خیلی کم افزایش فقط عددی که شورای رقابت برایش تصویب کرده را به عنوان سهم خودش بر می‌دارد ما بقی را باید به خزانه دولت دهد، مثلا یک خودرویی قیمت کارخانه ۱۰۰ میلیون تومان است قیمت حاشیه بازار شده ۲۰۰ میلیون تومان، قیمت کارخانه به چه شکل تعیین شده شورای رقابت آمده گفته سود و قیمت تمام شده را دیده گفته این خودرو ۸۰ تومان در می‌آید ۲۰ میلیون هم سود خودرو ساز، اما در حاشیه بازار ۲۰۰ میلیون به فروش می‌رسد ما می‌گوییم اگر در بورس کالا ۱۶۰ میلیون تومان فروخته شد خودرو ساز همان صد میلیون بعلاوه ۱۵ درصد بردارد مابه التفاوت از ۱۱۵ میلیون فرض کنید تا ۱۶۰ میلیون به خزانه دولت واریز شود، صرف هزینه‌های عمومی کشور شود، چرا، چون ما عرضه خودرو در بورس را یک روش برای جبران زیان انباشته خودرو ساز نمی‌بینیم دنبال این نباشد باشیم که پول از جیب مردم بگیریم و این را بدهیم برای جبران زیان انباشته خودروساز‌ها اشکالی که الان عرضه خودرو در بورس دارد شفاف مشکلش از نظر ما این است که آن ۱۸۰ میلیون ۱۶۰ میلیونی که مثال زدم عرضه می‌شود در واقع کلش را خودرو ساز می‌گیرد عین این است که ما به خودرو ساز مجوز دادیم خودرو ۱۰۰ میلیونی خودرا ۱۶۰ میلیون بفروشد این مصوبه در بودجه اصلاح شد، گفتیم این مابه التفاوت کارخانه تا آن سهم خودرو ساز نیست سهم مردم است لذا باید در خزانه عمومی بیاید برای هزینه‌های عمومی دولت و مردم هزینه شود، فکر می‌کنم با این دو حکم کمک شود به تنظیم بازار.
سوال: سال آینده دیگر خودرو فقط در بورس کالا عرضه خواهد شد؟
دهنوی: این چیزی که ما مصوب کردیم بله، البته باید در صحن تایید شود و شورای نگهبان هم تایید کنند و برای اجرا بیاید.
سوال: نظام قرعه کشی و ثبت نام‌ها جمع می‌شود؟
دهنوی: بله ما الزام کرده ایم که جمع شوند البته اجرای این‌ها پیگیری و نظارت می‌خواهد، موضوع خودرو واقعا به هر حال یک مسئله خیلی پیچیده‌ای است تعارض منافع در آن خیلی زیاد است و مشکلاتی که دارد باید خیلی پگیری کنیم.
سوال: درباره خودرو‌های وارداتی برای سال ۱۴۰۲ باز تصمیمی گرفته شده است؟
دهنوی: برای واردات دولت خودش مصوب کرده و کارش را انجام داده ما دیگر به آن ورود نکردیم، ما فقط دو ورودی که انجام دادیم گفتیم از مناطق آزاد و خودرو کارکرد علت این بود ما مشکل منابع ارزی داشتیم یعنی می‌گفتیم اگر بیاییم خیلی ارز تخصیص دهیم برای واردات خودرو ممکن است بازار ارز را تحت تاثیر قرار دهد، ما برای سایر نیازهایمان مشکل ارز نداریم گفتیم نیاز جدیدی ایجاد نکنیم، خودرویی که در منطقه آزاد تردد می‌کند ارز آن از کشور خارج شده است فقط این خودرو تردد اش محدود است ما اینجا مصوب کردیم یک عوارضی را به دولت بدهند و بتوانند پلاک ملی شوند ما فکر می‌کنیم این‌ها باعث می‌شود مقداری تنظیم بازار را کمک کنیم به دولت، ما واقعاً در حوزه خودرو جوابی به مردم نداریم بگوییم.
سوال: این مصوبه دوباره دامن نخواهد زد به افزایش واردات خودرو؟
دهنوی: خیر، چون افزایش واردات خودرو آیین نامه اش را دولت نوشته و مصوب کرده است.
سوال: یعنی بقیه مردم هم می‌توانند بروند در مناطق آزاد خودرو خارجی بخرند و وارد کشور کنند؟
دهنوی: خیر طبق آیین نامه وزارت صمت مردم در همه جای کشور می‌توانند ثبت سفارش کنند و وارد کنند الان ما محدودیت نداریم منتهی یک ظرفیت مثلا چند ۱۰ هزار خودرویی در مناطق آزاد داریم مانند انبار ذخیره هم بوده که الان به این‌ها هم اجازه می‌دهیم اگر خواستند پلاک ملی شوند و وارد شوند، و الی واردات در همه نقاط سرزمینی ما آزاد است.
سوال: پیش بینی می‌کنید که با این مصوبه قیمت خودرو مقداری کاهش پیدا می‌کند؟
دهنوی: پیش بینی می‌کنیم کاهش پیدا کند علت هم این است که قیمت خودرو را حاشیه بازار می‌کشد بالا، حاشیه بالا یک بخشی به خاطر قیمت بالای خودرو‌های خارجی است و یک بخشی هم کمبود ظرفیت تولید ماست، زمانی که در اوج تولید قرار داشتیم یک میلیون و ۲۰۰ تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار خودرو در سال تولید می‌کردیم وقتی این عدد کاهش پیدا کرد رسید به یک میلیون لذا این کاهش در چند سال باعث شده که نیاز انباشته ایجاد کند و این مشکلات به وجود آید، من از همین جا به عنوان یک مسئول کشور از مردم خوبمان عذر خواهی می‌کنم بابت این وضعیتی که ما در حوزه بازار خودرو داریم که مثلا فرض کنید خودرویی مانند ۲۰۷ در بازار ۸۰۰، ۸۵۰ میلیون تومان می‌شود و واقعاً از این جهت من به عنوان یک نفر عضو کمیسیون صنابع و معادن مجلس به سهم خودم از مردم عذر خواهی می‌کنم و امیدواریم بتوانیم در کنار دولت مقداری مسئله را حل کنیم البته ما نظارت خودمان را بر روی دولت خواهیم داشت.
سوال: درباره منابع درامدی دولت هم که در روز‌های گذشته به پایان رسید در باره این‌ها هم صحبت می‌کنید به خصوص همین جنبه‌هایی که می‌گویید واقعی است؟
دهنوی: به بیان ساده بخواهم بگویم درآمد‌های دولت سه منبع بیشتیر ندارد یک بخشی فروش نفت و میعانات و فراورده است، یعنی نفت می‌فروشیم یک بخشی داریم مالیات و عوارض می‌گیریم از مردم و فعالین اقتصادی و یک بخش دیگر اوراق قرضه منتشر می‌کنیم یا اوراق منتشر می‌کنیم در واقع بدهی ایجاد می‌کنیم، بخش کمی هم الان فروش دارایی است مولد سازی و بحث‌هایی که این روز‌ها است، این هم از همان جنس نفت است، نفت آخرش این است که ما سرمایه مید هیم یعنی از جیب خرج می‌کنیم، هر چقدر بتوانیم سهم نفت را در منابع دولت کم کنیم در مسیر درست قرار گرفتیم، یکی از نکات مثبت بودجه امسال این است که به درصد و به نسبت سهم نفت کمتر شده از کل منابع دولت و این واقعاً یک نقطه مثبتی است، و سهم مالیات بیشتر شده سهم مالیات بیشتر شده به معنی این نیست که از مردم بخواهیم مالیات بیشتری بگیریم اتفاقا در بودجه امسال مالیاتی که تولید کننده‌ها باید دهند ۷ درصد یعنی به نسبت پارسال که ۵ بود ۷ درصد تخفیف بیشتر گرفته اند این یک حسن است، ولی چرا سهم مالیات بیشتر شده، چون تعداد مودیان جدید اضافه شده، یعنی سازمان مالیاتی توانسته تعداد مودی جدیدی که فرار مالیاتی داشتند این‌ها را اضافه کند به پایگاه داده خودش، از این جهت در واقع درامد مالیاتی را افزایش دهد و مسیر درست هم همین است، ما اگر بخواهیم کشور به سمت درآمد‌های پایدار برود ما نفت برای آیندگان است ما باید تا می‌توانیم بودجه را از نفت جدا کنیم یا نفت نفروشیم یا اگر می‌فروشیم این را ببریم در صندوق توسعه ملی مان و برای آیندگان سرامیه گذاری کنیم ما هزینه جاری دولت را باید بتوانیم از مالیات و عوارض این‌ها تامین کنیم هنوز هم بسیار هستند کسانی که فرار مالیاتی دارند.
سوال: رقم فرار مالیاتی چقدر است؟ مثل اینکه صد هزار میلیارد تومان هم گفته می‌شود؟
دهنوی: هیچ کس برآوردی از آن ندارد، اما خیلی بیشتر از اینهاست حتی برآوردی که الان می‌شود بیش از هزار هزار میلیارد تومان، چون الان درآمدی که دولت امسال دیده در واقع از عدد مالیات برآورد ما نزدیک ۷۰۰ هزار میلیارد تومان است مجموع مالیاتی که دولت اخذ خواهد کرد و خیلی بیشتر از این عدد فرار مالیاتی داریم، لازمه اش این است که سازمان امور مالیاتی حرکت خوبی در وزارت اقتصاد شروع شده، ما از کارمند از روی فیش حقوقی مالیات می‌گیریم از اصناف از کسبه از مشاغل خرد مالیات را می‌گیریم، ولی خیلی‌ها به ویژه دلال‌ها و به ویژه اتفاقا مودیان بزرگ فرار مالیاتی دارند مثل کسانی که یهو عددشان در می‌آید که مثلا رفته اند فرض کنید به نام یک پیرزنی کارت بانکی گرفته اند و حساب بانکی گرفته اند چند صد میلیارد آن حساب کار کرده بعد چند وقت رفتند سراغ صاحب حساب دیدند اصلا بی اطلاع است، بعضی از اصناف ما که ما اتفاقاً بعضا در بودجه به هیچ وجه قید عام نباید بگذاریم مثلا در پزشکان جمع زیادی از ان‌ها انسان‌های شریفی هستند که هم خدمت می‌کنند و هم مالیات می‌دهند، متاسفانه در خیلی از جا‌ها می‌روید در مطب پزشکان کارتخوان نگذاشته اند یعنی آن مراجعه کننده که بیمار هم است باید پول نقد از خودپرداز بگیرد این فقط به خاطر این است که می‌خواهد مالیات ندهد، بین وکلا هم هستند.
سوال: شما برآورد تان این است که مثلا فرار مالیاتی در پزشکان چقدر است؟
دهنوی: عددی نداریم البته با یک احکام انضباط بخش در بودجه سعی کردیم جلوی این را بگیریم، راجب وکلا گفتیم وکالت نامه‌ها باید الکترونیکی ثبت شود، الکترونیکی ثبت شدن وکالت نامه یکی از مزایایش این است که جلوی فرار مالیاتی را می‌گیرد.
سوال: چه اتفاقاتی قرار است بیفتد که ما امیدوارم باشیم سال آینده فرار مالیاتی کمتر شود؟
دهنوی: کار‌های خوبی دولت شروع کرده، مثلا یکی این است که ما قانونی داریم ۱۶۹ مکرر در قانون مالیات ستانی ما که خیلی هم این کار با استفاده از سامانه‌های فناوری اطلاعات و آی تی به سادگی انجام می‌شود، مثلا می‌گوید اطلاعات حساب بانکی را وصل کنید مثلا به خیلی از اطلاعات پرونده مالیاتی آن شخص و این بتواند مالیاتی که باید بدهد اتوماتیک محاسبه شود و برایش پرونده مالیاتی تشکیل شود و این مالیات پرداخت شود، باید از این جنس اقدامات انجام شود، بعضی‌ها هم ما در بودجه دیدیم، راجب مالیات دو سه مصوب خوب داشتیم یکی اینکه آن کاهش را که با همکاری دولت پیشنهاد دادیم برای تولید کنندگان یک مصوبه دیگری در عوارض در حقوق گمرکی کالای اساسی و ماشین آلات تولیدی را همه این‌ها را حقوق گمرکی را کم کردیم یعنی از چهار درصد یک درصد کردیم که ارزان‌تر وارد کشور شود چرا، چون این کالای اساسی مردم است وقتی ارزان‌تر وارد شود ارزان‌تر هم به مردم عرضه خواهد شد لذا حقوق گمرکی این‌ها را از ۴ درصد به یک درصد کاهش دادیم که کمک کنیم به این شرایط اقتصادی کشور به ویژه در حوزه کالای اساسی به مردم فشار زیادی وارد نشود، اما یک مصوبه دیگر که خیلی مهم بود بحث در واقع الکترونیکی شدن و استفاده از سکو‌ها یا به عبارت امروزی‌ها پلتفرم‌ها در حوزه قضایی است و خدمات قضایی است ما یک مصوبه‌ای داشتیم در بودجه که گفتیم سکو‌ها و سکو‌های خدمات دهنده به عبارتی پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌ها این‌ها می‌توانند همه خدماتی که در یک دفترخانه ثبت اسناد رسمی انجام می‌شود همه ان خدمات را پلتفرم‌ها به صورت آنلاین به مردم عرضه کنند، و با یک دفترخانه‌ای این سکو‌ها به هم متصل می‌شوند و خدمات را می‌برند در آنجا ثبت می‌کنند و دیگر مشتری حضوری در آن دفترخانه نداشته باشد، مانند اینکه امروز تاکسی‌های اینترنتی که می‌گیریم که چقدر رفاه مردم را افزایش داده یا خرید اینترنتی، عین همین را ما الان اجازه دادیم این سکو‌ها بیایند در حوزه خدمات و دفتر یعنی شما به جای اینکه برای یک وکالت نامه مجبور شوید به دفترخانه بروید و وقتتان گرفته شود این دفعه از طریق یک اپلیکیشن فقط ۱۰ درصد حق ثبت بیشتر می‌پردازید این ۱۰ درصد به خاطر این است که سرور و هزینه‌های آی تی که باید سازمان ثبت پرداخت کند اینجا دیده شود، شما همان حق الثبت را می‌دهید به جای اینکه حضوری بروید با موبایل می‌توانید همه آن خدمات را دریافت کنید، این یک تحول خواهد بود ما در شروع این مسیر هستیم.
سوال: این خدمات را از نرم افزار دریافت می‌کنید یا از کاربر‌هایی که پشت سیستم‌ها هستند؟
دهنوی: فرض کنید به این شکل می‌شود که شما یک اپلیکیشنی بر ر وی گوشی موبایل خود دارید وارد آن اپلیکیشن می‌شود و سرویس و خدماتی که می‌خواهید را می‌گیرید این سرویس دهنده که اپراتور‌هایی دارد ان طرف باید دفترخانه ثبت اسناد وصل است، چون وکالت نامه شما باید یک جایی ثبت شود می‌رود آنجا کار را برای شما انجام می‌دهد بعد ثبت که شد کدرهگیری و همه این‌ها را بر روی اپلیکیشن در قالب یک پیام دریافت می‌کنید، شما وکالت نامه برایتان صادر شده پی دی اف هم می‌آید پرینت می‌گیرید وکالت نامه دارید، منتهی وکالت نامه در شرایطی صادر شد که هیچ نیازی به حضور به دفترخانه نبود، حوزه تحول قضایی و معاونت راهبردی قوه قضاییه که آقای دکتر صاحب کار بودند این پیشنهاد را با کمک خود قوه قضاییه تدوین کردیم، قوه قضاییه برای تحول یکی از بهترین مسیر‌هایی که می‌شد دنبال کرد، همین خدمات است که دیجیتال کنیم، هم هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و هم کیفیت خدمات را افزایش می‌دهد، یک حکم مشابه این هم داشتیم ان هم ایمن سازی معاملات خودرو بود، این هم باز خیلی مهم است فرض کنید من از شما ماشینی می‌خواهم بخرم، می‌گویم سوابق این ماشین چیست شما می‌گویید این ماشین مدل این ماشین و ... ما مکلف کردیم با همکاری نیروی انتظامی، بیمه‌ها و جا‌های دیگر یک سامانه درست کنند همه اطلاعات خودرو شما را بر روی سامانه جمع کنند و با رضایت دو طرفین معامله با حفظ محرمانگی من بتوانم کل اطلاعات خودرویی که از شما بخرم را بر روی سامانه استعلام کنم و آنجا ببینم این خودرو چند بار تصادف کرده، چند بار جریمه شده کجا‌ها انتقال به پارکینگ داده شده، خیلی این کار قابل اعتماد می‌کند معاملات خودرو را، و این مصوب در کمیسیون تلفیق مطرح شد، این هم خیلی کمک می‌کند الان شما یک خودرو می‌خرید خیلی وقت‌ها نمی‌دانید چقدر تصادف کرده، اینجا دیگر اینطور نیست خودور اگر تصادف کرده باشد از بیمه استفاده کرده یا کروکی کشیده شده اینجا به سامانه می‌آید و شما می‌توانید با یک استعلام ساده مشاهده کنید.
سوال: هفته آینده هم حاصل وقت گذاشتن‌های شما در کمیسیون تلفیق می‌رسد به صحن و در آنجا معلوم می‌شود چقدر از این تدابیری که اندیشیده شده انشاءالله مورد نظر نماینده‌های مجلس قرار می‌گیرد، راجع به قیمت سیگار شما کاری کرده اید در کمیسیون تلفیق و مالیات که منجر به افزایش قیمت سیگار می‌شود، چون قیمت سیگار در ایران زیادی پایین است البته مانند خیلی چیز‌ها مانند قیمت حامل‌های انرژی اینجا در باره مثلا نان و حامل‌های انرژی ممکن است ما نگرانی داشته باشیم که طبقات پایین مردم به آن‌ها فشار بیاید، چرا ما درباره قیمت سیگار انقدر مماشات ایجاد می‌کنیم و افزایش نمی‌دهیم؟
دهنوی: اولا اینکه دولت در لایحه افزایشی داده است مالیات و عوارض سیگار را عدد زیادی نیست، منتهی در کمیسیون تلفیق دو بار مطرح شد که این افزایش بیشتر شود و در واقع کمیسیون موافقت نکرد به این علت که ضمن تایید فرمایش شما به عنوان یک سیاست اصولی یعنی اینکه به هر حال یک کالای مضر سلامت است و شما باید با وضع عوارض و مالیات به این سمت برویم که مصرف را کاهش دهیم، که در تمام کشور‌ها دنبال می‌شود، اما دو نکته را باید در نظر داشته باشیم یک به هر حال مبادی ورودی و خروجی کشورمان خیلی، چون نمی‌توانیم جلوی قاچاق را بگیریم کاملا این نگرانی است که شما وقتی روی نرخ رسمی سیگار به ویژه آن بخش که داخل تولید می‌شود وقتی بر روی این مالیات سنگین وضع می‌کنیم در و اقع قاچاق را افزایش می‌دهیم پارسال هم پیشنهاد افزایش داده شده بود در مجلس خود بنده جزو مدافعین افزایش مالیات و عوارض سیگار بودم حتی مسئولین ستاد قاچاق کالا و ارز گفتند این عدد را اگر خیلی افزایش دهید قاچاق را افزایش داده ایم یهو با نرخ زیاد، نکته این است سیگار قاچاق علاوه بر اینکه ضرر به تولید داخل ما می‌زند به هر حال بخشی از مردم ما در صنعت دخانیات هستند یعنی از کاشت تا مراحل فراوری، به هر حال بخشی از مصرف کنندگان سیگار ما کاری ندارم سن پایین آمده و کار فرهنگی کنیم، به هر حال اقشار ضعیف جامعه و قشر متوسط هم هستند. اینطور نیست که بگوییم سیگار یک کالایی است که ما فقط با افزایش قیمت بگوییم می‌خواهیم فرهنگ سازی کنیم، چون واقعاً افزایش قیمت قشری از مردم یک فشار اقتصادی می‌آورد.
سوال: اینکه وقتی ما می‌گوییم نگرانی این را داریم اگر افزایش دهیم قاچاق افزایش پیدا می‌کند این را راجب خیلی چیز‌های دیگر هم داریم. ضمن اینکه ما الان با اتفاقاتی که در سامانه‌ها می‌افتد قصه قاچاق تا حد بسیار زیادی محدود می‌شود و چه بسا که سال آینده خیلی خیلی حداقل شود؟
دهنوی: راجب این تردیدی وجود دارد که چقدر اثر دارد این افزایش قیمت یعنی مخالفین تشکیک می‌کنند که افزایش چقدر در کاهش مصرف اثر دارد، وقتی شما در فرهنگ سازی نمی‌توانید پا به پای این بیایید غیر از اینکه یک فشار مضاعف به یک اقشاری از جامعه بیاورد، تاکید می‌کنم مصرف سالانه سیگار ما خیلی بالاست خیلی از این اقشاری که استفاده می‌کنند، دخانیات می‌گوییم زنجیره توتون و تنباکو جزو این حوزه هستند خیلی از این‌ها قشرهای پولدار جامعه ما نیستند خیلی هایشان کارگر هستند که در بازار و کوچه و خیابان می‌بینیم، اثر جدی در کاهش مصرف نخواهد داشت پارسال و امسال خودم جزو مدافعین افزایش نرخ مالیات بودم نه راجع به سیگار داخلی، ما سه نوع سیگار داریم یک نوع سیگار داخلی با برند داخلی داریم، سیگاری در داخل داریم با برند خارجی و یک نوع سیگار داریم که کلا خارجی است، من با افزایش عوارض و مالیات روی سیگار داخل موافق نبودم، اما برای دسته‌های دیگر موافق بودم.
سوال: مقداری که افزایش پیدا کرده است چقدر است؟
دهنوی: عدد ریالی خاطرم نیست، تقریبا به اندازه تورم است. نکته‌ای را بگویم، چون ما در بودجه خیلی این بحث را داریم ما وقتی همیشه اولین گزینه مان برای اصلاح یک الگوی مصرف افزایش قیمت نباید باشد وقتی می‌گوییم اصلاح الگوی مصرف بنزین کنیم نباید به این نباید فکر کنیم که اول گزینه افزایش قیمت باشد، در کنار همان سیاست اصولی که در بنزین در پیش گرفتیم که باعث کاهش جدی شد سهمیه بندی بود و بعد گفتیم افزایش دفعی، جامعه باید این را ببینیم که فشار‌هایی بر روی مردم است این فشار‌ها گاهی اوقات ممکن است با عوارض‌های کوچک تشدید شود مثلا می‌بینیم آلودگی هوا، در کنارش مسئله دیگر است، راه اصلاح الگوی مصرف بنزین یا انرژی فقط افزایش قیمت نیست مثلا ما باید ضمن سهمیه بندی مردم را منتفع کنیم از کاهش مصرف تا وقتی طرف ذینفع نباشد در کاهش و صرفه جویی خودش این سیاست اصولی نیست، مثلا الان در فصل سرما هستیم مشکل گاز داریم ما داریم می‌گوییم اگر می‌خواهید مصرف گاز کم شود شما باید یک سیستمی بچینید که من مشترک اگر این هفته به نسبت مدت مشابه سال گذشته خودم مصرف گازم کمتر شد بلافاصله این را در مصرف و درآمد خودم ببینم، اینطور انگیزه پیدا می‌کنم و مصرف خودم را کم می‌کنم صرفاً گران کردن گاز راه حل نیست، به هیچ وجه در برنامه دولت افزایش قیمت حامل‌ها برای سال آینده نیست، در بودجه هم هیچ اثری در آن نیست، چون اگر بود در بودجه دیده می‌شد، اما این نکته را به مردم بگوییم که باید برویم به سمت اصلاح الگوی مصرف و اگر نرویم مانند اتفاقی که برای گاز افتاد، ما در اوج مصرف بنزین مان امسال رکورد‌هایی را ثبت کردیم یعنی به بالای ۱۲۰ میلیون لیتر در روز رسیدیم، در حالی که تا یکی دو سال قبل اوج مصرف روزانه در ایام عید ۱۰۰ میلیون لیتر می‌شد حالا به بیش از ۱۲۰ میلیون لیتر رسیده ایم، خلاصه اینکه کمیسیون تلفیق با افزایش قیمت سیگار موافقت نکرد. نان افزایش نخواهد داشت، دارو افزایش نخواهد یافت همه این‌ها را ما یارانه مورد نیاز را دیده ایم، ما فکر می‌کنیم یک سیاست اصولی را با دولت را توافق داریم ان هم این است حذف ارز ترجیحی وقتی اتفاق افتاد معتقد بودیم که بایدبرای مردم جبران شود، یکی از چیز‌هایی که در روز‌های آینده در کمیسیون تلفیق به آن خواهیم پرداخت سیاست جبرانی مردم در قالب یارانه هاست که ما معتقدیم وقتی حذف ارز ترجیحی انجام دادیم یارانه ۳۰۰، ۴۰۰ هزار تومانی دادیم امروز به نسبت آن روزی که ما ارز ترجیحی را حذف کردیم قدرت خرید مابه التفاوت ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است پس ما باید این را جبران کنیم اگر جبران نکنیم باعث کوچک شدن سفره دهک‌های پایین جامعه می‌شود، این حتما جزو خطوط قرمز ما در مجلس است البته دولت هم به صورت اصولی قبول دارد لذا ما هنوز تبصره ۱۴ در کمیسیون تلفیق وارد نشده ایم فردا و پس فردا وارد خواهیم شد، نقطه‌ای هم که بر رویش ایستاده ایم این نقطه است که ما می‌گوییم جبران کاهش قدرت خرید قشرهای ضعیف جامعه شود.
سوال: پیش بینی شما از درامدزایی از مولدسازی در کمیسیون تلفیق چقدر بوده است؟
دهنوی: ما این عدد دولت را افزایش ندادیم تقریباً ۱۰۰ هزار میلیارد تومان درامد از مولد سازی دیده، مولد سازی اصل ایده واقعا ایده خوبی است یعنی اینکه معنی ندارد دولت این همه اموال مازاد داشته باشد و از آن طرف بیاید در واقع استقراض کند و بدهی ایجاد کند خیلی از اموال مازاد را بفروشد یا اجاره دهد، ولی این باید در مسیری باشد که ما تجربیات تلخی که قبلا داشتیم را از آن درس بگیریم لذا اصل مولد سازی اتفاق خیلی خوبی است.
نظر شما