طرح گسترده کاشت درخت در کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ شبکه سه سیما در برنامه سلام صبح بخیر، جناب آقای نقی شعبانیان معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفتگویی انجام داد که مشروح آن به شرح ذیل می باشد.

سوال: سلام و صبح بخیر یک طرح گسترده کاشت درخت در کشور دارد انجام می‌شود می‌خواهیم راجع به آن صحبت کنیم.

شعبانیان: عرض سلام دارم خدمت شما و بینندگان عزیز صبح زیبای شما هم بخیر باشد و این ایام را هم تبریک عرض می‌کنم.

سوال: الان پوشش گیاهی کشور چه وضعیتی دارد مطلوب است یا نه طی سال‌هایی که خشکسالی داشتیم یک مقداری آسیب خورده به آن؟

شعبانیان: بد نیست، ولی خیلی مطلوب هم نیست طبیعتاً ما با توجه به شرایط جغرافیایی کشور که عمده عرصه‌های ما بر روی کمربند خشک و نیمه خشک قرار دارد و آن توسعه صنعتی که به هرحال داریم خیلی وضعیت پوشش گیاهی ما از نظر کمیت و کیفیت مطلوب و ایده آل نیست، ولی خوب بد هم نیست.

سوال: درسته آقای شعبانیان یک ایده‌های دارد انجام میشود الان کاشت یک میلیارد درخت اول از همکاران پرسیدم که مطمئن هستید یک میلیارد است یک میلیون نیست یک میلیارد خیلی عدد بزرگ و دست نیافتنی به ذهن میرسد یک میلیارد عدد کثرت است و یا میخواهید یک میلیارد درخت بکارید؟

شعبانیان: اگر اجازه بدهید من یک مقدمه کوتاهی خدمتتان عرض کنم ببینید ما در سال‌های اخیر در سال‌های اخیر چطور بگویم در یک قرن اخیر به طور ویژه ما شاهد کاهش در واقع تعداد درختان در دنیا هستیم به طوری که آمار‌ها نشان می‌دهد ما سالانه ۱۵ میلیارد درخت را در دنیا داریم از دست میدهیم و این مسئله در کشور عزیز ما هم با توجه به شرایط جغرافیایی کشور که ما عمدتاً روی کمربند اقلیمی خشک و نیمه خشک هستیم وضعیت بهتری نداریم و شاید در خیلی از موارد وضعیت ما بدتر از آن میانگین جهانی باشد از نظر تخریب لذا به دنبال مسئله به دنبال این تخریب جنگل‌ها باز هم ما در دنیا شاهد یکسری معضلات زیست محیطی و مشکلات زیست محیطی که هستیم مثلاً شاید شنیده باشیم و دیده باشیم بحث گاز‌های گلخانه‌ای است که به شدت دنیا با آن درگیر است بحث تغییر اقلیم در حالت کلی است آلودگی آب و خاک فرسایش این مسائلی است که کم و بیش با گوش ما آشنا است لذا در دنیا برای کاهش این مشکلات آمدند یک سری کنوانسیون‌های زیست محیطی شکل گرفت مثل کنوانسیون تغییر اقلیم مقابله با بیابان زدایی و کنوانسیون‌های این قبیل و اهداف عمومی این کنوانسیون این است که بتوانند عواقب ناشی از تخریب منابع طبیعی و تخریب طبیعت را کمتر و کمتر بکنند و یکی از کار‌های بزرگی که این کنوانسیون‌ها هدف گذاری کردند در واقع کاشت یک تریلیون و یا هزار میلیارد درخت در دنیا است با هدف این که بتوانند تا جایی که امکان دارد در واقع این معضلات زیست محیطی را کاهش بدهند ویژه گاز‌های گلخانه‌ای و آن عواقب تخریب اقلیم را بتوانند در واقع کنترل بکنند و کاهش بدهند ملایم‌تر بکنند در همین راستا خیلی از کشور‌های دنیا دست به کار شدند و هدف گذاری کردند حالا من به عنوان نمونه کشور‌های همسایه را خدمتتان عرض می‌کنم مثلاً کشوری مثل عربستان میاد ۵۰ میلیارد درخت را برنامه ریزی می‌کند تا ۲۰۳۰ که ۱۰ میلیارد را در درون مرز‌های خودش و ۴۰ میلیارد را در خارج از مرز‌های خودش و یا به عنوان مثال باز پاکستان ۱۰ میلیارد درخت را کاشته تا ۲۰۲۳ و تمام می‌کند و یا ترکیه چهار و نیم میلیارد درخت را در قالب یک طرح و شعار زیبایی تحت عنوان تنفس برای آینده تمام کرده و خیلی از کشور‌های دیگر و برنامه‌های بعدی را دارد.

سوال: پس شدنی است؟

شعبانیان: بله لذا ما هم برنامه‌ریزی را انجام دادیم و حالا دستور ریاست محترم جمهور است و این طرح را ما در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور بررسی کردیم و راهکار‌های اجرایی و محدودیت‌ها را بررسی کرده‌ایم و به عنوان یک طرح برنامه ریزی شد الان قرار است برای بازده ۴ ساله که شروع آن از اسفند ۱۴۰۱ است به اجرا در بیاید انشاالله ما بتوانیم در این کار موفق باشیم من فقط عرض کنم که برای اجرای این طرح ما برنامه ریزی کردیم که در چهار بخش اساسی این کار انجام شود یک بخشی در واقع همان احیای جنگل‌های طبیعی است این کار را انجام می‌دهیم و بخش دوم در واقع کنترل و جلوگیری از گسترش بیابان‌ها و کنترل طوفان‌های ریزگرد طوفان‌های گرد و غبار و این‌ها است که در این زمینه برنامه‌ریزی کرده‌ایم و یک بخش دیگر هم در واقع بحث زراعت چوب است که ببینید ما سالانه نیاز چوب مان بالا است ما حداقل ۵ میلیون نیاز چوبی امروز ما است جدا از آن چیزی است که داریم و استفاده می‌شود ما در حال حاضر ۱۰ میلیون چوب نیاز داریم برای مصرف صنایع و کارخانه‌های مان که این وسط حالا ۵ میلیون تولید میکنیم یا وارد میکنیم و یا بحث چوب‌های باغات است، اما ۵ میلیون نیاز ضروری ما است حالا اگر این را وارد نکنیم و و این کار انجام ندهیم به هرحال مجبور هستیم ارز خارج شود و چوب وارد کنیم و یا بحث قاچاق چوب و مسائل دیگر را داریم لذا ما با این کار بخشی از نیاز چوبی کشور ما را می‌توانیم پاسخ بدهیم و در بخش دیگر کار این است که ما ارتقاء فضای سرانه سبز در کشور ما است ما خیلی از از شهر‌های ما در کشور عزیزمان اون حد استاندارد فضای سبز را نداریم و حدود ۷ یا ۸ حالا وضعیت خوب ما این است که متر مکعب و مربع سرانه فضای سبز است که ما این را باید حالا ماده ۲۲ قانون هوای پاک هم است و غیر از این نیاز است که کشور ما باید به ۱۵ متر مربع برسانیم سرانه فضای سبز را و طبیعتاً یکی از بخش‌ها و فعالیت‌های این طرح برای رسیدن به ۱۵ متر مربع فضای سبز سرانه که مردم عزیزمان بتوانند در شهر‌ها زندگی خوب و سالم تری داشته باشند.

سوال: این بحث یک میلیارد درخت حالا کاشتش که می‌گوید که از اسفند آغاز به کار خواهد شد این یکسری زیرساخت و نهال می‌خواهد دارید در داخل و باید وارد کنید؟

شعبانیان: من خدمتتون عرض کنم حالا این همانطور که عرض کردم در مقیاس خودمان یک عدد یک مقدار بزرگ به نظر می‌آید به خاطر اینکه ما در نیم قرن گذشته یک میلیارد نهال نکاشتیم طبیعی است، ولی خوب در مقیاس جهانی همین چند تا مثال‌ای که خدمتتون عرض کردم خیلی عدد بزرگی نیست و بیشتر از این باید تلاش کنیم.

سوال: بله مثال‌هایی که زدید واقعا جا افتاد؟

شعبانیان: بله شدنی است در مورد نهال خدمتتون عرض کنم که ما امسال که شروع کار است این آمادگی خوب است سال‌های قبل نبود برای اسفند ۱۴۰۱ ما ۴۰ تا ۴۵ میلیون نهال می‌توانیم توزیع کنیم برای بخش‌های مختلف من فقط یک نکته را خدمتتان عرض کنم این طرح کاملاً با مشارکت مردمی و دستگاه‌های دیگر می باشد.

سوال: من این را میخواستم بپرسم که این فقط با سازمان طبیعی و آبخیزداری و جنگلداری نیست؟

شعبانیان: بله طبیعتاً سازمان جنگل نمی‌تواند به تنهایی این کار را انجام بدهد و در این زمینه هم برنامه‌ریزی شده است انشاءالله ما تولید نهال، چون تولید نهال یک روزه نیست که من امروز نهال تولید کنم و دو روز دیگر بکارم ما برای تولید نهال در سال ۱۴۰۱ برنامه ریزی کردیم خوشبختانه تمام نهالستان‌های ما در سراسر کشور فعال شدند ما انشاالله برنامه ریزی کرده ایم که برای اسفند ۱۴۰۲ بیش از ۲۵۰ میلیون نهال ۲۵۰ میلیون نهال حداقل است که برنامه ریزی کردیم و این شدنی است اطمینان داریم که می‌شود ما برنامه ریزی مان بیش از ۳۰۰ میلیون نهال است که انشاالله ۲۵۰ میلیون نهال خوب بتوانیم داشته باشیم در در سراسر کشور.

سوال: یعنی سال بعد این موقع با هم صحبت کنیم ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون نهال کاشتید؟

شعبانیان: بعد به طور رایگان امسال را هم عرض کردم که ۴۰ تا ۴۵ میلیون نهاد به طور رایگان در اختیار مردم قرار می‌دهیم تا جایی که امکان داشته باشد و برای سال‌های آینده هم انشاالله ما بتوانیم این میزان ۲۵۰ میلیون نهال را حداقل با مشارکت مردمی داشته باشیم و این برنامه ریزی هم شده ببینید ما الان در راستای همین طرح با تمام دستگاه‌های دولتی خصوصی غیر دولتی و تمام آن‌هایی که هستند جلسات زیادی داشتیم یک ستادی در وزارت جهاد سازندگی تشکیل شد که هر روز دوشنبه‌ها ساعت شش و نیم صبح با حضور وزیر محترم این مسئله بررسی می‌شود دستگاه‌های مختلف دعوت می‌شوندوزیر محترم آموزش و پرورش بخش‌های دیگر همه وزرا تشریف می‌آورند در آنجا این تفاهم‌نامه‌های همکاری بسته می‌شود که ان شاءالله بتوانیم به کمک هم این کار را انجام بدهیم و در خود سازمان منابع طبیعی کشور هم هر روز صبح ساعت شش و نیم صبح جلسه داریم در همین رابطه دستگاه‌های مختلف می‌آیند و خوشبختانه وقتی ما حرکت کردیم به سمت این این کار میبینیم که هم مردم و هم صنایع و هم دستگاه‌های مختلف دولتی و غیردولتی آمدند به سمت ما و دست یاری و کمک دادند من امیدوارم که با این همتی که در بین مردم عزیز ما وجود دارد ما این طرح را انشاالله موفق خواهیم شد و سربلند بیرون خواهیم آمد.

سوال: انشاالله همین که از اتفاق می‌افتد بازده کاشت درخت را به ما می‌فرمایید خیلی‌ها نیمه اسفند را در نظر می‌گیرند زودتر هم می‌شود آغاز به درخت کاری کرد یا نه؟

شعبانیان: بله ما روز درختکاری داریم ۱۵ اسفند ماه این به صورت یک نماد است و با آغاز رویش فصل بهار و زنده شدن طبیعت روز ۱۵ اسفند را گذاشتند، اما این روز شاید برای خیلی از مناطق ما روز مناسبی نباشد یعنی ما فصل درختکاری مان معمولاً در کشور عزیزمان در مناطق مختلف از آبان ماه ما می‌توانیم شروع کنیم یعنی این فرصت از آبان ماه در بعضی از مناطق تا اواخر فروردین ماه می‌توانیم این کار را انجام بدهیم بسته به مناطق حالا بعضی جا‌ها گرمسیری هست بعضی جا‌ها سردسیری است بعضی جا‌ها تمام وقت باز هم از نظر تکنیک‌های کاشت یک مقدار متفاوت است ما نهال‌های گلدانی داریم نهال‌های ریشه لخت داریم نهال‌های گلدانی را شما هر وقتی می‌توانید کشت کنید منتها باید آن تکنیک‌های کاشت را رعایت کنید بحث آبیاری هست و همه این‌ها را باید در نظر بگیریم.

سوال: یک وقتی باید از کارشناسان شما دعوت کنیم تا راجع به این موضوع صحبت کند، چون خیلی جذاب است برای مردم اتفاقاً حالا که الان داریم می‌رویم به سمت نهضت درختکاری شاید بشود گفت یک میلیارد درخت حتماً من باقری باید ۱۰ تا ۲۰ تا درخت در آن بکارم شمای بیننده باید ۱۰ تا ۲۰ تا درخت بکارید نمیشه همه را بگوییم که سازمان جنگل‌ها و همکارانشان بروند نفری هزار تا درخت به کارند و ما اینجا نگاهشان کنیم و تشویقشان کنیم و بگویم که به به آفرین خیلی خوب می‌کارید یکم سریع‌تر بکارید همه باید دست به دست هم بدهیم و چقدر هم توصیه شده در دین ما به درختکاری و به حفظ طبیعت و واقعاً باقیات و صالحات‌ای است که میماند نسل در نسل و شاید هزاران سال این درخت که امروز بکارید برای ما ثمر داشته باشد کما اینکه این جنگل‌ها و درخت‌هایی که الان هست یک شبه به وجود نیامده این‌ها هم ثمره هزاران سال شاید خیلی طولانی‌تر است که باقی مانده و بلاخره رویش‌های مجدد داشته اند و توانسته اند این جنگل‌ها به عنوان ریه‌های زمین برای ما باقی بمانند آقای شعبانیان من سوال آخر هم از شما بپرسم اسم کدوم مناطق کشور بیشتر درگیر این طرح خواهند شد؟

شعبانیان: ببینید این بحث در سراسر کشور است یعنی ما نمی‌توانیم بگوییم که مثلاً شمال بیشتر درگیر است.

سوال: شمال غرب مثلاً بیشتر درگیر است

شعبانیان: قطعاً ما در سراسر کشور با توجه به مشکلاتی که داریم درگیر این بحث هست خوب شمال کشور پوشیدگی‌های خوبی دارد، اما آنجا هم نیاز به احیا دارد خیلی از جنگل‌های ما مناطق جنوبی کشور ما به شدت درگیر است در جا‌هایی که ما بحث ریزگرد را داریم و طوفان‌های شن و ماسه را داریم در آنجا یکی از اهداف‌های این طرح کنترل این مسئله است که در آنجا درگیر است من یک نکته را خدمتتان عرض کنم ما این طرح را یک نگاه که نگاه کمی است و یک نگاه کیفی هم داریم اینکه مثلا ما باید گونه‌هایی را استفاده بکنیم که همین بحث ریزگرد را که مثال زدم یکی از معضلات کشور ما است از گونه‌هایی را استفاده بکنیم که در کاهش این معضلات بیشتر اثر گذار طبیعت همه گونه‌ها یکسان عمل نمی‌کنند ببین ما باید گونه‌هایی استفاده بکنیم که اولاً با محدودیت‌هایی که در کشور ما وجود دارد به ویژه محدودیت‌ها سازگار باشند و بتوانند دوام بیاورند و اینکه بتوانند این معضلات زیست محیطی که الان هست ریزگرد گاز‌های گلخانه‌ای این‌ها را تا جایی که امکان دارد کاهش بدهند و تعدیل بکنند طبیعت گونه‌های مختلف ما با هم یکسان عمل نمی‌کنند ما تحقیقات خوبی در داخل کشور وجود دارد در خارج از کشور وجود دارد ما باید از یافته‌های تحقیقاتی استفاده بکنیم که از نظر کیفیت هم که حالا یک میلیارد نهال قرار است که در سرزمین عزیزمان آن بکاریم گونه‌های استفاده بشود که بیشترین تاثیر گذاری را داشته باشد خوشبختانه ما در همین طرح کمیته علمی درست کردیم این کمیته علمی در موسسه تحقیقاتی جنگل‌ها و مراتع کشور در واقع مستقر هست در این کمیته علمی از تمام محققین اساتید محققین کشور و کارشناسان بخش اجرایی هم دعوت میشود هر هفته جلساتی دارد که انشاالله ما بتوانیم بهترین نتیجه را از این طرح بگیریم.

پایان