پخش زنده
امروز: -
گزارش دویچه وله:
چرایی تخریب ساختمان‌ها در حاتای و انتاکیه در زلزله ترکیه
شبکه دویچه وله دلایل تخریب بسیار گسترده ساختمان‌های شهر‌های حاتای و انتاکیه در زلزله اخیر ترکیه را در گفتگو با شماری از مهندسان این کشور بررسی کرد.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما به نقل از شبکه دویچه وله؛ در شرایطی که عملیات نجات مردم از زیر آوار ناشی از دو زلزله با مرکزیت قهرمان ماراش ادامه دارد، سؤال این است که استان حاتای که در منتهی الیه گسل آناتولی شرقی قرار گرفته است، چرا بشدت تخریب شده است؟ دلیل آن ساخت و ساز در زمین‌های آبرفتی و عدم استفاده از مصالح ساختمانی مناسب است.
انتاکیه که یکی از شهرستان‌های اصلی و مرکز استان حاتای است از مرکز زلزله پازارجیک استان قهرمان ماراش با شدت ۷.۷ ریشتر ۲۰۰ کیلومتر و با مرکز زلزله البستان با قدرت ۷.۶ ریشتر ۳۰۰ کیلومتر فاصله دارد. دو زلزله تخریب بسیار بزرگی را در انتاکیه بوجود آورده است. بیش از نیمی از ساختمان‌ها متلاشی شده است و ساختمان‌های مانده نیز بشدت خسارت دیده و غیرقابل سکونت شده اند.
بنا به نقشه خطرناک زلزله ترکیه؛ خط گسل آناتولی شرقی از جنوب شروع شده از حاتای، عثمانیه، غازی آنتپ، قهرمان ماراش، آدییامان، الازیغ، بین گل و موش امتداد یافته از ارزنجان عبور کرده و به گسل شمال آناتولی می‌پیوندد.
با توجه به اینکه قهرمان ماراش مرکز دو زلزله اخیر است، چرا حاتای واقع در منتهی الیه این خط گسل بشدت تخریب شده است؟ از لحاظ کارشناسان زمین شناسی و زلزله شناسی دلایل متعددی وجود دارد و باید دانشمندان قبل از بازسازی مناطق مسکونی تحقیقات علمی خود را انجام دهند.
نصرت سونا رئیس دوم اتحادیه اتاق‌های مهندسان و معماران ترک TMMOB و اتاق مهندسان ساختمان سازی ضمن اشاره به زلزله ۱۹۹۹ میلادی گفت: فاصله بین کوجاایلی و استانبول حدود ۹۰-۱۰۰ کیلومتر است. خطوط گسل ۱۹۹۹ میلادی که شکسته شد، از منطقه ۲۰-۳۰ کیلومتری و پندیک را پشت سر گذاشته و در منطقه آوجیلار تخریب شدیدی بوجود آورد. درحالیکی آوجیلار ۱۱۰ کیلومتر و پندیک ۹۰ کیلومتر از مرکز زلزله فاصله داشت. در نتیجه می‌توان گفت که شرایط زمین تفاوت داشت و امواج زلزله در شرایط زمینی متفاوت با شتاب بیشتری حرکت و قدرت خود را افزایش داده و به سطح زمین رسیده و انرژی خود را تخلیه می‌کند. باید کارشناسان به منطقه رفته و تحیقات علمی را انجام دهند و دلایل متعددی وجود دارد.
حاتای شهری بر روی زمین‌های آبرفتی/آلویون
اتاق مهندسان ژئولوژی وابسته به اتحادیه مهندسان و معماران ترک در هشتم فوریه ۲۰۲۱ میلادی گزارشی با عنوان"شهر‌های روی گسل‌های زلزله: گزارش حاتای" دلایل تخریب و سایر عوامل آنرا پیش روی نهاد‌های دولتی و نمایندگان مجلس استان حاتای قرار دادند. انتاکیه مرکز استان حاتای بر روی اراضی آبرفتی بنا شده است. در نتیجه شهر‌های بنا شده بر آبرفتی هنگام وقوع زلزله شدیدتر از شهر‌های بنا شده در زمین‌های سنگی تاثیر پذیرتر شده و شدت تخریب آن‌ها بیشتر است. تحقیقات علمی نشان می‌دهد که در صورت وقوع زمین لزره بسیار بزرگ در در بخش بسیار بزرگ انتاکیه حادثه مایع شدن و لغزندگی بوجود می‌آید. در زمین‌هایی که ساختار آبکی و مایع شدگی وجود دارد، بنا‌ها در روی سطح زمین توان مقاومت را ندارند و تخریب می‌شوند.
تاثیر دشت آمیک Amik و رود عاصی بر تخریب شدید انتاکیه
نصرت سونا رئیس دوم اتحادیه اتاق‌های مهندسان و معماران ترک افزود: حاتای شهری است که بر روی دشت آمیک و اطراف رود عاصی بنا شده است و یکی از دلایل تخریب شهر انتاکیه و نیز فرودگاه آن نیز همین است. تا اواسط ده ۱۹۷۰ میلادی دریاجه آمیک وجود داشت. سپس اداره امور آب دولت از سال ۱۹۶۸ میلادی تا سال ۱۹۷۴ میلادی دریاچه آمیک را خشکاند و اراضی مستعد را به اراضی کشاورزی تبدیل کرد. فرودگاه حاتای در سال ۲۰۰۷ میلادی بر روی دریاچه خشک شده احداث شد و با اعتراض کشور‌های اروپا و آسیا و قاره آفریقا روبرو شد. زیرا این دریاچه مکان کوچ و گذرگاه پرندگان بود. تصاویر هوایی نیز میزان تخریت خاتای را نشان می‌دهد.
دکتر ملطم شناول بالابان رئیس مرکز مدیریت اجرایی و تحقیقات آفات گفت: دریاچه آمیک را خشک و زمین آنرا پر کردند. زمین‌های آبرفتی و پر شده مصنوعی قدرت تخریب زلزله را افزایش می‌دهد. زیرا ساختار آن ژله‌ای و آبکی می‌شود. باید بافت زمین را مورد بررسی قرار داد و نتایج آنرا اعلام کرد. شدت زلزله در مناطق نزدیگ گسل در سطح بالا احساس می‌شود، اما بافت خاک و اراضی لرزه را به بافت زمینی منتقل می‌کند. در اراضی سنکی زمین لرزه کمتر احساس می‌شود و، اما امواج زلزله از مرکز منتشر شده و در بافت‌های مختلف زمین به صورت مختلفی احساس می‌شود.
آیا می‌توان در زمین‌های آبرفتی ساختمان سازی کرد؟
در جغرافیای ترکیه گسل‌های مختلفی وجود دارد. در مناطق نامناسب نیز می‌توان ساختمانسازی کرد. اما باید مصالح ساختمانی و لوازم ساخت درست و فنی انتخاب شود و نظارت دقیق مهندسی انجام شود.
نصرت سونا رئیس دوم اتحادیه اتاق‌های مهندسان و معماران ترک در مصاحبه با دویچه وله اظهار داشت: در دو طرف رود عاصی که از میان انتاکیه عبور می‌کنند، بنا‌ها بشدت تخریب شده اند. بافت فیزیکی زمین بسیار مهم است و همچنین بکارگیری مصالح ساختمانی اهمیت حیاتی دارد. مثلا در شهر ریحانلی تخریب کمتر است. زیرا بافت فیزیکی دو منطقه متفاوت است و باید مورد بررسی علمی و فنی قرار گیرد. حتی بر روی گسل‌ها با انتخاب مصالح درست و فناوری پیشرفته می‌توان ساخت و ساز انجام داد.
نظر شما